Bạn đã biết rằng bên trong mỗi người luôn tồn tại một nhà phê bình hoặc đôi khi là một giọng nói ôn hòa và động viên?
Thực ra, chúng ta luôn giao tiếp với tâm trí mình hàng ngày, nhưng ít ai chú ý đến việc phải đối xử tử tế với nó. Bạn cảm thấy không công bằng khi luôn cố gắng lịch sự và biểu hiện sự đồng cảm khi nói chuyện với người khác, nhưng không bao giờ làm điều tương tự với chính mình? Sự tử tế không chỉ dành cho người khác. Vì cuối cùng, cách chúng ta đối xử với bản thân cũng ảnh hưởng đến cảm nhận, quan điểm về cuộc sống và đặc biệt là tinh thần của chúng ta.
Bạn đã từng cảm thấy trầm cảm khi phải liên tục chiến đấu với những giọng nói từ bên trong chính mình?
Bài viết này xuất hiện tại đây để giúp bạn nhận biết một số biểu hiện, chỉ ra rằng tiếng lòng của chúng ta đang dần trở nên có hại và cuối cùng là những phương pháp giúp bạn tự chữa lành từng bước.
Dưới đây là 4 biểu hiện, giúp chúng ta nhận ra những tiếng lòng gây hại từ bên trong.
1. Tổng hợp quá mức
“Mình chưa bao giờ làm đúng bất kỳ điều g씓Mình gây ra sự rối loạn trong mọi thứ”“Không ai thích mình cả'
Bạn thường xuyên tự trách mình bằng những câu như thế không?
Phản ứng từ bên trong như vậy được gọi là tổng hợp quá mức. Nói một cách khác, đó là cách chúng ta nhìn nhận những điều tiêu cực như thất bại và lặp đi lặp lại mà không hồi kết.Chúng ta thường nghĩ rằng đó là điều tồi tệ nhất, và một sai lầm nhỏ cũng được coi là một thất bại lớn.
Một ví dụ dễ hiểu về dấu hiệu này, là khi chúng ta đạt điểm thấp trong một bài kiểm tra toán, chúng ta thường tự nhủ rằng: Tôi “dở tệ' môn toán. Hoặc trong trường hợp khác, sau khi một mối tình tan vỡ, chúng ta tự tin rằng mình là kiểu người xui xẻo trong tình yêu và không thể tìm được hạnh phúc trong tình cảm.
Dựa trên các nghiên cứu được công bố trong Tạp chí Sinh học và Tâm thần học (Biological Psychiatry), cách suy nghĩ này liên quan đến rối loạn lo âu. Nếu chúng ta liên tục tự nói điều tiêu cực với bản thân, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hình ảnh cá nhân của chúng ta. Những suy nghĩ như “Tôi không đủ giỏi' hoặc “Tôi không thể thành công bao giờ', là nguyên nhân gây hạn chế khả năng phát triển tiềm ẩn và sức mạnh cá nhân trong môi trường học và làm việc.
2. Tự cá nhân hoá
Có lúc nào bên trong bạn đã phát ra những tiếng nói, khiến bạn cảm thấy có lỗi hoặc đổ lỗi cho những sự việc đã qua trong một khoảng thời gian dài không?
Dấu hiệu này là việc tự cá nhân hoá mọi thứ, tức làchúng ta tin rằng mình cần phải chịu trách nhiệm cho mọi vấn đề, nhưng thực tế nó không nằm trong khả năng kiểm soát của mỗi người.
Ví dụ, khi một buổi hẹn hò bị hủy vào phút cuối, chúng ta thường nghĩ rằng người kia muốn trốn tránh và không còn quan tâm đến mình nữa. Nhưng thực tế, họ có thể đang gặp một vấn đề quan trọng khác cần giải quyết. Những lời nói độc hại từ bên trong làm chúng ta không tin rằng đối phương có việc quan trọng hơn, thay vào đó tập trung vào suy nghĩ rằng họ không quan tâm đến mình.
Dựa trên nghiên cứu được công bố trong Tạp chí Tâm thần học Châu Âu (The European Journal of Psychiatry), sự cá nhân hoá mọi vấn đề có liên quan đến trạng thái lo âu cực độ. Hoặc một nghiên cứu thú vị khác trên Tạp chí Tâm lý học về Thẩm mỹ, Sáng tạo và Nghệ thuật (The journal Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts), đã kiểm nghiệm mối liên kết giữa bệnh trầm cảm và việc cá nhân hoá mọi vấn đề, thông qua một thí nghiệm với những nhà thơ mắc trầm cảm. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một điều thú vị, là những nhà thơ này bị trầm cảm do luôn cá nhân hoá mọi vấn đề xung quanh cuộc sống của họ, tức là mọi vấn đề trong cuộc sống đều được coi là liên quan đến họ.
Thực tế, những tiếng nói từ bên trong không hề phản chiếu sự tích cực nào, thay vào đó chúng dễ khiến chúng ta mất tự tin và không còn tìm thấy niềm vui trong cuộc sống.
3. Lựa chọn tâm lý
Bạn có thường tập trung vào những chi tiết tiêu cực không? Ví dụ như khi nhận được phản hồi từ giáo viên hoặc cấp trên, bạn chỉ chú ý vào một điểm trừ nhỏ, mặc dù tổng thể là những lời khen ngợi. Bạn bỏ qua tất cả để tập trung vào một lỗi nhỏ bạn mắc phải?
Dòng suy nghĩ này là một biểu hiện của lựa chọn tâm lý, nhưng ở đây làchọn những điều tiêu cực, thay vì những mặt tích cực của một vấn đề.
Trong phần lớn trường hợp, khá khó để tìm thấy những mặt tích cực trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu chúng ta luôn nhìn mọi điều theo chiều hướng tiêu cực, chúng ta sẽ ngày càng cảm thấy lo lắng, bất an và mất hứng thú với cuộc sống.
Theo thời gian, thói quen tâm lý này sẽ trở nên tự động và khiến chúng ta dễ dàng trở thành người bi quan. Một nghiên cứu năm 2017 đã chỉ ra rằng, quan điểm tiêu cực có thể khiến chúng ta mất niềm tin vào cuộc sống, đồng thời gợi lên những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, thất vọng, tức giận và sợ hãi.
Một cách tuyệt vời để chống lại thói quen suy nghĩ tiêu cực là luyện tập lòng biết ơn, viết ra những lời cảm ơn đối với mọi thứ và mọi người mà chúng ta gặp gỡ hàng ngày. Nếu bạn quan tâm đến sức mạnh của lòng biết ơn, hãy tham khảo video This ONE Simple Habit Will Change Your Life.
4. Tư duy phân cực
Tư duy phân cực là cách chúng tasuy nghĩ về bản thân và thế giới theo hướng
“Hoặc là tất cả, hoặc không là gì cả'.
Chúng ta thường nhìn mọi thứ theo cách cực đoan, chỉ thấy màu đen hoặc trắng và không chấp nhận sự pha trộn của màu sắc.Ví dụ, khi quyết định ăn uống lành mạnh và loại bỏ đường ra khỏi khẩu phần, nhưng đôi khi lại bị cuốn hút bởi một miếng sô cô la ngọt ngào. Lúc đó, chúng ta thường nghĩ “mọi nỗ lực lành mạnh đã thất bại và không còn ý định tiếp tục nữa.” Bạn đã từng trải qua cảm giác này chưa?
Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi tại sao một lỗi nhỏ lại khiến toàn bộ quy trình dừng lại? Bạn có biết cách suy nghĩ này tạo ra những tiêu chuẩn không khả thi, giảm sự động viên để tiếp tục, và dẫn đến thất bại mặc dù thực tế không như vậy?
Tư duy cực đoan cũng gây tổn thương đến các mối quan hệ. Điều này bắt nguồn từ việc chúng tađánh giá mọi người từ quá mức hoàn hảo đến việc chê trách hạ thấp họ
(đánh giá người khác là hoàn hảo hoặc tồi tệ), điều này có thể làm người khác khó mến và muốn kết bạn với chúng ta.Không chỉ thế, nó còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe do việc phán xét thói quen ăn uống của mình hoặc của người khác. Một nghiên cứu trên tạp chí Hành vi Ăn uống đã chỉ ra rằng, tư duy phân cực khiến ta đánh giá món ăn, cơ thể và chế độ ăn uống theo cách không cân nhắc, ảnh hưởng đến dinh dưỡng của bản thân.
Làm thế nào để tự cứu mình?
Sau khi phân tích những điều trên, giải pháp để thoát khỏi suy nghĩ có hại là gì? Đầu tiên,chúng ta cần chú ý đến những từ ngữ mà mình tự nói với bản thân
. Quan trọng là nhận ra những suy nghĩ độc hại và ngừng tự đặt mình vào tình thế tự trách móc, tự ti hoặc sử dụng lời lẽ tiêu cực.Sau khi nhận ra những từ ngữ đó, hãy thách thức chúng bằng cách lùi lại vàxem xét những câu hỏi này:
- Có bằng chứng cụ thể nào chứng minh cho suy nghĩ như thế không?
- Chúng ta có đang nhìn nhận vấn đề một cách đa chiều không? Có bỏ qua điều gì không?
- Liệu mọi người khác có cùng suy nghĩ với chúng ta, hay có hướng nhìn khác tốt hơn không?
hãy điều chỉnh lại suy nghĩ của mình.
Một nghiên cứu trên tạp chí Khoa học về Phát triển và Nhận thức, đã chỉ ra rằng việc điều chỉnh suy nghĩ là một công cụ quan trọng giúp chúng ta đối phó với những suy nghĩ tiêu cực từ bên trong. Đây là quá trình khi nhận biết những suy nghĩ độc hại, chúng ta sẽthay thế ngay bằng một ý nghĩ tích cực hơn
và mang lại sức mạnh đặc biệt.Ví dụ, thay vì nói “Tôi chẳng bao giờ làm được gì đúng', hãy thử nói lại rằng “Tôi có khả năng thành công trong mọi việc'.
Có thể ban đầu, bạn sẽ cảm thấy lạ lùng khi tự khen bản thân như thế này. Nhưng một nghiên cứu trên tạp chí JAMA Psychiatry đã chứng minh rằng việc thực hành phương pháp này giúp giảm các triệu chứng lo lắng và trầm cảm. Đáng để thử đúng không?
Bạn có nhận ra mình trong những tình huống ấy không? Bạn có muốn