
Người xưa đã đếm thời gian như thế nào? Theo dấu vết của Mặt Trời
Ngày nay, hệ thống đếm số phổ biến nhất là hệ thập phân, xuất phát từ việc đếm bằng ngón tay. Nhưng các nền văn minh đầu tiên thường sử dụng hệ thập nhị phân và hệ lục thập phân để phân chia thời gian.

Tại sao 1 giờ có 60 phút? 1 phút có 60 giây? Vì sao lại là con số 60? Nguồn gốc của các thuật ngữ minute (phút) và second (giây) là gì?
Kể từ khi ban ngày và ban đêm được chia thành 12 phần, mô hình 24 giờ một ngày đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, việc chia 1 giờ thành độ dài cố định vẫn chưa được xác định cho đến thời kỳ Hy Lạp cổ đại, khi các nhà chiêm tinh Hy Lạp bắt đầu sử dụng mô hình này một cách có hệ thống và đưa nó vào tính toán. Theo các nghiên cứu từ năm 147 đến 127 trước Công nguyên, nhà thiên văn học, toán học và địa lý Hipparchus đã đề xuất chia 1 ngày thành 24 giờ dựa trên 12 giờ ban ngày và 12 giờ ban đêm của ngày chính. Tuy nhiên, trong nhiều thế kỷ sau đó, mô hình vẫn được sử dụng với độ dài giờ khác nhau theo mùa. Chỉ khi các chiếc đồng hồ cơ xuất hiện vào thế kỷ 14, mô hình với độ dài cố định cho mỗi giờ mới trở nên phổ biến tại châu Âu.Hipparchus và các nhà thiên văn khác tại Hy Lạp đã áp dụng kỹ thuật thiên văn được phát triển trước đó bởi người Babylon định cư tại Lưỡng Hà. Người Babylon đã thực hiện các tính toán thiên văn sử dụng hệ thống đếm lục thập phân (hệ cơ số 60). Hệ thống này được kế thừa từ người Sumeria từ 2000 trước Công nguyên. Cho đến nay, vẫn chưa có một lý do chính xác cho việc sử dụng con số 60. Một giả thuyết được đưa ra là để thuận tiện cho việc chia hết cho 10, 12, 15, 20 và 30. Mặc dù hệ lục thập phân không phổ biến trong tính toán hàng ngày, nó vẫn được sử dụng để đo góc, tọa độ địa lý và thời gian. Thực tế, mặt đồng hồ tròn hiện đại có nguồn gốc từ hệ thống này, ra đời cách đây 4000 năm do người Babylon phát triển.Eratosthenes, nhà thiên văn học vĩ đại của Hy Lạp, được biết đến với biệt danh beta, đã sử dụng hệ thống lục thập phân để phân chia vòng tròn thành 60 phần bằng nhau, tạo ra hệ thống vĩ độ địa lý với các đường ngang chạy qua các địa điểm nổi tiếng trên Trái Đất thời điểm đó.
Trong Almagest, tác phẩm thiên văn học đỉnh cao của Claudius Ptolemy, ông đã giải thích cách chia hệ thống kinh vĩ độ thành các đơn vị nhỏ hơn, đưa ra sự khám phá quan trọng về phút và giây như chúng ta biết ngày nay.
Trong suốt thời kỳ của Ptolemy, phút và giây vẫn không được sử dụng phổ biến như ngày nay. Các thiết bị đo thời gian thường được chia thành các phần không đều, đôi khi chỉ là một nửa hoặc một phần ba, một phần tư, thậm chí không chia thành 60 phần như hiện nay. Mặt khác, trong thời gian này, không ai biết rằng 1 giờ bao gồm 60 phút. Cho đến gần cuối thế kỷ 16, việc phân chia 1 giờ thành 60 phút trên đồng hồ chỉ trở nên phổ biến sau khi đồng hồ cơ mới được phát minh.
Kết Luận
Nhờ vào sự phát triển của các nền văn minh cổ điển, xã hội hiện đại mới có thể thiết lập các tiêu chuẩn về thời gian như ngày nay: 1 ngày bằng 24 giờ, 1 giờ bằng 60 phút và 1 phút bằng 60 giây. Lý do vì sao giây trong tiếng Anh được gọi là 'second' cũng trở nên rõ ràng. Tuy nhiên, các phát triển trong lĩnh vực khoa học đã làm thay đổi cách chúng ta đo lường thời gian, làm nó trở nên chính xác hơn. Năm 1967, định nghĩa vật lý đã tái định nghĩa 1 giây dựa trên tần số của bức xạ từ nguyên tử Ce 133 khi chuyển động giữa hai mức năng lượng cực kỳ cụ thể. Điều này đánh dấu sự xuất hiện của kỷ nguyên mới trong việc đo lường thời gian và thiết lập múi giờ quốc tế (UTC - Coordinated Universal Time).