Buzz
Dù bạn quan tâm đến Black Friday hay không, bạn phải thừa nhận rằng những chiến dịch quảng cáo lòe loẹt thường có sức hút đối với mọi người để đến mua sắm.
Theo số liệu từ công ty tài chính công nghệ toàn cầu Finder, khoảng 132 triệu người Mỹ đã tham gia các sự kiện mua sắm vào dịp cuối năm, với mỗi người chi trung bình 708 USD. Điều này thể hiện mức độ cuồng mua sắm đồ giảm giá của đa số mọi người.
Theo tâm lý học gia Pauline Wallin, việc mua sắm 'săn sale' không phải là hành động hợp lý. Mua sắm hợp lý là khi chúng ta chỉ mua những thứ thực sự cần.
Tiến sĩ Chris Pagnani, bác sĩ tâm thần và giám đốc y tế của Hiệp hội tâm thần Rittenhouse (Mỹ), giải thích rằng việc mua sắm 'săn sale' thực chất là việc dùng tiền để mua sự hài lòng. Đây được gọi là 'liệu pháp bán lẻ', chỉ là hành động mua sắm để cảm thấy tốt hơn.
Pagnani giải thích rằng, dopamine là loại chất dẫn đầu trong nhóm chất dẫn truyền thần kinh, tạo ra cảm giác hạnh phúc trong não bộ, bao gồm serotonin, oxytocin và endorphin. Công việc của dopamine là mang lại niềm vui sảng khoái sau khi thực hiện các hoạt động liên quan đến sự tồn tại, như ăn uống hay sinh sản. Dù việc mua sắm không thể giúp bạn sinh tồn, nhưng việc săn sale và mua sắm có thể kích thích dopamine tăng cao, giống như chơi trò chơi và chiến thắng.
Ngoài ra, việc săn sale còn cung cấp cơ hội để mỗi người tạo liên kết, vui vẻ, so sánh, lập kế hoạch cho việc mua sắm mới hoặc đơn giản chỉ là thảo luận và chia sẻ với người khác. Tất cả những yếu tố này giải thích tại sao mua sắm có thể trở thành một thói quen nghiện và tại sao những người tham gia các sự kiện khuyến mãi Black Friday thường theo đuổi các ưu đãi tiếp theo.
Cách để kiểm soát thói quen mua sắm
Hãy tự hỏi mình liệu món đồ đó có thực sự cần thiết không?
Đa phần, chúng ta rơi vào cạm bẫy mua sắm chỉ vì món đồ đó đang được giảm giá, chứ không phải vì chúng ta cần nó. Điều này có nghĩa là, nếu một món đồ chỉ được giảm giá trong một thời gian ngắn, bạn có thể cảm thấy cấp bách muốn mua ngay lập tức.
Tuy nhiên, theo chuyên gia, việc không mua là một chiến lược hợp lý, đặc biệt nếu nó không đáp ứng nhu cầu hiện tại của bạn. Một câu hỏi hữu ích bạn nên đặt cho bản thân trước khi mua là 'Nếu món đồ đó không được giảm giá, liệu bạn có mua không?'. Nếu câu trả lời là không, hãy bỏ qua.
Việc quan trọng là bạn cần phải vượt qua hội chứng sợ bỏ lỡ (FOMO) để tập trung vào những điều thực sự quan trọng với bản thân. Hãy lập một danh sách những thứ cần mua, xác định ngân sách cụ thể và luôn tuân thủ chúng.
Đừng dính bẫy của từ 'miễn phí'
Ưu đãi 'mua 1 tặng 1' là chiến thuật bán hàng cổ điển nhưng vẫn rất phổ biến ngày nay. Sự thu hút của việc nhận một món quà miễn phí thường lớn hơn so với việc phải chi tiền mua, ngay cả khi số tiền đó bằng nhau. Trước một món hàng miễn phí như vậy, bạn cần phải tự hỏi 'Tôi có mua món đồ đó nếu nó không miễn phí không?'.
Hãy kiểm tra kỹ về giá gốc
Theo các chuyên gia, khi tham gia vào bất kỳ sự kiện giảm giá nào, bạn nên tiếp cận với một tinh thần hoài nghi lành mạnh, đặc biệt là trong việc so sánh giá bán và giá niêm yết.
Karla Dennis, một chuyên gia tài chính cá nhân tại La Palma, California, cho biết nhiều nhà bán lẻ có thể tăng giá trước khi giảm giá, tạo ra cảm giác giảm giá nhưng thực ra không phải vậy.
