Buzz
1. Tổng quan về Châu Á
Châu Á là châu lục rộng lớn với chiều dài từ cực Bắc đến cực Nam gần 8500 km và từ bờ tây đến bờ đông khoảng 9200 km. Với bề mặt hình khối lớn, đường bờ biển bị cắt xẻ mạnh mẽ, và nhiều vịnh, bán đảo lớn, các khu vực trung tâm của Châu Á nằm xa bờ biển. Những điều kiện tự nhiên này ảnh hưởng sâu sắc đến khí hậu và cảnh quan khu vực, trong khi ba mặt giáp biển và đại dương rộng lớn như Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương tạo nên sự đối lập giữa biển và đất liền, là yếu tố quan trọng góp phần vào sự phát triển và phân bố của hoàn lưu gió mùa ở châu Á.
Địa hình của Châu Á rất đa dạng với khoảng 75% diện tích là núi, sơn nguyên và cao nguyên, trong khi đồng bằng chỉ chiếm 25%. Châu Á có đủ các kiểu địa hình từ núi cao, sơn nguyên, cao nguyên đến các đồng bằng rộng lớn và thung lũng rộng.
2. Các đặc điểm khí hậu của Châu Á
2.1. Sự phân hóa khí hậu ở châu Á thành nhiều đới khác nhau
Châu Á bao gồm tất cả các đới khí hậu trên Trái Đất, và các đới này được phân chia thành nhiều kiểu khí hậu khác nhau.
- Từ Bắc vào Nam, châu Á có 5 đới khí hậu:
- Đới khí hậu cực và cận cực
- Đới khí hậu ôn đới
- Kiểu khí hậu ôn đới lục địa
- Kiểu khí hậu ôn đới gió mùa
- Kiểu khí hậu ôn đới hải dương
- Đới khí hậu cận nhiệt
- Kiểu khí hậu cận nhiệt Địa Trung Hải
- Kiểu khí hậu cận nhiệt gió mùa
- Kiểu khí hậu cận nhiệt lục địa
- Kiểu khí hậu núi cao
- Đới khí hậu nhiệt đới
- Kiểu khí hậu nhiệt đới khô
- Kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa
- Đới khí hậu xích đạo
- Nguyên nhân: Lãnh thổ kéo dài từ vùng cực Bắc đến xích đạo. Thêm vào đó, sự phân hóa khí hậu cũng phụ thuộc vào độ cao.
2.2. Sự phân hóa các đới khí hậu châu Á thành nhiều kiểu khí hậu khác nhau
- Nguyên nhân: Vì lãnh thổ châu Á rộng lớn, với núi và sơn nguyên cao chắn ảnh hưởng của biển vào lục địa.
- Có hai kiểu khí hậu chính: khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa.
- Khí hậu gió mùa: Ảnh hưởng chủ yếu ở Đông Á, Đông Nam Á và Nam Á. Đặc trưng là có hai mùa rõ rệt: mùa đông với gió từ nội địa ra khiến không khí trở nên lạnh và khô, ít mưa; mùa hè với gió từ đại dương vào lục địa mang theo độ ẩm và mưa nhiều.
- Khí hậu lục địa: Phổ biến ở phần lớn châu Á và Tây Nam Á. Đặc điểm là khô hạn, với nhiều vùng hoang mạc và bán hoang mạc như Trung Á và Tây Nam Á.
3. Giải đáp một số câu hỏi
Câu 1: Vì sao khí hậu châu Á lại có sự phân hóa thành nhiều đới khác nhau?
A. Vì lãnh thổ kéo dài từ vùng cực Bắc đến xích đạo
B. Vì lãnh thổ mở rộng theo chiều kinh tuyến
C. Do tác động của các dãy núi
D. Do châu Á tiếp giáp với nhiều đại dương lớn.
Đáp án: A
Giải thích:
Khí hậu châu Á được phân hóa thành nhiều đới khác nhau vì lãnh thổ kéo dài từ cực Bắc đến xích đạo.
Các đới khí hậu ở châu Á thường có nhiều kiểu phân hóa khác nhau do:
+ Lãnh thổ rộng lớn và kéo dài
+ Có nhiều dãy núi và sơn nguyên cao, chắn sự xâm nhập của biển vào sâu trong lục địa.
+ Khí hậu thay đổi theo độ cao ở các đỉnh núi và sơn nguyên.
Câu 2: Trong SGK địa lý lớp 8: Quan sát hình 2.1, em hãy:
+ Xác định các đới khí hậu từ cực Bắc đến xích đạo dọc theo kinh tuyến 80 độ Đông.
+ Giải thích nguyên nhân vì sao khí hậu châu Á lại phân hóa thành nhiều kiểu và đới khác nhau?
Trả lời:
Danh sách các đới khí hậu từ cực Bắc đến xích đạo dọc theo kinh tuyến 80 độ Đông.
+ Đới cực và cận cực
+ Đới ôn đới
+ Đới cận nhiệt
+ Đới nhiệt đới
Lý do khí hậu châu Á phân hóa thành nhiều kiểu và đới là:
+ Vì lãnh thổ kéo dài từ cực Bắc đến xích đạo, châu Á sở hữu nhiều đới khí hậu khác nhau.
+ Do lãnh thổ châu Á rộng lớn với các dãy núi và sơn nguyên cao, cản trở sự xâm nhập của biển vào lục địa, nên có nhiều kiểu khí hậu phong phú.
Câu 3: Trong SGK Địa lý trang 8: Dựa vào các biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của ba địa điểm dưới đây, em hãy xác định:
- Địa điểm nào thuộc kiểu khí hậu nào?
- Đặc điểm về nhiệt độ và lượng mưa của từng địa điểm đó là gì?
Ba biểu đồ khí hậu tương ứng với các kiểu khí hậu:
+ U-lan-ba-to (Mông Cổ): Thuộc kiểu khí hậu ôn đới lục địa
+ E-ri-át (Ả-rập Xê-út): Thuộc kiểu khí hậu nhiệt đới khô.
+ Y-an-gun (Mi-an-ma): Thuộc kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa.
- Đặc điểm về nhiệt độ và lượng mưa của từng địa điểm là:
+ U-lan-Ba-to: Nhiệt độ trung bình năm khoảng 10 độ C, lượng mưa trung bình năm là 220mm, chủ yếu tập trung vào các tháng 5, 6, 7, 8.
+ E-ri-át: Nhiệt độ trung bình năm trên 20 độ C, lượng mưa trung bình năm khoảng 82mm, mưa chủ yếu xảy ra vào các tháng 1, 2, 3 nhưng rất ít.
+ Y-an-gun: Nhiệt độ trung bình năm rất cao, trên 25 độ C. Lượng mưa trung bình năm vượt 2750 mm, mưa nhiều nhất từ tháng 5 đến tháng 10.
Câu 4: Khí hậu gió mùa ở châu Á phân bố chủ yếu tại những khu vực nào?
A. Bắc Á và Trung Á
B. Đông Á, Đông Nam Á và Nam Á
C. Tây Nam Á, Nam Á và Đông Nam Á
D. Đông Á, Đông Nam Á và Trung Á
Đáp án: B
Nguyên nhân: Khí hậu gió mùa ở châu Á bao gồm:
+ Kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa xuất hiện ở Nam Á và Đông Nam Á
+ Kiểu khí hậu cận nhiệt và ôn đới gió mùa phân bố tại Đông Á.
Câu 5: Châu Á có tổng cộng bao nhiêu đới khí hậu?
A. 4
B. 5
C. 6
D. 7
Đáp án: B
Khí hậu châu Á bao gồm các đới: đới cực và cận cực, đới ôn đới, đới cận nhiệt, đới nhiệt đới, và đới xích đạo.
Câu 6: Nhận định nào về khí hậu châu Á là không chính xác?
A. Khí hậu châu Á được phân chia thành nhiều đới khác nhau
B. Các đới khí hậu ở châu Á không phân thành nhiều kiểu khí hậu khác nhau
C. Khí hậu châu Á chủ yếu bao gồm các kiểu khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa
D. Khí hậu châu Á chủ yếu là đới cực và cận cực.
Đáp án: D
- Khí hậu châu Á được chia thành nhiều đới khác nhau: đới cực và cận cực, đới ôn đới, đới cận nhiệt, đới nhiệt đới và đới xích đạo.
- Các đới khí hậu ở châu Á thường được phân hóa thành nhiều kiểu khí hậu khác nhau.
- Khí hậu ở châu Á chủ yếu bao gồm các kiểu khí hậu gió mùa và lục địa.
Trên đây là những thông tin mà Mytour cung cấp để giải thích tại sao khí hậu châu Á lại phân chia thành nhiều đới khác nhau. Hy vọng rằng các bạn sẽ thấy những thông tin này hữu ích cho việc tham khảo.
