Bạn từng thắc mắc tại sao trứng gà lại có nhiều màu sắc khác nhau, từ trắng, nâu cho đến hồng, xanh lam?
Từ màu trắng, nâu đến hồng và xanh, trứng gà có đủ loại màu sắc, đặc biệt là nếu bạn mua ở cửa hàng thực phẩm sở hữu cơ đắt đỏ. Nhiều người tin rằng màu sắc vỏ trứng phụ thuộc vào màu lông của con gà mái, nhưng sự thật không phải như vậy. Yếu tố chính quyết định màu sắc vỏ trứng là di truyền, mặc dù một số yếu tố
Di truyền quyết định màu sắc
Các nhà khoa học đã phát hiện ít nhất bảy gen liên quan đến màu sắc vỏ trứng gà: CPOX, FECH, BCRP, HRG1, FLVCR, SLCO1A2 và SLCO1C1. Trong đó, yếu tố chủ yếu quyết định màu sắc vỏ trứng là protoporphyrin, một hợp chất chứa sắt có trong hemoglobin của máu. Hai yếu tố sắc tố khác, biliverdin và chelate biliverdin-kem, cũng ảnh hưởng đến màu sắc, nhưng protoporphyrin thường được coi là có ảnh hưởng nhất
Trứng trắng có ít protoporphyrin, trong khi trứng nâu có nhiều protoporphyrin. Biểu hiện cao của gen CPOX dẫn đến nhiều protoporphyrinogen hơn và do đó, vỏ trứng có màu nâu đỏ. Ngược lại, biểu hiện cao của gen FECH dẫn đến chất protoporphyrinogen thấp hơn và màu vỏ trứng nhạt hơn.
Ngoài ra, các gen BCRP, HRG1, FLVCR, SLCO1A2 và SLCO1C1 cũng tác động đến màu sắc bằng cách ảnh hưởng đến cách vận chuyển heme, thành phần tạo ra hemoglobin trong máu.
Các giống gà khác nhau có thể ảnh hưởng đến màu vỏ trứng cụ thể vì chúng mang một bộ gen đặc biệt. Ví dụ, gà Leghorn đẻ trứng màu trắng, trong khi gà Rhode Island Red đẻ trứng màu nâu do sự biến đổi di truyền. Gà Marans, một giống gà Pháp được yêu thích với trứng màu nâu đậm đặc trưng, là kết quả của quá trình tối ưu hóa biểu hiện của các gen sản xuất protoporphyrin.
Ngoài yếu tố di truyền, màu sắc của trứng còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố môi trường như tuổi của gà mái, mức độ căng thẳng, bệnh tật và chế độ ăn uống. Hàm lượng sắt trong thức ăn đặc biệt quan trọng đối với gà đẻ trứng màu nâu, cũng như các loại vi khuẩn như Bacillus subtilis. Căng thẳng, tuổi già và bệnh tật có thể làm giảm sắc tố của trứng, mặc dù trứng trắng không nhất thiết có nghĩa là gà mái không khỏe mạnh.
Trứng xanh - Một ngoại lệ thú vị
Trứng xanh là một trường hợp đặc biệt, không tuân theo quy tắc di truyền thông thường. Màu xanh là do gen oocyan, chỉ xuất hiện ở một số giống gà như Araucana (Chile), Dongxiang và Lushi (Trung Quốc). Màu sắc này là kết quả của nhiễm sắc thể trùng lặp do retrovirus EAV-HP, được truyền từ nhiều thế hệ qua DNA.
Loại virus này hoàn toàn vô hại và trứng xanh là an toàn để tiêu thụ. Thực tế, gen retrovirus nội sinh cũng tồn tại trong bộ gen của con người, chiếm tới 8% DNA của chúng ta. Tuy nhiên, không có gen nào trong số này có thể khiến con người sản xuất ra trứng xanh.
Màu sắc của vỏ trứng gà là kết quả của sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường. Mặc dù màu sắc có thể khác nhau, tất cả trứng gà đều mang lại giá trị dinh dưỡng như nhau. Thay vì quan tâm đến màu sắc, hãy chú ý đến chất lượng và nguồn gốc của trứng để bảo đảm sức khỏe cho bản thân.