1. Việc tiêm vắc xin cúm vẫn có thể gây ra cúm có đúng không?
Việc tiêm vắc xin cúm giúp hệ miễn dịch của cơ thể tạo ra phản ứng miễn dịch sản xuất kháng thể chống lại virus gây cúm. Vì vậy, trong trường hợp nhiễm virus gây bệnh tương ứng, kháng thể này sẽ tiêu diệt chúng và giảm nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, thực tế vẫn có trường hợp sau khi tiêm vắc xin cúm vẫn mắc phải cúm, dưới đây là những nguyên nhân.
1.1. Do chưa đủ thời gian tác động sau khi tiêm vắc xin cúm
Để có hiệu quả miễn dịch tốt nhất, cần mất khoảng 2 tuần kể từ khi tiêm vắc xin cúm, thời gian này là để hệ miễn dịch tạo ra đủ kháng thể cần thiết. Nếu tiếp xúc với virus cúm trong thời gian này, bạn có thể mắc bệnh. Nguyên nhân là do tiếp xúc với virus từ môi trường xung quanh, vắc xin chứa virus đã bị tiêu diệt hoặc bất hoạt nên không gây bệnh.
Hãy nhớ rằng, vắc xin cúm chỉ ngăn ngừa bệnh với chủng virus tương ứng, vẫn có thể mắc các bệnh tương tự cúm như viêm phế quản, cảm lạnh, nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn, viêm phổi,...
Cơ thể chỉ có miễn dịch với chủng virus cúm có trong vắc xin
1.2. Bị nhiễm phải chủng cúm không có trong vắc xin
Vắc xin cúm hiện nay được phát triển và sử dụng từ virus đã chết hoặc bất hoạt của các chủng cúm cụ thể có nguy cơ cao hàng năm. Tuy nhiên, việc tiêm vắc xin cúm vẫn không đảm bảo không mắc bệnh vì có khả năng bạn có thể mắc phải chủng cúm ít phổ biến không được bao gồm trong vắc xin.
Các chủng virus cúm thường biến đổi mỗi năm, tạo ra nhiều chủng mới. Vì vậy, vắc xin cúm cũng được cập nhật hàng năm, và mọi người cần tiêm vắc xin mỗi năm.
1.3. Người trên 65 tuổi
Vắc xin cúm được khuyến nghị dành cho người từ 6 tháng tuổi trở lên, tuy nhiên với người già trên 65 tuổi, hiệu quả của vắc xin không cao như đối với độ tuổi trẻ hơn. Tuy nhiên, người cao tuổi vẫn là nhóm nguy cơ cao do hệ miễn dịch suy yếu và thường mắc nhiều bệnh lý khác.
Hiệu quả của vắc xin cúm đối với người già trên 65 tuổi, không mắc bệnh mạn tính, không sống trong viện dưỡng lão - một môi trường dễ lây nhiễm, dao động từ 40 - 70% trong việc ngừa bệnh.
Người cao tuổi mắc các bệnh mạn tính thường dễ gặp các biến chứng nghiêm trọng từ cúm hoặc viêm phổi, có khả năng gây tử vong cao hơn, vì vậy cần chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cẩn thận.
Không đủ đáp ứng miễn dịch là một nguyên nhân khiến việc tiêm vắc xin cúm không ngăn ngừa được bệnh.
1.4. Miễn dịch không đáp ứng đủ sau khi tiêm vắc xin
Nguyên nhân cuối cùng khiến bạn tiêm vắc xin cúm nhưng vẫn mắc bệnh là do cơ thể không đáp ứng đủ với liều vắc xin. Trường hợp này khá hiếm gặp, nguyên nhân có thể do hệ miễn dịch không ổn định hoặc hệ miễn dịch kém ở người cao tuổi, trẻ nhỏ, hoặc người mắc các bệnh suy giảm miễn dịch.
Tuy không đạt được hiệu quả ngừa bệnh tối ưu ở các nhóm này, nhưng vắc xin vẫn giúp giảm nguy cơ biến chứng và tỉ lệ tử vong thấp hơn.
2. Hiệu quả của vắc xin cúm kéo dài bao lâu?
Vắc xin cúm hoạt động bằng cách kích thích cơ thể sản xuất kháng thể chống lại virus cúm hoặc virus bất hoạt có trong vắc xin. Tuy nhiên, số lượng và hiệu lực của các kháng thể này sẽ giảm theo thời gian, dẫn đến việc giảm hiệu quả phòng bệnh.
Để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tốt nhất, vắc xin cúm nên được tiêm hàng năm để duy trì mức độ kháng thể đủ để bảo vệ cơ thể. Đồng thời, đây cũng là cách để cơ thể tiếp tục cập nhật với các chủng virus cúm mới có thể gây bệnh.
Nên tiêm vắc xin cúm trước mùa dịch ít nhất 2 tuần
Vắc xin cúm có thể tiêm phòng cho tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên và nên tiêm vào thời điểm thích hợp.
3. Thời điểm nên tiêm phòng vắc xin cúm
Cách phòng bệnh tốt nhất với vắc xin cúm là tiêm ngừa trước khi mùa dịch bắt đầu lan rộng trong cộng đồng ít nhất 2 tuần để cơ thể có đủ kháng thể để bảo vệ. Vì vậy, nên lên kế hoạch tiêm vắc xin cúm từ cuối tháng 10 đến tháng 11, phù hợp với tình hình dịch bệnh ở nước ta.
Thời điểm tiêm phòng vắc xin cúm hàng năm có thể thay đổi tùy thuộc vào thời tiết và biến chủng của virus cúm. Bạn có thể tiêm muộn hơn nhưng sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh nếu tiêm sau khi mùa dịch bắt đầu hoặc trước khi cơ thể tạo đủ kháng thể.
Với trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 8 tuổi, cần tiêm 2 mũi vắc xin cúm, cha mẹ cần đưa trẻ đi tiêm sớm hơn. Các mũi tiêm cách nhau ít nhất 4 tuần để đảm bảo cơ thể trẻ phản ứng và tạo miễn dịch tốt, tránh biến chứng nguy hiểm.
Trẻ nhỏ cần tiêm vắc xin cúm 2 mũi cách nhau ít nhất 4 tuần
Mặc dù có một số nguyên nhân khiến bạn tiêm vắc xin cúm vẫn có thể mắc bệnh, nhưng đây vẫn là một trong những biện pháp chủ động ngừa bệnh hiệu quả nhất.
Bạn có thể tự chủ động đi tiêm vắc xin cúm tại các Bệnh viện, Trung tâm y tế uy tín được cấp phép và đăng ký tiêm với loại vắc xin mới nhất trong năm. Bệnh viện Đa khoa Mytour cũng tổ chức tiêm vắc xin cúm cho người dân, đặc biệt vào cao điểm từ cuối tháng 10 đến đầu tháng 11.