Buzz
Nhiệt độ ban ngày nơi đất sa mạc nắng nóng không tưởng, nhưng bí ẩn của sự lạnh buốt khi đêm về, điều này không phải ai cũng hiểu rõ.
Khi bước chân vào những sa mạc vĩ đại như Sahara ở Bắc Phi, mọi du khách mang theo đủ áo ấm và kem chống nắng để đối phó với bức xạ mặt trời. Nhưng ít ai biết rằng, khi màn đêm buông xuống, nhiệt độ lại giảm mạnh, khác biệt hoàn toàn so với ban ngày. Đêm nay, bạn cũng cần kỹ thuật giữ ấm nếu không muốn đông lạnh. Muốn hiểu rõ hơn về lý do sao sa mạc trở nên lạnh lẽo khi đêm buông, hãy tìm hiểu về bí mật của những dải cát nơi này.
Vì sao sa mạc đêm lạnh buốt?
Ở những sa mạc khô cằn như Sahara hay sa mạc Atacama ở Chile, độ ẩm và hơi nước trong không khí gần như là không đồng nhất. Khác biệt với cát, nước có khả năng giữ nhiệt độ lớn. Cho nên, khi hơi nước giữ lại nhiệt độ gần mặt đất, nó ngăn chặn sự tỏa ra của phần nhiệt này vào không khí.
Không khí ẩm còn tiêu tốn nhiều năng lượng hơn để đốt cháy, có nghĩa là cần thời gian lâu hơn để nhiệt độ đạt được tiêu chuẩn và giúp môi trường lăn điều hòa nhiệt độ. Do đó, trạng thái thiếu ẩm ở sa mạc khiến nơi này nhanh chóng nóng lên nhưng cũng nhanh chóng nguội lạnh.
Nói một cách khác dễ hiểu hơn, khi mặt trời lui về, sa mạc rộng lớn không còn nhiệt động nhiệt từ ánh sáng mặt trời, khiến cho nhiệt độ giảm một cách đột ngột. Điều này xảy ra vì khả năng giữ nhiệt của cát là rất kém, chỉ cần mất đi nguồn nhiệt độ, mức nhiệt cũ sẽ bị thoát đi. Chính vì vậy, cát đóng vai trò quan trọng trong hiện tượng đặc biệt này của sa mạc.
Khi không khí trở nên lạnh, đồng nghĩa với việc độ ẩm trên những bãi cát giảm đi đáng kể. Những sa mạc nóng khô này thường có nhiệt độ trung bình dao động từ 20 đến 25 độ C qua các mùa, với điểm cao nhất lên đến 43 đến 49,5 độ C vào ban ngày và thấp nhất là âm 18 độ C vào ban đêm.
Điều này dẫn đến thực vật ở đây thường thấp và đầy đặn, như cây bụi nằm sát mặt đất, vì chúng không thể giữ nước đủ. Ngoài ra, sa mạc thường có lượng mưa rất thấp, và ít có cây lớn tạo bóng mát, tạo ra môi trường khó sống.
Một số loài sinh sống ở sa mạc
Dù phải đối mặt với biến đổi nhiệt độ đột ngột, nhiều loài động và thực vật vẫn thích nghi và sinh trưởng thành công. Tuy nhiên, chúng vẫn gặp khó khăn trong việc tìm thức ăn và nguồn nước vào những thời kỳ nhiệt độ cao.
Bò sát nổi tiếng là nhóm động vật phong phú nhất trên sa mạc, thích ứng tốt với biến động nhiệt độ. Vì chúng có cơ thể máu lạnh, không cần nhiều năng lượng để duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định. Kích thước nhỏ cũng giúp chúng tìm nơi mát vào ban ngày và khe đá ấm hơn vào ban đêm.
Tuy nhiên, những loài động vật có vú thuộc nhóm máu nóng như lạc đà đối mặt với khó khăn khi tìm nơi tránh ánh nắng mặt trời, đặc biệt là với kích thước khổng lồ của chúng. Lạc đà, tuy nhiên, là một ngoại lệ, khả năng duy trì nhiệt độ cơ thể của chúng ổn định cả trong nhiệt độ nóng chói chang và lạnh buốt. Cơ thể của lạc đà được bảo vệ bởi nhiều lớp cách nhiệt từ mỡ và lông dày, giúp chúng không hấp thụ quá nhiều nhiệt vào ban ngày và không mất quá nhiều vào ban đêm.
Trái ngược, thực vật trở thành nạn nhân dễ dàng trong môi trường khắc nghiệt của sa mạc vì chúng không thể di chuyển. Điều này giải thích vì sao những cây biểu tượng như cây xương rồng đã phát triển các biện pháp phòng thủ đặc biệt như gai và chất độc để bảo vệ nguồn nước quý giá bên trong chúng khỏi sự săn mồi của thế giới xung quanh.
Nguồn: Tổng hợp
