Trong vài năm qua, ngành IT luôn được xem là một ngành hot, công việc nhẹ nhàng, lương cao và nhu cầu tuyển dụng vô cùng lớn. Vì vậy, rất nhiều bạn trẻ được truyền cảm hứng và đam mê trở thành lập trình viên, đắm mình vào việc học ngành này!
có rất nhiều niềm vui
nhiều sự trả giá và hy sinh
nên cân nhắc chọn ngành khác
Chuyện học công nghệ, sự đào thải và tuổi nghề
Trong lĩnh vực IT, công nghệ luôn thay đổi nhanh chóng, kiến thức của bạn có thể nhanh chóng trở nên lỗi thời nếu không thường xuyên cập nhật.
Cách đây một thập kỷ, việc làm web chỉ yêu cầu kiến thức cơ bản về server và HTML, CSS. Gần đây, web đã trở nên rất phức tạp với hàng loạt công nghệ cần học từ front-end, back-end, API, đến framework.
Trước đây, lập trình di động là viết cho Symbian OS, chạy trên Java ME. Hiện nay, lập trình di động là viết cho Android, iOS, còn Windows Phone và Symbian đã biến mất từ lâu.
Các framework cũng liên tục thay đổi và phát triển. Angular 2 hoàn toàn khác biệt so với Angular 1 (AngularJS). React Hook mới cũng thay đổi nhiều cách viết React Component.
Vì vậy, không thể học trong trường rồi an nhàn làm việc cả đời, mà cứ vài tháng hoặc vài năm bạn phải cập nhật kiến thức. Nếu không, bạn sẽ bị lạc hậu, không theo kịp thời đại và khó tìm việc.
Lập trình viên thường có tuổi nghề ngắn.
Mình đã làm việc với vài anh dev 3x, 4x, có cả các bác 6x nhưng vẫn code cứng, kiến thức uyên thâm, từ cờ lao đến DevOps. Nếu vẫn duy trì phong độ này thì không lo thất nghiệp đâu!
Công việc lập trình nhiều áp lực và tốn nhiều thời gian.
Mình đã viết một bài về những áp lực trong ngành lập trình. Theo ngành này, nếu không may bạn sẽ phải đối mặt với áp lực công việc và OT triền miên.
Thời gian estimate thường ngắn và chi phí thấp.
Ở một số công ty start-up, ngày ra mắt sản phẩm đã được ấn định trước. Nếu gần đến hạn mà sản phẩm chưa xong, anh em phải OT để kịp tiến độ.
Việc OT nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tâm trạng và năng suất làm việc. Hơn nữa, mất thời gian OT cũng làm giảm thời gian dành cho gia đình, người thân và các hoạt động giải trí khác.
Tất nhiên không phải công ty nào cũng vậy, từ trước đến giờ mình đi làm ít khi phải OT. Phận dev như thuyền trôi sông, trong nhờ đục chịu. Nếu không thích OT thì hãy tìm những công ty/team ít OT. Nghĩ lại, nhiều ngành khác như marketing, agency, design cũng thường xuyên OT mà.
Nhiều bài báo hay thổi phồng rằng lập trình viên có lương “nghìn đô”, lương trăm triệu. Con số này có thật nhưng không nhiều, chủ yếu là của các bác senior với vài năm kinh nghiệm, hoặc làm trong các lĩnh vực Data/AI/ML có bằng thạc sĩ, hoặc làm việc ở nước ngoài.
Lương của dev thường chỉ cao hơn lương văn phòng và mặt bằng chung một chút: Junior thì 10-15 triệu, senior/team lead thì 20-100 triệu tùy năng lực và trình độ.
Ngoài lương ra, thưởng của dev không thể nhiều bằng các trưởng phòng, manager cấp cao. Hầu như không có lậu, vì dev rất ít khi có khái niệm biếu sếp. Thậm chí sếp mà thái độ là còn có khi bị chửi lại.
Vì vậy, làm dev thì lương khá, đủ sống, cao hơn mặt bằng chung một chút. Nhưng để giàu thì khá khó, có khi không bằng những người làm MMO kiếm tiền tỉ mỗi tháng.
Trước khi vào Đại học, mình cứ nghĩ làm lập trình viên sẽ tạo ra những ứng dụng tầm cỡ với hàng triệu người dùng như Windows; hoặc làm game đình đám như Final Fantasy; hoặc nghiên cứu các thuật toán AI cao cấp.
Đi làm rồi, mình mới nhận ra công việc của lập trình viên 69.96% là phát triển các ứng dụng CRUD 'thêm bớt xoá sửa', ghi dữ liệu, đọc dữ liệu, hiển thị dữ liệu. Nếu làm cho doanh nghiệp, bạn sẽ thấy nhàm chán vì suốt ngày tạo form, sửa form, cập nhật CSV/Excel, xuất báo cáo.
Viết code một thời gian cảm thấy giống như… trâu cày, tay to vì viết nhiều nhưng chất xám không nhiều. Đôi khi bạn mất 1-2 ngày chỉ để sửa một lỗi nhỏ, tìm hiểu lý do tại sao thư viện hay cấu hình không chạy.
Mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp
Khi yêu cầu và quy trình trở nên phức tạp, người dùng tăng lên, việc đảm bảo hệ thống chạy ổn định, dễ mở rộng… cũng là những bài toán rất thú vị!
Tóm lại
Việc viết code đem lại niềm vui,
Cảm thấy hạnh phúc khi tạo ra nó
Nhưng chỉ là một phần rất nhỏ
Nguồn: Tôi đi lạc trên bước đường code