Buzz
Vụ tài xế VF8 'bỏ rơi' ghế lái để xe tự chạy, liệu Tesla, Peugeot, VinFast có đang đối mặt với rủi ro?
Video ghi lại VinFast VF8 chạy tự động khiến dư luận phản ứng mạnh. Điều đáng chú ý là ghế lái trống trơn.
Mạng xã hội reo rắc phẫn nộ trước hành động mạo hiểm của tài xế VF8, đặt cược mạng sống của mình và người khác.
Hành vi nguy hiểm này không hề được chấp nhận pháp lý và đòi hỏi sự chú ý và quản lý từ người lái và hệ thống xe.
TÍNH NĂNG BÁO ĐỘNG
Theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Kỹ sư Ô tô Mỹ (SAE), VinFast VF8 đạt cấp độ 2 trong 5 cấp tự lái.
Ở cấp độ 2, tài xế vẫn phải kiểm soát xe và môi trường xung quanh mặc dù không cần chạm vào tay lái hoặc bàn đạp ga/phanh.
Hệ thống ADAS chỉ là hỗ trợ, không tự động lái.
Bảng phân loại các cấp tự lái. Nguồn: SAE International
Nhiều hãng xe áp dụng biện pháp kiểm soát để đảm bảo tài xế sử dụng hệ thống hỗ trợ lái đúng cách.
Tesla đã tích hợp cảm biến trọng lượng vào vô lăng để theo dõi tình trạng của tay lái và can thiệp khi cần. VinFast VF8 yêu cầu tài xế giữ chặt vô lăng và cảnh báo nếu không cảm nhận được tay lái.
Hình ảnh người ngồi sau chạm vào vô lăng khi có cảnh báo. Cắt từ video
Ngoài cảm biến trên vô lăng, nhiều xe cũng sử dụng camera để giám sát tài xế và cảnh báo nguy cơ. Hệ thống này gọi là DMS - Driver Monitoring System, giúp phát hiện tình trạng ngủ gật, sử dụng điện thoại hay không nhìn đường.
VinFast VF8 có DMS với camera giám sát gắn trên vô lăng. Trong video, camera này bị che, có thể đã vô hiệu hóa tính năng giám sát.
Camera giám sát bị che khuất. Cắt từ video
Hệ thống giám sát trên xe có thể quá linh hoạt, cho phép hoạt động dù bị che khuất, gây ra tình huống nguy hiểm.
TÌNH TRẠNG DỄ BỊ CHE KẸT
Một trường hợp tương tự đã xảy ra với chiếc Peugeot, khi một chai nước được kẹp trên vô lăng để lừa cảm biến, dẫn đến tai nạn.
Chiếc Peugeot đã không thể xử lý tình huống nhập làn do người lái không ở vị trí để can thiệp, gây ra tai nạn.
Người lái Tesla ở Đức bị phát hiện ngủ gật trên cao tốc khi chế độ tự động hoạt động. Họ đã sử dụng một quả nặng để lừa hệ thống.
Tài xế Tesla ở Đức ngủ gật trên cao tốc, chỉ tỉnh dậy sau khi cảnh sát can thiệp. Họ đã sử dụng một quả nặng để lừa hệ thống.
Tài xế Tesla tại Đức đã bị cấm lái do hành vi gây nguy hiểm, khi họ sử dụng quả nặng để lừa hệ thống tự động của xe.
Ảnh minh họa
Trước video của VF8, đã có nhiều video cho thấy người lái VF8 thực hiện các hành vi nguy hiểm.
Một chủ xe VF8 tại Mỹ đã thử nghiệm chức năng tự lái bằng cách buông tay khỏi vô lăng và ngả ghế nằm.
Ảnh cắt từ video
Một chủ xe VF8 ở Mỹ đã thử đặt lòng bàn tay lên vô lăng để gạt qua tính năng cảnh báo của xe.
Sau khi nhận được cảnh báo, người này chỉ nắm chặt vô lăng mà không che camera giám sát.
Một người Việt ở Mỹ cũng đã thử nhảy khỏi ghế lái của VinFast VF8. Ảnh cắt từ video
Câu hỏi đặt ra là liệu các hãng xe có đủ khả năng giám sát hành vi lái xe?
GIẢI PHÁP TRIỆT ĐỂ?
Một giải pháp hiệu quả trong việc giám sát người lái là sử dụng ba phương tiện: Camera giám sát, cảm biến trọng lượng ghế lái, và cảm biến nhiệt.
Để hệ thống hỗ trợ lái hoạt động đúng cách, cần thoả mãn ba tiêu chí:
- Camera giám sát sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt để xác định người ngồi trên ghế lái;
- Cảm biến trọng lượng kiểm tra có người ngồi tại vị trí lái xe hay không;
- Cảm biến nhiệt kiểm tra có vật nào phát ra nhiệt độ ở vị trí ghế lái.
Nếu một trong ba tiêu chí trên không được đáp ứng, hệ thống hỗ trợ lái sẽ không hoạt động.
Một VinFast VF8 đã tích hợp công nghệ giám sát người lái từ VinAI, được trình làng tại CES 2023. Ảnh: VinAI
Tuy nhiên, giải pháp này vẫn còn hạn chế và có thể chỉ hiệu quả trên giấy. Trong thực tế, người lái có thể dùng vật nặng trên ghế, ảnh mặt thật để đánh lừa camera, và thiết bị phát nhiệt để đánh lừa cảm biến nhiệt. Cảm biến thêm cũng sẽ tăng giá xe.
Vậy nên, việc tìm giải pháp giám sát người lái hoàn hảo vẫn là bài toán đang chờ các chuyên gia xe hơi giải quyết.
Hệ thống giám sát người lái của VinAI trên VinFast VF e34 có khả năng phát hiện người lái đang sử dụng điện thoại.
Các cảm biến trên xe Mercedes phục vụ chức năng Drive Pilot. Nguồn: Mercedes
Mercedes đang đưa ra một giải pháp tự lái tiên tiến. Họ giới thiệu hệ thống Drive Pilot ở Đức và sắp tới cả ở Mỹ, đạt cấp độ 3, cao hơn nhiều hệ thống khác chỉ đạt cấp độ 2.
Với Drive Pilot, người lái có thể thả tay, buông chân ga và thực hiện các hoạt động thứ cấp như xem phim hay soạn email trong khi lái. Mercedes sẽ chịu trách nhiệm nếu có sự cố xảy ra.
Khi xe cảnh báo hoặc yêu cầu người lái can thiệp, họ cần phản ứng nhanh; nếu không, xe sẽ dừng và người lái chịu trách nhiệm kể từ cảnh báo.
Drive Pilot cho phép người lái tham gia các hoạt động thứ cấp. Ảnh: Mercedes
Mercedes chỉ cho xe tự lái trong điều kiện thời tiết tốt và tốc độ tối đa 65 km/h trên cao tốc, địa điểm đã được bản đồ hóa.
Tóm lại, hệ thống tự lái của Mercedes có khả năng xử lý cao hơn và gần như không cần sự can thiệp của người lái.
