Buzz
Cách Trung Quốc Học Hỏi Công Nghệ Đường Sắt Cao Tốc Từ Nhật Bản, Đức, Pháp, Canada
Hơn 20 năm trước, Trung Quốc đã hoạch định xây dựng một hệ thống đường sắt cao tốc quy mô lớn. Vào năm 2003, lãnh đạo Bộ Đường sắt Trung Quốc (MoR) quyết tâm thúc đẩy các dự án công nghệ đường sắt cao tốc và nhận được sự hỗ trợ từ chính phủ trung ương.
Lúc đó, Trung Quốc mời các nhà thầu từ Nhật Bản và Đức tham gia vào dự án. Nhật Bản yêu cầu giá rất cao và không muốn chuyển giao toàn bộ công nghệ, trong khi Đức sẵn sàng chuyển giao 80% công nghệ với giá cũng rất cao.
Vào tháng 4/2004, Trung Quốc đã công bố chính sách phát triển đường sắt cao tốc, với mục tiêu “áp dụng công nghệ tiên tiến, thiết kế và sản xuất đồng bộ với các công ty địa phương và phát triển các thương hiệu độc lập”.
Đồng thời, Trung Quốc yêu cầu các hợp đồng với nước ngoài phải có điều khoản đảm bảo chuyển giao công nghệ, điều chỉnh các bộ phận tàu, hệ thống phanh và mạng lưới điều khiển phù hợp với tiêu chuẩn Trung Quốc, và việc sản xuất, lắp ráp phải được thực hiện qua các liên doanh địa phương.
Tháng 6/2004, Bộ Đường sắt Trung Quốc tổ chức đấu thầu công khai cho 140 tuyến đường sắt cao tốc có tốc độ trên 200 km/h. Lúc đó, chỉ có 4 công ty trên thế giới có khả năng đảm nhận nhiệm vụ này: Siemens (Đức), Kawasaki Heavy Industries (Nhật Bản), Bombardier (Canada) và Alstom (Pháp).
Các công ty này đều nỗ lực giành được đơn hàng lớn từ Trung Quốc. Tuy nhiên, Trung Quốc quyết định kết hợp công nghệ từ cả 4 quốc gia thay vì chọn một quốc gia duy nhất để không trao quyền kiểm soát toàn bộ hệ thống đường sắt cho một quốc gia ngoài. Ngoài ra, Trung Quốc yêu cầu các nhà thầu phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp Trung Quốc.
Bộ Đường sắt Trung Quốc (MoR) đã mua lại công nghệ HSR từ Canada, Pháp, Đức và Nhật Bản với mục tiêu đạt tỷ lệ nội địa hóa 75%. Đồng thời, Trung Quốc thực hiện đào tạo giám sát viên trong nước về công nghệ sau khi chuyển giao hoàn tất.
Công nghệ từ Canada, Pháp, Đức và Nhật Bản đã được kết hợp trên một số tuyến như Bắc Kinh – Thiên Tân. Trong giai đoạn đầu phát triển công nghệ đường sắt của riêng mình, Trung Quốc đã tích hợp và ứng dụng công nghệ nước ngoài cho các mục đích khác nhau. Trung Quốc cũng đã huy động nhiều trường đại học và trung tâm nghiên cứu tham gia nghiên cứu công nghệ đường sắt cao tốc.
Đến năm 2011, Trung Quốc đã đạt được những thành công đầu tiên trong việc phát triển công nghệ đường sắt của riêng mình từ việc học hỏi công nghệ đường sắt cao tốc từ nước ngoài. Kể từ năm 2011, Trung Quốc đã chứng tỏ sự vượt trội về công nghệ đường sắt của mình.
Tại sao Công Nghệ Đường Sắt Cao Tốc Của Trung Quốc Khó Được 'Học Lại'?
Thực tế, công nghệ đường sắt cao tốc của Trung Quốc quá phức tạp để nhiều nước có thể sao chép. Một chuyên gia đường sắt Mỹ cho biết, công nghệ này liên quan đến nhiều lĩnh vực như xây dựng kỹ thuật, sản xuất thiết bị và quản lý vận hành. Hơn nữa, công nghệ này còn phải thích ứng với các điều kiện địa lý và khí hậu khác nhau như cao nguyên, nhiệt độ cao, độ ẩm và bão cát, điều này đòi hỏi thời gian và nguồn lực lớn.
Một chuyên gia đường sắt Ấn Độ cho biết thêm, công nghệ đường sắt cao tốc của Trung Quốc không chỉ bao gồm tàu mà còn cả các cơ sở hỗ trợ như đường ray, tín hiệu, điện và thông tin liên lạc. Công nghệ này còn yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng an toàn cao và công nghệ lõi tích hợp từ nhiều công nghệ đặc biệt.
Theo thông tin từ Tập đoàn Cục Điện khí hóa Xây dựng Đường sắt Trung Quốc, phương pháp xây dựng tự động của Trung Quốc đã được thử nghiệm và chứng nhận để sử dụng trong các công trình đường sắt chất lượng cao.
Việc triển khai robot xây dựng đường sắt điện khí hóa quy mô lớn là một cột mốc quan trọng trong ngành công nghiệp, chứng minh rằng máy móc có thể thực hiện phần lớn công việc tốn sức, bao gồm xây dựng đường sắt cao tốc.
Xây dựng đường sắt bao gồm nhiều công việc như đào đất, ủi đất, đặt đường ray, xây cầu và đường hầm, lắp đặt hệ thống báo hiệu và liên lạc. Đây là cơ sở hạ tầng tốn kém, đòi hỏi lượng lao động lớn và kỹ năng chuyên môn. Trước đây, nhiều dự án đường sắt cần đến hơn 10.000 công nhân.
Ngày nay, số lượng lao động giảm đáng kể nhờ vào robot và các công nghệ tiên tiến khác thực hiện phần lớn công việc. Năm 2018, Trung Quốc giới thiệu máy tự động có thể đặt đường ray với tốc độ 1,5 km/ngày.
Đến năm 2021, máy xây dựng đường sắt tự động đã nâng cao độ chính xác và khả năng làm việc 24/7, lắp đặt 2 km đường ray mỗi ngày. Robot còn mở rộng khả năng ngoài việc lắp đặt đường ray, bao gồm hàn, sơn, kiểm tra, đào hầm và đổ bê tông cùng nhiều công việc khác.
Nguồn: International Railway Journal, 163.com, Railway Technology
