Tại sao nhiều người tin rằng người ngoài hành tinh phải có hình dạng giống con người?

Bạn đã bao giờ tự hỏi liệu họ sẽ trông như thế nào nếu chúng ta gặp gỡ người ngoài hành tinh không? Họ có thể có cấu trúc cơ thể giống chúng ta hoặc một dạng sinh học hoàn toàn khác biệt, chẳng hạn như có cánh, xúc tu, đuôi và những đặc điểm khác?

Hình dáng con người được coi là lựa chọn tối ưu nhất cho sự sống thông minh

Trước hết, chúng ta cần đặt ra điều kiện rõ ràng rằng người ngoài hành tinh mà chúng ta đang nói đến là những sinh vật thông minh và văn minh, không phải các loài vi khuẩn, động vật hay thực vật đơn giản.

Nếu chỉ xem xét sự tồn tại của sự sống, thì hình thức của sự sống ngoài hành tinh có thể đa dạng đến mức khó tin. Nhưng để xem xét sự phát triển của trí tuệ và văn minh, hình thức sống phải tuân theo một số điều kiện cơ bản.

Ví dụ, sự sống thông minh đòi hỏi khả năng của một bộ não lớn để xử lý lượng lớn thông tin. Cuộc sống thông minh cũng cần sự linh hoạt và phối hợp để thích ứng với nhiều môi trường và thách thức khác nhau.

Cuộc sống thông minh cũng yêu cầu sự hiện diện của các cơ quan có khả năng sử dụng công cụ và truyền tải thông tin như tay, mắt, miệng,... Những điều kiện này đã được kiểm chứng trên Trái Đất và con người là ví dụ tiêu biểu nhất.

Lí do mà con người trở thành sinh vật mạnh mẽ nhất trên Trái Đất là vì chúng ta có những ưu điểm này.

Những ưu điểm này không phải là ngẫu nhiên mà đã được hình thành qua hàng triệu năm tiến hóa và lựa chọn tự nhiên. Nói cách khác, trên Trái Đất, hình dạng của con người đã được chứng minh là lựa chọn tối ưu nhất cho sự sống thông minh. Liệu tình huống tương tự có xảy ra trên các hành tinh khác hay không?

Tiến hóa hội tụ cho phép người ngoài hành tinh có hình dạng giống con người

Thực tế, trên Trái Đất, không chỉ con người mà cả các loài động vật khác cũng có những ưu điểm trong quá trình tiến hóa. Ví dụ, các loài sống dưới nước như cá heo, cá voi và cá mập đều có cấu trúc cơ thể thon gọn để phù hợp với việc di chuyển trong nước. Các loài ăn thịt trên cạn như hổ, sư tử, báo hoa mai đều có hàm răng sắc nhọn và móng vuốt để săn mồi. Các loài động vật biết bay như dơi, chim, côn trùng đều có cánh và lông để bay trong không khí.

Mặc dù các loài này có chúng sống trong môi trường khác nhau nhưng chúng vẫn có hình dạng và đặc điểm tương tự nhau, điều này được gọi là tiến hóa hội tụ.

Tiến hóa hội tụ ý chỉ rằng trong môi trường và áp lực tương tự, các loài khác nhau sẽ phát triển các giải pháp tương tự để thích ứng với nhu cầu sinh tồn của chúng. Điều này ngụ ý rằng hình dạng con người không phải là duy nhất trên Trái Đất, mà chỉ là một trong những giải pháp khả thi.

Vậy nếu có môi trường và áp lực tương tự như trên Trái Đất trên các hành tinh khác, liệu các giải pháp tiến hóa tương tự có xuất hiện không? Câu trả lời có thể là có.

Bởi vì các định luật vật lý và hóa học trong vũ trụ là gần như nhất quán, điều này ngụ ý rằng thành phần cơ bản và hoạt động của sự sống trên các hành tinh khác cũng tương tự nhau.

Hơn nữa, theo quan sát và dự đoán của một số nhà thiên văn học, trong vũ trụ có rất nhiều hành tinh giống Trái Đất, được gọi là 'Siêu Trái Đất'. Những hành tinh này có kích thước, khối lượng, nhiệt độ, bầu khí quyển, độ ẩm và các điều kiện khác tương tự Trái Đất, ngụ ý rằng chúng có môi trường và áp lực tương tự.

Do đó, nếu sự sống tồn tại trên những hành tinh này, thì rất có thể chúng sẽ trải qua quá trình tiến hóa hội tụ, dẫn đến hình dạng và đặc điểm gần như tương tự như trên Trái Đất. Tóm lại, nếu sự sống thông minh tồn tại trên những hành tinh này, có thể chúng cũng sẽ tiến hóa thành những hình dạng giống con người.

Tâm lý của con người làm cho chúng ta dễ dàng chấp nhận hình dạng giống con người hơn của người ngoài hành tinh

Cuối cùng, chúng ta cần nói đến một nguyên nhân quan trọng khác, đó là tâm lý của con người. Vì người ngoài hành tinh hiện tại đối với chúng ta không chỉ là các sinh vật tồn tại trong vũ trụ mà còn là các nhân vật được tưởng tượng ra trong đầu chúng ta.

Những nhân vật mà chúng ta tưởng tượng không cần phải tuân theo logic và quy luật khoa học, mà quan trọng hơn, chúng cần phải phù hợp với tâm lý và cảm xúc của chúng ta.

Ví dụ, trong các bộ phim hoặc tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, người ngoài hành tinh thường được thể hiện như một đối tác hoặc kẻ địch của con người. Nếu họ quá kỳ lạ hoặc đáng sợ, thì khán giả hoặc người đọc sẽ khó cảm nhận hoặc chấp nhận.

Tuy nhiên, nếu người ngoài hành tinh quá đáng yêu hoặc hấp dẫn, thì khán giả hoặc người đọc sẽ khó cảm thấy sợ hãi hoặc nghi ngờ. Nếu họ quá nhàm chán hoặc đơn điệu, thì khán giả hoặc người đọc cũng sẽ khó cảm thấy hứng thú hoặc tò mò.

Do đó, trong các bộ phim hoặc tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, người ngoài hành tinh thường được thiết kế để có một mức độ tương đồng và khác biệt nhất định so với con người. Điều này không chỉ giúp khán giả hoặc người đọc cảm thấy quen thuộc mà còn khiến họ cảm thấy ngạc nhiên và mới mẻ. Vì vậy, hình dạng giống con người là lựa chọn tốt nhất để cân bằng những điểm tương đồng và khác biệt.

Ngoài ra, hình dáng giống con người không chỉ khiến chúng ta nghĩ rằng người ngoài hành tinh là một loài thông minh, giàu cảm xúc và cá tính mà còn làm cho họ trở nên bí ẩn, đặc biệt và có nền văn hóa đa dạng.

Hơn nữa, hình dáng giống con người còn giúp chúng ta dễ dàng liên kết người ngoài hành tinh với nhiều vai trò và âm mưu khác nhau như kẻ thù, bạn bè, người yêu, hoặc thủ lĩnh,... điều này tạo ra căng thẳng và hấp dẫn trong câu chuyện.

Vì vậy, trong các tác phẩm khoa học viễn tưởng, người ngoài hành tinh thường mang hình dáng giống con người chủ yếu do trí tưởng tượng của chúng ta.