Đề bài: Tâm hồn tác giả qua bài Tự tình 2 của Hồ Xuân Hương
Văn mẫu phân tích tâm lý tác giả qua bài Tự tình 2 của Hồ Xuân Hương
Mẹo Bí quyết nhận định một tác phẩm thơ, văn xuất sắc, đạt điểm cao
Hồ Xuân Hương, được biết đến với danh xưng Bà Chúa Thơ Nôm, là một hiện tượng văn hóa độc đáo trong văn học Việt Nam. Bà không chỉ là một người phụ nữ, mà còn là người sáng tạo ra những tác phẩm độc đáo về người phụ nữ. Trong thơ Nôm của bà, bức tranh về người phụ nữ được vẽ nên với vẻ đẹp và niềm khao khát hạnh phúc. Bài thơ Tự tình II, một trong bộ ba tác phẩm của Hồ Xuân Hương, thể hiện tâm trạng buồn bã, phẫn uất trước thực tế éo le và bất hạnh, đồng thời thể hiện khao khát hạnh phúc.
Khám phá khởi đầu của bài thơ 'Tự tình II' là nỗi buồn tủi của tác giả trong đêm tối:
'Canh khuya văng vẳng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với nước non'
Trong khung cảnh đêm khuya, tâm hồn con người như trôi vào bóng tối, nỗi cô đơn và nhỏ bé nhưng lại ẩn chứa nhiều điều kỳ diệu. Xuân Hương bắt gặp cảm giác cô đơn giữa những khoảnh khắc thời gian trôi đi. Tác giả khéo léo sử dụng hình ảnh 'văng vẳng', nếu ở Tự tình I câu thơ là 'Tiếng gà văng vẳng gáy trên bom', thì ở đây là 'âm thanh vang vọng của trống canh'. Điều này làm nổi bật âm thanh liên tục của trống, tăng thêm sự hối hả của thời gian, làm cho tâm hồn con người trở nên lạc lõng. Trong khoảnh khắc đó, tác giả cảm nhận sự 'trơ cái hồng nhan', biểu tượng cho tâm trạng hổ thẹn và chán nản. Nó giống như hình ảnh Kiều bị bỏ rơi một mình ở lầu Ngưng Bích. 'Hồng nhan' tượng trưng cho vẻ đẹp của người con gái, trong khi 'cái' mang đến ý nghĩa của sự đau khổ và tủi hổ. Câu thơ thể hiện tâm trạng lạc lõng của tác giả giữa không gian và thời gian đêm khuya.
Trong bức tranh tâm trạng đó, người phụ nữ bước đến trước chén rượu:
'Chén rượu hương thơm làm say lòng lại tỉnh
Bóng trăng nhẹ nhàng, chưa tròn đã khuyết'
Một bi kịch diễn ra khi trăng sắp lặn 'bóng xế' mà lại 'khuyết chưa tròn', như một biểu tượng cho tuổi xuân của người phụ nữ sắp kết thúc, nhưng tình duyên lại không trọn vẹn. Người phụ nữ ấy tìm đến chén rượu để giải toả nỗi buồn, để quên đi thực tại khắc nghiệt, nhưng sao mà đắng cay quá, 'chén rượu hương thơm' mang theo hương vị đắng cay, trong khi hương tình vẫn còn đọng mãi. 'Làm say lòng lại tỉnh' như là hình ảnh của sự lặp lại đau đớn, khiến họ càng thêm chua xót. Đọc câu thơ, ta liên tưởng đến tâm trạng của Kiều trong bài 'Nỗi thương mình'.
'Khi giác tỉnh sau cơn say
Đột ngột lại thấy lòng mình xót xa'
Xuân Hương trải qua nỗi đau đớn, nỗi buồn thương khi tình rượu kết thúc là lúc bóng trăng tan biến.
Sau đó, tác giả phản ánh sự phẫn uất bằng cách lan tỏa khắp nơi 'Rêu xanh che phủ mặt đất, Chân mây va vào đá đứt vỡ'. Hình ảnh thiên nhiên trong hai câu thơ trở nên độc đáo. Những sinh linh nhỏ bé như đám rêu xanh lại tỏ ra mạnh mẽ và cứng cỏi. Chúng mọc che phủ mặt đất theo hình thức xiên ngang. Đá lại vững chắc đến mức 'đâm toạc chân mây'. Việc đảo ngữ và sắp xếp từ ngữ như 'Xiên' và 'đâm toạc' làm nổi bật sự phẫn uất, sức mạnh của đất đá và cây cỏ nhỏ bé nhưng kiên cường, rắn rỏi. Câu thơ thể hiện bản lĩnh mạnh mẽ của Xuân Hương. Nhưng cuối cùng, bà vẫn không thoát khỏi vòng xoay của thời gian và số phận:
'Chán chường bước qua mùa xuân
Tình yêu nhỏ bé, nhưng kéo dài mãi mãi'
Bà cảm thấy nhàn nhạt, chán chường đối diện với cuộc sống đầy bạc bẽo, éo le này. Bởi quy luật 'xuân đi xuân lại lại' của tạo hoa. 'Xuân' không chỉ là mùa xuân mà còn là tuổi xuân của con người. Mùa xuân tuần hoàn mỗi năm, tuổi xuân của người phụ nữ cũng như vậy. Hai từ 'lại lại' đặc biệt, 'lại' đầu tiên chỉ thêm một lần nữa, còn 'lại' thứ hai lại là trở lại. Nghịch cảnh đối lập với 'mảnh tình san sẻ' đã mảnh mà lại phải san sẻ thành ít ỏi, chỉ còn lại 'tí con con'. Câu thơ thể hiện nỗi đau đớn vô cùng của thân phận làm lẽ. Nó là biểu hiện của đau thương khi số phận éo le như vậy.
Tự tình II là một bức tranh thơ nổi bật trong chuỗi ba bài của Hồ Xuân Hương. Bài thơ không chỉ chứa đựng nỗi buồn của người phụ nữ mà còn thể hiện sự cứng cỏi, mạnh mẽ, đầy chất Bà Chúa Thơ Nôm. Nó cũng thể hiện niềm khát khao hạnh phúc, lòng khao khát sống của người phụ nữ xưa.
""""- KẾT THÚC"""---
Qua việc tìm hiểu bài mẫu phân tích tâm trạng tác giả qua Tự tình 2, ta có thể cảm nhận cái tôi, sự yếu đuối cũng như niềm khao khát của Hồ Xuân Hương trước cuộc sống. Ngoài ra, để hiểu rõ hơn về nội dung tác phẩm, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết: Hoàn cảnh ra đời bài thơ Tự tình 2, Phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Tự tình 2 của Hồ Xuân Hương, Bình giảng bài thơ Tự tình, Phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Tự tình 2 của Hồ Xuân Hương,...