(Mytour) Khi hiểu lý do vì sao cúng rằm tháng 8 vào buổi tối thay vì ban ngày như các rằm khác trong năm, chúng ta càng thấy trân trọng những giá trị văn hóa tốt đẹp mà người dân Việt Nam đã gìn giữ qua nhiều thế hệ.
1. Tại sao cúng rằm tháng 8 vào buổi tối?
Theo truyền thống của người Việt, vào dịp Trung Thu, ban ngày thường làm mâm cỗ dâng gia tiên, còn tối thì chuẩn bị cỗ thưởng trăng. Mâm cỗ Trung Thu cũng đặc biệt hơn so với các mâm cỗ vào các ngày rằm khác:
- Mâm cỗ gia tiên gồm: gà luộc, xôi, canh miến mọc, xôi đỗ xanh, thịt bò xào, chả nem, tôm hấp sả... Có thể chọn thực phẩm theo mùa và sở thích gia đình, không cần quá cầu kỳ.
- Mâm cúng rằm tháng 8 bao gồm: Bánh nướng, bánh dẻo, các loại hoa quả mùa thu, hương hoa và đèn nến... Một mâm cỗ thường có 1 hộp gồm 4 chiếc bánh, được sắp xếp trang trọng trên bàn thờ.
- Tết Trung Thu là dịp cúng trăng, nên việc cúng vào buổi tối là hợp lý, khi ánh trăng đã lên. Nếu cúng vào ban ngày, trăng chưa xuất hiện, nên không phù hợp. Do đó, nhiều gia đình chọn cúng vào buổi tối để sum vầy bên bữa ăn, dưới ánh trăng, cùng nhau phá cỗ, trò chuyện và ước nguyện một cuộc sống bình an.
- Cúng rằm tháng 8 cũng chính là cúng Trung Thu, thời điểm trăng tròn sáng nhất trong năm. Đây là dịp đoàn viên, thắp hương vào buổi tối, đặc biệt trước khi trăng lên cao, khi cả gia đình quây quần bên mâm cỗ Trung Thu, cúng lễ và tham gia các hoạt động vui chơi, phá cỗ, như một cách để trăng chứng giám cho những khoảnh khắc ấm cúng, hạnh phúc của gia đình.
- Thắp hương vào buổi tối không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn bày tỏ lòng thành kính và tri ân tổ tiên, trời đất, khi ánh trăng chiếu sáng, cầu mong sự che chở từ các vị thần linh.
- Tết Trung Thu thường diễn ra sau mùa thu hoạch, vì vậy việc cúng trăng vào buổi tối thể hiện lòng biết ơn trăng, mong cho cuộc sống và mùa màng bội thu trong năm tới. Ánh trăng sáng tỏ mang lại vận may cho mọi người.
- Đối với người Việt, đêm rằm tháng 8 không chỉ là dịp ăn cỗ mà còn là lúc kể về những câu chuyện liên quan đến trăng. Trăng, hay Thái Âm, là nơi mang đến sự mát lạnh và nhiều điều tốt đẹp, theo truyền thuyết còn có thỏ ngọc, cây đa, chú Cuội, chị Hằng...
- Vào đêm trăng sáng, mọi người thường tụ tập ra đường để tham gia lễ rước đèn, xem múa lân, và thả hoa đăng. Đây là lúc để chúng ta nhớ về nguồn gốc, nhắc nhở các thế hệ sau về giá trị văn hóa truyền thống đã được gìn giữ qua bao năm.
- Đây cũng là thời điểm để quan sát trăng và dự đoán mùa màng cũng như vận mệnh của quốc gia. Nếu trăng thu có màu vàng, năm đó sẽ có mùa tằm tơ bội thu; nếu trăng thu có màu xanh hoặc lục, có thể năm đó sẽ xảy ra thiên tai; và nếu trăng thu màu cam sáng, đất nước sẽ thịnh vượng.
2. Nếu không cúng rằm vào buổi tối, thì thời điểm nào là hợp lý?
3. Những điều cần lưu ý khi thắp hương vào ngày rằm tháng 8
Khi thắp hương vào ngày rằm tháng 8, hay còn gọi là Trung Thu, có một số điểm cần lưu ý như sau:
- Số lượng nén hương: nên sử dụng số lẻ để duy trì sự cân bằng giữa âm và dương, thường là 1, 3 hoặc 5 nén hương.
- Khi thắp hương, hãy cắm hương thẳng đứng vào bát, không để nghiêng hoặc bị tắt. Điều này thể hiện sự thành kính và lòng tôn trọng đối với tổ tiên và thần linh.
- Trong quá trình thắp hương, bạn nên tập trung tâm trí, thể hiện sự thành tâm và cầu nguyện cho gia đình bình an và may mắn. Những lời cầu nguyện chân thành sẽ được trời đất chứng giám và ban phước lành.
Ngoài ra, có một số lưu ý khác: không nên chỉ nhìn trăng vào dịp Trung Thu vì điều này được xem là không may mắn. Người bệnh, phụ nữ mới sinh hoặc đang mang thai nên tránh ra ngoài khuya vì lúc này âm khí mạnh, dễ gây hại sức khỏe.
Nên chọn trang phục màu sáng, vui vẻ như vàng hoặc đỏ để thu hút may mắn. Tránh để tóc che trán vì đó là vị trí thu hút tài lộc, có thể làm giảm vận may và không được thần linh bảo vệ.
Nên chọn trang phục màu sáng, vui vẻ như vàng hoặc đỏ để thu hút may mắn. Tránh để tóc che trán vì đó là vị trí thu hút tài lộc, có thể làm giảm vận may và không được thần linh bảo vệ.
Sau khi hiểu lý do vì sao cúng rằm tháng 8 vào buổi tối, bạn nên cố gắng chuẩn bị mọi thứ thật chu đáo. Dù là thắp hương vào sáng hay tối, điều quan trọng nhất vẫn là lòng thành kính và tâm nguyện chân thành của bạn.