Buzz
Nếu thường xuyên nhìn thấy đống đồ chơi rối ren, bước chân vấp phải một con búp bê hoặc đụng phải một chiếc xe đua, thì đến lúc cần động viên bé sắp xếp đồ chơi của mình. Dưới đây là những cách khuyến khích bé tự giác sắp xếp và duy trì trật tự trong nhà bạn.
Chỉ Định Yêu Cầu Cụ Thể và Quan Trọng
Yêu cầu bé sắp xếp nhiều vật dụng cùng một lúc có thể khiến bé quên mất một số điều bạn nói - hoặc đôi khi là bé có ý định bỏ qua một số công việc đó. Hãy đưa ra một yêu cầu cụ thể vào một thời điểm nhất định, như 'Sắp xếp các khối xếp hình vào thùng trên kệ đi nè'. Sau khi hoàn thành một công việc, bạn có thể yêu cầu bé sắp xếp một vật dụng khác.
Nên yêu cầu bé như một mệnh lệnh, không hỏi như 'Con có thể sắp xếp các khối xếp hình không?'. Khi hỏi như vậy, sẽ làm cho bé dễ trả lời: 'Không”. Ngoài ra, trừ khi muốn đây là một hoạt động nhóm, hãy yêu cầu dành riêng cho bé: 'Sắp xếp các khối xếp hình của con vào thùng trên kệ đi' thay vì 'Hãy cùng nhau sắp xếp đồ chơi nhé con ơi'.
Dành thời gian để bé nghe theo và chỉ cho phép bé lặp lại yêu cầu một lần
Trẻ con, đặc biệt là những bé nhỏ, cần nhiều thời gian hơn người lớn để hiểu và thực hiện yêu cầu. Hãy đếm trong lòng đến 5 sau khi bạn nói với trẻ, để chúng có đủ thời gian để hiểu và làm theo điều bạn muốn.
Nếu sau 5 giây mà chúng không làm những gì bạn yêu cầu, hãy lặp lại yêu cầu của mình với giọng điệu trung tính và nói rõ hậu quả nếu trẻ không tuân theo. Ví dụ: 'Nếu con không dọn đồ chơi vào thùng, thì hôm nay con sẽ không được chơi chúng nữa. Con có thể chơi vào ngày mai”.
Đếm trong lòng đến 5 lần nữa. Nếu con vẫn không làm theo yêu cầu, hãy nói với giọng điệu trung tính: 'Được rồi, vì con không tuân theo, nên hôm nay con sẽ không được chơi đồ chơi nữa. Ngày mai con mới được chơi tiếp”. Sau đó, bạn đặt đồ chơi ra xa, ngoài tầm với của trẻ để chúng không thể chơi trong phần còn lại của ngày hôm đó.
Hãy giữ bình tĩnh và chọn hình phạt phù hợp
Hai yếu tố chính của phương pháp này là giữ bình tĩnh càng lâu càng tốt và áp dụng hình phạt phù hợp.
Giữ bình tĩnh sẽ mang lại lợi ích cho bạn. Dù bạn cảm thấy tức giận cũng không quá quan trọng. Tuy nhiên, quan trọng nhất là bạn nên ít chú ý đến việc trẻ không nghe lời. Sự chú ý, thậm chí là khi nói với giọng điệu tiêu cực, có thể khiến chúng trở nên ngoan hơn.
Áp dụng hình phạt một cách hợp lý là một vấn đề quan trọng. Cấm trẻ trong thời gian dài và không hợp lý có thể khiến chúng thất vọng và từ chối hành động. Ví dụ, việc cấm con xem TV suốt một tuần nếu chúng không dọn dẹp đồ chơi không phải là biện pháp thích hợp. Thay vào đó, hãy hạn chế con tiếp cận với đồ chơi sẽ hiệu quả hơn.
Khen ngợi trẻ khi chúng thực hiện những điều bạn yêu cầu
Tập trung vào những hành vi bạn muốn thấy thường xuyên. Mỗi khi con dọn dẹp đồ chơi, hãy khen ngợi chúng một cách cụ thể. Việc nói 'Con làm tốt lắm' có thể gây nhầm lẫn cho trẻ, chúng không biết chính xác hành vi nào làm tốt: ngồi yên? cất đồ chơi? hay làm gì khác. Thay vào đó, hãy nói rằng 'Con đã cất đồ chơi vào thùng trên giá rất tốt'.
Khen ngợi tích cực và tạo ra tương tác cơ thể, như vỗ nhẹ vào lưng, giúp trẻ cảm nhận được. Nếu con bạn gặp khó khăn trong việc xử lý các giác quan, đặc biệt là với các kích thích xúc giác như vỗ nhẹ vào lưng, bạn có thể củng cố hành vi của mình bằng cử chỉ không ngôn ngữ, như là giơ ngón tay cái lên.
Lặp lại yêu cầu đến khi bạn chán nản và buộc phải dọn đồ chơi vì con không tuân thủ sẽ không giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, các phương pháp trên có thể giúp bạn một phần và giúp trẻ học cách tự sắp xếp đồ dùng của mình.
Tác giả: Jacqueline Sperling, Tiến Sĩ.
