Buzz
Làm thế nào để chúng ta có thể kiểm soát, xử lý và giải tỏa những cảm xúc tiêu cực? Hãy cùng khám phá ở phần dưới đây nhé.
Mặc dù khó chịu, nhưng cảm xúc tiêu cực cũng mang lại những hiệu quả đáng kinh ngạc. Sự lo lắng có thể thúc đẩy chúng ta đối mặt hoặc chạy trốn khỏi mối nguy hiểm. Ví dụ, cảm xúc ghen tức có thể là động lực để tạo ra sự gắn kết trong xã hội khi chúng ta đối mặt với mối đe dọa. Cảm xúc như xấu hổ có thể khiến người khác tha thứ cho chúng ta nếu ta đã phạm sai lầm. Còn cảm xúc buồn thì thúc đẩy sự thông cảm và sự giúp đỡ từ người khác (Keltner & Kring, 1998).
Như bạn đã thấy, mặc dù cảm xúc tiêu cực không mấy dễ chịu, nhưng chúng lại có vai trò quan trọng trong cuộc sống của chúng ta, giúp chúng ta trải qua những trải nghiệm tích cực và thậm chí là phát triển hơn trong tương lai. Đó là lý do tại sao việc tránh hoặc kìm nén cảm xúc tiêu cực không phải là lựa chọn tốt nhất, và đôi khi thậm chí là không hiệu quả. Điều này còn phụ thuộc vào từng hoàn cảnh cụ thể. Vì vậy, thay vì trốn tránh, chúng ta cần học cách đối mặt và xử lý cảm xúc tiêu cực một cách khôn ngoan.
Ảnh Hưởng của Cảm Xúc Tiêu Cực Đối với Sức Khỏe
Dường như cảm xúc tiêu cực đều có hại cho sức khỏe, nhưng điều này không phải luôn đúng. Việc thể hiện, kìm nén hoặc ức chế cảm xúc tiêu cực sẽ có tác động lớn đến sức khỏe (đặc biệt là khi chúng ta lựa chọn ức chế hoặc kìm nén). Ngoài ra, việc có cảm xúc tích cực và tiêu cực cùng tồn tại cũng ảnh hưởng đến sức khỏe (Hershfield, Scheibe, Sims, & Carstensen, 2013).
Có những nghiên cứu cho thấy nếu chúng ta có thể trải nghiệm cảm xúc tích cực và tiêu cực đồng thời, thì đó có thể là lựa chọn tốt nhất. Chúng ta có thể hưởng lợi từ cảm xúc tiêu cực mà không gánh chịu quá nhiều hậu quả. Theo các nhà nghiên cứu, chiến lược 'chấp nhận cả điều tốt với điều xấu' này có thể tốt nhất cho sức khỏe vì chúng ta có thể đối phó với những cảm xúc tiêu cực và tìm thấy những điều tích cực trong những trải nghiệm khó khăn (Hershfield, Scheibe, Sims & Carstensen, 2013).
Cách Kiểm Soát Cảm Xúc Tiêu Cực
Mặc dù cảm xúc tiêu cực có thể mang lại một số lợi ích, nhưng đôi khi chúng ta muốn kiểm soát chúng. May mắn thay, có nhiều cách để kiểm soát cảm xúc của chúng ta. Chúng ta có thể giảm cảm xúc tiêu cực và tăng cảm xúc tích cực bằng cách điều chỉnh cảm xúc.
Một số cách hiệu quả nhất để điều tiết cảm xúc bao gồm:
Đánh Giá Lại: Tái hiện lại trải nghiệm tiêu cực theo hướng tích cực hơn.
Chấp Nhận: Chấp nhận những cảm xúc tiêu cực, điều này thực ra là một cách hiệu quả để giảm bớt chúng.
Tận Hưởng: Chú ý và giữ lại những cảm xúc tích cực.
Một số cách điều tiết cảm xúc không hiệu quả bao gồm:
Đàn Áp: Giấu giếm cảm xúc hoặc không thể hiện chúng ra bên ngoài.
Tránh Xa: Dựa vào kinh nghiệm trước đó, thường liên quan đến việc tham gia vào các hành vi không lành mạnh như sử dụng ma túy, rượu bia, hoặc ăn uống quá nhiều hoặc ít, nhưng cũng có thể bao gồm các biện pháp như 'tự chữa bệnh' hoặc các hình thức tránh xa khác.
Nhồi Nhét: Lặp đi lặp lại những suy nghĩ tiêu cực trong tâm trí của bạn.
Cách Quản Lý Cảm Xúc Tiêu Cực
Chúng ta đã thảo luận về vai trò quan trọng của cảm xúc tiêu cực, đặc biệt là trong mối quan hệ xã hội. Chúng ta cũng đã đề cập đến cách để quản lý cảm xúc của mình một cách hiệu quả. Để đối phó với cảm xúc hiệu quả, cân bằng giữa hai khái niệm này là cần thiết.
Ví dụ, khi bị ngược đãi và tức giận, thử dùng phương pháp 'chấp nhận' để kiểm soát cảm xúc, có thể giúp chúng ta kiềm chế sự giận dữ, ngăn cản hành động phản ứng và hành vi tự vệ. Hoặc khi cảm thấy sợ hãi, điều này có thể là dấu hiệu cảnh báo về mối nguy có thể xảy ra. Một chút lo lắng có thể thúc đẩy chúng ta nỗ lực và hiệu suất (Hardy & Hutchinson, 2007).
Vì vậy, việc kiểm soát cảm xúc tiêu cực có thể không phải lúc nào cũng là phương pháp tốt nhất. Thay vào đó, chúng ta nên tập trung vào việc xử lý và giải phóng cảm xúc tiêu cực. Kỳ vọng rằng chúng sẽ không trỗi dậy hoặc gây ra vấn đề khác trong cuộc sống của chúng ta.
Tác Giả: Tchiki Davis, Tiến Sĩ.
