Buzz
Khám phá sâu hơn về giấc ngủ đặc biệt của cá voi qua nghiên cứu mới.
'Cá voi không cần ngủ' là quan điểm hoàn toàn sai, không giống như niềm tin phổ biến rằng chúng không thể ngủ dưới nước.
Là loài động vật có vú thông minh, cá voi và cá heo vẫn cần giấc ngủ khi sống ở đại dương sâu thăm thẳm.
Tuy nhiên, cá voi và nhiều sinh vật khác không cần phải ngủ ít nhất 8 giờ mỗi ngày như con người.
Thời gian ngủ của nhiều loài động vật thường rất linh hoạt. Ví dụ, ngựa chỉ cần ngủ 2 giờ mỗi ngày, trong khi hươu cao cổ chỉ cần ngủ 10 phút.
Ngược lại, một số loài động vật cần giấc ngủ dài hơn do tập tính và cấu trúc cơ thể đặc biệt, như rắn, ếch và những sinh vật khác có thói quen ngủ đông trong nhiều tháng liền.
Thực tế, nghiên cứu về giấc ngủ của cá voi ít ỏi từ phía con người. Kể từ khi những hình ảnh của cá nhà táng ngủ 'lơ lửng' giữa đại dương được chụp, các nhà khoa học đã tập trung vào việc giải mã mô hình giấc ngủ của những sinh vật này.
Cá voi nằm giữa trái tim đại dương
Hình ảnh cá voi đứng yên gần như thẳng đứng giữa lòng đại dương được các chuyên gia nhận diện là giấc ngủ. Để tạm thời 'giả vờ mất cảnh giác' giữa đại dương rộng lớn và nguy hiểm, cá voi và cá heo - những loài có lỗ thở trên lưng, phải có những kỹ năng và biện pháp sinh tồn đặc biệt.
Giấc ngủ của cá nhà táng được chú ý và nghiên cứu sớm nhất trong số các loài cá voi và cá heo.
Sau khi những con cá nhà táng lớn chìm vào giấc ngủ, chúng đứng đứng trong nước, tạo ra hình dạng khổng lồ như những cột đá trôi nổi trong lòng đại dương.
Là loài động vật có vú, cá voi thở bằng phổi và không thể hít thở dưới nước như cá thông thường.
Khi ngủ, cá voi có thái độ giống hành vi nín thở của con người. Quanh lỗ thở, chúng có các cơ mạnh mẽ và cơ chế kín chặt dưới nước.
Phổi của cá voi có dung tích lớn. Chỉ cần lấy hơi một lần khi nổi lên mặt nước, chúng có thể ở dưới nước hàng chục phút mà không cần thở. Đây là thời gian chúng dành để ngủ.
Cơ chế thở kín đáo này quyết định thời gian cá voi ngủ dưới nước. Hầu hết cá voi cảm thấy đủ với giấc ngủ chỉ kéo dài mười mấy phút. Tuy nhiên, nếu muốn ngủ lâu hơn, chúng chỉ cần ngoi lên mặt nước, lấy hơi và trở về tư thế 'lơ lửng' để tiếp tục giấc ngủ.
Đặc điểm thú vị trong giấc ngủ của cá voi
Nghiên cứu sâu rộng hơn đã khám phá ra những đặc điểm hấp dẫn trong giấc ngủ của cá voi. Hầu hết cá voi thể hiện hành vi ngủ USWS đặc trưng.
USWS (Unihemispheric slow-wave sleep) - Giấc ngủ sóng chậm không bình thường là quá trình chìm vào trạng thái ngủ khi một nửa bộ não luân phiên nghỉ ngơi và nửa còn lại vẫn tỉnh táo. Điều này đối lập với giấc ngủ bình thường, khi cả hai mắt đều nhắm và cả hai nửa não bộ tạm thời nghỉ ngơi.
Thực tế, cá voi thở gần giống với con người. Chúng có thể thở tự nhiên hoặc nín thở có ý thức.
Vậy tại sao nửa não bộ của cá voi lại hoạt động khi chúng ngủ?
Mục đích là giúp cá voi luôn giữ ý thức để ngoi lên mặt nước hít khí, đồng thời tránh tình trạng thiếu oxy gây nguy hiểm. Do đó, thường thì não bộ của cá voi không chìm hoàn toàn vào giấc ngủ.
Tổng quan, con người chưa nghiên cứu sâu về giấc ngủ của cá voi, cá heo và nhiều loài động vật khác. Mọi nghiên cứu hiện vẫn chỉ là bề mặt.
Khó khăn xuất phát từ việc phương pháp phân tích bằng điện não đồ, mà con người thường sử dụng, khó áp dụng vào động vật hoang dã. Thêm vào đó, quấy rầy tập tính sống tự nhiên của động vật chỉ để nghiên cứu là hành vi đầy nghi vấn về đạo đức.
Hy vọng rằng trong tương lai, sẽ xuất hiện nhiều phương tiện hiện đại giúp con người dễ dàng tìm hiểu về những loài động vật, mở rộng sự hiểu biết về thế giới tự nhiên vô cùng bí ẩn.
Nguồn: Sohu
