[Tâm Sự Tuổi Trẻ] Suy Ngẫm của Một Nhân Viên Ngân Hàng: Một Góc Nhìn Tinh Tế Về Lĩnh Vực Tài Chính

Những ngày gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng đang rộ lên những bài báo như 'Ngân hàng ra sức tăng lương, phát thưởng...', 'Việc tuyển dụng tại ngân hàng đang được triển khai mạnh mẽ, mục tiêu tăng cao...', 'Ngân hàng đang trải qua thời kỳ phồn thịnh ...' trong khi chỉ vài tuần trước đó, cũng chính các báo này, những bài viết về Ngân hàng và Nhân viên Ngân hàng cũng được 'đặc biệt' đăng tải với những dòng bài vừa gây cấn đủ để gây chú ý đại chúng với những thông tin như: 'Thu nhập của nhân viên Ngân hàng không đủ để mua gói mì...', 'Thu nhập của nhân viên Ngân hàng không bằng mức lương của một người giúp việc...'.

Dễ nhận thấy rằng, không ai hiểu được tâm trạng và suy nghĩ của các nhà báo, họ đang lấy thông tin từ đâu, viết theo kiểu nào mà mỗi khi có bài viết, xã hội lại phản ứng dữ dội, đặc biệt là những người làm việc trong ngành.

Vậy, sự thật là gì?

Từ góc nhìn của một 'đứa trẻ' làm việc tại Ngân hàng, đã trải qua nhiều khó khăn, tôi muốn chia sẻ quan điểm cá nhân - tuy nhiên, đây chỉ là góc nhìn của một phần người trong ngành. Các bạn có thể thảo luận, đóng góp ý kiến để bức tranh trở nên đa chiều hơn.

Thứ nhất: Làm việc tại Ngân hàng có thực sự dễ dàng?

Với câu hỏi như thế này, người ngoài đường chắc chắn sẽ nói: sướng đời như thế mà còn đòi hỏi điều gì nữa? Ngày nào cũng ăn trắng, mưa chẳng ướt da, nắng chẳng chạm tới đầu, lương không cao lắm nhưng so với mức lương trung bình của xã hội thì mày thuộc hàng sang chảnh, phải không!!!

Còn đám bạn bên trong chắc chắn cũng sẽ nói: mày giỏi thì vào đây mà làm đi, trong chán ngoài thèm, ra ngoài không sung sướng chút nào. Được vài đồng lương áp lực tới chết cha, hết khách chửi, sếp chửi về nhà chồng chửi... đủ thứ chửi đổ lên đầu!

Nếu tiếp tục cãi nhau như thế này thì không có gì đáng ngạc nhiên khi báo chí sẽ khen ngày nào, chiều hỏi chẳng thương tiếc.

Theo tôi, làm ngân hàng có sướng - khổ phụ thuộc vào cảm nhận và tâm trạng của từng người. Nếu định rõ, vào ngân hàng để ăn trắng, sang trọng check-in kiếm lương bậc triệu thì công việc thực sự của nhân viên ngân hàng quả là một công việc đáng sợ chứ không phải chỉ là khổ! Nhưng nếu ngược lại, nếu định rõ từ trước, vào ngân hàng, làm công việc mình thật sự đam mê, chấp nhận đánh đổi, chấp nhận rủi ro thì công việc thực sự sẽ trở nên nhẹ nhàng và dễ chịu hơn nhiều.

Không thể phủ nhận, có rất nhiều nhân viên ngân hàng thành công, nhưng nhiều hơn thế là những người thất bại - thất bại từ trong lòng nước bằng thái độ, kỹ năng và hiểu biết.

Cá nhân tôi luôn đánh giá nhân viên ngân hàng là những người có tài, và hầu hết họ đều sẵn lòng cho công việc có tính chiến đấu cao, đòi hỏi sự kiên nhẫn + thái độ cầu thị phù hợp. Nhưng cũng phải thừa nhận, gần đây tôi cảm thấy thế hệ này ngày càng yếu đuối, thế hệ làm việc không nhiệt huyết, chỉ biết than thở mà không biết làm. Xin lỗi quý độc giả, tôi sử dụng ngôn từ thô tục để diễn tả chân thực hơn về ngữ cảnh. Chính những người như thế này đang dần làm hỏng hình ảnh của một thế hệ nhân viên ngân hàng.

Về vấn đề sướng, khổ: Nếu anh biết rõ định hướng, khi nào cương, khi nào nhu, khi nào kiên nhẫn khi nào chiến đấu thì cuộc sống và công việc của anh sẽ dễ dàng hơn, đầy niềm vui hơn. Không phải ai bảo sướng hay ai bảo khổ - mà mỗi người, mỗi nhân viên ngân hàng cần tự biết cân bằng cuộc sống của mình. Biết nắm bắt và biết buông bỏ khi cần. Ngược lại, nếu anh cố chấp bon chen, theo đuổi cảm giác được nói về, tự tạo áp lực cho mình thì ngoài công việc, tâm trí anh sẽ nặng trĩu với những so đo, tính toán và làm màu - điều này khiến cuộc sống của anh trở nên khó khăn và bức bách hơn nhiều.

Ngành Ngân hàng, vốn đã căng thẳng, căng thẳng vì rủi ro, căng thẳng vì tiếp xúc trực tiếp với tiền bạc và căng thẳng vì sự chỉ trích từ xã hội. Vậy thì chẳng lẽ mỗi nhân viên ngân hàng phải tự làm mình căng thẳng hơn bằng cách quan tâm đến những điều không đáng? Sống 'tử tế' bằng tâm hồn là cách tốt nhất để cân bằng cuộc sống và cảm thấy thoải mái trước các câu hỏi: Làm Ngân hàng sướng hay khổ?

Thứ hai: Mức lương của Ngân hàng có cao không?

Thế nào mới gọi là cao? Tôi có được trả 10 triệu nhưng luôn phải đối mặt với áp lực kỷ luật, nguy cơ mất việc hoặc luôn tiềm ẩn rủi ro pháp lý, liệu đó có phải là mức lương cao hơn so với người giúp việc chỉ nhận 3-4 triệu nhưng có cuộc sống đầy đủ?

Thực tế, so với mức lương trung bình, lương của nhân viên ngân hàng được coi là khá. Nhưng đối với kỳ vọng của chính họ thì luôn thấp hơn. Hiếm có nhân viên nào tự mình khẳng định lương của mình cao!

Đơn giản vì với công việc áp lực, rủi ro cao và liên tục tiếp xúc với tiền bạc, mong muốn thu nhập cao hơn là điều dễ hiểu. Nhưng ít ai hiểu rằng, bạn tạo ra 10 đồng lợi nhuận cho Ngân hàng, Ngân hàng không thể trả cho bạn 10 đồng lợi nhuận đó. Vì nếu chỉ có một mình bạn, Ngân hàng không thể tồn tại được. Thế nên tiền từ đâu mà mua máy tính cho bạn, mua đồng phục cho bạn, xây dựng trụ sở cho bạn, tiền từ đâu nuôi bộ máy hành chính để viết báo cáo cho bạn, quản lý rủi ro cho bạn và cho Ngân hàng ..... Ngân hàng là một hệ thống phức tạp, vận hành nó cần rất nhiều tiền để chi phí được phân bổ khắp nơi. Do đó, nếu chỉ nhìn vào mức lương mà đòi hỏi thì rõ ràng lương luôn là không đủ!

Nhưng nếu nhìn từ một khía cạnh khác, hãy suy nghĩ xem, ở bên ngoài kia, có nhiều người không có công việc để làm, họ sẵn lòng làm bất cứ việc gì bất chấp nguy hiểm để có thu nhập. Đừng nói họ ngu ngốc, không phải vậy đâu, mỗi người đều có sự lựa chọn và mỗi lựa chọn đều như nhau, nếu hiểu rõ tình hình của mình thì đôi khi việc 'chấp nhận' một điều gì đó không mấy mong muốn sẽ dễ chịu hơn nhiều.

Thứ ba: Làm Ngân hàng có dễ bị phạt tù không?

Người ta đồn là có! Gần đây, nhiều nhân viên Ngân hàng bị phạt tù lắm, xem báo điều này điều kia, hôm nay bắt, ngày mai lại bắt, từ người nhỏ (nhân viên) đến người lớn (Chủ tịch/TGĐ).

Nói vậy có nghĩa là ai làm Ngân hàng cũng có nguy cơ phải vào tù? Trên lý thuyết đúng thật! Nhưng không chỉ có Ngân hàng, làm bất kỳ nghề gì cũng vậy, thậm chí nếu không làm gì cả, chỉ ở nhà thôi cũng vẫn có thể vào tù nếu vi phạm pháp luật! Hiểu được điều này thì dễ hiểu thôi - phạm tội, làm sai thì vào tù thôi!

Tuy nhiên cũng phải thừa nhận, trong Ngân hàng (thậm chí trong doanh nghiệp nói chung), có những trường hợp bị dụ dỗ để vi phạm hoặc không biết - làm sai, dẫn đến phạt (biết mà vẫn làm thì thôi nhé - lúc đấy phải chấp nhận, đã cố ý làm sai thì không được phép phản đối!).

Tuy nhiên, công việc của nhân viên ngân hàng không phải chỉ là nghe mà sợ, thay vào đó, khi nghe thì cần phải đọc kỹ, không nên trở thành thế hệ nhân viên ngân hàng không chịu suy nghĩ, hời hợt, làm việc bừa bãi, không biết đọc quy định nhưng vẫn làm, không muốn hỏi ai. Ai chỉ bảo thì lại nói 'không phải ai cũng có kiến thức'.

Trong quá trình làm Kiểm toán nội bộ, tôi đã gặp nhiều trường hợp mù điếc không sợ súng như vậy. Họ nói rằng 'đừng dậy khôn tao' hoặc 'mày biết gì mà nói', chỉ khi công an mang còng đến tận nhà mới biết thế nào là trắng là đen.

Tóm lại, việc vào tù hay không phụ thuộc vào bản thân! Sống sung sướng hay khổ cực cũng do bản thân! Thu nhập cao hay thấp phụ thuộc vào chính sách của từng Ngân hàng và bản thân. Theo tôi, đã làm thì hãy cố gắng, gắng hết sức ít nhất cũng để biết được khả năng của mình. Cuộc sống phải vui vẻ, phải thoải mái và cũng cần biết hài lòng với những gì mình có. Đôi khi gặp phải những tình huống bực mình (thường liên quan đến sếp hoặc đồng nghiệp), hãy lượng tình để 'tha thứ', coi như là một dạng phúc. Nếu quá tức giận, có thể nghĩ đến việc thay đổi công việc - nhưng hãy nhớ, hãy làm điều đó khi có cơ hội và đừng làm vì tức giận.

Có lẽ với những người khác, nhưng đối với tôi, Ngân hàng là nơi mà tôi trưởng thành rất nhiều, mặc dù có những khó khăn, tranh cãi, cạnh tranh độc đoán, nói xấu, bè phái, cấp trên xấu tính, nhưng sau khi trải qua, tôi mới nhận ra, không có gì có thể mua được những trải nghiệm đã trải qua, nó giúp con người trưởng thành hơn rất nhiều!

Vì thế, hãy sống bình tĩnh, làm việc bình tĩnh, và thưởng thức cuộc sống bình tĩnh! Lời nói của người khác chỉ để giải trí, hãy cười một chút! Đừng cãi nhau vô lý vì những vấn đề không đáng.

Đơn giản như vậy thôi.