Buzz
1. Khái niệm Tam quan là gì?
Tam quan được hiểu qua ba khía cạnh chính: kiến trúc, triết học và địa lý.
1.1 Tam quan trong Triết học là gì?
Trong triết học, tam quan phản ánh cách con người nhìn nhận và đánh giá thế giới xung quanh. Đây là cách nhìn nhận khách quan về cuộc sống, được hình thành từ ba yếu tố cơ bản:
- Thế giới quan hay vũ trụ quan: Những quan điểm và suy nghĩ của con người về thế giới xung quanh và mối liên hệ giữa con người với thế giới.
- Giá trị quan: Sự đánh giá tổng quát về ý nghĩa của các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống chúng ta.
- Nhân sinh quan: Thái độ của con người đối với các vấn đề quan trọng và cơ bản của cuộc sống và xã hội.
Tam quan ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức và hành vi của mỗi người đối với thế giới xung quanh. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các giá trị và đạo đức cá nhân.
1.2 Tam quan trong kiến trúc là gì?
Thuật ngữ 'tam quan' gồm 'tam' nghĩa là ba và 'quan' nghĩa là cửa. Trong kiến trúc, 'tam quan' thường đề cập đến 'cổng tam quan'. Vậy cổng tam quan là gì?
Cổng tam quan là một kiểu kiến trúc truyền thống, thường thấy ở các công trình cổ hoặc chùa chiền. Kiểu cổng này có ba cửa, với cửa chính ở giữa và hai cửa phụ bên cạnh. Các cửa được xây bằng gạch đá hoặc gỗ chắc chắn, thường được chạm khắc tinh xảo. Phần trên cùng của cổng thường được lợp mái và treo bảng tên địa danh.
Trong thời kỳ phong kiến, các công trình cung đình thường áp dụng thiết kế cổng tam quan. Cổng chính giữa được xây dựng lớn nhất dành cho vua chúa, trong khi hai lối đi hai bên được phân chia cho quan võ (bên phải) và quan văn (bên trái).
Cổng tam quan thường được phân thành hai loại chính:
- Cổng tam quan có gác: Loại cổng này được thiết kế nhỏ hơn, thường có thêm tầng mái và gác. Trong các chùa, gác thường dùng để đặt chuông.
- Cổng tam quan tứ trụ: Loại cổng này có bốn trụ vững chắc, tạo thành ba lối đi thay vì vách ngắn. Hai trụ giữa lớn hơn và cao hơn hai trụ bên ngoài. Các trụ được trang trí công phu và lộng lẫy.
Một số công trình ở Việt Nam còn có kiểu cổng tam quan biến thể. Ví dụ, cổng tam quan tại Chùa Sét (Hà Nội) được thiết kế với năm lối, tạo nên vẻ cổ kính và đồ sộ cho không gian.
1.3 Tam quan trong địa lý có nghĩa là gì?
Tam quan xuất hiện ở đâu? Trong lĩnh vực địa lý, 'tam quan' là tên gọi của hai phường thuộc thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định: Tam Quan Bắc và Tam Quan Nam.
Tam Quan Nam có diện tích gần 10km2, chia thành 7 khu phố. Đây là phường ven biển với đường bờ biển dài 4km, nổi tiếng với nghề bún bánh tráng và sản phẩm Bún số 8 Tam Quan Nam được bảo hộ bởi Cục Sở Hữu trí tuệ.
Tam Quan Bắc có diện tích khoảng 8km2 và được chia thành 10 khu phố. Cũng là một phường ven biển, thu nhập chủ yếu của người dân là từ nghề biển và đánh bắt thủy hải sản. Nơi đây nổi tiếng với nghề làm bánh tráng nước dừa được nhiều người biết đến.
2. Tam quan lệch lạc có nghĩa là gì?
Đây là những quan điểm lệch lạc, sai lầm của con người về thế giới quan, có thể do ảnh hưởng của môi trường sống, gia đình hoặc bản chất cá nhân. Những suy nghĩ này có thể tác động tiêu cực đến lối sống và hành vi, dẫn đến cái nhìn tiêu cực về bản thân và người khác. Dưới đây là 15 kiểu suy nghĩ lệch lạc phổ biến nhất:
2.1 Sàng lọc
Bạn tập trung vào các chi tiết tiêu cực và phóng đại chúng, đồng thời bỏ qua các khía cạnh tích cực của sự việc. Một chi tiết nhỏ có thể làm ảnh hưởng đến toàn bộ sự việc, khiến nó trở nên tồi tệ hơn thực tế. Khi bạn tách rời các yếu tố tiêu cực khỏi bối cảnh, chúng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nhiều.
2.2 Suy nghĩ phân cực
Mọi thứ được phân loại rõ ràng thành đen hoặc trắng, tốt hoặc xấu; bạn phải hoàn hảo hoặc thất bại hoàn toàn, không có sự trung dung hay vị trí ở giữa.
2.3 Khái quát hóa.
Bạn đưa ra kết luận dựa trên một sự kiện đơn lẻ hoặc một số ít bằng chứng. Nếu một lần xảy ra sự việc xấu, bạn có thể nghĩ rằng nó sẽ tiếp tục xảy ra trong tương lai. Các từ như 'luôn luôn' và 'không bao giờ' là dấu hiệu của lối suy nghĩ này. Sự khái quát hóa có thể dẫn đến một cuộc sống bị hạn chế khi bạn tránh né thất bại trong tương lai chỉ vì một sự việc, sự kiện đơn lẻ.
2.4 Đọc trước suy nghĩ
Bạn không cần người khác phải nói ra, bạn đã biết họ đang cảm thấy gì và lý do hành động của họ. Đặc biệt, bạn có khả năng dự đoán cảm nhận của người khác về bạn. Việc đọc trước suy nghĩ dựa trên một quá trình gọi là 'phép chiếu', trong đó bạn tưởng tượng rằng người khác cảm nhận và phản ứng giống như bạn. Vì vậy, bạn có thể không quan sát hoặc lắng nghe đủ kỹ, dẫn đến việc không nhận ra sự khác biệt thực sự của người khác. Những người đọc trước suy nghĩ thường đưa ra kết luận chủ quan mà không kiểm tra tính chính xác với người khác.
2.5 Biến mọi thứ thành hiểm họa.
Bạn luôn hình dung về các tình huống tồi tệ có thể xảy ra. Khi bạn nghe hoặc chú ý đến một vấn đề nào đó, bạn bắt đầu lo lắng về những điều xấu có thể xảy ra. Bạn tự hỏi điều gì sẽ xảy ra nếu mọi thứ trở nên tồi tệ?
2.6 Riêng tư hóa
Bạn có xu hướng nghĩ rằng mọi hành động hoặc lời nói của người khác đều phản ánh về bạn. Bạn cũng so sánh mình với người khác, cố gắng xác định ai thông minh hơn hay ai hấp dẫn hơn,...
2.7 Nhầm lẫn về khả năng kiểm soát
Khi cảm thấy bị các yếu tố bên ngoài kiểm soát quá mức, bạn có thể cảm thấy mình là nạn nhân và không có quyền lực. Ngược lại, nếu bạn tự đặt ra quá nhiều yêu cầu cho bản thân, bạn có thể cảm thấy mình phải chịu trách nhiệm cho niềm vui và nỗi buồn của người khác.
2.8 Nhầm lẫn về sự công bằng
Bạn cảm thấy không công bằng khi những người khác không chia sẻ quan điểm công bằng của bạn hoặc không hành động theo cách bạn cho là hợp lý.
2.9 Đổ lỗi
Bạn tin rằng người khác phải gánh chịu những nỗi đau của bạn hoặc ngược lại, tự đổ lỗi cho bản thân về mọi vấn đề. Đổ lỗi thường là cách bạn khiến người khác phải chịu trách nhiệm cho những lựa chọn và quyết định của bạn. Khi đổ lỗi, bạn thường từ chối trách nhiệm của mình để tập trung vào nhu cầu cá nhân, hoặc tìm kiếm nơi khác để đáp ứng mong muốn của mình.
2.10 Quá quy tắc
Bạn đặt ra một loạt quy tắc nghiêm ngặt về cách bạn và người khác nên cư xử. Khi ai đó không tuân thủ những quy tắc này, bạn dễ bị nổi giận, và cảm thấy tội lỗi nếu chính bạn vi phạm các nguyên tắc đó.
2.11 Tư duy dựa trên cảm xúc
Bạn tin rằng cảm xúc của bạn luôn đúng. Nếu bạn cảm thấy ngu ngốc và buồn chán, bạn nghĩ mình thực sự như vậy. Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, bạn tin rằng mình đã làm sai. Vấn đề với 'tư duy theo cảm xúc' là cảm xúc có thể bị ảnh hưởng bởi những suy nghĩ lệch lạc, dẫn đến việc bạn đánh giá sai thực tế.
2.12 Ảo tưởng về việc thay đổi người khác
Bạn kỳ vọng rằng người khác sẽ thay đổi để phù hợp với mong muốn của bạn, với hy vọng rằng nếu bạn đủ kiên nhẫn hoặc chiều chuộng họ, họ sẽ thay đổi. Tuy nhiên, bạn chỉ có thể kiểm soát và thay đổi chính mình. Niềm tin ẩn sau lối nghĩ này là bạn cho rằng hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hành động của người khác, nhưng thực tế, hạnh phúc của bạn đến từ nhiều quyết định và hành động của chính bạn.
2.13 Dán nhãn toàn diện
Bạn tổng quát hóa một hoặc hai đặc điểm (của bản thân hoặc người khác) và từ đó đưa ra một nhận xét tiêu cực chung cho toàn bộ. Việc dán nhãn toàn diện bỏ qua mọi bằng chứng trái ngược, hình thành cái nhìn phiến diện và hạn hẹp về thế giới. Khi dán nhãn cho chính mình, điều này có thể làm giảm sự tự tin, trong khi dán nhãn người khác có thể dẫn đến những kết luận vội vàng, mâu thuẫn trong các mối quan hệ và định kiến.
2.14 Tôi luôn đúng
Bạn luôn tìm cách chứng minh rằng ý kiến và hành động của mình là chính xác. Sự sai lầm là điều không thể chấp nhận và bạn sẵn sàng làm mọi thứ để khẳng định sự đúng đắn của mình.
2.15 Ảo tưởng về phần thưởng
Bạn kỳ vọng mọi sự hy sinh và từ bỏ lợi ích cá nhân của mình sẽ được đền đáp như thể có ai đó đang ghi chép công lao của bạn. Khi phần thưởng không đến như mong muốn, bạn cảm thấy thất vọng. Vấn đề là, dù bạn luôn làm việc tốt, bạn không thực sự đầu tư tâm huyết vào đó và đang tự làm tổn thương cả về thể chất lẫn tinh thần.
Gần đây, Mytour đã giới thiệu nội dung về Tam quan là gì và tam quan lệch lạc là gì? Hy vọng thông tin này sẽ hữu ích cho quý độc giả. Xin cảm ơn sự quan tâm của các bạn!
