Buzz
Gần đây, xu hướng ái kỷ dường như ngày càng phổ biến hơn trong xã hội, với nhiều sách và bài viết trên blog đề cập đến chủ đề này. Tuy nhiên, nhận biết những đặc điểm của người tự ái trong những người thân thương nhất với chúng ta, bao gồm cả cha mẹ, không phải lúc nào cũng dễ dàng. Thường chúng ta coi họ là “khó chịu” hoặc “khó tính” mà không nhận ra rằng họ thực sự có tình cảm với bản thân.
Tính cách tự ái có thể được định nghĩa theo nhiều cách khác nhau; các dấu hiệu dưới đây dựa trên tiêu chí về rối loạn nhân cách ái kỷ trong ấn bản mới nhất của Hướng Dẫn Chẩn Đoán và Thống Kê Rối Loạn Tâm Thần, DSM-5.
Nguồn ảnh: Fizkes/Adobe Stock
1. Họ thường tự cao tự đại về khả năng hoặc thành tích của mình.
Thực tế, họ không đúng với hình ảnh một người có tài năng thực sự. Việc tự cao tự đại có thể gây tổn thương đến bạn.
2. Họ không ngừng theo đuổi ước mơ về thành công, quyền lực, vẻ đẹp hoặc sự thông minh không giới hạn.
Cha mẹ của bạn khát khao sự công nhận mà họ cho rằng đã đến lúc và họ quan tâm đến việc đạt được những mục tiêu lớn lao của mình. Họ không chỉ muốn thành công thông thường mà còn mong muốn trở thành phiên bản tiếp theo của Elon Musk hoặc Oprah Winfrey.
3. Họ cảm thấy mình đặc biệt đến mức chỉ muốn giao tiếp với những người có vị thế cao.
Họ có thể nghĩ rằng chỉ những người “đặc biệt” mới thực sự có tài năng. Điều đáng chú ý là họ có thể gán nhãn cho những người họ kết nối, bao gồm cả con cái của mình, là “hoàn hảo” hoặc “thiên tài” để tạo ra cảm giác đặc biệt cho bản thân. Họ cũng muốn được liên kết với các cơ quan và tổ chức có uy tín hoặc vị thế cao (như Harvard, Mensa).
4. Họ yêu cầu được ngưỡng mộ.
Tuy, hoặc vì lòng tự cao quá mức của họ, họ có một cái tôi rất mong manh, điều này trở nên rõ ràng khi họ cảm thấy bị bỏ rơi. Ví dụ, họ có thể cảm thấy bị tổn thương và tức giận nếu họ tham dự một bữa tiệc mà họ không được coi là sự kiện quan trọng nhất trong buổi tối. Nếu những người khác (bao gồm cả các thành viên trong gia đình) không ngưỡng mộ họ, họ có thể trở nên buồn bã hoặc tức giận.
Họ cảm thấy có quyền được tuân theo và được đối xử đặc biệt.
Một người cha hoặc mẹ ái kỷ hành động như thể quy tắc không áp dụng cho họ và họ thúc ép mọi người đưa ra ngoại lệ cho họ. Họ có thể tức giận khi ai đó không tuân theo mong muốn của họ. Ngay cả khi bạn đã trưởng thành, họ vẫn có thể mong bạn làm theo mà không thắc mắc.
Họ lợi dụng người khác, kể cả người thân trong gia đình.
Họ giỏi khiến người khác phục vụ nhu cầu của họ và phớt lờ tác động mà nhu cầu của họ gây ra cho người khác. Ví dụ: họ mong bạn giúp họ thực hiện một dự án mà họ đang làm, ngay cả khi dự án đó cản trở công việc hoặc kế hoạch của bạn.
Họ thiếu sự đồng cảm.
Họ không nhận ra nhu cầu, mong muốn, ưu tiên hoặc thậm chí là bản vị cá nhân của người khác. Tất cả năng lượng và sự chú ý đều tập trung vào hạnh phúc của chính họ. Ngay cả yêu cầu nhỏ nhất về nhu cầu của bạn cần được tôn trọng cũng bị coi là ích kỷ. Họ có thể nói nhiều về bản thân họ, nhưng không có hứng thú nghe về bạn.
Ngay cả khi gọi điện để chia sẻ điều tốt đã xảy ra trong cuộc sống của bạn, họ chỉ tập trung nói về bản thân trong suốt cuộc trò chuyện đó. Bất cứ điều gì bạn chia sẻ về cuộc sống của bạn, họ sẽ biến thành đề tài nói về bản thân tiếp theo của họ. Việc tương tác với họ trở nên khó khăn.
Họ ghen tị hoặc nghĩ rằng người khác ghen tị với họ.
Cha mẹ muốn có những thứ mà người khác có, đặc biệt là những thứ thể hiện sự giàu có, danh tiếng hoặc uy tín. Họ còn nghĩ rằng người khác ghen tị với vận may của họ.
Họ thể hiện sự kiêu ngạo hoặc ngạo mạn.
Họ cảm thấy xấu hổ khi đi cùng với cha mẹ tự yêu mình ở nơi công cộng, khi họ phê phán người phục vụ, chỉ trích y tá hoặc tỏ thái độ coi thường người khác. Họ coi địa vị đặc biệt của mình là quyền để xấu tính và trịch thượng. Bạn có thể thường xuyên phải giả vờ không biết để bù đắp cho hành vi của họ.
Dễ dàng nhận biết hành vi ái kỷ khi bạn trưởng thành với cha mẹ ái kỷ. Quan sát hành động của họ dưới góc độ ái kỷ có thể giúp bạn hiểu rõ hơn những điều mà cha hoặc mẹ đã làm với bạn.
Rất tốt khi mở lòng trắc ẩn với người khác, thậm chí cả cha mẹ - những người chỉ yêu bản thân họ. Nhưng đừng quên chăm sóc bản thân. Có thể bạn sẽ cần giảm thiểu liên lạc với cha mẹ, dù có thể bạn đã làm như vậy.
Nguồn ảnh: Pinterest
Lớn lên với người tự ái không phải là một trải nghiệm dễ chịu. Hãy cẩn thận với những suy nghĩ tự phê bình, thứ thường thấy ở những người lớn lên với cha mẹ tự yêu mình. Bắt đầu tự đặt câu hỏi về những câu chuyện bạn đang kể khi bạn quá khắt khe với bản thân.
Nói chuyện với anh chị em hoặc cha mẹ nuôi về đặc điểm của ái kỷ có thể hữu ích. Xác định các yếu tố định hình mối quan hệ gia đình và tính cách của bạn có thể giúp làm lành tổn thương. Cuối cùng, hãy xem xét việc thảo luận, chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ của bạn với bác sĩ tâm lý.
