Bạn đã từng lướt mạng xã hội hàng giờ liên tục mà không biết lý do? Bạn có tự hỏi tại sao không? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây của Mytour.
Tình trạng nghiện mạng xã hội hiện nay
Trong thời đại công nghệ phát triển, mạng xã hội như Facebook, Twitter, Tiktok, Instagram,... trở nên phổ biến. Chúng mang lại nhiều lợi ích cho cuộc sống cá nhân và xã hội.
Tuy nhiên, nghiện mạng xã hội ngày càng phổ biến, đặc biệt là ở giới trẻ. Hãy xem xét những số liệu thống kê về tình trạng này ở người trẻ sau đây:
- 92% người trẻ sử dụng và truy cập các trang mạng xã hội hàng ngày, đặc biệt là thanh thiếu niên. Trong số họ, có 24% liên tục kết nối mạng.
- 76% người được thăm dò tham gia vào các phương tiện truyền thông xã hội, trong đó 71% sử dụng Facebook, 52% sử dụng Instagram, 41% sử dụng Snapchat và 33% sử dụng Twitter.
- 77% phụ huynh tin rằng con cái của họ bị làm phiền bởi mạng xã hội, dẫn đến việc giảm sự tương tác với người khác.
- 59% phụ huynh cho rằng con cái của họ thực sự nghiện điện thoại.
- 50% thanh thiếu niên tự thừa nhận họ nghiện mạng xã hội.
Lí do dẫn đến nghiện mạng xã hội
Mạng xã hội kích thích sản xuất dopamine
Việc sử dụng mạng xã hội kích thích não bộ sản xuất dopamine - một hormone mang lại cảm giác hạnh phúc, cũng như là chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến hoạt động sinh lý. Khi người dùng nhận được like, comment hoặc thông báo cảm xúc, bộ não của họ phát ra lượng lớn dopamine và gửi nó đến hệ thống thưởng trong não. Điều này khiến họ cảm thấy vui vẻ, phấn khích và hướng tới việc sử dụng mạng xã hội hơn.
Nguyên nhân gây nghiện xã hội là chu kỳ sản xuất dopamine kích thích người dùng muốn sử dụng nhiều hơn. Trong bối cảnh này, các mạng xã hội còn phát triển tính năng video ngắn để kích thích người dùng sử dụng lâu dài hơn, dẫn đến việc ngày càng có nhiều người dành thời gian trên chúng.
Hội chứng FOMO
FOMO, hay còn gọi là hội chứng sợ bỏ lỡ, là một trong những nguyên nhân chính gây nên hiện tượng nghiện mạng xã hội. Người dùng thường kiểm tra thông báo ngay khi nhận được, lo sợ bỏ lỡ thông tin quan trọng.
- Sợ làm người khác thất vọng nếu không trả lời tin nhắn ngay lập tức.
- Sợ mất địa vị xã hội.
- Lo sợ bỏ lỡ một cơ hội hay sự kiện thú vị.
- Lo sợ bị lạc lõng khỏi những cuộc trò chuyện quan trọng.
Nhu cầu được chấp nhận
Tuổi vị thành niên là thời kỳ rất nhạy cảm của thanh thiếu niên, khi sự ảnh hưởng từ gia đình giảm và từ bạn bè tăng lên. Trong giai đoạn này, họ thường trở nên bốc đồng, dễ bị ảnh hưởng và quyết định không suy nghĩ kỹ lưỡng.
Họ khao khát sự chấp nhận từ xã hội và mọi người xung quanh. Vì vậy, việc được công nhận trên mạng xã hội có ảnh hưởng lớn đến hoạt động và phát triển của não bộ.
Những đối tượng dễ nghiện mạng xã hội
Theo các nghiên cứu khảo sát, thanh thiếu niên là nhóm dễ nghiện mạng xã hội nhất. Ngoài ra, còn có một số nhóm khác như:
- Phụ nữ: Trái ngược với nam giới thích chơi game, phụ nữ thường bị cuốn hút vào mạng xã hội.
- Những người tự tin thấp: Những người tự tin thấp thường không thoải mái giao tiếp trực tiếp. Với họ, mạng xã hội trở thành công cụ để thể hiện bản thân.
- Những người đối mặt với trầm cảm hoặc lo lắng: Tình trạng trầm cảm hoặc lo lắng tăng cao cũng tăng nguy cơ nghiện mạng xã hội.
- Những người tự ti về ngoại hình: Những người thường tự nhận xét về bản thân, chỉnh sửa và chia sẻ những hình ảnh được chỉnh sửa trên mạng xã hội, là đối tượng dễ nghiện nhất. Phản hồi tích cực thúc đẩy họ sử dụng mạng xã hội nhiều hơn.
Tác động tiêu cực của mạng xã hội
Tham gia mạng xã hội hàng giờ đồng hồ trong nhiều ngày có thể dẫn đến nghiện và gây nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần như:
Sử dụng mạng xã hội nhiều hơn càng tạo ra hiệu ứng FOMO, tăng cảm giác không hài lòng và gây ra cảm giác cô lập. Điều này có thể dẫn đến trầm cảm và lo lắng. Người dùng không bao giờ cảm thấy đủ và không chấp nhận được bằng bất kỳ lượt thích hay bình luận nào.
Cách cai nghiện mạng xã hội
Để cai nghiện mạng xã hội, bạn có thể thử một số phương pháp sau:
- Tương tác trực tiếp và trò chuyện với bạn bè mà không dùng điện thoại.
- Đặt ra giới hạn thời gian và thời điểm sử dụng mạng xã hội mỗi ngày.
- Nhận biết và ngăn chặn sự lan rộng của hiện tượng FOMO.
- Tắt thông báo và gỡ bỏ ứng dụng mạng xã hội khi đang làm việc và học tập.
Bạn đã hiểu lí do vì sao bạn nghiện mạng xã hội chưa? Nếu bạn đang mắc phải vấn đề này quá nặng, hãy học cách sử dụng chúng một cách thông minh và hiệu quả nhé.