Buzz
Dù công nghệ chưa đạt đến mức đủ, và lợi nhuận cũng không cao, nhưng vẫn có hàng loạt hãng xe tiếp tục theo đuổi Tesla và tham gia vào lĩnh vực vận tải Logistics.
Theo thông tin từ hãng tin Bloomberg, ý tưởng về một cuộc cách mạng trong lĩnh vực xe tải điện của Elon Musk cách đây 5 năm đang dần trở thành vấn đề gây cười. Nhà báo David Fickling cho biết mặc dù Tesla đã thành công với xe ô tô điện và tạo ra cuộc cách mạng trong ngành xe chạy xăng truyền thống, ý tưởng về việc xây dựng một chiếc xe tải điện có vẻ không thực tế với công nghệ hiện nay.
Công nghệ và biên lợi nhuận
Cụ thể, dù các loại ắc quy hiện nay có nhiều ưu điểm, nhưng phần lớn chúng đều không có tuổi thọ lâu và không thể cung cấp năng lượng liên tục trong thời gian dài (Dung lượng năng lượng). Nhược điểm này không ảnh hưởng đến xe điện thông thường khi đã có mạng lưới trạm sạc của cả Tesla và chính phủ Mỹ đang được xây dựng trên toàn quốc.
Tuy nhiên, với các xe tải chở hàng cần năng lượng lớn, đi xa và vượt qua những địa hình đèo dốc, xa xôi, hoặc thậm chí là vượt biển bằng tàu hoặc máy bay, ý tưởng 'điện hóa' động cơ vẫn chưa thực tế với công nghệ hiện tại.
Ví dụ, một chiếc xe tải máy kéo loại “Class 8” chạy bằng dầu diesel có thể vận chuyển 20 tấn hàng và đi được 1.600km trước khi cần đổ nhiên liệu. Điều này là điều mà hiện tại không có bất kỳ loại ắc quy Lithium nào có thể thực hiện được, và việc phải dừng sạc giữa đường chỉ làm tăng thêm thời gian và chi phí, đặc biệt là ở những khu vực hẻo lánh không có trạm sạc.
Trên thực tế, chiếc xe tải điện bền bỉ nhất của Volvo AB hiện nay cũng nặng đến 3 tấn với 540 KWH công suất ắc quy. Mặc dù Tesla chưa tiết lộ nhiều thông tin về sản phẩm xe tải điện mà họ đang phát triển, nhưng dựa vào công nghệ của Volvo cũng như mục tiêu của hãng này, có thể sản phẩm mới của Tesla sẽ nặng tới 6 tấn.
Thậm chí nếu Tesla áp dụng biện pháp kết nối nhiều ắc quy với nhau để cung cấp đủ năng lượng cho xe tải, họ vẫn sẽ phải đối mặt với rào cản về giới hạn trọng lượng 40 tấn, kể cả hàng hóa, để tránh gây hỏng hóc cho đường bộ, cầu phà, theo quy định của Mỹ. Rõ ràng, việc loại bỏ dầu diesel khỏi ngành vận tải hiện nay không hề dễ dàng.
Theo thông tin từ Bloomberg, một yếu tố khác khiến ý tưởng về xe tải điện của Tesla trở nên không thực tế hơn là lợi nhuận biên trong ngành logistic rất mỏng. Dữ liệu từ một trong những hãng vận tải lớn nhất Mỹ, JB Hunt Transport Services Inc, cho thấy công ty này chỉ thu được 1,63 USD doanh thu trên mỗi 1,6 km chạy trong năm 2021. Gần một nửa số doanh thu này phải dùng để mua nhiên liệu.
Nếu các hãng vận tải bắt buộc phải giảm hàng hoặc giảm hoạt động của xe tải để chứa ắc quy, hoặc phải chịu nhiều chi phí hơn vì phải phụ thuộc vào mạng lưới trạm sạc, thì lợi nhuận biên này sẽ trở nên mỏng hơn nữa.
Chiến lược của Tesla
Bất chấp những thách thức trên, Tesla của Elon Musk vẫn giao được sản phẩm xe tải điện mang tên Tesla Semi cho hãng Pepsi vào tuần trước, một phần trong 100 chiếc ô tải điện đã được đặt hàng. Mặc dù tiến độ giao hàng chậm hơn 3 năm so với hợp đồng, nhưng Elon Musk vẫn hoàn thành được.
Thậm chí ngày càng nhiều thương hiệu cũng đổ dồn vào thị trường này. Bên cạnh Volvo, hãng Daimler Truck cũng tuyên bố đã đặt hàng sản xuất 1.280 chiếc xe tải điện và xe buýt điện trong nửa đầu năm nay, đồng thời công bố mẫu xe tải điện của hãng vào tháng 9/2022.
Vậy điều gì đang diễn ra khi các công ty xe hơi nhảy vào thị trường không có nhiều ưu thế này? Câu trả lời là giá xăng dầu.
Nếu Tesla có những đột phá vượt bậc về công nghệ ắc quy thì Elon Musk đã tung hô ầm ĩ trên mạng xã hội. Thế nhưng thực tế là chẳng có cải tiến gì quá đột biến mà chính sự chênh lệch về giá xăng dầu giữa năm 2022 với năm 2017 khi Tesla công bố dự án xe tải điện mới là vấn đề.
Hãng tin Bloomberg cho biết khủng hoảng năng lượng năm 2022 đã khiến chi phí xăng dầu của các hãng vận tải Mỹ tăng gần 100% so với cách đây 5 năm.
Nghiên cứu của hãng ACT Research cho thấy dù xe tải điện có đắt gấp đôi so với các sản phẩm chạy dầu diesel thường thì chúng cũng tiết kiệm được 12% chi phí năng lượng trên mỗi 1,6 km, tương đương gần 17.000 USD chi phí mỗi năm sẽ được tiết kiệm.
Tất nhiên giá dầu sẽ biến động và có thể rẻ trở lại nhưng với tình hình chi phí năng lượng cao như hiện nay thì đây đúng là cơ hội trời cho để các hãng xe điện nhảy vào tranh giành thị phần.
Một yếu tố nữa là những thị trường ngách có thể khiến xe tải điện sống sót trước các ô tô chở hàng chạy diesel truyền thống. Ví dụ những chuyến hàng chở sản phẩm nhẹ nhưng kích thước cồng kềnh như bim bim, ruột gối, quần áo... thì chỉ cần những chiếc xe tải như Tesla Semi là đủ, trong khi hãng có thể để dành các xe tải diesel cho những hợp đồng nặng ký hơn. Với việc đa dạng hóa phương tiện cũng như điều phối thích hợp cho từng đơn hàng, các công ty có thể tiết kiệm được lượng lớn chi phí.
Bên cạnh đó, hãng tin Bloomberg nhận định có thể Elon Musk đang thực hiện lại chiến lược với dòng xe điện Roadster trước đây. Trong khi các hãng ô tô đua nhau phủ sóng thị trường xe điện trước trào lưu mới thì Tesla lại nhắm đến dòng xe điện hạng sang, nơi mà giá cả không là vấn đề.
Một chiếc Roadster của Tesla có thể tăng tốc từ 0 lên 60 km/h chỉ trong 1,9 giây, trong khi những chiếc Bugatti phải mất đến 2,3 giây để làm điều đó. Tuy nhiên Bugatti có thể tăng tốc tối đa lên 261 MPH (mile mỗi giờ, 1 mile=1,6km) thì Roadster chỉ có thể đạt vận tốc tối đa 250 MPH.
Tương tự, trong khi nhiều hãng xe lo lắng về khả năng thay thế dòng xe tải phổ thông thì thực tế Tesla có lẽ sẽ chỉ đánh vào thị trường ngách. Trong khi công nghệ ắc quy chưa đủ để cạnh tranh với các dòng xe tải diesel thông thường thì Elon Musk chỉ cần tiếp cận vừa đủ nhằm chờ đợi thời cơ tiếp theo.
*Nguồn: Bloomberg
