Chỉ cần thiền một lần cũng có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể.
Nếu bạn thường hay quên hoặc mắc lỗi khi làm việc vội vã, một nghiên cứu mới từ Đại học Bang Michigan đã phát hiện rằng thiền có thể giúp giảm thiểu số lỗi lầm xảy ra.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Brain Sciences đã thử nghiệm cách thiền quán mở (open monitoring meditation) – là loại thiền tập trung vào việc nhận thức cảm giác, suy nghĩ, hoặc cảm xúc khi chúng xuất hiện trong tâm trí và cơ thể của bạn – có thể thay đổi hoạt động của não bộ, tăng khả năng nhận biết lỗi.
Ông Jeff Lin – ứng viên tiến sĩ tâm lý học tại Đại học Bang Michigan và cộng tác viên nghiên cứu, nói: “Sự quan tâm của mọi người đang dần dần dồn vào thiền và chánh niệm, nhiều hơn cả những gì khoa học có thể chứng minh về những lợi ích của nó. Nhưng điều đáng ngạc nhiên là chúng tôi có thể thấy cách thiền có thể tạo ra những thay đổi trong hoạt động của não, ngay cả với những người không thường xuyên tập thiền.'
Các phát hiện này cho thấy các loại thiền khác nhau có thể ảnh hưởng đến việc nhận thức thần kinh khác nhau, và Lin cũng giải thích rằng có rất ít nghiên cứu về cách thiền quán mở ảnh hưởng đến khả năng nhận dạng lỗi.
Lin nói: “Có những hình thức thiền cho phép tập trung vào một đối tượng duy nhất, thường là nhịp thở của bản thân, nhưng thiền quán mở lại hơi khác một chút. Nó giúp điều chỉnh sự tập trung vào bên trong và chú ý đến mọi thứ diễn ra trong tâm trí và cơ thể của bạn. Mục tiêu là ngồi yên và chú ý vào nơi tâm trí dịch chuyển mà không bị cuốn vào cảnh vật xung quanh'.
Lin và các đồng nghiệp tại Đại học Michigan của mình gồm William Eckerle, Ling Peng và Jason Moser, đã tuyển hơn 200 người tham gia để kiểm tra ảnh hưởng của thiền quán mở đối với cách họ phát hiện và phản ứng với lỗi sai.
Các người tham gia, chưa bao giờ tập thiền trước đây, đã thực hiện bài tập thiền quán mở kéo dài 20 phút trong khi các nhà nghiên cứu đo hoạt động não bộ thông qua điện não đồ (EEG). Sau đó, họ thực hiện một bài kiểm tra đánh lạc hướng trên máy tính.
Lin giải thích: “Điện não đồ có thể đo hoạt động não bộ ở mức độ mili giây, vì vậy chúng tôi có thể có các phép đo chính xác về hoạt động thần kinh ngay sau khi họ mắc lỗi so với khi họ đưa ra các đáp án chính xác. Một tín hiệu thần kinh nhất định được phát ra khoảng 0,5 giây sau khi con người mắc lỗi (sự tích cực về lỗi) – đây cũng là tín hiệu liên quan đến việc họ nhận ra và nhận thức được lỗi sai của bản thân. Chúng tôi nhận thấy rằng cường độ của tín hiệu này tăng lên ở những người thực hiện thiền so với những người không thiền.”
Mặc dù những người thiền không có những cải thiện tức thì đối với việc thực hiện nhiệm vụ thực tế, nhưng phát hiện của nhóm nghiên cứu đã mở ra một triển vọng rất lớn về tiềm năng của việc thiền quán định thời gian dài.
“Những phát hiện này là một bằng chứng mạnh mẽ cho thấy rằng chỉ cần thiền 20 phút đã đủ để tăng cường khả năng nhận biết và chú ý đến những lỗi sai của não bộ. Do đó, chúng tôi tin rằng thiền chánh niệm có thể thực sự có ảnh hưởng và tác động đến hoạt động hàng ngày ngay tại thời điểm đó.', Moser chia sẻ.
Trong thời gian gần đây, sự quan tâm đến thiền và chánh niệm đã tăng lên đáng kể, Lin thuộc một nhóm nhỏ các nhà nghiên cứu áp dụng phương pháp khoa học thần kinh để đánh giá những tác động tâm lý và hiệu suất mà chúng mang lại.
Trong tương lai, Lin cho biết giai đoạn tiếp theo của nghiên cứu sẽ thực hiện trên một nhóm người lớn hơn, thử nghiệm các hình thức thiền khác nhau và xác định liệu sự thay đổi trong hoạt động của não có thể dẫn đến sự thay đổi trong hành vi thông qua việc thực hành kéo dài hay không.
“Thật là tuyệt vời khi thấy công chúng đang rất nhiệt tình, quan tâm đến thiền và chánh niệm, tuy nhiên từ góc độ khoa học vẫn còn nhiều việc phải làm để hiểu rõ hơn về những lợi ích mà chúng có thể mang lại, và không kém phần quan trọng là cách chúng thực sự hoạt động. Đã đến lúc chúng ta bắt đầu nhìn nhận thiền định một cách tỉ mỉ hơn.', Lin chia sẻ.