Trên cao nguyên cao nhất thế giới - cao nguyên Thanh Tạng, tin vui bất ngờ đang lan truyền trên các phương tiện truyền thông địa phương - số lượng thỏ pika đã đạt con số đáng kinh ngạc là 1,2 tỷ.
Phương pháp nhân giống pika trên cao nguyên với quy mô lớn
Pika trên cao nguyên là loài động vật có vú nhỏ sống ở độ cao cao và nổi tiếng với khả năng sinh sản lớn. Các nghiên cứu gần đây cho thấy dân số pika trên cao nguyên đã đạt 1,2 tỷ ở một số khu vực, điều này đáng ngạc nhiên nhưng cũng đặt ra câu hỏi: Tại sao pika trên cao nguyên có thể nhân lên nhanh chóng như vậy?
Khi thăm thú du lịch trên cao nguyên Thanh Hải-Tây Tạng, bạn có thể bắt gặp những nhóm 'chuột' nhảy nhót trên đồng cỏ, chúng là những chú pika đáng yêu, mặc dù người dân địa phương gọi chúng là 'chuột' nhưng thực ra chúng thuộc loài 'thỏ'. Ảnh: Zhihu
Khả năng sinh sản của pika trên cao nguyên vô cùng mạnh mẽ. Chu kỳ sinh sản của chúng ngắn, thường khoảng 30-40 ngày. Số lượng con non được sinh ra mỗi lứa tương đối lớn, thường là 7-10, thậm chí có thể lên tới 15. Khả năng sinh sản cao này giúp số lượng của pika trên cao nguyên tăng lên nhanh chóng và các cá thể mới có thể sinh sản trở lại trong thời gian ngắn.
Pika trên cao nguyên dễ dàng thích nghi với môi trường sống của mình. Chúng sống trong môi trường khắc nghiệt ở độ cao cao, điều này là thách thức đối với nhiều loài sinh vật. Tuy nhiên, qua quá trình tiến hóa dài lâu, pika trên cao nguyên đã dần thích nghi với điều kiện khí hậu lạnh giá, thiếu nước và lượng oxy thấp.
Pika cao nguyên có khả năng chịu đựng lạnh và hạn hán mạnh mẽ, thậm chí có thể sống ở các khu vực có độ cao trên 4.600 mét so với mực nước biển. Điều này cho phép chúng sinh sống và sinh sản trong điều kiện mà các loài động vật khác không thể tồn tại, đồng thời chiếm một vị trí quan trọng trong hệ sinh thái.
Pika cao nguyên là loài động vật ăn cỏ tiêu biểu. Mặc dù mỗi con pika trưởng thành chỉ nặng khoảng 150-200g nhưng lượng thức ăn hàng ngày của chúng lên đến khoảng 77,3 gram, chiếm khoảng một nửa trọng lượng cơ thể. Lượng thức ăn này tương đương với một con cừu Tây Tạng. Ảnh: Zhihu
Pika cao nguyên có nguồn thức ăn phong phú. Chúng ăn chủ yếu là cây thân thảo ở vùng núi cao, những loài cây này phân bố rộng rãi và phát triển nhanh chóng. Pika cao nguyên có khả năng ăn cỏ cao và tiêu thụ lượng thức ăn lớn. Do đó, nguồn thức ăn phong phú cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự gia tăng số lượng chúng.
Số lượng pika cao nguyên đạt con số 1,2 tỷ chủ yếu là do khả năng sinh sản mạnh mẽ, khả năng thích nghi và nguồn thức ăn dồi dào. Tuy nhiên, việc tăng dân số quá nhiều cũng có thể gây ra một số vấn đề, vì vậy chúng ta cần chú ý đến việc kiểm soát số lượng để duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái.
Hang của pika cao nguyên cung cấp môi trường sống và nơi trú ẩn cho các loài động vật khác như chim sẻ tuyết, quạ đất và các loài khác. Ảnh: Zhihu
Tác động tích cực và lợi ích sinh thái của sự phát triển của pika
Sự sinh sôi nảy nở của pika đã gây ra nhiều vấn đề cho môi trường sinh thái địa phương, như thiệt hại về mùa màng, suy thoái đồng cỏ và xói mòn đất. Tuy nhiên, sự phát triển của pika cũng mang lại một số tác động tích cực và lợi ích sinh thái.
Sự phát triển của thỏ pika mang lại cho chúng ta cơ hội hiểu biết và nghiên cứu về động vật hoang dã. Qua quan sát và nghiên cứu hành vi cũng như thói quen của thỏ pika, chúng ta có thể hiểu thêm về tác động của chúng đối với cây trồng và hệ sinh thái. Điều này giúp chúng tôi phát triển các chiến lược hiệu quả hơn để giải quyết tình trạng mất mùa màng và thiệt hại về môi trường.
Sự sinh sôi nảy nở của thỏ pika cũng giúp cân bằng hệ sinh thái. Pika cao nguyên là nguồn thức ăn chính cho nhiều loài động vật ăn thịt, bao gồm cả những loài săn mồi như chim săn mồi, cáo và báo. Khi quần thể thỏ pika tăng lên, chúng cung cấp nguồn thức ăn lớn hơn cho những kẻ săn mồi này, duy trì quần thể của chúng. Những kẻ săn mồi này cũng loại bỏ nhiều loài gây hại, thúc đẩy một hệ sinh thái lành mạnh.
Pika cao nguyên cũng được coi là 'kỹ sư hệ sinh thái'. Chúng rất giỏi đào hố, di chuyển đất đồng cỏ và các vật liệu khác. Khi mật độ dân số vừa phải, chúng biến đổi môi trường một cách có lợi, tăng tính đa dạng cảnh quan và thúc đẩy hệ sinh thái. Ảnh: Zhihu
Pika cao nguyên cũng có khả năng sửa chữa và cải tạo đất. Chúng làm tơi đất bằng cách gặm cây và đào hang, từ đó tăng khả năng thông khí và giữ ẩm của đất. Điều này quan trọng cho sự tăng trưởng của cây trồng và phục hồi hệ sinh thái. Phân của thỏ pika cũng có giá trị phân bón cao, cung cấp chất dinh dưỡng và chất hữu cơ khuyến khích cây trồng phát triển.
Sự phổ biến của thỏ pika cũng có thể truyền cảm hứng cho nông dân tìm kiếm giải pháp cho vấn đề mất mùa màng. Nông dân có thể áp dụng các biện pháp đổi mới như xây lưới bảo vệ, sử dụng bẫy tự nhiên hoặc đưa thiên địch vào. Những biện pháp này không chỉ bảo vệ mùa màng mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của nông nghiệp và bảo vệ môi trường sinh thái.
Mặc dù sự sinh sôi nảy nở của thỏ pika đã gây ra một số vấn đề cho môi trường sinh thái, nhưng chúng ta cũng cần nhận thức được những cơ hội và lợi ích sinh thái. Bằng cách nghiên cứu và khai thác những cơ hội này, chúng ta có thể đề xuất các giải pháp khoa học và khả thi hơn để giảm thất thoát mùa màng, thúc đẩy phục hồi hệ sinh thái và đảm bảo tính bền vững của môi trường.
Trên thế giới có khoảng 26 loài pika, trong đó có pika cao nguyên, pika Daur, v.v. Tuy nhiên, quần thể của hầu hết các loài pika tương đối hiếm, trong khi đó tại Trung Quốc, quần thể pika cao nguyên và pika Daur tương đối phổ biến. Ảnh: Zhihu