Buzz
Cá piranha, còn được gọi là 'sói nước', là một loài cá nước ngọt ăn thịt chủ yếu sinh sống trong các con sông và hồ của lưu vực sông Amazon.
Với hàm răng sắc bén và tính cách hiếu chiến, cá piranha luôn là nỗi khiếp sợ của nhiều loài động vật và con người. Dù nổi tiếng là loài cá hung dữ và nguy hiểm, cá piranha vẫn không thể lan rộng khắp Amazon. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể được giải thích qua nhiều yếu tố như môi trường sống, tính cách của loài cá này, cũng như sự cạnh tranh và sự tồn tại của các đối thủ trong cùng hệ sinh thái.
Sông Amazon, được coi là 'lá phổi xanh' của hành tinh, chứa đựng nhiều điều bí ẩn và kỳ diệu. Trong số đó, những kẻ săn mồi dữ dội, với cá piranha là một cái tên nổi bật. Với hàm răng sắc bén và bản tính hung hãn, cá piranha được xem như những 'sát thủ' dưới nước, tạo ra sự sợ hãi cho con mồi.
1. Cá piranha: Đặc điểm và khả năng
Piranha, hay còn gọi là cá đao bụng đỏ, là loài cá piranha nguy hiểm nhất đối với con người. Chúng sở hữu hàm răng sắc nhọn như dao cạo, sắp xếp thành hai hàng dày đặc, mỗi hàng có đến 30 chiếc. Lực cắn của piranha có thể lên tới 350 psi, gấp ba lần so với con người, giúp chúng dễ dàng xé nát con mồi.
Loài cá này còn có khứu giác cực kỳ nhạy bén, cho phép chúng phát hiện mùi máu từ xa, thậm chí từ một giọt máu hòa tan trong 1000 lít nước. Khi phát hiện mùi máu, piranha sẽ tập trung thành đàn và tấn công con mồi một cách tàn bạo.
Tại lưu vực sông Amazon, người dân địa phương cần phải hành động một cách cẩn thận khi đối diện với cá piranha. Ví dụ, khi những người chăn gia súc cần vượt sông có cá piranha, họ thường thả một con bò yếu xuống nước để dụ cá piranha ra xa trước khi băng qua sông một cách an toàn.
Piranha là loài động vật có tính xã hội cao, thường sống thành bầy lớn với hàng trăm con. Khi ở cùng bầy, piranha trở nên hung dữ và quyết liệt hơn, phối hợp tấn công con mồi một cách đồng bộ, áp đảo chúng bằng số lượng đông đảo.
2. Vì sao cá piranha không thể làm bá chủ sông Amazon?
Dù cá piranha sở hữu nhiều đặc điểm hung dữ, chúng vẫn không thể chiếm ưu thế trong lưu vực sông Amazon. Nguyên nhân chủ yếu là do những hạn chế nội tại của loài này cũng như sự hiện diện của những đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ trong hệ sinh thái.
Những hạn chế của cá piranha
Dù cá piranha có hàm răng sắc bén và lực cắn mạnh mẽ, chúng vẫn có những điểm yếu. Một trong những nhược điểm của cá piranha là chúng chủ yếu ăn xác thối. Bên cạnh việc săn một số loài cá, cua, côn trùng và thỉnh thoảng là chim, ếch, và thằn lằn, cá piranha thường săn những sinh vật già, yếu, bệnh tật và bị thương.
Cá piranha không phải là loài cá háu ăn. Khi đã no, chúng sẽ không để ý đến con mồi và thường trốn sang một bên. Hơn nữa, dù cá piranha có vẻ hung dữ, thực tế chúng khá nhát gan, đặc biệt là khi sống đơn độc. Chúng chỉ thực sự trở nên nguy hiểm khi xuất hiện theo bầy đàn.
Piranha chủ yếu là loài cá ăn xác thối, săn mồi chủ yếu là cá, cua, côn trùng, chim, ếch, thằn lằn và những sinh vật già yếu, bệnh tật. Tuy hiếm, nhưng piranha cũng có thể tấn công con người, đặc biệt khi con người bị thương và có vết chảy máu.
Sự cạnh tranh trong hệ sinh thái
Lưu vực sông Amazon không phải là nơi hòa bình, và cá piranha phải đối mặt với nhiều đối thủ mạnh mẽ. Một trong những kẻ thù của piranha là lươn điện, loài có thể phát ra điện áp từ 300 đến 650 volt, và thậm chí hơn 800 volt trong một số tình huống. Những cú sốc điện liên tục từ lươn điện đủ sức giết chết một con bò, và chúng đã được chứng minh có thể tiêu diệt cá piranha.
Các loài cá khác như cá trê gai, với những chiếc gai sắc nhọn, cũng là những đối thủ đáng gờm của cá piranha. Thêm vào đó, cá sấu và nhiều loài động vật khác có khả năng tấn công và ăn thịt cá piranha.
Amazon là nơi cư trú của nhiều loài động vật ăn thịt khác, duy trì sự cân bằng sinh thái. Piranha chỉ là một phần nhỏ trong chuỗi thức ăn và không thể hoàn toàn thống trị hệ sinh thái. Chúng phải đối mặt với nhiều kẻ thù mạnh mẽ như cá sấu, rái cá, lươn điện,... Những kẻ thù này có thể dễ dàng tiêu diệt piranha, làm giảm số lượng của chúng.
Mặc dù cá piranha rất nguy hiểm và hung dữ, chúng không thể lan rộng khắp lưu vực sông Amazon. Sự hiện diện của nhiều đối thủ mạnh mẽ và những hạn chế trong tính cách cũng như tập tính ăn uống đã khiến piranha không thể thống trị hệ sinh thái này.
Cá piranha chỉ xếp thứ 4 trong danh sách những kẻ sát thủ nổi bật của sông Amazon. Vị trí đứng đầu thuộc về cá trê gai, loài cá nước ngọt nổi bật với những chiếc gai nhọn sắc bén của mình.
Dù cá piranha rất nguy hiểm, số vụ cá piranha tấn công con người là rất hiếm. Nếu bạn không bị thương và bơi ở vùng nước có cá piranha, chúng thường không gây hại. Hơn nữa, cá piranha chỉ có thể sinh sống ở những vùng nhiệt đới với nhiệt độ trên 20 độ C quanh năm, vì vậy chúng không thể tồn tại ở nhiều nơi trên thế giới.
