[Tâm Lý] Khám Phá về Chứng Rối Loạn Ám Ảnh Trong Tình Yêu

Người yêu thường miêu tả tình yêu như là một thứ rất tích cực và luôn gắn liền với hạnh phúc. Nhưng đôi khi, tình yêu có thể trở nên không lành mạnh, với những cảm xúc, suy nghĩ và hành vi tiêu cực. Điều này thường được gọi là “Rối loạn Ám ảnh Tình Yêu” (viết tắt là OLD) và nên được điều trị với sự hỗ trợ tâm lý. Nhưng rối loạn ám ảnh tình yêu là gì? Làm thế nào để nhận biết và vượt qua nó?

Hiện tại, chứng rối loạn ám ảnh tình yêu chưa được chẩn đoán rộng rãi trong ngành tâm lý học. Tuy nhiên, đây có thể là một cụm từ hữu ích để mô tả các triệu chứng có thể liên quan đến tâm lý. Nếu bạn trải qua các triệu chứng như suy nghĩ lãng mạn ám ảnh, không chịu được sự từ chối, ghen tuông quá mức hoặc bảo vệ một người quá mức, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ một chuyên gia đã qua đào tạo.

Những Dấu Hiệu Của Rối Loạn Ám Ảnh Tình Yêu

Phiên bản hiện tại của Cuốn Sách Hướng Dẫn Chẩn Đoán và Thống Kê Các Rối Loạn Tâm Thần của Hiệp Hội Tâm Lý Hoa Kỳ không xác định rằng rối loạn ám ảnh tình yêu là một bệnh tâm thần. Điều này gây khó khăn trong việc đưa ra một danh sách cụ thể về các triệu chứng. Dưới đây là một số dấu hiệu mà bạn có thể nhận biết ai đó đang trải qua tình yêu ám ảnh:

·        Không thể ngừng nghĩ về một người cụ thể

·        Luôn mong muốn liên lạc với họ bất kể thời gian nào

·        Ghen tuông mãnh liệt và chiếm hữu một cách áp đặt

·        Kiểm soát cả suy nghĩ và hành động của họ

·        Lo lắng quá mức và mất kiểm soát về an toàn của người khác

·        Vượt quá những ranh giới cá nhân

· Quá nhạy cảm và luôn tiêu cực đối với mọi vấn đề

· Không thể chấp nhận khi bị từ chối

· Theo dõi thông tin liên lạc, nơi ở và hành vi của người khác

· Xâm phạm không gian riêng của người khác

Tại sao sự ám ảnh trong tình yêu lại được coi là một vấn đề?

Khi bạn bị chìm đắm trong sự ám ảnh này, bạn có thể khó nhận ra những suy nghĩ, cảm xúc và hành vi vô ích của chính mình. Theo báo cáo của một tổ chức nghiên cứu tâm lý tại Mỹ, hơn một phần ba người trưởng thành tại đó coi mối quan hệ yêu đương là điều rất quan trọng để có một cuộc sống trọn vẹn, chỉ có 14% cho rằng tình yêu không quan trọng. Có vẻ bình thường khi mọi người đều khao khát tình yêu.

Tuy nhiên, các vấn đề có thể phát sinh khi khao khát tình yêu của bạn trở nên quá gắn bó với một người đến mức khiến người đó không còn hứng thú với mối quan hệ này nữa. Cũng có thể bạn tập trung quá nhiều vào cảm xúc yêu đương này đến mức bỏ bê hoặc coi thường những nguồn hạnh phúc khác trong cuộc sống của mình. Một số người thậm chí coi tình yêu là một phần thiết yếu trong cuộc sống của họ, và nghĩ rằng nếu không còn tình yêu thì họ cũng chẳng thiết tha cuộc sống này nữa. Điều này có thể tạo ra khả năng xảy ra khủng hoảng cảm xúc khi gặp phải từ chối hoặc khó khăn trong mối quan hệ.

Cũng có thể những cảm xúc ghen tuông và chiếm hữu trong tình yêu có thể trở nên thái quá. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những cảm xúc này có nguy cơ dẫn đến hành vi độc hại như lạm dụng tâm lý, đeo bám và bạo hành. Sự ám ảnh tình yêu có thể khiến một người tổn thương người khác về cảm xúc và thể chất.

Vấn đề này được đặt ra như thế nào?

Vì sự ám ảnh tình yêu hiện không được phần lớn các chuyên gia tâm lý học công nhận hoặc chẩn đoán, nên khó có thể tìm thấy số liệu thống kê đáng tin cậy về mức độ phổ biến của nó. Tuy nhiên, một bài báo nghiên cứu về sự ám ảnh tình yêu ước tính rằng ít hơn 0,1% dân số gặp hiện tượng này. Bài báo đó cũng cho biết sự ám ảnh tình yêu phổ biến hơn ở phụ nữ so với nam giới, mặc dù không có lời giải thích cụ thể về điều này.

Nếu có nhiều nghiên cứu hơn, chúng ta có thể có số liệu chính xác hơn và khi sự ám ảnh tình yêu được các bác sĩ công nhận rộng rãi hơn, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về mức độ phổ biến và số người mắc chứng này.

Có những yếu tố khác có thể đi cùng với chứng rối loạn ám ảnh tình yêu

Nhiều cảm xúc và hành vi liên quan đến sự ám ảnh tình yêu cũng có thể xuất hiện ở những người mắc các rối loạn sức khỏe tâm thần khác phổ biến hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng người được chẩn đoán mắc một rối loạn tâm thần có nguy cơ mắc nhiều rối loạn khác cao hơn so với người bình thường. Các rối loạn có thể làm cho một người dễ mắc chứng ám ảnh tình yêu bao gồm:

Rối loạn liên quan đến việc gắn bó từ thời thơ ấu

Chứng hoang tưởng tình yêu

Một số đặc điểm của chứng rối loạn ám ảnh tình yêu có thể liên quan đến erotomania (Chứng hoang tưởng tình yêu), đây là hiện tượng một người tin rằng người họ yêu cũng yêu họ, và đôi khi đối tượng của họ là một người nổi tiếng hoặc có địa vị xã hội. Rối loạn này có thể làm biến dạng nhận thức của người mắc về thực tế và tạo ra cảm giác gắn bó mạnh mẽ nhưng không được đáp lại.

Chứng rối loạn ám ảnh kiểm soát

Những suy nghĩ liên tục và xâm phạm vào quyền riêng tư của người bạn yêu có thể liên quan đến chứng rối loạn ám ảnh kiểm soát (OCD). Những người mắc chứng OCD có thể gặp khó khăn trong việc từ bỏ những ý tưởng, suy nghĩ vô ích và cảm thấy bị ép buộc thực hiện những hành động vô ích này. Một số nhà nghiên cứu đã xác định một dạng đặc biệt của chứng rối loạn này, trong đó những suy nghĩ và kiểm soát này nhắm vào một người cụ thể hoặc mối quan hệ yêu đương. Đây được gọi là chứng rối loạn ám ảnh kiểm soát về mối quan hệ (ROCD), tình trạng này có thể dẫn đến suy nghĩ xâm phạm và nỗi sợ mất đi người mình yêu.

Rối loạn ranh giới về nhân cách

Rối loạn nhân cách ranh giới (BPD) thường đi kèm với khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ ổn định. Những người mắc BPD có thể cảm thấy cực kỳ nhạy cảm với sự từ chối, dẫn đến sự bất ổn về hình ảnh bản thân và thường suy nghĩ về việc bị phản bội hoặc phải chia tay với ai đó. Triệu chứng của BPD có một số đặc điểm tương tự với sự ghen tuông và những ý nghĩ hoang tưởng dữ dội có thể đi kèm với chứng rối loạn ám ảnh tình yêu.

Nguồn: Google

Vậy làm thế nào để vượt qua chứng rối loạn ám ảnh tình yêu?

Nếu bạn cảm thấy bị áp đặt bởi những cảm xúc ám ảnh về tình yêu, bạn có thể làm gì? Dưới đây là một số cách giúp bạn dễ dàng vượt qua sự ám ảnh này.

Tạm thời ngừng liên lạc và gặp gỡ “người ấy” trong một thời gian.

Chứng OLD thường tiếp tục thông qua việc tiếp xúc với người bạn đang yêu. Một nghiên cứu về những người đã chia tay cho thấy rằng việc tiếp xúc với người đó khiến cảm xúc yêu thương và buồn bã kéo dài lâu hơn. Nếu bạn quá gắn bó với người không đáp lại tình cảm của bạn, thì tốt nhất là tạm thời tránh xa họ. Nếu không, việc vượt qua sẽ khó khăn hơn.

Hãy chặn các tài khoản mạng xã hội của họ. Một nghiên cứu vào năm 2016 chỉ ra rằng việc xem hình ảnh của người bạn quan tâm sẽ kích thích các dây thần kinh liên quan đến tình yêu và dần dần tạo ra thói quen. Đơn giản là, việc xem trang MXH của họ có thể làm bạn bị ám ảnh về họ.

Hãy tập trung năng lượng vào những sở thích khác.

Một số người bị ám ảnh về tình yêu vì thiếu những sở thích khác trong cuộc sống. Nếu bạn không muốn luôn nghĩ về người đó, hãy tập trung vào những hoạt động khác mang lại ý nghĩa và niềm vui cho bạn.

Dành nhiều thời gian hơn cho một sở thích bị lãng quên thường là một cách rất hữu ích, cũng như tăng cường mối quan hệ với bạn bè và gia đình. Bạn cũng có thể học thêm kỹ năng mới hoặc đầu tư vào sự nghiệp của mình. Khi cuộc sống trở nên hạnh phúc và đầy đủ, bạn sẽ không còn lo lắng về mối quan hệ nữa.

Nâng cao giá trị và tự tin bản thân

Chứng OLD có thể bắt nguồn từ việc tự giá trị bản thân bị giảm sút. Nếu bạn cảm thấy không tự tin, có thể bạn đang khao khát được người khác công nhận.

Một số người thấy rằng việc thực hành khẳng định tích cực sẽ tăng cường lòng tự trọng của họ. Việc này bao gồm việc ghi lại và khẳng định lại các giá trị cốt lõi, nhắc nhở bản thân về những điều quan trọng trong cuộc sống. Các ví dụ có thể là sự sáng tạo, lòng trung thành, thành tựu, trải nghiệm mới hoặc dành thời gian cho người thân. Hiệu quả có thể được tăng cường bằng cách tưởng tượng mình hoàn thành những mục tiêu này và thực hiện các hành động phù hợp với các giá trị đó.

Lời khuyên

OLD không phải là một chẩn đoán được công nhận rộng rãi, nhưng nó miêu tả một cách gắn bó lãng mạn cồng kềnh mà nhiều người có thể quen thuộc. Cảm giác về OLD có thể liên quan đến các tình trạng phổ biến khác như BPD, OCD trong mối quan hệ và rối loạn nhân cách ranh giới. Hạn chế tiếp xúc với người không yêu bạn và tập trung vào việc xây dựng lòng tự trọng có thể giúp bạn giảm bớt sự cố chấp trong tình yêu.

Tác giả: BetterHelp Editorial Team