Buzz
Điểm chung của tất cả mọi người là gì?
Sự thật là tất cả chúng ta đều đã từng đóng vai nạn nhân. Có bao nhiêu người đã đổ lỗi cho anh chị em của mình vì làm vỡ những món đồ quý giá trong nhà? Tôi biết mình đã từng. Có bao nhiêu người đã chỉ tay vào đồng nghiệp vì làm hỏng việc gì đó ở công ty? Nhưng, việc đóng vai nạn nhân cũng giống như ăn thực phẩm có hại cho sức khỏe - nó chỉ làm bạn cảm thấy tệ hơn về lâu dài.
Điều quan trọng là: mọi người tin rằng những ai đóng vai nạn nhân có xu hướng đẩy xa bạn bè, gia đình và đồng nghiệp khỏi cuộc sống của họ.
Hãy cùng khám phá 14 dấu hiệu nhận biết ai đó đang đóng vai nạn nhân và những gì họ cần làm để thay đổi hành vi này:
1. Họ không chịu trách nhiệm
Đây là dấu hiệu cơ bản của hành vi đóng vai nạn nhân. Người đóng vai nạn nhân thường khó chấp nhận rằng họ đã gây ra vấn đề và cũng không chịu trách nhiệm cho tình huống mình đang gặp phải. Thay vào đó, họ chỉ trích, đổ lỗi hoặc bỏ qua vai trò của mình trong việc khắc phục vấn đề. Họ không trực tiếp nói rằng mình là nạn nhân, nhưng gián tiếp gửi thông điệp rằng họ là người chịu thiệt thòi.
Biện pháp khắc phục: Trong mọi hoàn cảnh, đều có cơ hội phát triển. Dù không hoàn toàn chịu trách nhiệm cho những gì đã xảy ra, họ có thể tự hỏi mình đã đóng góp như thế nào vào tình huống đó. Hãy đặt câu hỏi này với một người có trách nhiệm và nhờ họ giúp đỡ. Điều này sẽ giúp họ tránh những tình huống tương tự trong tương lai.
2. Họ bị đóng băng trong cuộc sống của mình
Người “đóng vai nạn nhân” tin rằng họ đang thương xót mọi người và mọi thứ xung quanh. Họ thường không tiến bộ hoặc thăng tiến trong cuộc sống vì cảm thấy bất lực. Kết quả là cuộc sống của họ bị đình trệ. Khi được hỏi tại sao, họ sẽ đưa ra danh sách các lý do biện minh cho việc không thể giải quyết vấn đề. Điểm mấu chốt là nạn nhân thường không cho biết họ dự định làm gì để cải thiện tình trạng này.
Biện pháp khắc phục: Nạn nhân cần thấy rằng những hành động nhỏ hoặc thay đổi trong thái độ có thể mang lại những kết quả lớn. Giúp họ lập danh sách các bước nhỏ, có thể thực hiện để đạt được mục tiêu trong cuộc sống. Giữ họ có trách nhiệm và yêu cầu họ tự chịu trách nhiệm.
3. Họ giữ mối hận thù
Những người này thường thích phàn nàn về những vấn đề đã qua. Họ sử dụng những ký ức và sự kiện cũ như vũ khí, sẵn sàng đối phó với bất kỳ ai muốn họ chịu trách nhiệm. Họ kể lể về những tổn thương và sự kiện cũ để biện minh cho việc không thể thay đổi hành vi, cuộc sống hoặc hoàn cảnh hiện tại. Những tổn thương và mối hận thù trở thành nền tảng cho cuộc sống của họ.
Biện pháp khắc phục: Điều này khá đơn giản. Hãy quên đi những mối hận thù! Cần nhận ra rằng giữ mối hận thù chỉ kéo họ lại và không giúp ích gì cho bất kỳ ai - dù “nạn nhân” có thể không tin điều này. Họ cần hiểu rằng việc buông bỏ và không đổ lỗi sẽ giúp họ lấy lại sức mạnh và sự tự kiểm soát, nghĩa là họ không còn là nạn nhân nữa!
4. Họ gặp khó khăn khi quyết đoán
Nạn nhân không thực sự tin rằng họ có thể kiểm soát cuộc sống của mình, vì vậy họ khó khăn trong việc bày tỏ những gì họ cần, mong muốn hoặc xứng đáng. Cuộc sống của họ thường lặp lại các kiểu phục tùng và thụ động, gây hại cho lòng tự trọng và sự phát triển cá nhân. Họ không phá vỡ mô hình này và dễ mắc chứng lo âu hoặc trầm cảm.
Biện pháp khắc phục: Nên tìm sự giúp đỡ từ một nhà tâm lý học, cố vấn hoặc huấn luyện viên cuộc sống chuyên nghiệp. Đây là cơ hội để họ thay đổi cuộc sống. Họ cũng có thể đọc sách về sự quyết đoán, có sẵn ở thư viện hoặc nhà sách. Học cách quyết đoán không phải là một quá trình nhanh chóng. Nó đòi hỏi thời gian, thực hành, học tập, thất bại và cố gắng nhiều lần. Tuy nhiên, cuối cùng, họ sẽ không còn cảm thấy bất lực và tự thương hại nữa.
5. Họ cảm thấy bất lực
Đây có thể là một “phần tối” của họ, nghĩa là nạn nhân không biểu lộ rằng họ cảm thấy bất lực. Thay vào đó, họ cố gắng thao túng và ép buộc một cách kín đáo để đạt được điều họ muốn. Bạn có thể đã gặp người trải qua kiểu bất lực này. Thường thì họ hay nghi ngờ, cảm thấy không an toàn và liên tục muốn biết những tin đồn mới nhất về bản thân.
Giải pháp: Đầu tiên, dừng ngay việc này. Tránh xa việc lan truyền tin đồn, lắng nghe những câu chuyện bất an của họ. Hãy cho họ biết bạn sẵn sàng hỗ trợ và lắng nghe, nhưng không góp phần vào cảm giác bất lực của họ.
6. Họ không tin tưởng người khác
Vấn đề không chỉ là không tin người khác. Đây là vấn đề nạn nhân không tin tưởng chính mình. Họ cho rằng người khác cũng không đáng tin như họ.
Giải pháp: Kiểm chứng bằng chứng. Có phải ai cũng không đáng tin? Chắc chắn không. Có những người đáng tin trên thế giới, những người mong muốn điều tốt nhất cho bạn và sẵn sàng giúp đỡ. Nạn nhân cần thay đổi suy nghĩ cũ về con người.
7. Họ không biết khi nào là đủ
Trong các mối quan hệ, nạn nhân thường không ý thức được giới hạn của mình. Họ không biết khi nào là đủ.
Giải pháp: Nạn nhân cần bắt đầu thiết lập ranh giới cho bản thân. Họ phải xác định mức độ chịu đựng tối đa trong một mối quan hệ hay bất kỳ tình huống nào. Việc này là trách nhiệm của họ.
8. Họ dễ dàng tranh luận
Nạn nhân thường khó khăn trong việc chọn lựa cuộc tranh luận. Mỗi cuộc tranh luận đối với họ là một trận chiến thực sự, họ luôn cảm thấy bị tấn công.
Giải pháp: Nạn nhân cần nhận ra rằng sự khác biệt về quan điểm hoặc chỉ trích không nhất thiết liên quan đến họ. Đó có thể chỉ là ý kiến của người khác. Họ cần cân nhắc liệu có nên tham gia vào những cuộc tranh cãi nhỏ nhặt hay không.
9. Họ thường tự cảm thấy thương hại cho bản thân
Nạn nhân thường tự thương hại bản thân. Họ nhìn thấy mình như một đứa trẻ yếu đuối và không thể tự bảo vệ. Vì ít khi nhận được sự đồng cảm từ người khác, họ cố gắng tự an ủi mình, nhưng lại khiến người khác thấy họ chưa trưởng thành, điều này giữ họ mãi trong vai trò nạn nhân.
Giải pháp: Hiểu rằng ai cũng có những ngày tồi tệ và gặp phải những sự kiện không may. Ngay cả người may mắn nhất cũng trải qua điều không như ý. Nạn nhân cần tránh suy nghĩ mình là người duy nhất chịu hoàn cảnh buồn, khó khăn hoặc bất công.
10. Họ luôn so sánh mình với người khác
Nạn nhân thường so sánh bản thân với người khác một cách tiêu cực. Sự thật là ai cũng có điểm yếu so với người khác. Không ai hoàn hảo cả.
Giải pháp: Nạn nhân cần thay đổi quan điểm. Họ nên nhận ra rằng mình cũng có những phẩm chất tốt và lợi thế riêng. Dù không phải lúc nào cũng gặp may mắn, nhưng không phải mọi thứ đều xấu!
11. Họ thấy cuộc sống luôn thiếu thốn
Dù có điều gì tốt đẹp xảy ra, nạn nhân vẫn luôn tìm những thứ thiếu trong cuộc sống. Họ thường phàn nàn về mọi thứ và sau đó phàn nàn về việc phàn nàn. Điều này tạo ra một vòng lặp u ám.
Giải pháp: Họ cần nhìn nhận những điều tốt lành mà cuộc sống mang lại, trân trọng những điều may mắn đó và phát triển thói quen tích cực, lạc quan. Họ nên đặt mục tiêu trở thành người biết ơn và hy vọng nhất có thể.
12. Họ thường chỉ trích người khác
Nạn nhân thường muốn hạ thấp người khác và nhấn mạnh vào lỗi của họ để cảm thấy mình vượt trội.
Giải pháp: Họ cần sử dụng năng lượng để xây dựng người khác. Hành động này cũng sẽ mang lại phản hồi tích cực cho họ.
13. Họ luôn cho rằng họ là hoàn hảo
Trớ trêu thay, khi nạn nhân có thể bị phát hiện sai lầm, họ bất ngờ tỏ ra hoàn hảo. Sự kiêu ngạo và tự mãn này khiến cho họ không thể xây dựng được mối quan hệ đáng tin cậy và hợp tác.
Giải pháp: Họ cần loại bỏ khái niệm 'hoàn hảo' khỏi tư duy và chấp nhận rằng họ chỉ là con người và không hoàn hảo. Thực tế, họ càng thừa nhận lỗi lầm và thất bại của mình, thì mọi người sẽ càng tin tưởng họ hơn.
14. Họ tự tách biệt mọi người ra khỏi cuộc sống của họ
Nếu bạn đã nghe câu 'Tôi đã có đủ!' mà không liên quan đến tình huống nguy hiểm hoặc lạm dụng, có lẽ bạn đang gặp một nạn nhân. Thay vì đối mặt với vấn đề, họ thường chọn cách cắt đứt mọi người ra khỏi cuộc sống của mình, tạo ra mối quan hệ rối ren.
Giải pháp: Hãy thở sâu và tạm ngừng suy nghĩ. Đi dạo một lúc.
Nạn nhân cần nhận ra việc họ tự tách biệt mọi người. Điều này thường không giải quyết vấn đề mà chỉ làm tăng thêm xung đột. Họ có thể thử cách tiếp cận tích cực hơn bằng cách chia sẻ cảm xúc của mình với mọi người.
Cuối cùng, nạn nhân sẽ phải chịu đựng những hậu quả đau lòng trong cuộc sống và các mối quan hệ nếu họ không thay đổi hành vi của mình.
Như trong mọi khía cạnh của cuộc sống, luôn có các lựa chọn thay thế, chúng ta chỉ cần sẵn lòng tìm kiếm và bắt đầu.
