Trước những tình huống xã hội đánh giá (như cuộc hẹn đầu tiên, gặp bố mẹ người yêu, phỏng vấn việc làm, cuộc họp công việc), cảm thấy lo lắng là điều bình thường.
Một phần của lo lắng đến từ mong muốn tạo ấn tượng tốt nhưng lại không kiểm soát được cách mình được đánh giá hoặc nhìn nhận.
Cảm giác bất an đến từ việc muốn gây ấn tượng tốt nhưng lại không kiểm soát được cách mình được nhìn nhận hoặc đánh giá.
Một lời khuyên phổ biến thường được đưa ra trong những tình huống này là: Hãy chân thật. Hoặc đơn giản hơn: Hãy là chính mình. Nhưng liệu đó có phải là lời khuyên tốt không?
Một phần của sự lo lắng đến từ mong muốn tạo ấn tượng tốt nhưng lại không có sự kiểm soát đối với cách mình được đánh giá hoặc nhìn nhận.
Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Khoa học Tâm lý và Nhân cách Xã hội của Mignault và đồng nghiệp cho biết rằng mặc dù “khi người khác nói với họ rằng hãy là chính mình tạo ra những sự nhận biết đầu tiên chính xác hơn”, nhưng nó lại không “gây ra những hậu quả cá nhân hoặc xã hội ngay lập tức”.
Xuất bản trong Tạp chí Khoa học Tâm lý và Nhân cách Xã hội, một nghiên cứu gần đây của Mignault và đồng nghiệp cho thấy rằng mặc dù “được yêu cầu là chính mình mang lại sự nhận biết đầu tiên chính xác hơn,” nhưng nó lại không “đem lại những hậu quả cá nhân hoặc xã hội ngay tức thì.”
Dưới đây, tôi tóm tắt các phương pháp và kết quả của nghiên cứu:
Dưới đây, tôi tổng hợp phương pháp và kết quả của nghiên cứu.
Nghiên cứu về Nhận Biết Đầu Tiên
Điều tra ấn tượng đầu tiên
Có hai nhóm mẫu được đặt tên là “Mục tiêu” và “Người quan sát”.
Có hai mẫu được ghi nhận là mục tiêu và quan sát.
Giai đoạn mục tiêu của nghiên cứu
Giai đoạn Mục tiêu
Mẫu: Dự án có sự tham gia của 204 sinh viên chưa tốt nghiệp (trong đó có 136 phụ nữ), độ tuổi trung bình là 21, chủ yếu là người da trắng (N = 144).
Mẫu: Các tham gia bao gồm 204 sinh viên đại học (136 phụ nữ), độ tuổi trung bình là 21 tuổi, chủ yếu là người da trắng (N = 144).
Phương pháp: Các tham gia được xem là nhóm mục tiêu trước tiên phải trả lời các câu hỏi về đặc điểm tính cách của họ. Sau đó là một cuộc phỏng vấn qua video, trong suốt cuộc phỏng vấn những tham gia nhóm mục tiêu phải trả lời các câu hỏi bổ sung.
Phương pháp: Các tham gia được xác định là nhóm mục tiêu và trả lời các câu hỏi về đặc điểm tính cách của họ. Sau đó là cuộc phỏng vấn video, trong đó nhóm mục tiêu trả lời thêm câu hỏi.
Người tham gia được thông báo rằng cuộc điều tra tập trung vào “độ chính xác của ấn tượng” và video của họ sẽ được nhóm “Người quan sát” đánh giá sau đó (như được mô tả trong phần “Giai đoạn thực hiện nghiên cứu trên nhóm “Người quan sát” dưới đây).
Các tham gia được thông báo rằng cuộc điều tra tập trung vào “độ chính xác của ấn tượng,” và video của họ sẽ được đánh giá sau đó bởi “người quan sát” (như mô tả trong “Giai đoạn người quan sát” bên dưới).
Những người trong điều kiện thí nghiệm cũng được yêu cầu “cố gắng là chính mình nhiều nhất có thể trong suốt cuộc phỏng vấn.”
Những người trong điều kiện thí nghiệm được yêu cầu “cố gắng là chính mình nhất có thể trong suốt cuộc phỏng vấn.”
Để tạo ra bộ video cho việc xem của “người quan sát,” các câu trả lời cho hai câu hỏi được sử dụng: ‘‘Sở thích của bạn là gì?’’ và ‘‘Bạn làm gì trong thời gian rảnh rỗi?’’
Để tạo ra bộ video để “người quan sát” xem, các câu trả lời cho hai câu hỏi được sử dụng: ‘‘Sở thích của bạn là gì?’’ và ‘‘Bạn làm gì trong thời gian rảnh rỗi?’’
Các phương pháp đo lường
Các biện pháp
Đánh giá tính cách bởi chính bản thân và người thân: Sử dụng Bảng Đánh Giá Năm Yếu Tố với 44 câu hỏi. Các mục mẫu bao gồm “Tràn đầy năng lượng,” “Thông minh,” và “Đạt điểm rất cao.”
Đánh giá tính cách bởi chính bản thân và những người thân: Sử dụng Bảng Đánh Giá Năm Yếu Tố gồm 44 mục câu hỏi. Các mục mẫu bao gồm “Tràn đầy năng lượng,” “Thông minh,” và “Đạt điểm rất cao.”
Tình trạng hạnh phúc của nhóm “Mục tiêu” sau cuộc phỏng vấn: Đánh giá về lòng tự trọng và sự hài lòng với cuộc sống. Ví dụ, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm sự đồng ý với mục “Tôi có lòng tự trọng cao.”
Tình trạng hậu cuộc phỏng vấn của nhóm mục tiêu: Đánh giá về lòng tự trọng và sự hài lòng với cuộc sống. Ví dụ, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm sự đồng ý với mục “Tôi có lòng tự trọng cao.”
Giai đoạn quan sát
Pha quan sát
Mẫu: Tham gia trong nghiên cứu là 373 sinh viên chưa tốt nghiệp (trong đó có 204 phụ nữ), độ tuổi trung bình là 22, chủ yếu là người da trắng (N = 229).
Mẫu: Các tham gia bao gồm 373 sinh viên đại học (204 phụ nữ), tuổi trung bình 22 tuổi, chủ yếu là người da trắng (N = 229).
Phương pháp: Những người được chỉ định làm quan sát viên đã xem nhiều cuộc phỏng vấn video về nhóm “Mục tiêu”; mỗi video mục tiêu, lần lượt, đã được nhiều quan sát viên xem. Điều này dẫn đến hơn 4.000 cặp Mục tiêu – Quan sát độc nhất.
Phương pháp: Những người được chỉ định làm quan sát viên đã xem nhiều cuộc phỏng vấn video về nhóm “Mục tiêu”; mỗi video mục tiêu, lần lượt, đã được nhiều quan sát viên xem. Điều này dẫn đến hơn 4.000 cặp Mục tiêu – Quan sát độc nhất.
Những quan sát viên được yêu cầu đánh giá tính cách và đáng mến của các mục tiêu.
Các quan sát viên đã được yêu cầu đánh giá tính cách và mức độ dễ thương của các mục tiêu.
Các Phương Pháp Đo Lường
Các Biện Pháp
- Đánh Giá Tính Cách: Tính cách của những mục tiêu được đánh giá bằng cách sử dụng một phần của Bảng Đánh Giá Tính Cách Lớn Năm Yếu Tố, và các mục liên quan đến trí thông minh (ví dụ: “Rất thông minh”) cũng được đưa ra trong giai đoạn mục tiêu.
Đánh Giá Tính Cách: Tính cách của các mục tiêu được đánh giá bằng cách sử dụng một phần của Bảng Đánh Giá Tính Cách Lớn Năm Yếu Tố, và các mục liên quan đến trí thông minh (ví dụ: “Rất thông minh”) cũng được đưa ra trong giai đoạn mục tiêu.
- Khả Năng Tạo Thiện Cảm của Mục Tiêu: Được đánh giá dựa trên mức độ đồng ý với mục “Rất Dễ Tạo Thiện Cảm.”
Đánh Giá Sự Dễ Mến của Mục Tiêu: Được đánh giá dựa trên mức độ đồng ý với mục “Rất Dễ Mến.”
Hãy Là Chính Mình Chỉ Khi Biểu Hiện Chân Thật về Tính Cách Thật Sự Quan Trọng.
Hãy Là Chính Mình Chỉ Khi Biểu Hiện Chân Thật về Tính Cách Thật Sự Quan Trọng.
Kết Quả Cho Thấy Rằng Nhóm Mục Tiêu Được Hướng Dẫn Thể Hiện Một Cách Chân Thật “Cho Thấy Sự Tương Thích Đáng Kể Với Hồ Sơ Tính Cách Đặc Trưng Của Họ.”
Kết Quả Cho Thấy Rằng Những Mục Tiêu Được Hướng Dẫn Thể Hiện Một Cách Chân Thật Được “Nhìn Thấy Đáng Kể Hơn Với Hồ Sơ Tính Cách Đặc Trưng Của Họ.”
Hơn Nữa, Việc Biểu Hiện Các Khía Cạnh Mang Tính Đánh Giá Xã Hội của Nhóm Mục Tiêu (ví dụ: Mức Độ Đáng Tin Cậy Của Họ) Giúp Nhóm Quan Sát Hiểu Biết Những Mục Tiêu Được Coi Trọng và Quan Tâm.
Bên Cạnh Đó, Việc Biểu Hiện Các Khía Cạnh Mang Tính Đánh Giá Xã Hội của Nhóm Mục Tiêu (ví dụ: Mức Độ Đáng Tin Cậy Của Họ) Giúp Nhóm Quan Sát Hiểu Biết Những Mục Tiêu Được Coi Trọng và Quan Tâm.
Tuy Nhiên, Kết Quả Cũng Cho Thấy Rằng Những Người Thuộc Nhóm Mục Tiêu Được Cho Là Chính Họ Lại Không “Cho Thấy Sự Tương Thích Nhiều Hơn Với Hồ Sơ Tính Cách Chuẩn Mực, Hòa Hợp Về Mặt Xã Hội” Cũng Không “Được Nhìn Nhận Là Dễ Tạo Thiện Cảm Hơn”.
Tuy Nhiên, Kết Quả Cũng Cho Thấy Rằng Những Mục Tiêu Được Hướng Dẫn Là Chính Mình Không “Được Nhìn Thấy Theo Đúng Với Hồ Sơ Tính Cách Xã Hội Trung Bình, Được Ưa Chuộng” Cũng Không “Được Nhận Xét Là Dễ Thương Hơn.”
Và Họ Cũng Không Trải Qua Bất Kỳ Thay Đổi Tích Cực Nào Liên Quan Đến Trạng Thái Hạnh Phúc Của Họ.
Và Họ Cũng Không Trải Qua Bất Kỳ Thay Đổi Tích Cực Nào Liên Quan Đến Trạng Thái Hạnh Phúc Của Họ.
Tóm Lại, Mặc Dù Lời Khuyên “Hãy Là Chính Mình” Có Thể Khuyến Khích Thể Hiện Cá Tính Đích Thực, Nhưng Dường Như Lời Khuyên Này Lại Không Có Bất Kỳ Tác Động Tâm Lý Hay Xã Hội Tích Cực Nào.
Tóm Lại, Mặc Dù Lời Khuyên “Hãy Là Chính Mình” Có Thể Khuyến Khích Thể Hiện Cá Tính Đích Thực, Nhưng Dường Như Lời Khuyên Này Lại Không Có Bất Kỳ Tác Động Tâm Lý Hay Xã Hội Tích Cực Nào.
Thông Điệp
Takeaway
Lời Khuyên Hãy Là Chính Mình Khuyến Khích Tính Chân Thật Và Truyền Động Lực Cho Mọi Người Biểu Lộ Bản Sắc Cá Nhân Nhiều Hơn Và Cư Xử Theo Những Cách Thức Phù Hợp Với Các Khía Cạnh Của Bản Thân, Thứ Có Thể Dễ Dàng Nhận Thấy Và Đánh Giá Được Về Mặt Xã Hội.
Lời Khuyên Hãy Là Chính Mình Khuyến Khích Tính Chân Thật Và Truyền Động Lực Cho Mọi Người Biểu Lộ Bản Sắc Cá Nhân Nhiều Hơn Và Cư Xử Theo Những Cách Thức Phù Hợp Với Các Khía Cạnh Của Bản Thân, Thứ Có Thể Dễ Dàng Nhận Thấy Và Đánh Giá Được Về Mặt Xã Hội.
Do Đó, Lời Khuyên Này Đặc Biệt Có Lợi Cho Những Người Có Lòng Tự Trọng Thấp Bởi Họ Ít Sẵn Lòng Hoặc Ít Có Khả Năng Thể Hiện Được Bản Thân Mình Một Cách Chính Xác Và Kết Quả Là Dễ Có Khả Năng Bị Hiểu Lầm Hơn.
Do đó, lời khuyên này đặc biệt có ích cho những người có lòng tự trọng thấp vì họ ít sẵn lòng hoặc không có khả năng biểu hiện bản thân một cách chính xác và do đó, có khả năng bị hiểu lầm hơn.
Đồng thời, gợi ý 'Hãy Là Chính Mình' dường như không có ảnh hưởng tích cực đối với cả các kết quả cá nhân và xã hội.
Gợi Ý 'Hãy Là Chính Mình' Không Có Vẻ Có Tác Động Tích Cực Đến Cả Các Kết Quả Cá Nhân Và Xã Hội.
Ví Dụ, Trong Nghiên Cứu Được Thảo Luận, Tính Chân Thực Không Liên Quan Đến Sự Tăng Trưởng Về Trạng Thái Hạnh Phúc, Độ Dễ Tạo Thiện Cảm, Hoặc Các Kết Quả Cá Nhân, Tâm Lý, Hoặc Xã Hội Tích Cực Khác.
Ví Dụ, Trong Nghiên Cứu Đã Đề Cập, Sự Chân Thực Không Liên Quan Đến Sự Tăng Cường Về Trạng Thái Hạnh Phúc, Sự Dễ Tạo Thiện Cảm, Hoặc Các Kết Quả Cá Nhân, Tâm Lý, Hoặc Xã Hội Tích Cực Khác.
Phát hiện này không đồng ý với các nghiên cứu trước đó cho rằng tính chân thực liên quan đến các kết quả tích cực như hạnh phúc và thành công.
Kết quả này không chính xác với nghiên cứu trước đó, chỉ ra rằng tính chân thực có liên quan đến các kết quả tích cực như hạnh phúc và thành công.
Có thể mối quan hệ giữa tính chân thực và các kết quả tốt (như sự tự chủ, tự kiểm soát, tự hiểu) chỉ đúng với những người có các đặc điểm tích cực, đặc biệt trong những tình huống mà những đặc điểm này được đánh giá cao.
Có thể mối liên hệ giữa tính chân thực và các kết quả tích cực (ví dụ: sự mạnh mẽ, tự kiểm soát, tự hiểu) chỉ đúng với những người có các đặc điểm thuận lợi, đặc biệt là trong các tình huống mà những đặc điểm này được đánh giá cao.
Một số ví dụ về sự chân thực của các đặc điểm tính cách như tận tâm, trung thực, tham vọng, tự tin, trung thành, đáng tin cậy, tích cực và hài hước, có thể được đánh giá cao bởi nhà tuyển dụng hoặc đối tác tiềm năng trong tương lai.
Ví dụ, sự chân thực của các đặc điểm như tận tâm, trung thực, tham vọng, tự tin, trung thành, đáng tin cậy, tích cực và có khiếu hài hước có thể được người phỏng vấn việc làm hoặc đối tác tình cảm tiềm năng đánh giá cao.
Trong khi đó, những người có các đặc điểm ít được ưa chuộng như chống đối xã hội, tránh né, rối loạn nhân cách, tâm thần phân liệt hoặc hoang tưởng sẽ ít có khả năng tạo ấn tượng tích cực ban đầu nếu họ thể hiện mình một cách chân thực.
Ngược lại, những người mang các đặc điểm không được ưa chuộng như chống đối xã hội, tránh né, rối loạn nhân cách, tâm thần phân liệt hoặc hoang tưởng ít có khả năng gây ấn tượng tích cực ban đầu nếu họ thể hiện bản thân một cách chân thực.
Tóm lại, nếu bạn quan trọng việc để lại ấn tượng chính xác, thì lời khuyên “Hãy là chính mình” là tốt nhất. Tuy nhiên, trong những tình huống mà bạn mong muốn đạt được một kết quả cụ thể (như một công việc mới hoặc một mối quan hệ lãng mạn), lời khuyên tốt nhất có lẽ là: Tập trung vào những đặc điểm tích cực của bạn, đặc biệt là những phẩm chất mà người mà bạn muốn gây ấn tượng đánh giá cao.
Tóm lại, nếu bạn muốn được đánh giá một cách chính xác, thì chỉ cần là chính mình là một lời khuyên tốt. Tuy nhiên, có lẽ một lời khuyên tốt hơn cho những tình huống mà bạn thực sự mong muốn một kết quả cụ thể (ví dụ như một công việc mới hoặc một mối quan hệ lãng mạn) là này: Tôn trọng và nhấn mạnh vào những phẩm chất tích cực của bạn, đặc biệt là những phẩm chất mà người mà bạn muốn gây ấn tượng đánh giá cao.
Tác giả: Arash Emamzadeh