Sự khác biệt này có vẻ khó tin khiến cho sự tò mò trong con người không nguôi. Tại sao bộ não của một số người lại hoạt động đặc biệt đến mức có thể chặn tiếng ồn như một bộ lọc, trong khi những người khác lại nhạy cảm với âm thanh đến như vậy?
Lý do tại sao một người có thể ngủ trong tiếng ồn là gì?
Một số người có thể đã phát triển thói quen ngủ ngon trong môi trường ồn ào. Trong cuộc sống hàng ngày, họ có thể tiếp xúc với môi trường làm việc ô nhiễm tiếng ồn trong thời gian dài, chẳng hạn như trung tâm thành phố ồn ào hay các nhà máy. Theo thời gian, não của họ dần thích nghi với môi trường này và trở nên ít nhạy cảm hơn với tiếng ồn. Vì vậy, ngay cả khi xung quanh ồn ào, họ vẫn có thể giữ bình tĩnh và ngủ ngon lành.
Một số người được sinh ra đã có khả năng chịu đựng tiếng ồn cao hơn người bình thường. Nghiên cứu cho thấy có sự khác biệt giữa các cá nhân về độ nhạy cảm với tiếng ồn. Một số người nhạy cảm hơn với tiếng ồn, trong khi những người khác lại ít bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn hơn. Khả năng chống lại tiếng ồn này có liên quan đến gen của từng cá nhân và sự ổn định của hệ thần kinh. Vì vậy, đối với những người có khả năng chống ồn cao, môi trường ồn ào sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến giấc ngủ của họ.
Nguyên nhân khiến một số người có thể ngủ ngon trong tiếng ồn cũng có thể liên quan đến yếu tố tâm lý. Một số người có khả năng tập trung và tự điều chỉnh tuyệt vời. Ngay cả khi xung quanh ồn ào, họ vẫn có thể tập trung vào giấc ngủ và điều chỉnh suy nghĩ để bình tĩnh lại. Cơ chế bảo vệ tâm lý này cho phép họ giữ được tinh thần thoải mái bất chấp tiếng ồn và từ đó bước vào trạng thái ngủ.
Tiếng ồn lớn tác động đến giấc ngủ như thế nào?
Tiếng ồn lớn có thể gây ra rối loạn tâm lý. Trong khi chúng ta đang ngủ, não bộ vẫn phản ứng với môi trường bên ngoài, đặc biệt là với một số âm thanh cụ thể. Khi bị làm phiền bởi tiếng ồn lớn, não bộ sẽ đánh thức chúng ta ngay lập tức, gây gián đoạn giấc ngủ. Tần suất gián đoạn như vậy càng cao, thì khả năng vào giấc ngủ sâu càng giảm, làm giảm chất lượng giấc ngủ. Thiếu ngủ kéo dài có thể dẫn đến giảm miễn dịch, giảm trí nhớ và ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày và hiệu suất công việc.
Tiếng ồn cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cơ thể. Nghiên cứu khoa học cho thấy người tiếp xúc với môi trường ồn ào trong thời gian dài sẽ gặp vấn đề như tăng huyết áp, nhịp tim không ổn định và miễn dịch suy giảm. Tiếng ồn có thể gây rối loạn hệ thống thần kinh nội tiết, tăng tiết hormone căng thẳng và gây ảnh hưởng tiêu cực lâu dài đến sức khỏe, đặc biệt là hệ tim mạch và tiêu hóa.
Tiếng ồn cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và tinh thần của chúng ta. Tiếng ồn liên tục có thể gây căng thẳng, khó chịu và trầm cảm. Theo nghiên cứu, người sống trong môi trường ồn ào thường có nguy cơ mắc chứng lo âu và trầm cảm cao hơn. Điều này có liên quan đến sự bài tiết không đều của các chất dẫn truyền thần kinh trong não, dẫn đến cảm xúc không ổn định và bất ổn.
Làm thế nào để đối phó với tiếng ồn lớn để có giấc ngủ ngon? Đầu tiên, bạn có thể tạo môi trường yên tĩnh và thoải mái trước khi đi ngủ, như sử dụng nút tai hoặc máy tạo tiếng ồn trắng để giảm ảnh hưởng của tiếng ồn. Thứ hai, thực hiện các phương pháp thư giãn như thở sâu, thiền để giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ. Duy trì thói quen sinh hoạt đều đặn hàng ngày cũng rất quan trọng để đảm bảo giấc ngủ tốt.
Tại sao một số người dễ bị đánh thức bởi âm thanh?
Chất lượng giấc ngủ của một người có thể bị ảnh hưởng bởi âm thanh xung quanh. Một số người rất nhạy cảm với tiếng ồn, ngay cả những âm thanh nhỏ cũng có thể làm gián đoạn giấc ngủ của họ. Điều này có thể liên quan đến hệ thống thần kinh của mỗi người, vì tai của một số người nhạy cảm hơn với âm thanh, làm cho họ dễ bị xáo trộn hơn trong khi ngủ. Ngoài ra, một số người có thể mắc rối loạn giấc ngủ, chẳng hạn như mất ngủ hoặc ngưng thở khi ngủ, điều này cũng tăng khả năng họ bị đánh thức bởi âm thanh.
Đồng hồ sinh học của một người cũng ảnh hưởng đến độ nhạy cảm với âm thanh. Đồng hồ sinh học của cơ thể con người đề cập đến hệ thống nhịp sinh học bên trong cơ thể kiểm soát chu kỳ giấc ngủ và sự tỉnh táo của chúng ta. Mọi người đều có đồng hồ sinh học và chúng có thể hơi khác nhau, do đó một số người có nhiều khả năng bị đánh thức bởi âm thanh vào ban đêm, trong khi những người khác lại có nhiều khả năng thức dậy vào buổi sáng. Sự khác biệt này có thể liên quan đến yếu tố di truyền của từng cá nhân hoặc có thể do thói quen sinh hoạt hoặc công việc cá nhân gây ra. Vì vậy, trong những thời điểm nhất định, ngay cả một âm thanh nhỏ cũng có thể đủ để đánh thức một người khỏi giấc ngủ.
Tiếng ồn môi trường cũng là một trong những yếu tố quan trọng khiến con người bị đánh thức bởi âm thanh. Nếu một người ngủ trong môi trường ồn ào, chẳng hạn như tiếng xe cộ, tiếng ồn từ hàng xóm hoặc máy móc, thì ngay cả những âm thanh nhỏ cũng có thể thu hút sự chú ý của họ hơn. Điều này là do khi chúng ta ở trong môi trường ồn ào, bộ não của chúng ta luôn cảnh giác để có thể ứng phó kịp thời với những nguy hiểm tiềm ẩn. Vì vậy, ngay cả một âm thanh nhỏ cũng có thể kích thích sự chú ý của chúng ta và khiến chúng ta thức dậy sau giấc ngủ.
Tham khảo: Zhihu