Tâm hồn mẹ: thể loại, tóm tắt, cấu trúc, nội dung, nghệ thuật
Tâm hồn mẹ: thể loại, tóm tắt, cấu trúc, nội dung, nghệ thuật
I. Tác giả
- Nguyên Hồng (1918 - 1982), quê gốc Nam Định.
- Ông trở nên nổi tiếng với tác phẩm tiểu thuyết 'Bỉ vỏ'.
- Tham gia hoạt động Cách mạng trong thời kỳ chống Pháp cùng với các tác giả nổi tiếng như Nam Cao, Nguyễn Huy Tưởng.
- Tuổi thơ của ông đầy bi kịch và đau thương.
- Ông đã ghi lại những ký ức tuổi thơ trong tác phẩm 'Những ngày thơ ấu'.
II. Đoạn trích Trong lòng mẹ
1. Nguồn gốc đoạn trích Trong lòng mẹ:
- Văn bản 'Trong lòng mẹ' được lấy từ hồi ký 'Những ngày thơ ấu'.
- Trong hồi ký này:
+ Tác giả mô tả về tuổi thơ đắng cay, chua chát của chính mình.
+ Xuất bản trên báo năm 1938, và sau đó chỉ trong hai năm, được tái bản thành sách.
2. Cấu trúc đoạn trích Trong lòng mẹ:
Cấu trúc gồm 3 phần:
- Phần 1 (từ đầu đến 'xoay ra sống bằng cách đó'): Mô tả về hoàn cảnh sống của chú bé Hồng.
- Phần 2 (tiếp theo đến 'người ta hỏi đến chứ?'): Đoạn hội thoại giữa bà cô và chú bé Hồng.
3. Tóm tắt nội dung Trong lòng mẹ:
Đoạn trích 'Tâm hồn của mẹ' kể về tình cảm sâu đậm của chú bé Hồng dành cho mẹ. Hồng mất cha từ nhỏ. Mẹ phải đi khắp nơi kiếm sống, khiến Hồng phải sống với gia đình của bà nội. Bà cô và họ hàng luôn nói xấu về mẹ trước Hồng. Tuy nhiên, Hồng giữ tấm lòng hiếu thảo và sự kính trọng đối với mẹ. Trong ngày giỗ cha, Hồng gặp lại mẹ trên đường về từ trường, tận hưởng niềm hạnh phúc khi được bên mẹ.
4. Phương thức diễn đạt:
- Phương thức diễn đạt của đoạn trích 'Tâm hồn của mẹ': tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
5. Thể loại Tâm hồn của mẹ:
- Thể loại: tác phẩm ký ức.
6. Giá trị nội dung Tâm hồn của mẹ:
Tâm hồn của mẹ: thể loại, tóm tắt, cấu trúc, nội dung, nghệ thuật
7. Giá trị nghệ thuật Tâm hồn của mẹ:
- Bài văn lưu loát, êm đềm.
- Hình ảnh và từ ngữ phong phú, quyến rũ.
- Nghệ thuật mô tả tâm lý nhân vật xuất sắc.
III. Cấu trúc đoạn Trích Trong trái tim mẹ:
1. Chàng nhóc Hồng:
a) Hoàn cảnh sống:
- Hoàn cảnh đáng thương, đầy tình cảm của Hồng:
+ Cha vĩnh viễn ra đi.
+ Mẹ kiếm sống bằng nghề bán bóng đèn và vàng hương.
+ Sống với bà cô, nơi thiếu thốn tình thương.
=> Làm cho tình yêu thương trở nên quý giá.
b) Đặc điểm, tính cách của Hồng:
* Biết lễ phép, ngoan ngoãn:
- Trước những lời nói cay nghiệt của bà cô, Hồng giữ vững lễ phép.
* Hiếu thảo, yêu thương và thấu hiểu mẹ:
- Hồng không để những lời chế nhạo làm suy giảm tình cảm với mẹ.
- Hiểu rõ nỗi đau của mẹ:
+ Góa phụ, phải nuôi con một mình.
+ Không có khả năng chăm sóc con 'đúng cách' vì hoàn cảnh khó khăn.
+ Bị xã hội phê phán.
- Trân trọng mỗi khoảnh khắc bên mẹ:
+ Chạy theo gọi to 'Mẹ ơi!'.
+ Khóc đắm đuối.
+ Nằm đầu trong vòng tay mẹ để cảm nhận sự ấm áp từ tình thương mẹ.
+ Không để lời nói cay độc ảnh hưởng đến tình mẫu tử.
2. Nhân vật bà cô:
- Một phụ nữ có tính cách mũi mẹt, còn thiếu tình thương đối với người khác:
+ Lời nói châm chọc, gièm pha: 'Con có muốn về quê chơi với bà không?', 'Ngày rằm tháng Tám này là kỷ niệm đầu tiên của cậu, mày về đi, ít nhất cũng đỡ tủi thân cho mày và mày cũng phải có người hỏi thăm, chứ?'
=> Tạo ra vẻ quan tâm nhưng thực chất lại là đánh gục tinh thần của Hồng với những ý nghĩ tiêu cực về mẹ.
+ Hành động: gọi điện chúc mừng, mỉa mai cười.
=> Bề ngoài tỏ ra quan tâm, nhưng lời nói là một hiện thực đối nghịch.
3. Nhân vật người mẹ:
a) Diện mạo:
- Dáng dấp mong manh, xinh đẹp.
- Gương mặt tràn ngập sự tươi tắn.
- Đôi mắt to tròn sáng bóng.
- Làn da trắng mịn và đôi gò má hồng hào.
- Nụ cười tràn đầy dịu dàng.
b) Tính cách:
- Phụ nữ mang nỗi đau khổ, bi thương:
+ Góa chồng, đối mặt với sự chê trách của gia đình chồng.
+ Đành phải bỏ con, rời xa quê hương để 'tìm kiếm cuộc sống'.
- Một người mẹ luôn tràn đầy tình thương cho con:
+ Vẫy tay chào khi con ra đi.
+ Nắm tay, vuốt đầu, khóc khi ôm con trở lại.
+ Ôm con vào lòng, thể hiện tình cảm âu yếm và quan tâm vô hạn.
""""""--KẾT THÚC""""""-
Bài viết Trong lòng mẹ mang đến cho chúng ta những cảm nhận sâu sắc về tình cảm đẹp đẽ giữa chú bé Hồng và người mẹ đáng thương, tội nghiệp. Ngoài ra, hãy tham khảo thêm bài văn mẫu lớp 6 khác cùng chủ đề như Soạn bài Trong lòng mẹ Ngữ văn lớp 6 và nhiều bài khác.