Sự khác biệt đáng kể này thú vị và gợi mở sự tò mò không ngừng trong con người. Tại sao bộ não của một số người có khả năng 'thần kỳ' đến mức có thể lọc bỏ tiếng ồn như một bộ lọc, trong khi người khác lại nhạy cảm với âm thanh đến vậy?
Lý do tại sao một người có thể ngủ trong tiếng ồn là gì?
Một số người có thể đã phát triển thói quen ngủ trong môi trường ồn ào. Trong cuộc sống hàng ngày, họ có thể phải chịu đựng môi trường làm việc ô nhiễm tiếng ồn trong thời gian dài, như trung tâm thành phố sầm uất hoặc các nhà máy ồn ào. Theo thời gian, não của họ dần thích nghi với môi trường này và trở nên ít nhạy cảm hơn với tiếng ồn. Vì vậy, ngay cả khi xung quanh là tiếng ồn, họ vẫn giữ được bình tĩnh và ngủ say trong tiếng ồn.
Một số người sinh ra đã có khả năng chịu đựng tiếng ồn cao hơn so với người bình thường. Các nghiên cứu đã chỉ ra sự khác biệt giữa các cá nhân về độ nhạy cảm với tiếng ồn. Một số người nhạy cảm hơn với tiếng ồn, trong khi những người khác lại ít bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn hơn. Khả năng chống lại tiếng ồn này có liên quan đến gen của từng cá nhân và sự ổn định của hệ thần kinh. Vì vậy, đối với những người có khả năng chống ồn cao, môi trường ồn ào sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến giấc ngủ của họ.
Nguyên nhân khiến một số người có thể ngủ trong tiếng ồn cũng có thể liên quan đến yếu tố tâm lý. Một số người có khả năng tập trung và tự điều chỉnh tuyệt vời. Ngay cả khi xung quanh là tiếng ồn, họ vẫn có thể tập trung vào giấc ngủ và điều chỉnh suy nghĩ để bình tĩnh lại. Cơ chế bảo vệ tâm lý này cho phép họ giữ được tinh thần thoải mái bất chấp tiếng ồn và từ đó bước vào trạng thái ngủ.
Tiếng ồn lớn ảnh hưởng đến giấc ngủ như thế nào?
Tiếng ồn lớn có thể tạo ra sự xáo trộn trong tâm trí. Khi chúng ta đang ngủ, não bộ vẫn phản ứng với môi trường xung quanh, đặc biệt là với những âm thanh cụ thể. Khi bị làm phiền bởi tiếng ồn lớn, não bộ sẽ tỉnh giấc ngay lập tức, làm gián đoạn giấc ngủ. Sự gián đoạn thường xuyên như vậy làm cho giấc ngủ sâu trở nên khó khăn hơn, gây ra tác động tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ. Thiếu ngủ kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề, bao gồm giảm sức đề kháng, suy giảm trí nhớ, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày và hiệu suất công việc.
Tiếng ồn cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cơ thể của chúng ta. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người tiếp xúc với môi trường ồn ào trong thời gian dài có nguy cơ mắc các vấn đề như tăng huyết áp, nhịp tim không ổn định, và suy giảm hệ miễn dịch. Tiếng ồn có thể gây ra rối loạn trong hệ thống thần kinh nội tiết, gây ra sự căng thẳng liên tục trong cơ thể. Trạng thái căng thẳng này có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng đối với hệ tim mạch và tiêu hóa, và tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Tiếng ồn cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và tinh thần của chúng ta. Tiếng ồn liên tục có thể dễ dàng gây ra căng thẳng, không thoải mái và trầm cảm. Theo nghiên cứu, những người sống trong môi trường ồn ào trong thời gian dài có nguy cơ cao hơn mắc các vấn đề như lo âu và trầm cảm. Điều này có thể liên quan đến sự thay đổi bất thường trong việc tiết chất dẫn truyền thần kinh trong não, dưới tác động của tiếng ồn kéo dài, sự tiết chất này trở nên mất cân bằng, dẫn đến dao động và sự mất ổn định trong cảm xúc.
Vậy làm thế nào để đối phó với tiếng ồn lớn để có giấc ngủ ngon? Đầu tiên, bạn có thể tạo môi trường yên tĩnh và thoải mái trước khi đi ngủ, chẳng hạn như sử dụng nút tai hoặc máy tạo tiếng ồn trắng để giảm tiếng ồn từ bên ngoài. Thứ hai, bạn có thể thực hiện các kỹ thuật thư giãn, như hít thở sâu, thiền, để giúp giảm căng thẳng về cảm xúc và thể chất và cải thiện giấc ngủ. Hơn nữa, duy trì một lối sống lành mạnh hàng ngày cũng rất quan trọng để đảm bảo giấc ngủ sâu và tránh ngủ trong môi trường ồn ào.
Tại sao một số người lại dễ bị đánh thức bởi âm thanh?
Chất lượng giấc ngủ của mỗi người có thể liên quan đến độ nhạy cảm với tiếng ồn. Một số người rất nhạy cảm với tiếng ồn, ngay cả những âm thanh nhỏ cũng có thể làm gián đoạn giấc ngủ của họ. Điều này có thể do hệ thống thần kinh của từng người khác nhau, và tai của một số người có thể nhạy cảm hơn với âm thanh, khiến họ dễ bị xáo trộn hơn trong giấc ngủ. Ngoài ra, một số người có thể mắc các rối loạn giấc ngủ, như mất ngủ hoặc ngừng thở khi ngủ, điều này cũng làm tăng khả năng bị đánh thức bởi âm thanh.
Đồng hồ sinh học của mỗi người cũng ảnh hưởng đến độ nhạy cảm với âm thanh. Đồng hồ sinh học của con người liên quan đến hệ thống nhịp sinh học trong cơ thể điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ và thức dậy. Mỗi người có một đồng hồ sinh học riêng, có thể khác nhau, vì vậy một số người có khả năng cao hơn bị đánh thức bởi âm thanh vào ban đêm, trong khi những người khác có thể dễ dàng thức dậy vào buổi sáng. Sự khác biệt này có thể do yếu tố di truyền hoặc do thói quen sinh hoạt cá nhân hoặc công việc gây ra. Vì vậy, trong một số trường hợp, một âm thanh nhỏ cũng có thể đủ để đánh thức một người ra khỏi giấc ngủ.
Tiếng ồn từ môi trường cũng là một trong những yếu tố quan trọng gây đánh thức cho con người. Khi ngủ trong môi trường ồn ào như đường phố đông đúc, tiếng ồn từ hàng xóm hoặc máy móc, ngay cả những âm thanh nhỏ cũng có thể làm chúng ta dễ dàng tỉnh giấc hơn. Điều này bởi vì khi ở trong môi trường ồn ào, bộ não luôn ở trạng thái cảnh giác để phản ứng nhanh chóng với nguy cơ tiềm ẩn. Vì vậy, ngay cả một tiếng động nhỏ cũng có thể làm cho chúng ta tỉnh giấc.
Tham khảo: Zhihu