Tại Sao Việc Tìm Kiếm Hạnh Phúc Lại Gây Ra Nhiều Đau Khổ?

Chúng Ta Càng Đuổi Theo Hạnh Phúc, Thì Càng Chịu Đựng Đau Khổ.

Kết Luận Đơn Giản Nhưng Bất Ngờ Này Dựa Trên Hơn 3000 Nghiên Cứu và Chứng Minh Từ Phương Pháp Trị Liệu Tâm Lý ACT (Chấp Nhận và Cam Kết).

Phương Pháp Trị Liệu Tâm Lý ACT Cũng Là Lĩnh Vực Mà Russ Harris - Tác Giả của Cuốn Sách 'Bẫy Hạnh Phúc' Là Một Chuyên Gia Nổi Tiếng Thế Giới.

Bẫy Hạnh Phúc Chứng Kiến Người Đọc về Căn Nguyên, Gốc Rễ của Đau Khổ, Cách Hình Thành và Cách Mà Nó Ảnh Hưởng Đến Hành Động Của Con Người Khi Chúng Ta Liên Tục Tìm Kiếm Cách Loại Trừ Đau Khổ, Nhưng Không Có Hiệu Quả.

Ngay Từ Trang Đầu Tiên Của Cuốn Sách 'Bẫy Hạnh Phúc', Harris Nhấn Mạnh Rằng Đời Sống Là Một Dòng Sông Khổ Sở! Không Ai Có Thể Tránh Khỏi Sự Đau Đớn, Căng Thẳng và Khổ Đau Khi Sống. Tuy Nhiên, Thay Vì Đối Mặt Với Vấn Đề, Con Người Thường Né Tránh Theo Nhiều Cách Khác Nhau.

Thấu Hiểu và Đương Đầu với Những Thách Thức Trong Cuộc Sống Chính Là Chủ Đề Chính Trong Cuốn Sách 'Bẫy Hạnh Phúc'. Cuốn Sách Này Tiết Lộ Những Sự Thật Khó Chấp Nhận: Thay Vì Người Không Hạnh Phúc Là Người Kém Cỏi, Thì Một Người Bình Thường Là Người Không Hạnh Phúc.

Cuốn Sách 'Bẫy Hạnh Phúc' Dẫn Dắt Người Đọc Trực Tiếp Đến Điều Mà Đa Số Ai Cũng Tránh Né: Cuộc Sống Thật Sự Khó Khăn và Đầy Thách Thức, Thật Kỳ Lạ Khi Chúng Ta Luôn Nghĩ Rằng Hạnh Phúc Là Trạng Thái Bình Thường và Luôn Hiện Diện.

Sớm Hay Muộn, Bạn Hay Bất Kỳ Ai Cũng Sẽ Phải Đối Mặt với Mọi Nỗi Khổ Đau Trong Đời Dưới Hình Thức Này và Hình Thức Khác. Câu Hỏi Ở Đây Là Ta Phải Làm Thế Nào Để Chấp Nhận Đau Khổ và Đi Như Một Điều Bình Thường Trong Cuộc Sống Mà Ta Không Bị Nó Cuốn Theo?

Bạn Có Bao Giờ Đối Mặt với Một Vấn Đề Căng Thẳng Phải Viết Một Bản Kế Hoạch, Đọc Một Báo Cáo Phức Tạp Nhưng Liên Tục Chần Chừ, Tìm Kiếm Một Lý Do để Thoát Khỏi Vấn Đề Không?

Lúc Đó Bạn Sẽ Làm Gì Để Tìm Kiếm Trạng Thái Thoải Mái? Lướt Điện Thoại, Hút Thuốc Hay Bật Netflix Chọn Đại Một Bộ Phim Xem Trong Vô Thức và Hy Vọng Vấn Đề Bằng Cách Nào Đó Sẽ Biến Mất. Nhưng Thực Tế Thì Vấn Đề Không Biến Mất, Còn Bạn Thì Đang Bị Tâm Trí Dẫn Dắt Đi Một Vòng Luẩn Quẩn.

Khi Rơi vào Tình Trạng Này, Hãy Bình Tĩnh Bởi Harris Đã Lý Giải Trong 'Bẫy Hạnh Phúc' Đó Là Một Điều Hết Sức Bình Thường Bởi

1. Tâm Trí của Tất Cả Mọi Người Đều Như Vậy.
2. Tâm Trí Chỉ Đang Cố Bảo Vệ Bạn Khỏi Sự Khổ Đau Bằng Cách Chỉ Ra Những Lựa Chọn Khác Giúp Bạn Né Tránh Trạng Thái Khó Chịu.

Nhưng Khi Ta Cứ Bám Lấy Những Suy Nghĩ và Cảm Xúc Dễ Chịu Lại Sản Sinh Ra Đủ Mọi Vấn Đề Khác. Bởi Những Tình Huống Khó Khăn Hay Những Vấn Đề Nan Giải Khiến Con Người Thường Bị Mắc vào Chế Độ TUÂN THỦ và Chế Độ ĐẤU TRANH. Đây Là Hai Chế Độ Đã Tồn Tại và Phát Triển Từ Trong Chính DNA Của Chúng Ta. Chúng Được Cài Đặt Mặc Định Trong Bản Năng Của Con Người.

Ở Chế Độ TUÂN THỦ Chi Phối Cảm Xúc và Suy Nghĩ Của Bạn. Chính Trong Chế Độ Này, Bạn Lựa Chọn, Hành Động và Hướng Sự Chú Ý Đến Cảm Giác “Đau Khổ” Khi Phải Đối Mặt với Bản Kế Hoạch Cần Phải Hoàn Thiện. Thay Vì Huy Động Toàn Bộ Ý Chí để Hoàn Thành Kế Hoạch, Ta Lại Chìm trong Cảm Giác Vô Vọng về Việc Không Thể Viết Ra Những Gì Ta Muốn.

Còn Chế Độ ĐẤU TRANH Bạn Lại Làm Mọi Cách để Chặn Những Suy Nghĩ và Cảm Xúc Khiến Mình Đau Khổ. Chính Xác Là Bạn ĐẤU TRANH Làm Bất Cứ Cái Gì Khiến Đau Khổ Biến Mất. Đó Là Những Lựa Chọn Trì Hoãn Làm Việc Theo Kiểu “Nước Đến Chân Mới Nhảy” Hay Thậm Chí Huỷ Hoại Bản Thân Như Bia Rượu, Thuốc Lá, Ma Tuý... 

Về Cơ Bản, Những Hành Động ĐẤU TRANH Giúp Chúng Ta Thoát Khỏi Trạng Thái Đau Khổ, Nhưng Về Lâu Dài Ta Đang Đánh Đổi và Trả Giá Cho Việc Lựa Chọn Những Hành Động “Qua Mặt” Cảm Xúc và Đau Khổ Thật Sự. 

Tương tự như tất cả các cảm xúc khác của con người, trạng thái hạnh phúc chỉ là thoáng qua, chúng đến và đi bất kể bạn níu kéo thế nào, cảm giác vui vẻ, thoải mái sẽ không thể kéo dài.

Khi chúng ta đối mặt với đau khổ bằng cách TUÂN THỦ và tìm kiếm niềm vui ngắn hạn qua ĐẤU TRANH hoặc cả hai, đó cũng là thời điểm mà tâm trí bị đánh bại. Sự lạm dụng TUÂN THỦ và ĐẤU TRANH khiến mọi thứ trở nên ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. 

Tuy nhiên, Bẫy hạnh phúc chỉ ra rằng khi ta ở trong chế độ TUÂN THỦ hoặc ĐẤU TRANH, đó không phải là điều quá tồi tệ. Bởi chúng ta là con người, và nhiệm vụ của con người là tìm kiếm hạnh phúc cũng như giảm thiểu đau khổ. Đôi khi bạn cho phép mình thả lỏng và sử dụng cà phê, đồ ngọt để tránh đấu tranh với trạng thái không thoải mái.

Nhưng điều đó không có nghĩa là ta sẽ lạm dụng một trong hai chế độ đó như một thói quen trong cuộc sống. Ý nghĩa của hạnh phúc nằm ở việc trải nghiệm một cuộc sống phong phú và ý nghĩa. Và một cuộc sống mang lại niềm vui chắc chắn cũng sẽ đồng thời tồn tại đau khổ. Chỉ là chúng ta cần biết làm thế nào để biến đau khổ đó thành một trải nghiệm nhẹ nhàng và bình thản hơn.

Bí mật nằm ở hai bước LÙI và TIẾN

Russ Harris đã dùng mô tả đơn giản nhưng chính xác trong sách Bẫy Hạnh Phúc để nói về việc lựa chọn trong cuộc sống chỉ đơn giản là BƯỚC ĐI và QUAY LẠI.

BƯỚC ĐI là những hành động và lời nói của chúng ta, cho dù nhỏ nhặt nhưng lại giúp ta cải thiện cuộc sống, làm cho cuộc sống phong phú hơn như thể dục thể thao, quan tâm đến người thân, và làm bạn tốt với bạn bè...

Khi chúng ta liên tục thêm BƯỚC ĐI vào cuộc sống, chúng ta càng có nhiều khoảnh khắc hạnh phúc và trở thành phiên bản tốt nhất của bản thân, sống cuộc đời mà chúng ta mong muốn.

NGƯỢC LẠI, QUAY LẠI là kết quả của những hành động mà chúng ta thực hiện không đúng với những gì mà chúng ta muốn trở thành. Bao gồm những quyết định khiến chúng ta cảm thấy thất vọng, bế tắc và đau khổ.

Các biểu hiện rõ ràng của việc QUAY LẠI bao gồm hành động không phù hợp, thiếu kiểm soát, trì hoãn hoặc từ bỏ những công việc quan trọng vì những lý do cảm xúc hoặc tâm trạng không ổn định.

Harris cũng cảnh báo trong sách Bẫy Hạnh Phúc rằng “Mọi việc đều có thể là BƯỚC ĐI hoặc QUAY LẠI tùy thuộc vào hoàn cảnh”. Điều này vừa là tích cực và cũng là tiêu cực.

Ví dụ, nếu hôm nay bạn không hoàn thành kế hoạch, đó là BƯỚC LÙI. Nhưng nếu vào sáng mai, bạn tìm ra giải pháp tốt hơn và áp dụng vào kế hoạch, đó lại là BƯỚC TIẾN. Như vậy, bạn chuyển từ đau khổ sang hạnh phúc.

Tuy nhiên, nếu hôm nay bạn tập luyện quá thời gian dự kiến là BƯỚC TIẾN, nhưng sau đó 2 ngày bạn quyết định không tập nữa vì cảm thấy đã đủ từ hôm trước, thì đó lại là BƯỚC LÙI. Trong trường hợp này, bạn lại chuyển từ hạnh phúc sang đau khổ.

Vậy nên, đau khổ hay hạnh phúc phụ thuộc vào sự lựa chọn của bạn.

Khi lựa chọn và hành động của bạn dẫn đến hạnh phúc và cuộc sống mà bạn mong muốn, đó là BƯỚC TIẾN. Nhưng nếu lại có hậu quả ngược lại, thì đó là BƯỚC LÙI.

Về cơ bản, nếu bạn cố gắng tránh xa đau khổ, bạn có thể rơi vào bẫy của hạnh phúc.

Thay vì vậy, hãy cho bản thân bạn tuân theo quy luật Tự Nhiên và bản chất của mình: Trải nghiệm cảm giác thoải mái và cả cảm giác đau khổ, đau đớn và tuyệt vọng.

Những trạng thái này luôn biến đổi như thời tiết, chuyển đổi từ một khoảnh khắc sang một khoảnh khắc khác. Điều quan trọng là lựa chọn cách cảm nhận tình huống để giảm thiểu đau khổ, nhận biết sự thật như nó đang diễn ra. Mọi thứ mà tâm trí bạn tạo ra, hãy chú ý nhưng đừng phản ứng. 

Nếu tâm trí mang lại những suy nghĩ tích cực, đó là những khoảnh khắc tuyệt vời, khi bạn trải nghiệm rõ ràng hạnh phúc và nhận thấy ý nghĩa thực sự của cuộc sống. Ở trạng thái này, bạn tiếp tục bước TIẾN và không bị chi phối bởi sự TUÂN THỦ và ĐẤU TRANH.

Ngược lại, nếu tâm trí không ngừng đưa ra suy nghĩ tiêu cực, thúc đẩy bạn vào sự TUÂN THỦ và ĐẤU TRANH, bạn cần nhận biết bạn đang chuẩn bị bước LÙI. Hậu quả của việc này là đau khổ, căng thẳng và tuyệt vọng.

Khi đối mặt với tình huống này, bạn chỉ cần nhận biết tâm trí hiện diện mà không cần phán đoán suy nghĩ là tiêu cực. Thay vào đó, hãy thừa nhận rằng tâm trí đang cố gắng bảo vệ bạn khỏi sự không thoải mái và đau đớn. 

Bạn không phủ nhận điều đó. Nhưng bạn không tránh né khỏi đau khổ.

Khi bạn không tránh né khỏi đau khổ, bạn không bị mắc kẹt trong cái bẫy của hạnh phúc.