Buzz
Dịch vụ lưu trữ tế bào gốc tại ngân hàng máu dây rốn của trẻ sơ sinh đang thu hút sự chú ý lớn từ phụ huynh. Cùng khám phá mục đích, quy trình và chi phí của quá trình lưu trữ tế bào gốc cùng Mytour.
Tế bào gốc máu cuống rốn là gì?
Lưu trữ tế bào gốc máu cuống rốn là quá trình tách và bảo quản tế bào gốc có trong máu cuống rốn của trẻ sơ sinh.
Máu cuống rốn (hay còn gọi là máu dây rốn hoặc máu bánh nhau) là loại máu chảy trong hệ tuần hoàn của em bé trong bụng mẹ. Máu dây rốn là phần máu còn lại trong dây rốn và bánh nhau khi mẹ sinh ra em bé.
Trong máu dây rốn chứa nhiều loại tế bào gốc khác nhau như tế bào gốc trung mô, tế bào gốc biểu mô và tế bào gốc nội mô.
Tế bào gốc trung mô chiếm tỉ lệ lớn nhất trong máu dây rốn của trẻ. Chúng có nhiều chức năng quan trọng như ức chế viêm sau tổn thương, điều hòa hệ thống miễn dịch và kích thích tăng trưởng mô.
Các tế bào này có khả năng biến đổi thành nhiều loại tế bào khác nhau như tế bào da, xương, mỡ, sụn, thần kinh, cơ tim và gan.
Một phần của máu cuống rốn được sử dụng để lưu trữ tế bào gốc, đó là máu còn lại trong dây rốn và bánh nhau sau khi bà mẹ sinh em bé.
Máu cuống rốn tích tụ nhiều tế bào gốc, đặc biệt là tế bào gốc tạo máu, giúp cung cấp máu mới và tái tạo hệ thống miễn dịch.
Thực hiện việc bảo quản tế bào gốc từ máu cuống rốn
Trước đây, dây rốn và bánh nhau thường bị vứt bỏ như rác y tế. Nhưng hiện nay, chúng được thu thập, xử lý và bảo quản để sử dụng trong việc điều trị bệnh cho chủ nhân hoặc thành viên gia đình khác khi cần thiết.
Bảo quản tế bào gốc đang là một phần của cuộc cách mạng y học, giúp điều trị những bệnh nguy hiểm.
Do đó, nhiều gia đình hiện nay lựa chọn lưu trữ tế bào gốc cho con cái, xem đó như một biện pháp bảo hiểm sinh học, giúp con có cơ hội tiếp cận với các liệu pháp tế bào gốc tiên tiến trong tương lai.
Tế bào gốc có thể được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau như máu ngoại vi, tủy xương và máu dây rốn. Tuy nhiên, việc lưu trữ máu ngoại vi và tủy xương đòi hỏi kỹ thuật phức tạp và chi phí cao hơn, vì vậy máu dây rốn thường được ưa chuộng hơn cho việc bảo quản tế bào gốc.
Tác dụng của tế bào gốc từ máu dây rốn
Nhờ khả năng tái tạo nhanh chóng và dễ dàng được nuôi cấy để sinh sản ra số lượng lớn, việc lưu trữ tế bào gốc từ máu dây rốn có thể cung cấp điều trị nhiều lần trong suốt cuộc đời của em bé, giúp tiết kiệm chi phí và thời gian.
Ngoài ra, tế bào gốc từ dây rốn có hệ thống miễn dịch thấp, giúp tăng tính tương thích. Điều này có ý nghĩa nhân văn khi tế bào gốc của em bé có thể giúp chữa trị cho gia đình mà không cần tìm kiếm người hiến tế bào thích hợp.
Việc lưu trữ tế bào gốc từ máu dây rốn của em bé có thể hỗ trợ hiệu quả trong việc chữa bệnh mà không gây ra phản ứng tự miễn dịch từ cơ thể.
Nếu chữa trị bằng tế bào gốc từ chính mình, đứa bé sẽ không cần dùng các loại thuốc ức chế hệ thống miễn dịch để duy trì tế bào ghép.
Đặc biệt, nếu trong gia đình có người mắc bệnh cần sử dụng tế bào gốc để điều trị, việc sử dụng tế bào gốc từ đứa bé sẽ có hiệu quả cao hơn so với tế bào từ người không có mối quan hệ huyết thống.
Tế bào gốc từ máu dây rốn
Tại sao cần lưu trữ tế bào gốc?
Tích trữ tế bào gốc có đa dạng mục đích tùy thuộc vào nhu cầu của từng gia đình. Mục đích của việc lưu giữ tế bào gốc từ máu cuống rốn có thể gồm:
Tế bào gốc hỗ trợ trong việc điều trị hơn 80 loại bệnh
Tế bào gốc phát triển từ máu cuống rốn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra và phát triển các tế bào máu, hỗ trợ phục hồi hệ thống máu và miễn dịch cho người bệnh.
Khi hệ thống miễn dịch bị suy giảm do liệu pháp hoá trị và xạ trị, tế bào gốc có thể được cấy ghép qua tĩnh mạch và đến tủy xương để sản xuất các tế bào máu mới, phục hồi hệ thống miễn dịch cho bệnh nhân.
Tế bào gốc cũng có thể được sử dụng để điều trị nhiều loại ung thư máu, thiếu máu, thay thế tủy xương và sửa chữa các lỗi gen di truyền.
Hỗ trợ trong việc điều trị các bệnh liên quan đến hệ thống máu như: Bạch cầu, bệnh liên quan đến miễn dịch, loạn sinh tủy, suy giảm miễn dịch, thiếu máu, suy tủy, thiếu máu liềm.
Máu cuống rốn đặc biệt hữu ích trong việc điều trị các bệnh nhi khoa. Trên toàn cầu, người ta đã sử dụng tế bào gốc từ máu cuống rốn để điều trị nhiều bệnh liên quan đến thiếu máu và các bệnh ác tính của hệ thống tạo máu như thiếu máu bất sản, ung thư máu, thiếu máu liềm.
Ngoài ra, tế bào gốc từ máu cuống rốn còn đang được nghiên cứu để áp dụng trong điều trị bệnh cháy, tiểu đường, teo cơ, Alzheimer, Parkinson, và có thể sử dụng trong tương lai để ngăn ngừa nếp nhăn, lão hóa, liệt tủy, đột quỵ não, và bệnh mạch máu cơ tim.
Bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình
Việc lưu trữ tế bào gốc từ máu cuống rốn là một giải pháp tốt để bảo vệ sức khỏe cho tương lai của trẻ và các thành viên trong gia đình. Gia đình hoặc bất kỳ ai cần cũng có thể sử dụng tế bào gốc từ em bé để điều trị khi gặp phải các bệnh lý.
Để hiểu rõ chức năng một cách chính xác, cần phải tiến hành các xét nghiệm cụ thể vào thời điểm cần thiết khi sử dụng tế bào gốc để điều trị.
Đáp ứng kịp thời trong việc điều trị bệnh
Thường nghĩ rằng chỉ cần một số lượng nhỏ tế bào gốc khi mắc bệnh, nhưng liệu chúng ta có đủ tế bào gốc cần thiết đúng lúc không? Tế bào gốc từ máu cuống rốn là cứu cánh cho trẻ em và gia đình nhờ khả năng chuyển hóa thành các tế bào máu như:
- Tế bào bạch cầu với chức năng hỗ trợ hệ thống miễn dịch,
- Tế bào hồng cầu đảm bảo vận chuyển oxy cho toàn bộ cơ thể,
- Tế bào tiểu cầu hỗ trợ quá trình đông máu khi bị tổn thương.
Bảo hiểm sinh học suốt đời
Tế bào gốc từ máu cuống rốn được xem như một hòm phao sinh học cho em bé. Em bé khi mới sinh và lớn lên không thể biết họ sẽ mắc phải những căn bệnh gì.
Trong trường hợp xấu nhất, nếu trẻ em phải đối mặt với bất kỳ căn bệnh nào, dù là do yếu tố di truyền, môi trường hay bệnh lý, đặc biệt là những căn bệnh nghiêm trọng liên quan đến máu hoặc hệ thống miễn dịch, tế bào gốc của riêng chúng sẽ là cứu cánh.
Quá trình thu thập máu cuống rốn
Quá trình thu máu cuống rốn khá đơn giản, an toàn và không gây đau đớn, thường chỉ mất khoảng 5 phút. Việc lấy máu cuống rốn không ảnh hưởng đến quá trình sinh nở và có thể thực hiện được cả trong sinh thường và sinh mổ.
Kỹ thuật viên có thể sử dụng phương pháp tiêm hút hoặc sử dụng túi để thu thập máu cuống rốn:
Khi sử dụng ống tiêm: Một ống tiêm được sử dụng để lấy máu từ bên trong cuống rốn ngay sau khi rốn được cắt. Quá trình này tương tự như việc lấy máu để kiểm tra.
Khi sử dụng túi: Dây rốn được nâng cao để máu có thể tự chảy vào túi lưu trữ.
Quá trình thu thập máu cuống rốn được thực hiện theo sáu bước tiêu chuẩn sau:
- Bước 1: Sau khi mẹ sinh, dây rốn được kẹp và cắt.
- Bước 2: Máu từ dây rốn được thu thập từ tĩnh mạch dây rốn. Quá trình này kéo dài từ 2 đến 3 phút.
- Lưu ý: Quá trình này không đau, không gây ảnh hưởng đến mẹ và bé. Nó cũng không ảnh hưởng đến quá trình sinh nở và có thể thực hiện được trong cả sinh thường và sinh mổ.
- Bước 3: Máu cuống rốn được đóng gói và vận chuyển đến nơi lưu trữ tế bào gốc trong vòng 48 giờ.
- Bước 4: Chất lượng mẫu máu được kiểm tra và đánh giá bằng tất cả các thử nghiệm cần thiết để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
- Bước 5: Máu dây rốn được xử lý và lưu trữ.
- Bước 6: Mẫu máu cuối cùng được bảo quản ở -196 độ C.
Các tế bào gốc từ dây rốn được bảo quản ở nhiệt độ lạnh đông
Tế bào gốc từ máu cuống rốn được lưu trữ như thế nào?
Các tế bào gốc từ dây rốn được bảo quản bằng cách đông lạnh.
Trước khi đặt vào bình chứa nitơ lỏng để bảo quản lâu dài, các tế bào gốc sẽ được thêm vào chất bảo quản đặc biệt và đưa vào thiết bị hạ nhiệt độ theo chương trình.
Thiết bị này sẽ giảm nhiệt độ của mẫu tế bào gốc theo chương trình được thiết lập cho từng loại tế bào, giữ cho chúng không bị hỏng và đi vào trạng thái nghỉ ở nhiệt độ lạnh sâu.
Khi cần, chúng ta sẽ rút ra và kích hoạt chúng thông qua quá trình giải đông lạnh được tối ưu hóa cho từng loại tế bào.
Mỗi mẫu tế bào gốc từ dây rốn sẽ được lưu trữ trong một bình chứa nitơ lỏng được trang bị thiết bị theo dõi nhiệt độ và lượng nitơ lỏng trong bình. Khi nhiệt độ tăng hoặc lượng nitơ lỏng giảm đến mức đặt trước, hệ thống sẽ tự động cung cấp thêm nitơ lỏng vào bình lưu trữ tế bào gốc để duy trì nhiệt độ lạnh trong bình.
Lý thuyết cho rằng khi được bảo quản ở nhiệt độ lạnh sâu trong nitơ lỏng, tế bào sẽ tồn tại mãi mãi. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết ngân hàng tế bào gốc trên thế giới chỉ lưu trữ tối đa 25 năm, tức là thời gian trưởng thành của em bé. Việc tiếp tục lưu trữ sau này sẽ được xem xét kỹ lưỡng với ý kiến của em bé.
Trường hợp nào không nên lưu trữ tế bào gốc?
Khi tiến hành xét nghiệm trước sinh, nếu mẹ nghi ngờ có các bệnh lý bẩm sinh liên quan đến tế bào gốc tạo máu, thì không nên lưu trữ vì nhiều chức năng có thể không sử dụng được trong tương lai.
Ví dụ như: các rối loạn gen/nhiễm sắc thể phức tạp khác, bệnh tan máu bẩm sinh (được xác định thông qua xét nghiệm gen), hội chứng Down (vì có nguy cơ phát triển thành ung thư máu).
Nếu trong quá trình sinh con xuất hiện dấu hiệu của viêm nhiễm như dịch ối đục, phân su, suy thai thì không nên lưu trữ vì có thể gây nhiễm khuẩn cho máu dây rốn.
Trường hợp trẻ chỉ có các dị tật về mặt hình thái, không liên quan đến yếu tố di truyền như tim bẩm sinh, sứt môi, hở hàm ếch vẫn có thể lưu giữ tế bào gốc máu dây rốn.
Thai nhi mang gen thalassemia nhưng không bị bệnh vẫn có thể lưu trữ tế bào gốc nếu em bé chỉ mang 1 gen bị ẩn và 1 gen bình thường.
Chi phí lưu trữ tế bào gốc là bao nhiêu?
Cho đến nay, hầu hết những trường hợp bệnh nặng cần phải sử dụng liệu pháp tế bào gốc thường phải điều trị ở nước ngoài với chi phí lớn. Tuy nhiên, khả năng tương thích có hạn, nguy cơ bị đào thải cao và tỉ lệ thất bại cao. Do đó, gia đình nên nắm bắt cơ hội duy nhất là lưu trữ tế bào gốc máu cuống rốn của trẻ ngay sau khi sinh để có phương pháp điều trị bệnh cho trẻ sau này.
Chi phí sẽ tùy thuộc vào số năm mà gia đình muốn lưu trữ tế bào gốc. Cụ thể, nếu cha mẹ muốn lưu trữ một mẫu máu cuống rốn chứa tế bào gốc của một trẻ, chi phí lưu trữ tế bào gốc sẽ như sau:
Trường hợp lưu trữ máu cuống rốn 01 mẫu - 01 năm: 5.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 01 mẫu - 05 năm: 15.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 01 mẫu - 10 năm: 29.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 01 mẫu - 15 năm: 45.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 01 mẫu - 20 năm: 60.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 01 mẫu - 25 năm: 65.000.000 VNĐ
Nếu mẹ muốn cả hai con của mình đều được lưu trữ tế bào gốc máu cuống rốn thì chi phí cho hai mẫu theo thời gian tương ứng sẽ là:
Trường hợp lưu trữ máu cuống rốn 02 mẫu - 01 năm: 10.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 02 mẫu - 05 năm: 30.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 02 mẫu - 10 năm: 58.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 02 mẫu - 15 năm: 90.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 02 mẫu - 20 năm: 120.000.000 VNĐTrường hợp lưu trữ máu cuống rốn 02 mẫu - 25 năm: 130.000.000 VNĐ
Giá trị này có thể biến đổi theo từng tình huống cụ thể như loại kit xử lý mà gia đình lựa chọn, thai đôi, địa điểm thu thập, hoặc các quy định về chi phí dịch vụ y tế của Nhà nước qua từng năm.
Những trường hợp thu thập nhưng không đạt tiêu chuẩn lưu trữ tế bào gốc, nếu gia đình đồng ý không lưu giữ thì sẽ được hoàn trả những chi phí chưa sử dụng.
Những lời từ Mytour
Việc lưu trữ tế bào gốc máu dây rốn đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của cả gia đình. Hy vọng Mytour đã giải đáp được các thắc mắc của các bà mẹ về mục đích, quy trình và chi phí của việc lưu trữ tế bào gốc từ máu cuống rốn.
Linh Linh tổng hợp
