Trong vài năm gần đây, nhiều chương trình liên kết quốc tế tại các trường ĐH đã phải tuyển sinh bổ sung do không đạt chỉ tiêu. Tuy nhiên, số lượng thí sinh đăng ký cũng không như dự kiến.
Một số chương trình chỉ nhận dưới 10 sinh viên
Trong năm 2023, chương trình cử nhân Anh Quốc về quản trị kinh doanh và kinh doanh quốc tế do Trường ĐH Kinh tế - Luật (ĐH Quốc gia TP.HCM) phối hợp với ĐH Gloucestershire đã phải tuyển thêm 30 chỉ tiêu cho mỗi ngành. Đây là 2 ngành học toàn bằng tiếng Anh, với 2 năm rưỡi học tại Việt Nam và 1 năm tại ĐH Gloucestershire.
Tiến sĩ Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, cho biết trường chỉ tuyển khoảng chục sinh viên cho mỗi trong 8 chương trình liên kết quốc tế, thậm chí còn ít hơn.
Vấn đề về kinh tế làm cho một số người không thể tham gia
'Ban đầu tôi muốn học ngành quản trị kinh doanh liên kết với một trường ĐH ở Mỹ để có bằng tốt nghiệp Mỹ, nhưng học phí quá cao. 2 năm học ở VN và 2 năm ở Mỹ là quá khó khăn về kinh tế. Nếu có điều kiện sau này, tôi sẽ du học thạc sĩ ở nước ngoài.
'Nếu nhà tôi giàu có, tôi sẽ du học hoặc học ở những trường ĐH nước ngoài như RMIT. Không chọn chương trình liên kết vì dù có bằng cấp nước ngoài nhưng môi trường học tập không giống như ở nước ngoài. Gia đình tôi không giàu có nên chọn học chương trình đại trà, nếu cố gắng thì vẫn có cơ hội việc làm tốt sau này.
Trường ĐH Mở có 13 chương trình liên kết quốc tế với 2 trường ĐH ở Úc và 1 trường ở Pháp. Theo thông tin từ website của trường, đợt 1 chỉ có hơn 20 thí sinh đủ điều kiện nhập học và trường phải tuyển đợt 2 cho 12 chương trình thuộc ĐH Flinders và Bond (Úc) cấp bằng.
Thạc sĩ Phan Thị Thu Phương, Phó phòng Đào tạo Trường ĐH Mở TP.HCM, cho biết: 'Chương trình liên kết luôn tuyển rất ít so với chương trình chất lượng cao. Mỗi năm chỉ tuyển khoảng 20 sinh viên cho 2 chương trình của Úc, và khoảng 30 - 40 sinh viên cho Pháp. Số lượng này không thay đổi qua các năm'
Tại Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, các chương trình liên kết với Anh, Mỹ, Úc, Nhật và một số nước khác chỉ tuyển được số lượng sinh viên tương đối ít. Có chương trình chỉ tuyển 1 - 2 lớp mỗi năm, trong khi có chương trình chỉ nhận 5 - 7 sinh viên.
Nhiều sự lựa chọn khác phù hợp với tình hình tài chính
Theo đại diện của các trường ĐH, cách đây khoảng hơn 10 năm, khi chương trình liên kết còn ít và mới mẻ, thông điệp 'du học tại chỗ nhận bằng quốc tế' đã thu hút nhiều phụ huynh và thí sinh. Lý do là học tại Việt Nam nhưng vẫn được cấp bằng của trường ĐH nước ngoài, có giá trị trong tuyển dụng, gần gũi gia đình, tiết kiệm chi phí...
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Trường, Viện trưởng Viện Đào tạo quốc tế Trường ĐH Tài chính - Marketing, cho biết: 'Năm 2023 thực sự là một năm khó khăn trong tuyển sinh. Các chương trình đào tạo với học phí cao, đặc biệt là chương trình liên kết quốc tế ở các trường gặp nhiều khó khăn do tình hình kinh tế sau dịch Covid-19. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến quyết định của các phụ huynh khi lựa chọn môi trường học tập cho con cái'.
Sinh viên tham gia chương trình quốc tế thực tập ở nước ngoài
K.P
Tại Trường Đại học Tài chính - Marketing, nếu theo chương trình tiêu chuẩn, học phí chỉ khoảng 25 triệu đồng/năm, với học bổng và hỗ trợ tài chính lên đến gần 40 triệu đồng/năm, còn chương trình quốc tế là 64 - 80 triệu đồng/năm. Ở Trường Đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TP.HCM), nếu theo chương trình tiêu chuẩn, học phí là 50 triệu đồng/năm, nhưng chương trình quốc tế có thể lên đến từ 63 - 67 triệu đồng/năm, chưa kể chi phí đi nước ngoài sau này có thể cao hơn nhiều lần. Trong khi đó, học phí giai đoạn 1 tại Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP.HCM) cho chương trình quốc tế là 225 triệu đồng/SV và giai đoạn ở Anh là khoảng 15.500 bảng/SV (tương đương 462 triệu đồng).
Tiến sĩ Nguyễn Trung Nhân cho biết, đối với những gia đình có điều kiện kinh tế ổn định, phụ huynh sẵn lòng để con em học tập hoàn toàn ở nước ngoài để có cơ hội tiếp cận môi trường học tập quốc tế thực sự, thay vì lựa chọn học chương trình liên kết tại Việt Nam. Trong khi đó, với những gia đình có điều kiện kinh tế hạn chế, họ sẽ lựa chọn học chương trình tiêu chuẩn hoặc nếu có khả năng tài chính tốt hơn một chút, họ có thể chọn chương trình chất lượng cao, tiên tiến...
Bên cạnh yếu tố tài chính, theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Trường, việc học bằng tiếng Anh cũng là một rào cản khiến chương trình quốc tế trở nên hạn chế đối với một số sinh viên. 'Với việc học và giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh, có không ít sinh viên phải bắt đầu lại từ đầu để xây dựng nền tảng tiếng Anh. Khi chuyển sang chuyên ngành, áp lực học tập sẽ tăng lên', Tiến sĩ Trường chia sẻ.
Theo thống kê của Viện Đào tạo và Hợp tác quốc tế Trường Đại học Giao thông vận tải TP.HCM, sinh viên cần đạt được điểm IELTS 5.5 để có thể tham gia vào các chuyên ngành được giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh, nhưng có đến 80% sinh viên không đạt được yêu cầu này.
Thạc sĩ Nguyễn Thị Xuân Dung, Giám đốc Trung tâm truyền thông Trường Đại học Công nghệ TP.HCM, cũng cho biết trường đang nỗ lực quốc tế hóa môi trường đại học, tạo điều kiện học tập hiện đại nhất cho sinh viên và tổ chức các hoạt động giao lưu, trao đổi học thuật và văn hóa với bạn bè quốc tế.