Buzz
Cảm giác thiếu giá trị thường đi kèm với tình trạng mất lòng tự tin và tự thấy không đủ. Điều này thường là dấu hiệu của trầm cảm, nhưng cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như tự hào thấp, bị coi thường, tra tấn tinh thần hoặc những trải nghiệm khó khăn trong quá khứ đã ảnh hưởng đến hình ảnh bản thân.
Cảm giác không đáng giá thường gây ra nhiều khó khăn và đau khổ đáng kể, làm cho việc tham gia vào cuộc sống hàng ngày trở nên khó khăn hơn. Bạn có thể cảm thấy thiếu động lực để hoàn thành các mục tiêu của mình, khi cảm thấy không có gì bạn làm là đúng đắn hoặc rằng mọi nỗ lực của bạn không tạo ra bất kỳ sự thay đổi tích cực nào. Vì lý do này, quan trọng là chúng ta phải tìm cách quản lý cảm giác không thoải mái này và tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết.
Tại sao bạn có thể cảm thấy không đáng giá?
Cảm giác không đáng giá có thể do nhiều yếu tố gây ra. Sự giáo dục, trải nghiệm xã hội, cách tiếp nhận và giải quyết vấn đề, những sự kiện căng thẳng và tình trạng sức khỏe tâm thần đều có thể đóng vai trò. Một số lý do khiến bạn có thể phải đối mặt với những cảm giác như vậy bao gồm:
Trauma tâm lý từ tuổi thơ:
Những trải nghiệm tiêu cực trong tuổi thơ có thể để lại những vết sẹo sâu sắc. Sự bỏ rơi, bạo hành và ngược đãi trong thời thơ ấu có thể góp phần vào việc hình thành cảm giác tự ti. Trẻ em bị bạo hành hoặc luôn bị chỉ trích bởi cha mẹ hoặc người giám hộ khác có thể phải đối mặt với những cảm xúc tiêu cực lớn khi trưởng thành. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những vết thương từ những trải nghiệm ban đầu này có thể ảnh hưởng đến việc cảm thấy tự ti sau này.
Bạn có thể tự đổ lỗi cho bản thân về những sự kiện tiêu cực đã xảy ra. Những người có xu hướng cho rằng mọi điều tiêu cực xảy ra là do yếu tố bên trong bản thân có thể dễ bị mắc triệu chứng của trầm cảm, bao gồm cảm giác tự ti.
Những lời phê phán trong quá khứ:
Có thể bạn đã trải qua cảm giác bị phê phán từ nhiều người trong quá khứ. Khi phải đối mặt với lời chỉ trích và sự xấu hổ từ những người xung quanh, một người có thể cảm thấy không tự tin về giá trị của bản thân.
Khó khăn trong việc đối phó với căng thẳng:
Bạn có thể gặp khó khăn trong việc xử lý stress. Cả căng thẳng cấp tính và mãn tính đều có thể ảnh hưởng đến cảm nhận về bản thân. Sau một thất bại như vấn đề tài chính, ly hôn hoặc mất việc làm, bạn có thể cảm thấy tự ti và vô dụng.
Dấu hiệu của vấn đề sức khỏe tâm lý:
Bạn cũng có thể gặp phải dấu hiệu của vấn đề sức khỏe tâm lý. Những rối loạn như trầm cảm thường đi kèm với cảm giác xấu hổ, tội lỗi, tuyệt vọng và tự ti. Những dấu hiệu này có thể gây ra sự lo lắng và khó khăn trong việc hoàn thành các nhiệm vụ hàng ngày.
Bạn có thể làm gì?
Nếu bạn đang cảm thấy không tự tin vào bản thân, có những bước nhỏ và thực hiện được để giúp bạn cảm thấy tốt hơn. Dưới đây là một số gợi ý có thể hữu ích.
1. Nói chuyện với bản thân một cách tử tế:
Những ai cảm thấy mình không đáng giá thường dễ bị cuốn vào những suy nghĩ và cuộc trò chuyện tiêu cực về bản thân. Hãy tập trung vào cách đối xử với chính mình một cách chân thành. Khi bạn nhận ra dấu hiệu của sự tự trách bản thân, hãy tìm cách điều chỉnh suy nghĩ đó theo hướng tích cực hoặc thực tế hơn. Thay vì nghĩ 'Tôi sẽ không bao giờ làm được điều này', bạn có thể nghĩ 'Tôi có thể làm những việc nhỏ mỗi ngày để cải thiện'.
Nguồn hình ảnh: Internet
2. Nhận biết những thời điểm cảm thấy vô dụng:
Đôi khi cảm xúc tiêu cực này xuất hiện để phản ứng lại một số tình huống, suy nghĩ, trải nghiệm hoặc kể cả một số người cụ thể. Bắt đầu chú ý vào lúc nào chúng hiện diện, tại sao chúng xuất hiện và suy nghĩ nào góp phần tạo nên chúng?
3. Ghi chép những điều mình biết ơn:
Cảm giác không đáng giá có thể trỗi dậy khi bạn so sánh cuộc sống của mình với người khác và cảm thấy mình luôn thua kém. Thay vì sa vào cái bẫy của việc chỉ tập trung vào những gì mình thiếu sót, hãy suy nghĩ về những điều bạn biết ơn thông qua việc viết nhật ký biết ơn hàng ngày. Tập trung suy nghĩ theo cách này có thể giúp bảo vệ bạn khỏi những ảnh hưởng tiêu cực của việc so sánh và ganh tỵ.
4. Hãy làm điều gì đó để giúp đỡ người khác:
Khi bạn cảm thấy vô dụng, hãy tập trung vào việc giúp đỡ người khác. Nghiên cứu chỉ ra rằng tham gia vào hoạt động xã hội như tình nguyện hoặc hỗ trợ người khác có thể tích cực ảnh hưởng đến tâm trạng và tinh thần của bạn. Giúp đỡ người khác cũng giúp bạn cảm thấy kết nối và có giá trị hơn.
Nguồn ảnh: Internet
5. Dùng thử các ứng dụng liên quan đến sức khỏe tâm lý:
Có nhiều ứng dụng trên điện thoại di động được thiết kế để cải thiện tâm trạng và tâm lý của bạn. Một số ứng dụng có thể cung cấp phương pháp như thiền, tập khẳng định và các bài tập từ CBT giúp bạn thay đổi suy nghĩ tiêu cực.
Làm thế nào để nhận sự hỗ trợ:
Hãy nhớ rằng cảm giác vô giá trị có thể là biểu hiện của vấn đề tâm lý chưa được nhận biết. Nếu cảm xúc đó kéo dài, đau đớn hoặc gây trở ngại trong hoạt động hàng ngày, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ trung tâm sức khỏe cộng đồng hoặc chuyên gia tâm lý.
Chuyên gia tâm lý sẽ hỏi về cảm xúc của bạn và các triệu chứng khác bạn đang gặp phải. Họ cũng có thể yêu cầu bạn điền vào bảng câu hỏi để kiểm tra các triệu chứng trầm cảm hoặc lo âu. Bạn cũng có thể cần làm các kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm để loại trừ bệnh lý gây ra các triệu chứng của trầm cảm.
Bạn có thể muốn thử trải nghiệm tư vấn tâm lý trực tuyến. Nghiên cứu cho thấy tư vấn trực tuyến có thể hiệu quả hơn so với tư vấn trực tiếp. Dịch vụ tư vấn trực tuyến dễ dàng tiếp cận hơn và mang lại giúp đỡ tâm lý cho bạn. Có nhiều dịch vụ tư vấn trực tuyến khác nhau về giá cả và phương thức trị liệu. Trong một số trường hợp, bạn có thể trò chuyện trực tuyến, tham gia hội nghị video, gửi email hoặc gọi điện thoại.
Nguồn ảnh: Internet
Những lời từ trái tim:
Dù ai cũng có thể từng cảm thấy bất đắc dĩ, nhưng điều quan trọng là biết cách vượt qua để cảm thấy tốt hơn.
