Buzz
Râu đuôi sư tử thường có hai mục đích chính, đó là đe dọa kẻ địch và gây ấn tượng với con cái. Tuy nhiên không phải tất cả các con sư tử đực đều có râu đuôi và trong một số trường hợp, sư tử cái cũng có thể phát triển râu đuôi giống như sư tử đực.
Trên vùng thảo nguyên rộng lớn của châu Phi, loài vật mang tính biểu tượng nhất của vùng đất này chính là sư tử, đặc biệt là những con sư tử đực có bộ lông xù xì và to lớn quanh cổ.
Những chiếc râu đuôi đó của sư tử đực được dùng để gây ấn tượng với những con sư tử khác - cả bạn tình tiềm năng và đối thủ tiềm năng, theo Bruce Patterson, một nhà nghiên cứu động vật có vú đã nghỉ hưu tại Bảo tàng Field của Chicago, chia sẻ với Live Science. Patterson cho biết, sư tử đực (Panthera leo) có đầu to và cổ to, những chiếc râu đuôi hiện diện trên cơ thể của chúng có thể làm tôn lên những đặc điểm đó.
Yếu tố ảnh hưởng đến râu đuôi của sư tử đực
Các nhà nghiên cứu từng rút ra một số giả thuyết nhằm giải thích cho chức năng chính của cỗ râu đuôi sư tử. Nó có thể là một vật để đe dọa (một chiếc râu đuôi lớn khiến con vật trông oai vệ hơn). Hay râu đuôi có thể là lớp áo bảo vệ cho vùng đầu và cổ trong khi giao chiến với những con sư tử khác, hoặc để quyến rũ bạn tình.
Một số chiếc râu đuôi ở một vài con sư tử đực có thể ấn tượng hơn những con khác. Một nghiên cứu năm 2002 đã xem xét đến các yếu tố lựa chọn giới tính, nhiệt độ môi trường, hành vi của sư tử và thấy được rằng những con sư tử đực có râu đuôi sẫm màu hơn dường như hấp dẫn hơn đối với con cái, và con sư tử đực đó cũng có chế độ dinh dưỡng tốt hơn cùng mức testosterone cao hơn. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những con sư tử đực có râu đuôi dài hơn dường như sẽ tỏ ra đáng sợ hơn đối với những con đực khác.
Tuy nhiên, thực tế vẫn có một số con sư tử đực hoàn toàn không có râu đuôi - và điều này có thể là do việc có một chiếc râu đuôi xù xì, sẫm màu cũng có thể mang lại một số hạn chế.
Sư tử đực tồn tại chủ yếu để bảo vệ bầy đàn, nhưng với kích thước lớn và khó khăn trong việc ẩn nấp, chúng thường không hiệu quả trong việc săn mồi.
Bất chấp những lợi ích từ việc gây ấn tượng với các sư tử khác bằng râu đuôi dày, và to lớn, việc đeo một chiếc 'khăn dày' quanh cổ cả ngày khi ra ngoài nắng không phải là lý tưởng - và nghiên cứu năm 2002 đã chỉ ra rằng các con đực có râu đuôi sẽ tỏ ra nóng hơn và có thân nhiệt cao hơn so với các con cái không có râu đuôi. Nhiệt độ cơ thể cao có thể gây rắc rối trong quá trình sản xuất tinh trùng của sư tử đực và các tác giả của nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các con đực có râu đuôi sẫm màu có xu hướng có nhiều tinh trùng bất thường và dị tật hơn.
Vấn đề nhiệt độ này có thể là lý do tại sao một số quần thể sư tử có râu đuôi rất nhỏ, hoặc gần như không có râu đuôi. Ở những nơi như Công viên quốc gia Serengeti hoặc Ngorongoro ở phía bắc Tanzania - nơi có độ cao hàng nghìn mét so với mực nước biển, với nhiệt độ thường xuyên dưới 60 độ F (16 độ C) - sư tử đực thường có râu đuôi rất to.
Khi trưởng thành về mặt sinh dục, các con sư tử đực sẽ bắt đầu mọc râu đuôi dày quanh đầu, cổ và dưới bụng. Hormon testosterone chịu trách nhiệm cho quá trình này – điều thú vị là các con đực bị thiếu thường mất hoàn toàn râu đuôi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các con cái bị thu hút bởi các râu đuôi to hơn, sẫm màu hơn, vì vậy có vẻ như các râu đuôi đó là tín hiệu của sự sung mãn
Nhưng ở Công viên quốc gia Tsavo East của Kenya, nơi có độ cao gần với mực nước biển hơn và nóng hơn, các con sư tử đực có râu đuôi rất nhỏ, hoặc gần như không có râu đuôi. Patterson cho biết một con sư tử có râu đuôi lớn sẽ không thể đi xa vào ban ngày hoặc di chuyển quá xa khỏi nơi có nguồn nước. Điều đó sẽ đặt chúng 'vào thế bất lợi, so với một con sư tử không có râu đuôi to', ông nói.
Điều này cũng có thể áp dụng cho các con sư tử ở ngoài môi trường sống tự nhiên của chúng. Một trong những nghiên cứu của Patterson cho thấy rằng trong số các con sư tử trong vườn thú ở Bắc Mỹ, các cá thể ở các thành phố có thời tiết lạnh hơn có xu hướng có râu đuôi dày và rậm hơn.
Có sư tử cái mọc bờm
Zuri, một con sư tử cái ở sở thú Topeka ở Kansas đã phát triển bờm vào năm 2020.
Sư tử cái cũng có khả năng phát triển bờm, tuy hiếm. Năm 2016, 5 con sư tử cái đã phát triển bờm tại Đồng bằng sông Okavango của Botswana. Một trong số đó cũng thể hiện hành vi đặc trưng của sư tử đực, như gắn kết với các con cái khác.
Năm 2018, sở thú thành phố Oklahoma thông báo rằng một con sư tử cái 18 tuổi tên là Bridget phát triển một 'bờm nhỏ' một cách bí ẩn. Các xét nghiệm máu sau đó cho thấy một khối u lành tính đã gây tăng nồng độ hormone androstenedione, có thể gây ra các đặc tính giống với sư tử đực.
Năm 2020, một con sư tử cái lớn tuổi ở sở thú Topeka ở Kansas bắt đầu mọc bờm sau khi con đực duy nhất trong đàn qua đời. Những người chăm sóc vườn thú cho biết vào thời điểm đó, nó dường như là một 'sự kiện ngẫu nhiên' không liên quan đến cạnh tranh hoặc tiến hóa.
