Không ít người mới học IELTS Listening hoặc những học viên đang học nhưng ở band điểm thấp gặp phải một khó khăn đó là giải rất nhiều bộ đề thi nhưng khi đi thi hoặc kiểm tra thì số câu đúng vẫn chưa được cải thiện, điểm số vẫn giữ nguyên chứ không tăng lên, và các lỗi sai cũ vẫn đang xuất hiện. Điều này rất dễ gây ra sự nản chí trong việc học IELTS nói chung và IELTS Listening nói riêng. Điều này cho thấy, sự siêng năng thôi vẫn chưa đủ, người học cần làm bài (luyện đề) một cách hiệu quả cùng với sự siêng năng mới có thể dẫn đến kết quả tốt trong tương lai. Ở bài viết này, tác giả sẽ phân tích nguyên nhân tại sao dẫn đến tình trạng này và cách các khắc phục để giúp người đọc sau khi đọc bài viết này có thể áp dụng vào cách cải thiện IELTS Listening.
Key takeaways
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng luyện đề nhiều nhưng vẫn không cải thiện được kỹ năng nghe và điểm số trong bài nghe IELTS Listening có thể là do việc luyện đề chưa hiểu quả, người học thường chỉ nghe và làm bài sau đó kiểm tra đáp án và kết thúc quá trình luyện tập.
Các cách khắc phục giúp cải thiện tình trạng này như: xem phần audioscripts, vừa nghe vừa đọc audioscripts, luyện phát âm và học từ, nghe lại cả bài, và lưu ý lỗi sai.
Lý do
Các bước giải đề chưa hiệu quả có thể được minh họa như sau:
Việc người học chỉ làm bài thi IELTS Listening và dò đáp án chỉ đơn giản giúp người học làm quen nhiều với đề, việc này không giúp người học phát triển được năng lực nghe trong việc học ngôn ngữ, phát hiện được lỗi sai, cải thiện kỹ năng chọn đáp án, và các lợi ích khác có thể giúp người học cải thiện điểm thi IELTS Listening mà người học thường bỏ qua khi luyện đề thi IELTS Listening.
Hay nói cách khác, để tăng được số câu đúng trong một bài thi IELTS Listening, người học cần phát triển kỹ năng nghe tiếng Anh, khắc phục lỗi sai, điểm yếu chứ không chỉ giải đề.
Việc làm bài (giải đề), xem đáp án và kết thúc quá trình làm bài chỉ đơn thuần giúp người học xác định được khả năng nghe hiện tại chứ không đóng góp nhiều vào quá trình phát triển kỹ năng nghe của người học. Vì vậy, người học có thể cân nhắc thêm một số bước khác vào trong quá trình giải đề để có thể tận dụng triệt để một bài nghe IELTS Listening, qua đó có thể nâng cao khả năng nghe, nâng cao số câu đâu đúng trong bài thi.
Phương pháp cải thiện IELTS Listening
Lắng nghe và thực hành
Ở bước này, người học có thể nghe và làm bài như những cách thông thường, chú ý tới những dạng câu hỏi trong bài và các cách khác nhau để làm từng loại câu hỏi một cách hiệu quả.
Kiểm tra đáp án
Sau khi hoàn thành bài nghe, người học có thể kiểm tra lại phần đáp án, thường sẽ được trình bày ở những trang cuối trong sách luyện thi. Ở bước này, người học kiểm tra xem câu nào chứa đáp án sai, sai như thế nào, và sau đó đánh dấu lại.
Xem bản ghi âm và văn bản
Phần audioscripts là phần chứa toàn bộ lời thoại mà các nhân vật nói với nhau trong các bài nghe. Đây là một phần rất giá trị đối với việc luyện tập bài nghe IELTS Listening. Bởi vì những gì người học nghe trong bài nghe IELTS Listening sẽ được trình bày dưới dạng viết ở phần này, người học có thể đọc lại những gì đã nghe trước đó. Các câu chứa đáp án trong bài nghe sẽ được gạch chân.
Hình 2. 1 Phần audiosripts của bài nghe IELTS Listening Part 4, Test 3, Cam 16
Phần này khác với đáp án vì đáp án đôi khi chỉ là một chữ, số hoặc không quá ba chữ, ngược lại, phần audioscripts chứa toàn bộ các câu nói của nhân vật.
Việc đọc phần audioscripts sẽ giúp người học nhận biết được các đáp án gây nhiễu, và nguyên nhân vì sao một đáp án được chọn. Người học cần đọc kỹ các câu chứa đáp án, đồng thời phân tích kỹ các câu chứa thông tin gây nhiễu (thông tin gây nhiễu là phần thông tin có liên quan đến các đáp án trong phần trả lời câu hỏi, thường được nhắc đến trong bài nghe nhưng đó là những thông tin sai). Việc phân tích các thông tin gây nhiễu sẽ giúp cho người học ngày càng thành thạo hơn ở việc nhận dạng các thông tin sai khi nghe, luyện tập đủ lâu, người học sẽ quen với việc nhận ra các thông tin gây nhiễu khi làm bài nghe IELTS Listening và tránh tình trạng chọn sai đáp án, điều này sẽ giúp phát triển kỹ năng nghe của người học trong bài nghe IELTS Listening.
Nghe và đọc bản ghi âm cùng lúc
Sau khi đã đọc phần audioscripts, người học có thể nghe lại, nhưng lần này vừa nghe người đọc vừa đọc nhẩm theo các lời thoại trong phần audioscripts.
Với người học mới bắt đầu luyện nghe IELTS Listening, việc bị ‘lỡ’ một số chữ là điều rất hay xảy ra. Hay nói cách khác, người học không thể nghe được hết các chữ trong bài nghe. Việc vừa nghe vừa đọc audioscripts sẽ giúp cho người học cải thiện được việc này. Vì khi đó, người học sẽ có cơ hội nghe thấy và nhận ra được mặt chữ của từ bị ‘lỡ’ khi nghe không được. Và khi nghe ở các bài sau, người học sẽ nhận ra được và không bị bỏ qua các từ đã từng không nghe được ở các bài trước nhờ việc vừa nghe vừa đọc audioscripts.
Học phát âm và từ vựng
Hai trong những lý do dẫn đến việc không nhận diện được đáp án có thể là do:
Người học thường phát âm sai từ trong đáp án.
Người học không thể hiểu nghĩa của từ trong đáp án.
Vì vậy, để khắc phục được tình trạng trên và cải thiện kỹ năng nghe trong bài nghe IELTS Listening đó là việc học phát âm và từ vựng ngay trong bài IELTS Listening qua phần audioscripts.
Người học có thể học từ bằng cách đọc phần audioscripts, sau đó gạch chân từ không hiểu nghĩa và tra lên từ điển. Để luyện tập phát âm, người học có thể áp dụng kỹ thuật ‘Repeat and Shadow’, người học mở lại đoạn audio, nghe và sau đó lặp lại các từ cần luyện phát âm.
Sau khi luyện tập đủ lâu, vốn từ vựng của người học sẽ ngày càng tăng lên, khả năng phát âm chính xác các từ sẽ được cải thiện. Và người học có thể giảm được tình trạng bị ‘miss’ từ khi nghe bài nghe IELTS Listening, giúp kỹ năng nghe được cải thiện và giảm số lượng câu sai trong bài nghe IELTS Listening.
Nghe lại toàn bộ bài nghe mà không cần nhìn vào phần audioscripts
Sau khi đã thực hiện các bước trên, bước gợi ý tiếp theo mà người học có thể làm đó là nghe lại bài nghe nhưng lần này không cần nhìn đáp án hoặc phần audioscripts (người học có thể nghe lại toàn bộ bài nghe hoặc nghe lại phần chứa nhiều lỗi sai trong bài).
Việc nghe lại như vậy có thể được xem là sự ‘tổng kết’ của quá trình luyện tập. Nếu người học thực hiện được các bước trên một cách chính xác và hiệu quả thì khi nghe lại, người học sẽ cảm thấy lúc này sẽ nghe dễ hơn so với lần đầu vào thời điểm lúc làm bài.
Chú ý đến những lỗi sai
Bước cuối cùng của quá trình ôn tập có thể là việc người học chú ý đến những lỗi thường gặp. Hay nói cách khác, người học có thể 'quan sát' xem lỗi thường xuất hiện ở loại câu hỏi nào nhất. Sau đó, tập trung vào việc luyện tập những loại câu hỏi đó, điều này sẽ giúp cho người học có thể cải thiện 'điểm yếu' của mình và ngày càng hoàn thiện hơn.
Ví dụ:
Một người khi làm nhiều bài nghe IELTS Listening khác nhau, nhận ra rằng lỗi thường xuất hiện trong dạng câu hỏi Matching, và câu hỏi Multiple choices hiếm khi có đáp án sai. Sau khi phân tích, người học này có thể dành nhiều thời gian hơn để luyện dạng câu hỏi Matching thay vì Multiple choices. Khi luyện tập đủ lâu, số lượng câu sai ở dạng Matching sẽ giảm đáng kể. Điều này giúp người học nâng cao được điểm số trong bài nghe IELTS Listening.