Kỹ năng bán hàng là những kỹ năng không thuộc về lĩnh vực kỹ thuật, liên quan đến cách mà mọi người thực hiện công việc để bán sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp cho khách hàng. Kỹ năng sales bao gồm các đặc điểm cá nhân, tính cách và khả năng giao tiếp cần thiết để thành công trong công việc. Kỹ năng mềm là những đặc điểm đặc trưng cho cách mà nhân viên sales tương tác với khách hàng tiềm năng hoặc khách hàng của doanh nghiệp.
Trong khi các kỹ năng cứng hơn, chủ yếu là kỹ thuật và thường dễ xác định và đo lường hiệu suất hàng ngày, thì kỹ năng mềm là những gì mà nhân viên học được thông qua quá trình liên tục tiếp xúc và giao tiếp.
Trí tuệ cảm xúc là khả năng hiểu được cảm xúc của bản thân cũng như cảm nhận của khách hàng để điều chỉnh phù hợp. Điều này rất quan trọng trong bán hàng vì sales cần biết khi nào nên thể hiện những đặc điểm nhất định như sự đồng cảm, tự tin hoặc trấn an dựa trên những gì khách hàng thể hiện. Thực tế, khách hàng thường mua hàng dựa trên cảm xúc hơn là logic, do đó việc chốt đơn sẽ dễ dàng hơn nếu sales có thể đọc được cảm xúc của khách hàng.
Kỹ năng mềm này thường được phát triển một cách tự nhiên bằng cách giao tiếp thường xuyên. Tuy nhiên, cũng có thể học được thông qua các khóa học, thực hiện các bài kiểm tra để đo lường trí tuệ cảm xúc và biết được những vấn đề cụ thể nào mà bản thân cần cải thiện.
Kỹ năng đàm phán là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của một chuyên gia bán hàng thành công. Nó giúp người bán hàng tương tác hiệu quả với khách hàng, thuyết phục về giá trị sản phẩm, dịch vụ của mình, xây dựng mối quan hệ tốt với họ. Kỹ năng đàm phán còn giúp chuyên gia bán hàng thương lượng với các đối tác, nhà cung cấp,... để đạt được thỏa thuận có lợi cho cả hai bên.
Kỹ năng đàm phán xuất sắc giúp hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và các vấn đề quan trọng của khách hàng. Điều này giúp tùy chỉnh đề xuất để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của họ. Trong quá trình đàm phán, sales cần tạo ra các đề xuất hấp dẫn, xây dựng một môi trường kinh doanh bền vững và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển trong tương lai.
Trong quá trình bán hàng, có thể xuất hiện mâu thuẫn, khiếu nại từ khách hàng. Kỹ năng đàm phán tốt sẽ giúp giải quyết những vấn đề này một cách lịch sự và hiệu quả, thậm chí biến chúng thành cơ hội tốt hơn cho cả hai bên.
Kỹ năng trình bày giúp chuyên gia bán hàng truyền đạt thông tin về sản phẩm, dịch vụ của mình một cách rõ ràng, dễ hiểu và thuyết phục. Nó cũng giúp giải thích các tính năng và lợi ích của sản phẩm một cách chi tiết và thuyết phục về giá trị của nó.
Ngoài ra, kỹ năng trình bày chuyên nghiệp cũng giúp nhân viên bán hàng xây dựng niềm tin và sự tin tưởng của khách hàng. Họ có thể đáp ứng nhu cầu, giải quyết vấn đề và đề xuất giải pháp phù hợp cho khách hàng.
Kỹ năng quan sát hiệu quả giúp người bán hàng hiểu rõ nhu cầu của khách hàng, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp và tạo ra giá trị cho họ. Khi quan sát, nhân viên bán hàng có thể tìm hiểu về tình trạng tài chính, nhu cầu sử dụng sản phẩm/dịch vụ, sở thích và thái độ của khách hàng.
Kỹ năng quan sát cũng giúp nhân viên nắm vững thông tin về sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp, từ đó giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng một cách chính xác và chuyên nghiệp. Đồng thời, nó cũng giúp xây dựng mối liên kết, gắn kết với khách hàng, tạo ra sự tương tác tích cực.
Có thể nói, kỹ năng giao tiếp hiệu quả là một yêu cầu cơ bản trong công việc của một nhân viên sales. Đây được coi là một trong những kỹ năng quan trọng nhất để thành công trong công việc bán hàng. Kỹ năng giao tiếp giúp nhân viên sales có thể tương tác, trao đổi thông tin, giải thích sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp một cách rõ ràng và thuyết phục khách hàng chốt đơn.
Ngoài ra, kỹ năng giao tiếp còn giúp nhân viên sales xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng, giúp họ cảm thấy thoải mái và tin tưởng hơn khi giao dịch. Giao tiếp hiệu quả cũng có nghĩa là biết khi nào nên im lặng, tức là lắng nghe tích cực. Với suy nghĩ này, hãy cố gắng điều chỉnh cách giao tiếp của mình cho phù hợp dựa trên các tín hiệu bằng lời nói và phi ngôn ngữ của khách hàng.
Là một phần của quá trình phát triển mối quan hệ với khách hàng tiềm năng, nhân viên sales cần phải là một người biết kể những câu chuyện tuyệt vời. Sau khi hiểu được điều gì gây ấn tượng với khách hàng về mặt cảm xúc, hãy tạo ra một câu chuyện hấp dẫn, bao gồm các tính năng của sản phẩm theo cách tự nhiên để kết nối với cảm xúc của khách hàng. Kỹ năng này phần lớn dựa trên kỹ năng giao tiếp và lắng nghe xuất sắc.
Khả năng bán hàng thông qua nghệ thuật thuyết phục là một phần quan trọng của nhân viên sales. Thuyết phục không có nghĩa là thuyết phục khách hàng mua thứ gì đó mà không đáp ứng nhu cầu của họ. Mà thuyết phục chính là giúp họ nhìn thấy những vấn đề mà giải pháp của mình có thể khắc phục, giải quyết được, đồng thời thể hiện một cách bán hàng độc đáo để làm cho sản phẩm/dịch vụ đó phù hợp với khách hàng nhất. Bên cạnh đó, thuyết phục cũng là việc khiến khách hàng tiềm năng xem xét các lựa chọn và giải pháp thay thế khi giải pháp kia chưa phù hợp với họ.
Các nhà lãnh đạo không phải là những người duy nhất cần phải quyết đoán. Nhân viên sales cũng phải có khả năng làm việc độc lập và sự quyết đoán trong hầu hết tình huống. Bởi trong công việc bán hàng, thời gian là một yếu tố quan trọng, các quyết định nhanh chóng và chính xác của nhân viên bán hàng có thể ảnh hưởng đến quy trình bán hàng và kết quả kinh doanh của công ty.
Nhân viên bán hàng cần phải có khả năng quyết đoán trong các tình huống khác nhau, ví dụ như quyết định giá cả, thời gian giao hàng, đưa ra lời đề nghị khuyến mãi,... Khi đưa ra quyết định, nhân viên cần phải cân nhắc các yếu tố khác nhau như lợi ích của khách hàng, lợi nhuận của công ty và các yếu tố thị trường.
Tầm quan trọng của kỹ năng bán hàng này bắt nguồn từ thực tế là chỉ rất ít khách hàng thật sự tin tưởng các nhân viên sales. Khách hàng có nhận thức rằng, các đại diện bán hàng chỉ quan tâm đến việc chốt đơn, hoàn tất hợp đồng, bất chấp việc nó có thực sự mang lại lợi ích tốt nhất cho khách hàng hay không. Đây là lý do tại sao khả năng đặt mình vào vị trí của người khác và hoàn toàn hiểu được suy nghĩ, cảm xúc của họ là một yếu tố cần quan tâm trong việc xây dựng lòng tin.
Sự đồng cảm cho thấy lòng thành thật của nhân viên bán hàng trong việc hỗ trợ khách hàng. Việc hỗ trợ khách hàng cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn khi họ có thể tin tưởng vào nhân viên và nhận ra rằng sự quan tâm của họ giúp họ giải quyết vấn đề cá nhân chứ không chỉ là để bán hàng.
Giải quyết vấn đề đề cập đến khả năng tìm ra giải pháp cho các vấn đề hiện tại và tiềm năng. Trong kỹ năng bán hàng, nhân viên bán hàng cần phải tự chủ trong việc xử lý những điều có thể làm chậm quá trình bán hàng.
Kỹ năng này cũng đề cập đến việc giúp khách hàng đạt được mục tiêu hoặc giảm thiểu các vấn đề họ đang gặp phải. Kỹ năng giải quyết vấn đề đi kèm với kinh nghiệm trong việc nhận diện vấn đề, tìm ra nguyên nhân cốt lõi của chúng, sau đó đề xuất các hướng xử lý phù hợp và hiệu quả. Cách giải quyết vấn đề có thể thay đổi tùy thuộc vào khách hàng mà nhân viên đang phục vụ, đề xuất các giải pháp sáng tạo và tùy chỉnh cho khách hàng của họ.
Ví dụ: Nhân viên bán hàng gặp vấn đề trong việc giới thiệu một sản phẩm bị hỏng cho khách hàng. Trong trường hợp này, khách hàng cảm thấy không được tôn trọng, họ tức giận và muốn chuyển sang sử dụng sản phẩm của đối thủ cạnh tranh.
Mục tiêu chính của các kỹ năng bán hàng vẫn là hoàn tất giao dịch và thu hút khách hàng quay lại. Kỹ năng hoàn tất giao dịch là một kỹ năng mà mỗi người đã tích lũy sau những cuộc gặp gỡ liên tục, hiểu rõ tâm lý của khách hàng và tìm ra giải pháp phù hợp cho vấn đề của họ.
Lưu ý, kỹ năng này cần phải được thực hiện một cách khéo léo, tinh tế và dẫn dắt một cách tự nhiên. Hãy khiến họ tự nguyện mua hàng, sử dụng dịch vụ với sự sẵn lòng và hài lòng, không phải vì sự ép buộc hoặc thúc đẩy quá mức từ phía nhân viên. Hãy nhớ rằng, bán hàng là để thu hút khách quay lại và tạo dựng mối quan hệ lâu dài với thương hiệu, không phải làm khách hàng cảm thấy không thoải mái và rời bỏ doanh nghiệp chỉ vì sự thiếu tinh tế từ nhân viên bán hàng.
Khả năng thích nghi nhanh chóng là rất quan trọng trong lĩnh vực bán hàng vì sở thích và xu hướng mua sắm của người tiêu dùng cùng với bối cảnh bán hàng đang không ngừng thay đổi. Do đó, các nhân viên bán hàng cần phải điều chỉnh phù hợp. Ví dụ, bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội, phát trực tiếp,... đã trở nên phổ biến. Điều này đã thay đổi hoặc bổ sung các hoạt động truyền thống như cuộc gọi điện thoại hoặc gửi email để tiếp cận khách hàng tiềm năng.
Trong những năm gần đây, một trong những cách mà Covid-19 đã ảnh hưởng đến doanh số bán hàng là các nhân viên phải thích nghi với các kênh liên lạc mới. Ví dụ, các nền tảng mạng xã hội như Tiktokshop, phát trực tiếp, video ngắn, podcast,... Điều này yêu cầu họ phải nhanh chóng đáp ứng xu hướng để nâng cao doanh số và tăng cường lợi thế cạnh tranh so với đối thủ.
Như đa số các công việc trong mọi ngành nghề, nhân viên bán hàng cần phải có kỹ năng làm việc nhóm để hợp tác tốt với những người khác trong các dự án kinh doanh. Trong nhiều trường hợp, một giao dịch lớn đến mức cần nhiều hơn một nhân viên để làm việc cùng nhau một cách chặt chẽ. Đồng thời, việc có thêm các chuyên gia khác tham gia vào quy trình bán hàng cũng là điều quan trọng.
Công việc bán hàng thường liên quan đến nhiều bộ phận khác nhau trong công ty như sản xuất, kế toán, marketing,... Kỹ năng làm việc nhóm giúp họ làm việc hiệu quả, phối hợp với nhau để đạt được kết quả tốt nhất, đồng thời giải quyết các mâu thuẫn và khó khăn trong quá trình làm việc. Điều này cũng giúp họ học hỏi từ đồng nghiệp và phát triển kỹ năng của mình.
- Luôn học hỏi và cập nhật kiến thức
- Đặt ra mục tiêu ngắn hạn
- Thực hành và rút kinh nghiệm
- Đánh giá hiệu suất làm việc
Để nâng cao kỹ năng bán hàng và đạt được doanh số cao, nhân viên sales cần phải có thói quen nghiên cứu và cập nhật kiến thức hàng ngày về sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp, về kỹ năng bán hàng cần thiết, về xu hướng và thị hiếu mua hàng của khách hàng hiện tại,... Đặc biệt, trong thời đại Cách mạng 4.0 đang phát triển mạnh mẽ, doanh nghiệp đang cần những nhân viên digital sales xuất sắc (digital sales là gì - Nhân viên bán hàng trên nền tảng công nghệ số).
Thói quen này giúp phát sinh nhiều ý tưởng mới về thị trường và cách tiếp cận khách hàng. Đồng thời, việc cập nhật kiến thức mới cũng giúp xây dựng các kế hoạch mới phù hợp với nhu cầu của khách hàng, giúp tăng doanh số và đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Việc đặt ra mục tiêu ngắn hạn giúp tập trung vào những gì cần làm trong thời gian ngắn để đạt được kết quả mong muốn. Khi có mục tiêu rõ ràng, chúng ta có thể tập trung và định hướng công việc, đo lường tiến độ, tự tạo động lực và tự đánh giá bản thân, sau đó có thể cải thiện các kỹ năng còn thiếu hoặc điểm yếu của bản thân.
Cách tốt nhất để trở thành một nhà bán hàng giỏi là không ngừng học hỏi, áp dụng kiến thức vào thực tế và rút kinh nghiệm từ những giao dịch với khách hàng. Những hành động lặp lại giúp nhân viên làm quen với quy trình bán hàng, từ việc tiếp cận khách hàng, tạo mối quan hệ đến cách thuyết phục và đàm phán. Khi thực hành liên tục, kỹ năng sẽ trở nên tự nhiên và mạnh mẽ hơn.
Thực hành giúp nhận biết những khía cạnh cần cải thiện và phát huy điểm mạnh. Đồng thời, khi gặp nhiều tình huống và khách hàng khác nhau, họ sẽ hiểu rõ hơn về nhu cầu và quyết định mua hàng của khách hàng, từ đó điều chỉnh phương pháp bán hàng phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
Sau mỗi giao dịch, hãy đánh giá lại kết quả và cách tiếp cận để rút kinh nghiệm và cải thiện. Đồng thời, lưu lại những kinh nghiệm, bài học và kỹ năng đã học được từ các hoạt động bán hàng trước đó. Đừng quên ghi chép lại những bài học và kinh nghiệm trong một sổ tay hoặc tài liệu để góp phần vào quá trình học tập và phát triển kỹ năng bán hàng.
Ngoài ra, khi phân tích số liệu, nhân viên sales có thể nhận ra được những sản phẩm/dịch vụ bán chạy nhất, từ đó hợp tác với các đồng nghiệp, bộ phận khác để đề xuất các chiến lược bán hàng phù hợp.
- Làm thế nào để tìm kiếm khách hàng?
- Cách chăm sóc và giữ chân khách hàng?
- Làm thế nào để phát triển kỹ năng thuyết phục khách hàng?
Để tiếp cận khách hàng, nhân viên bán hàng có thể áp dụng nhiều cách khác nhau, từ việc sử dụng mạng xã hội (Facebook, Tiktok, Instagram,...), website, tham gia sự kiện, hội thảo, đến việc tận dụng mối quan hệ cá nhân. Đặc biệt, khách hàng hiện tại có thể trở thành nguồn khách hàng tiềm năng quan trọng. Để duy trì mối quan hệ tốt với khách hàng hiện tại, có thể cung cấp chương trình khuyến mãi, giới thiệu sản phẩm/dịch vụ cho họ giới thiệu đến người khác. Hoặc tìm kiếm doanh nghiệp, tổ chức liên quan để thảo luận về cơ hội hợp tác và tiếp cận khách hàng mới.
- Đảm bảo sản phẩm/dịch vụ đáp ứng nhu cầu khách hàng
- Xây dựng mối quan hệ chân thành bằng cách tạo sự tin tưởng và giao tiếp tốt, như gọi điện hoặc gửi email để hỏi thăm, hiểu thêm về nhu cầu của họ
- Tặng quà nhỏ như khuyến mãi, phiếu giảm giá, sản phẩm tặng kèm miễn phí cho khách hàng
- Cải thiện dịch vụ sau bán hàng, đảm bảo hỗ trợ và giải đáp thắc mắc của khách hàng nhanh chóng và hiệu quả
- Thường xuyên cập nhật, nâng cấp sản phẩm/dịch vụ để đáp ứng nhu cầu và thị hiếu của khách hàng.
- Lắng nghe và hiểu biết về khách hàng, hỏi về vấn đề họ đang gặp phải và mong muốn của họ, từ đó đưa ra giải pháp và sản phẩm phù hợp
- Sử dụng ngôn ngữ thân thiện và dễ hiểu, tránh sử dụng thuật ngữ chuyên ngành khiến khách hàng cảm thấy khó chịu, khó hiểu
- Kể câu chuyện và minh họa bằng ví dụ giúp truyền đạt thông điệp dễ hiểu hơn, hình dung được vấn đề và tạo sự kết nối với khách hàng
- Cố gắng bán giải pháp, lợi ích chứ đừng bán sản phẩm
- Xây dựng sự tin tưởng tuyệt đối với khách hàng là yếu tố quan trọng để thuyết phục họ. Có thể giới thiệu về chính sách bảo hành, đổi trả, các đánh giá tích cực từ khách hàng trước đó,...
- Kỹ năng bán hàng không chỉ là việc làm, mà còn là những kỹ năng quan trọng giúp xây dựng và duy trì mối quan hệ với khách hàng tiềm năng. Kỹ năng này bao gồm các phẩm chất xã hội và tính cách cho phép nhân viên bán hàng tạo dựng mối quan hệ tốt với người khác, hiểu được nhiều quan điểm trong các khía cạnh khác nhau, đồng thời có kỹ năng giao tiếp xuất sắc. Bằng những kỹ năng bán hàng tuyệt vời này, nhân viên có thể tạo ra nhiều mối quan hệ đáng tin cậy, giải quyết vấn đề hiệu quả và cuối cùng là chốt được nhiều giao dịch mua bán hơn.