Buzz
1. Hiểu rõ hơn về bệnh suy thận mạn
Thận đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ thể bằng cách lọc máu. Suy thận mạn tính thường liên quan đến sự bất thường về cấu trúc và chức năng của thận kéo dài hơn 3 tháng, có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Bệnh suy thận mạn tính thường gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, trong đó có tình trạng thiếu máu
Suy thận mạn tính thường phát triển một cách âm thầm, có các triệu chứng không rõ ràng, thậm chí cho đến khi bệnh được phát hiện thường ở giai đoạn muộn, tiên lượng không tốt. Các vấn đề về sức khỏe thường gặp của bệnh nhân suy thận mạn tính bao gồm:
-
Tăng huyết áp.
-
Thiếu máu.
-
Vấn đề về xương khớp: viêm xương, loãng xương.
-
Chán ăn, buồn nôn, xuất huyết tiêu hóa,…
2. Bác sĩ giải thích rõ ràng: Tại sao suy thận mạn gây ra tình trạng thiếu máu?
Thiếu máu là một vấn đề phổ biến ở bệnh nhân suy thận mạn, đặc biệt là ở những người ở giai đoạn cuối, cần phải được điều trị duy trì thường xuyên. Các triệu chứng của tình trạng thiếu máu rất dễ nhận biết bao gồm: da xanh xao, cơ thể yếu đuối, dễ chóng mặt, đau đầu, choáng váng, khó thở, suy tim, nhịp tim bất thường,… Vậy tại sao suy thận mạn lại gây ra tình trạng thiếu máu?
Để xác định bị thiếu máu do suy thận mạn, người bệnh cần tiến hành một số xét nghiệm máu liên quan. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu ở người mắc suy thận mạn rất đa dạng, bao gồm:
Bệnh nhân mắc suy thận mạn thường phải thực hiện thủ thuật chạy thận nhân tạo
2.1. Thủ thuật chạy thận nhân tạo
Bệnh nhân suy thận mạn ở giai đoạn 4 và 5 thường phải tiến hành thủ thuật chạy thận nhân tạo để duy trì sức khỏe trong thời gian chờ ghép thận. Quá trình này giúp hỗ trợ quá trình lọc chất độc ra khỏi cơ thể, song cũng gây nguy cơ mất máu nghiêm trọng. Nguyên nhân là do đây là quá trình đưa máu tuần hoàn ra khỏi cơ thể qua hệ thống ống dẫn, đến bộ lọc nhân tạo rồi quay ngược trở về cơ thể.
Mặc dù phương pháp chạy thận đã được cải tiến nhiều, nhưng vẫn gây hao hụt máu đáng kể cho bệnh nhân. Thực hiện chạy thận nhân tạo thường xuyên càng tăng nguy cơ thiếu máu, đặc biệt khi kết hợp với các yếu tố bệnh lý khác có thể đe dọa tính mạng.
2.2. Giảm sản xuất hormone kích thích tạo hồng cầu
Thận không chỉ là cơ quan lọc máu mà còn sản xuất hormone erythropoietin - hormone kích thích tạo hồng cầu từ tủy xương. Bệnh nhân suy thận mạn thường giảm sản xuất hormone này, dẫn đến sự giảm tự nhiên của hồng cầu, góp phần gây ra tình trạng thiếu máu.
2.3. Chế độ ăn kém
Triệu chứng của suy thận mạn không chỉ làm bệnh nhân mệt mỏi, chán ăn, mất hứng thú ăn uống mà còn buộc họ phải kiêng một số loại thực phẩm. Thực phẩm đầu tiên cần kiêng là những thực phẩm giàu đạm, mà đạm là yếu tố quan trọng trong việc sản xuất máu.
Chế độ ăn kiêng kém cũng là một nguyên nhân dẫn đến thiếu máu ở bệnh nhân suy thận mạn tính
Bên cạnh đó, cảm giác chán ăn và sự kém hấp thụ cũng gây ra thiếu hụt nhiều dưỡng chất khác, như sắt hoặc axit folic. Tình trạng này kéo dài càng tăng nguy cơ thiếu máu.
2.4. Xuất huyết tiêu hóa
Một trong những biến chứng mà bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối thường phải đối mặt là xuất huyết trong đường tiêu hóa. Đây là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, không chỉ khiến bệnh nhân mất máu mà còn tăng nguy cơ mắc sốc và tử vong.
2.5. Chất độc trong máu phá hủy hồng cầu
Khi chất độc không được loại bỏ đều đặn qua thận, chúng tích tụ và lưu thông trong máu. Khi lượng chất thải này đạt mức nhất định, chúng có thể gây ra sự phá hủy nghiêm trọng cho hồng cầu, dẫn đến tình trạng thiếu máu.
3. Biện pháp điều trị thiếu máu do suy thận mạn
Khi thiếu máu phát triển và không được khắc phục kịp thời, sức khỏe và khả năng chống chịu của bệnh nhân bị ảnh hưởng. Có thể gặp các biến chứng như suy tim, đột quỵ, có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng. Do đó, việc phòng ngừa và điều trị thiếu máu là rất quan trọng đối với bệnh nhân suy thận mạn.
Cần thực hiện phòng tránh thiếu máu sớm ở bệnh nhân suy thận mạn tính
3.1. Phòng tránh thiếu máu ở bệnh nhân suy thận mạn
Nếu suy thận mạn chưa ở giai đoạn cuối hoặc thiếu máu không nghiêm trọng, bệnh nhân cần áp dụng các biện pháp sau:
Chế độ ăn kiểm soát protein
Dù suy thận mạn ở giai đoạn nào, áp dụng chế độ ăn giảm protein càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, chế độ này có thể gây thiếu năng lượng và yếu tố tạo máu, có thể cần bổ sung sắt hoặc folate theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong trường hợp thiếu sắt nghiêm trọng, bác sĩ có thể bổ sung sắt qua đường tĩnh mạch và sau đó chuyển sang uống dần dần.
Lọc máu sớm
Cần tích cực thực hiện lọc máu khi suy thận mạn ở mức nghiêm trọng để tránh phụ thuộc vào việc nhận máu từ bên ngoài. Lọc máu cũng giúp tăng số lượng hồng cầu và nồng độ hemoglobin, cải thiện tình trạng máu.
3.2. Điều trị thiếu máu
Tùy vào tình trạng thiếu máu và khả năng đáp ứng, bác sĩ sẽ xem xét một hoặc kết hợp các biện pháp điều trị sau:
Lọc máu
Lọc máu sau một vài tháng có thể cải thiện tình trạng thiếu máu và tăng hiệu quả lọc máu, nhưng hiệu quả này thường không kéo dài sau 3 năm.
Truyền máu
Truyền máu định kỳ là cần thiết cho bệnh nhân thiếu máu, giúp cung cấp máu và oxy cho các mô, nhưng cần phải cân nhắc để tránh các vấn đề sức khỏe như quá tải sắt, nhiễm virus, và giảm cơ hội ghép thận thành công.
Sử dụng Steroid đồng hóa
Androgen là một chất có tác dụng kích thích mô thận hoặc gan sản xuất EPO, phù hợp với một số bệnh nhân suy thận mạn bị thiếu máu.
Steroid đồng hóa có thể hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân suy thận mạn bị thiếu máu
Điều trị thay thế bằng erythropoietin
Bù đắp sự thiếu hụt erythropoietin ở bệnh nhân suy thận mạn cũng có thể cải thiện tình trạng thiếu máu một cách hiệu quả.
Bác sĩ đã giải thích rất chi tiết tại sao suy thận mạn lại dẫn đến thiếu máu, bệnh nhân nên tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ để kiểm soát tình trạng này.
