Tại sao thiên hà của chúng ta lại được gọi là Milky Way?

Bạn có từng tự hỏi vì sao dải thiên hà được gọi là Milky Way chưa? Nếu bạn đang tìm câu trả lời, hãy đọc bài viết này để khám phá ngay. Mytour sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc về tên gọi và lịch sử của thiên hà này.

Lịch sử hình thành của Dải Ngân Hà (Milky Way)

Trước khi tìm hiểu lý do tại sao Dải Ngân Hà có tên gọi là Milky Way, bạn cần hiểu về lịch sử hình thành của nó. Lịch sử này bắt đầu từ hơn 13 tỷ năm trước, ngay sau Sự Kiện Big Bang. Từ một đám mây khí và bụi khổng lồ, sau nhiều giai đoạn sụp đổ, va chạm và kết hợp, Dải Ngân Hà dần hình thành nên cấu trúc như chúng ta thấy ngày nay.

Thời kỳ ban đầu

Khoảng 13,8 tỷ năm trước, Sự Kiện Big Bang tạo ra một vũ trụ nóng và sặc sỡ. Sau đó, vũ trụ bắt đầu nguội lại và các hạt cơ bản bắt đầu kết hợp thành nguyên tử hydro và heli. Dưới tác động của lực hấp dẫn, các nguyên tử tụ lại thành những đám mây khí lớn, được gọi là đám mây tiền thiên hà. Trong những đám mây tiền thiên hà này, một sự hỗn loạn nhỏ như va chạm với một đám mây khác có thể kích hoạt quá trình sụp đổ.

Giai đoạn sụp đổ

Khi đám mây tiền thiên hà sụp đổ, nó bắt đầu quay nhanh hơn và dẹt thành một đĩa. Ở trung tâm của đĩa, một cấu trúc hình cầu đặc được hình thành, gọi là vầng hào quang. Trong đĩa, các đám mây khí tiếp tục sụp đổ và hình thành các ngôi sao.

Giai đoạn tiến hóa

Các ngôi sao trong Dải Ngân Hà tiếp tục tiến hóa và phát triển theo thời gian. Một số ngôi sao già đi và phát nổ, tạo ra các nguyên tố nặng hơn, góp phần làm phong phú thêm thành phần hóa học của Thiên Hà. Thiên Hà cũng có thể va chạm và hợp nhất với các thiên hà khác, giúp tăng kích thước và khối lượng của nó.

Thiên Hà hiện nay

Sau hơn 13 tỷ năm hình thành và phát triển, Dải Ngân Hà đã trở thành một thiên hà xoắn ốc khổng lồ với hơn 100 tỷ ngôi sao. Hệ Mặt Trời của chúng ta nằm trong một trong những nhánh xoắn ốc của Dải Ngân Hà. Các nhà khoa học tin rằng Dải Ngân Hà sẽ tiếp tục phát triển và thay đổi trong tương lai.

Câu chuyện về lịch sử hình thành của Dải Ngân Hà là một bí ẩn phức tạp vẫn còn nhiều điều chưa rõ ràng. Nhưng thông qua việc nghiên cứu các thiên hà khác nhau và sử dụng các mô hình mô phỏng, các nhà khoa học dần hé lộ bí mật về quá khứ và tương lai của Dải Ngân Hà.

Giải thích vì sao Dải Ngân Hà được đặt tên là Milky Way? 

Để giải thích lý do tại sao thiên hà được gọi là Milky Way, chúng ta cần phải tìm hiểu về hình dạng của Ngân Hà. Khi quan sát bầu trời đêm ở những nơi ít bị ô nhiễm ánh sáng, chúng ta thấy một dải sáng mờ kéo dài trên bầu trời. 

Trong thời cổ đại, dải sáng này đã được nhận biết từ lâu, nhưng chỉ đến thế kỷ 16, nhà thiên văn Galileo Galilei mới sử dụng kính viễn vọng để quan sát và phát hiện ra rằng đó là một tập hợp của vô số ngôi sao. Và đến thế kỷ 20, nhờ công trình nghiên cứu của Edwin Hubble, chúng ta mới biết rằng Dải Ngân Hà là một thiên hà xoắn ốc khổng lồ, chứa hàng trăm tỷ ngôi sao, bao gồm cả Hệ Mặt Trời của chúng ta.

Dải sáng này là kết hợp của vô số ngôi sao trong thiên hà của chúng ta, tạo thành hình ảnh như một Dải Ngân Hà. Dải sáng này có màu trắng đục, hơi chuyển sang màu vàng nhạt, giống như màu sữa. Do đó, người xưa đã gọi dải thiên hà này là Milky Way. 

Tên gọi này được cho là bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp Γαλαξίας (Galaxias), được sử dụng bởi nhà triết học Democritus vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên. Sau đó, tên gọi này được dịch sang tiếng Latinh là Via Lactea và được sử dụng phổ biến trong văn hóa phương Tây. Tên gọi “Dải Ngân Hà” là một cách miêu tả đầy hình ảnh, thể hiện trí tưởng tượng của con người.

Sự khác biệt giữa Thiên hà và Dải Ngân Hà

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa khái niệm Thiên Hà và Dải Ngân Hà, cho rằng Milky Way có thể được sử dụng để chỉ cả Thiên Hà và Dải Ngân Hà. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa Thiên Hà và Dải Ngân Hà là rất rõ rệt. 

Thiên hà là một hệ thống khổng lồ gồm hàng tỷ ngôi sao, hành tinh, khí, bụi và vật chất tối liên kết với nhau bởi lực hấp dẫn. Chúng có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, bao gồm dạng xoắn ốc, dạng elip, dạng lenticular và dạng bất thường.

Dải Ngân hà là một hệ thống thiên hà mà chúng ta đang sống trong đó. Nó có hình dạng xoắn ốc và mở rộng ra ở trung tâm, bao gồm 4 cánh tay lớn với đường kính khoảng từ 100.000 đến 180.000 năm ánh sáng, tổng cộng có khoảng 100 tỷ đến 400 tỷ ngôi sao và hơn 100 tỷ hành tinh.

Sự khác biệt chính giữa Thiên hà và Dải Ngân Hà:

Có hàng tỷ thiên hà trong vũ trụ, mỗi thiên hà đều có những đặc điểm riêng về hình dạng, kích thước, số lượng sao và hành tinh. Dải Ngân Hà chỉ là một trong số đó.

Khi nói về thiên hà nói chung, chúng ta có thể đề cập đến các đặc điểm chung của các hệ thống này như cấu trúc, thành phần, sự hình thành và tiến hóa. Khi nói về Dải Ngân Hà, chúng ta tập trung vào các đặc điểm cụ thể của thiên hà mà chúng ta đang sống.

Thiên hà hay còn được gọi là Milky Way là các tập hợp khổng lồ gồm các ngôi sao, hành tinh, bụi vũ trụ và vật chất tối, được liên kết với nhau bởi lực hấp dẫn. Chúng có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, được phân loại thành các thể loại chính sau:

Thiên hà xoắn ốc là loại phổ biến nhất với cấu trúc hình đĩa phẳng, có các nhánh xoắn ốc rực rỡ chứa nhiều sao trẻ và khí gas. Ví dụ điển hình là Dải Ngân hà, nơi chúng ta sinh sống.

Thiên hà thấu kính giống như thiên hà xoắn ốc nhưng không có nhánh xoắn ốc. Chúng có cấu trúc hình đĩa phẳng, nhưng chứa nhiều sao già hơn và ít khí gas hơn so với thiên hà xoắn ốc.

Thiên hà vô định hình không có hình dạng cụ thể, thường bị biến dạng bởi lực hấp dẫn từ các thiên hà lân cận. Chúng chứa nhiều khí gas và bụi vũ trụ, và có tốc độ hình thành sao cao.

Sau khi bạn đã biết được Dải Ngân hà là gì thì bạn cũng có thể tham khảo thêm một số điều thú vị về Thiên Hà.

Tuổi của Dải Ngân hà là bao nhiêu?

Để xác định tuổi của Dải Ngân hà, các nhà khoa học sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:

Phương pháp dựa trên các ngôi sao già nhất: Các nhà khoa học ước tính tuổi của các ngôi sao già nhất trong Dải Ngân hà bằng cách đo hàm lượng các nguyên tố phóng xạ trong chúng. Những nguyên tố này phân rã theo thời gian, do đó, bằng cách đo tỷ lệ giữa nguyên tố mẹ và nguyên tố con, ta có thể ước tính được thời gian đã trôi qua.

Kết quả từ các phương pháp này cho thấy rằng Dải Ngân hà có tuổi khoảng 13,8 tỷ năm, tương đương với tuổi của vũ trụ. Tuy nhiên, việc xác định tuổi của Dải Ngân hà là một lĩnh vực nghiên cứu đang tiếp tục phát triển và con số 13,8 tỷ năm chỉ là một ước tính.

Kích thước và khối lượng của Dải Ngân hà

Dải Ngân hà có dạng đĩa xoắn ốc với đường kính khoảng 150.000 – 200.000 năm ánh sáng. Hệ Mặt Trời nằm cách trung tâm Dải Ngân hà khoảng 26.000 năm ánh sáng, trên một trong những nhánh xoắn ốc. Ngoài ra, Dải Ngân hà có khối lượng khổng lồ, ước tính khoảng 1,56 x 10^12 lần khối lượng Mặt Trời. Phần lớn khối lượng này (khoảng 90%) đến từ vật chất tối, một dạng vật chất bí ẩn mà chúng ta không thể nhìn thấy trực tiếp.

Để dễ hình dung, nếu Dải Ngân hà có kích thước bằng một đồng xu, thì Hệ Mặt Trời chỉ bé bằng một hạt bụi trên đồng xu đó. Khối lượng khổng lồ của Dải Ngân hà là do lực hấp dẫn của nó giữ cho hàng trăm tỷ ngôi sao, cùng với khí và bụi, quay quanh trung tâm.

Thiên Hà là một hệ thống thiên hà vô cùng rộng lớn và cổ xưa, chứa đựng vô số bí ẩn mà con người vẫn đang tiếp tục khám phá. Việc nghiên cứu Thiên Hà giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vị trí của Trái Đất trong vũ trụ, cũng như nguồn gốc và sự tiến hóa của các thiên hà.

Những ngôi sao xoay xung quanh Thiên Hà (Milky Way)

Milky Way là một thiên hà xoắn ốc khổng lồ chứa hàng trăm tỷ ngôi sao. Trong vũ trụ bao la, mỗi ngôi sao mang một vẻ đẹp và câu chuyện riêng biệt, được thể hiện qua những cái tên độc đáo.

Nhắc đến những ngôi sao sáng nhất, không thể bỏ qua Sirius (hay Sao Thiên Lang), ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm, tỏa sáng rực rỡ như một viên kim cương lấp lánh. Cùng với Sirius, Canopus (hay Sao Thuyền Để) và Arcturus (hay Sao Chăn Gà) tạo thành “tam giác mùa hè” nổi tiếng, dễ dàng quan sát vào mùa hè ở Bắc bán cầu.

Bên cạnh những ngôi sao sáng chói, nhiều ngôi sao khác mang tên gọi gắn liền với thần thoại Hy Lạp, như Vega (Sao Chức Nữ), Altair (Sao Đại Bàng) và Deneb (Sao Thiên Nga) tạo thành “tam giác mùa hè” ở Nam bán cầu. Hay Pollux và Castor (Cặp song sinh Castor và Pollux) tượng trưng cho hai anh em sinh đôi trong truyền thuyết.

Ngoài ra, nhiều ngôi sao được đặt tên theo vị trí của chúng trên bầu trời, như Polaris (Sao Bắc Cực), luôn chỉ về hướng Bắc, hay Antares (Sao Tim Bọ Cạp) nằm trong chòm sao Bọ Cạp.

Ngày nay, các nhà khoa học sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để đặt tên cho các ngôi sao, như sử dụng số hiệu trong danh mục, tên viết tắt của các nhà thiên văn học phát hiện ra chúng hoặc tên gọi theo ngôn ngữ của các nền văn hóa khác nhau.

Thời gian để hoàn thành một vòng quay xung quanh Milky Way

Thời gian hoàn thành một vòng quay quanh Thiên Hà được gọi là năm thiên hà, ước tính khoảng 225 – 250 triệu năm Trái Đất. Để hình dung rõ hơn, con số này gấp khoảng 100 triệu lần tuổi thọ trung bình của con người.

Hệ Mặt Trời của chúng ta nằm cách tâm Thiên Hà Milky Way khoảng 26.000 năm ánh sáng và di chuyển với vận tốc khoảng 220 km/s. Với vận tốc này, Mặt Trời cần khoảng 230 triệu năm để hoàn thành một vòng quay hoàn chỉnh quanh lõi Thiên Hà.

Vận tốc quay của các ngôi sao trong Milky Way không đồng nhất. Ngôi sao ở gần trung tâm Thiên Hà di chuyển nhanh hơn, trong khi những ngôi sao ở xa hơn di chuyển chậm hơn. Ví dụ, Mặt Trời di chuyển với tốc độ khoảng 220 km/s, nhưng các ngôi sao ở gần trung tâm Thiên Hà có thể di chuyển với tốc độ lên đến 1.000 km/s.

Sự di chuyển của Hệ Mặt Trời quanh Thiên Hà có ảnh hưởng đến nhiều yếu tố, bao gồm sự phân bố của các ngôi sao, sự hình thành của các hành tinh và sự tiến hóa của sự sống trên Trái Đất.

Năm thiên hà là một đơn vị thời gian vô cùng to lớn so với tuổi thọ của con người. Tuy nhiên, nó giúp chúng ta hiểu được vị trí của Trái Đất trong vũ trụ và sự chuyển động không ngừng của các thiên thể.

Tóm tắt

Qua bài viết này, bạn đã có thể hiểu lý do Milky Way được đặt tên là gì và những thông tin thú vị về Thiên Hà. Thiên Hà là một khái niệm khá trừu tượng trong khoa học, cho đến nay vẫn chưa có câu trả lời chính xác. Hy vọng Mytour đã cung cấp cho bạn một số thông tin hữu ích về Thiên Hà.