Chia sẻ về tâm trạng của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc trong bài Tây Tiến
Phân tích dàn ý và mẫu văn hay nhất về cảm nhận về nỗi nhớ trong bài thơ Tây Tiến
I. Tóm tắt Cảm nhận về tâm trạng của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc qua bài thơ Tây Tiến
1. Mở bài:
- Giới thiệu bài thơ 'Tây Tiến' của tác giả Quang Dũng và tâm trạng nhớ miền Tây Bắc.
2. Thân bài:
a) Nỗi nhớ là động lực chính:
- Quang Dũng, cựu đại đội trưởng Tây Tiến, kể về những kí ức, tình đồng đội, và nỗi nhớ Tây Bắc.
b) Tâm trạng với thiên nhiên miền Tây:
- Cảm nhận về vẻ đẹp, sức mạnh của người lính và thiên nhiên hùng vĩ.
c) Tâm trạng với con người và cuộc sống miền Tây:
- Hân hoan, vui mừng trong những khoảnh khắc liên hoan, nhưng cũng bâng khuâng và da diết khi nhớ những giây phút xa xôi.
3. Kết bài:
- Tổng kết tâm trạng của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc, đồng đội và những kí ức trong bài thơ.
II. Bài mẫu Phân tích tâm trạng của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc trong bài Tây Tiến
1. Cảm nhận tâm trạng của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc trong bài Tây Tiến, ngắn gọn số 1
Quang Dũng, một đấng thi sĩ, họa sĩ, nhạc sĩ, và cũng là chiến sĩ cách mạng, để lại dấu ấn bất hủ trong văn hóa với tác phẩm 'Tây Tiến'. Bài thơ kể về nỗi nhớ, làm diễn đạt tâm trạng và quan điểm của nhà thơ về miền Tây Bắc, những kí ức trên chiến trường Tây Tiến.
Quang Dũng, sau khi học xong khóa bổ túc quân sự tại Sơn Tây, đảm nhận vị trí Đại đội trưởng tiểu đoàn 212, Trung đoàn 52 Tây Tiến. Dù chỉ là một năm gắn bó, nhưng những ký ức về con người, thiên nhiên và tình đồng chí đã ghi sâu trong trái tim ông. Dù chuyển đến đơn vị khác sau đó, nhưng nỗi nhớ về Tây Tiến vẫn luôn là điểm khởi nguồn cho những cảm xúc trong tâm hồn ông. Bài thơ 'Nhớ Tây Tiến' được viết ra trong đại hội toàn quân, sau này đổi tên thành 'Tây Tiến', thể hiện rõ tâm trạng và kỷ niệm của nhà thơ. Toàn bộ bài thơ truyền tải cảm xúc từ nỗi nhớ, từ quá khứ đẹp đẽ.
Đầu bài thơ, nhà thơ mở đầu bằng lời chân thành:
'Sông Mã xa rồi, Tây Tiến ơi!
Ký ức về rừng núi, những khoảnh khắc chơi vơi'
Trong hành trình quay ngược thời gian, tác giả chạm trán dòng sông Mã đầu tiên. Dòng sông chia cắt biên giới, là chứng nhân thân quen, liên kết với bước chân của những người lính. Sông Mã là người bạn đồng hành, chứng kiến bao ký ức của một thời kỳ lịch sử. 'Xa rồi' và 'Tây Tiến ơi' như nhấn mạnh nỗi buồn, lưu luyến khi phải xa cách đồng đội, bước vào một hành trình mới. Tác giả tỏ ý nỗi nhớ một cách chân thành: 'Nhớ về rừng núi', 'nhớ chơi vơi'. Vần 'ơi' tạo nên không khí huyền bí, âm nhạc của nỗi nhớ vang vọng khắp Tây Bắc rộng lớn.
Trong những đoạn miêu tả về thiên nhiên, tác giả đồng thời tận dụng để thể hiện sự hiểm trở, gian nan của núi rừng, nhưng cũng không quên vẻ đẹp êm đềm của thung lũng, làng quê. Đoạn hành trình của chiến sĩ đầy thách thức, với 'dốc khúc khuỷu', 'dốc thăm thẳm', và 'heo hút' đáng sợ. Vùng Tây Bắc không chỉ hùng vĩ, mà còn trữ tình, hữu tình. 'Mường Lát hoa về trong đêm hơi', 'Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi'. Đây là những hình ảnh gần gũi, bình dị, chỉ có trái tim và tâm hồn lãng mạn mới cảm nhận được. Nhà thơ Quang Dũng, qua việc tôn vinh vẻ đẹp thiên nhiên và lòng kiên cường của lính Tây Tiến, thể hiện niềm tự hào sâu sắc.
Sau những chặng đường gian nan, người lính chìm đắm vào cuộc sống bình dị của người dân Tây Bắc. Đèn lên doanh trại, đám đuốc bừng sáng. Đêm hội bắt đầu, cô thôn nữ xuất hiện với trang phục lộng lẫy. Chiến sĩ quên đi những khó khăn, hòa mình vào những đoàn người múa đầy say đắm. Âm thanh vui tươi, tiếng khèn rộn ràng tạo nên không khí phấn khích. Những khoảnh khắc ấy, mặc dù chỉ là ký ức, nhưng âm nhạc, nhảy múa làm sống lại những hình ảnh tươi đẹp trong tâm hồn Quang Dũng, thúc đẩy ông sáng tác những vần thơ đích thực, sống động.
Rời xa bức tranh sôi động, niềm vui của buổi tiệc tùng, nhà thơ đột nhiên nhớ về buổi chiều có sương bên bờ sông:
'Người đi Châu Mộc trong buổi chiều ấy
Có thấy linh hồn làm ẩm bờ bến
Nhớ hình bóng ai đó trên con đường cô độc
Dòng nước lũ đưa theo những đám hoa đong đưa'
'Người ra đi' ở đây có thể là một người bạn thân của tác giả, hoặc chính tác giả trên hành trình trở về Châu Mộc trong tiềm thức. 'Chiều sương ấy' như một khoảnh khắc thực tại đã lùi xa vào quá khứ. Chỉ còn tác giả ở làng Phù Lưu Chanh, hồi tưởng về chiều có sương mơ hồ, quyến rũ trong trí tưởng. 'Có cảm nhận', 'có lưu giữ' là lời chia sẻ với 'người ra đi', đồng thời là câu hỏi tự đặt ra về những kỷ niệm đã qua. Nhưng những hình ảnh ấy trong tâm hồn tác giả cũng dần phai mờ, như một bức tranh mờ nhòa dưới làn sương chiều. Ông nhớ về rừng cỏ lau nhẹ nhàng đón gió hai bên bờ sông, về hình ảnh người ngồi trên chiếc thuyền độc mộc trôi trên dòng, về những lúc nước lũ mùa hạ, những bông hoa rơi xuống và trôi theo dòng nước. Khung cảnh huyền bí của hoàng hôn khiến nhà thơ cảm thấy ký ức càng nhớ lại càng trở nên mơ hồ, mịt mùng. Dù những kí ức rải rác, chúng đủ để thấy được vẻ đẹp thơ mộng và trữ tình của miền Tây.
Với hai khổ thơ đầu tiên, Quang Dũng tái hiện lại vẻ đẹp của thiên nhiên và con người miền Tây qua góc nhìn cá nhân. Tác giả tự hào và yêu thương đồng đội trong đoàn binh Tây Tiến. Ông tôn vinh tinh thần lạc quan, kiên cường của những chiến sĩ, dù phía trước có nhiều khó khăn. Cuộc sống sinh hoạt, tràn đầy niềm vui của con người hòa quyện với thiên nhiên tươi đẹp, trữ tình miền Tây hiện về rất rõ trong nỗi nhớ của tác giả.
2. Bài viết Tình cảm của tác giả khi hồi tưởng về miền Tây Bắc trong tác phẩm Tây Tiến tuyển chọn số 2
Ai từng bước chân trong bụi chiến trường, ai từng trải qua những tháng ngày nơi tâm hồn đọng lại những kí ức không thể phai nhòa. Những kí ức ấy luôn làm nổi dậy và sống mãi mỗi khi được gợi nhớ. Quang Dũng, như vậy. Những năm dành cùng đội quân anh hùng Tây Tiến, nhà thơ - người lính này đã khuyến khích bản thân viết nên Tây Tiến, một bài thơ với những câu thơ mang đầy tinh thần anh hùng, nảy lên từ hiện thực khắc nghiệt. Phần đầu của bài thơ là đoạn ghi chép về những ký ức, những kí ức đậm chất và nỗi nhớ của nhà thơ về những thời kỳ hồi hương cùng đồng đội:
Dòng sông Mã đã lùi về phía xa, Tây Tiến ơi!...
..,
Mai Châu mùa mới nở hương thơm của nếp xôi.
Hai câu thơ mở đầu đã tạo nên ấn tượng sâu sắc về cái bóng của ký ức:
Sông Mã giờ đã xa xôi, Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi, nhớ về những khoảnh khắc thoải mái.
Hóa ra đã tồn tại một khoảng thời gian lâu dài để làm cho những kí ức trở thành ám ảnh, biến chúng thành những nỗi nhớ và nuối tiếc vô tận. Tiếng 'Tây Tiến xa rồi ơi' vang lên trong tâm hồn nhà thơ như một đám mây buồn. Tiếng lòng đó truyền đi như âm vang, gặp đá và phản xạ không ngừng trong vũ trụ vì Sông Mã đã trôi xa rồi, Tây Tiến ơi! Những hình ảnh tự nhiên hiện lên đột ngột trong không khí. Đó là dòng sông Mã hùng vĩ và kiêu sa chảy từ thượng Lào về Việt Nam, là rừng núi, những địa điểm đã chứa đựng dấu vết của đội quân Tây Tiến một thời chiến trận, giờ đã trở nên xa xôi. Nhưng làm thế nào có thể tránh khỏi ký ức đầy nhớ đọng trong tâm trí chiến sĩ Tây Tiến xưa. Ký ức ấy có địa chỉ và tên như đã mọc rễ sâu trong lòng họ, nhưng lại tồn tại trong một trạng thái lạc quan và mơ hồ như một cảm giác buồn xa xôi... Có lẽ nhà thơ đã bắt được cái tâm tình ấy trong câu thơ 'Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi!'.
Nguyên bản là hai câu thơ đó, suối nguồn của tâm sự nhớ nhung của nhà thơ giờ đã biến thành một dòng tâm tư hoài niệm tràn đầy, lan tỏa như chuỗi kí ức bị đánh thức, lay động và sôi động trong tâm trí. Và đây, hình ảnh đội quân mệt mỏi giữa Sài Khao sương lấp - thực sự là ấn tượng. Sự chân thực và sống động của hình ảnh thơ khiến ta như cảm nhận thấy tư thế và dáng vẻ của đội quân đang chống chọi với khó khăn, thiếu thốn những ngày đối mặt với chiến trận, trước những khó khăn. Điều này càng trở nên chân thực và đẹp đẽ khi hình ảnh đội quân lại được diễn tả trong một bối cảnh huyền bí của thiên nhiên. Tiếng sương lấp, đêm hơi... làm cho cả cảnh thực đột nhiên mờ đi, tạo ra ấn tượng đa chiều trong tâm trí độc giả. Cũng với hình ảnh đội quân trong cuộc chiến tranh chống Pháp, nhà thơ Tố Hữu mở ra một quang cảnh liên tưởng khác:
Những dải đất Việt Bắc của chúng ta,
Mỗi đêm ồn ào như đất đang rung
Quân đi, bước chân đều đều như trùng trùng
Những bước chân làm nát đá, tạo nên lửa bốc lên
Thiên nhiên như đồng hát, hòa âm với khúc quân hành của những người lính ra trận.
Đối với Quang Dũng, thiên nhiên trong kí ức và tâm trạng là sự kết hợp của những hình ảnh đối lập:
Nghiêng về đỉnh dốc thăm thẳm,
Mây trắng bao phủ, súng hương lên trời.
Cao cao leo lên, thấp thấp chìm xuống,
Nơi Pha Luông nhà ai mưa xa khơi.
Bước chân quân nhân gian lao mở ra không gian đa chiều. Ta như cảm nhận âm thanh của bước chân và hơi thở trên đường chiến trường gian lao qua câu thơ đầy vần đặc biệt: 'Nghiêng về đỉnh dốc thăm thẳm'. Lộ trình gian nan và bất ngờ xuất hiện khi Quang Dũng mô tả: Cao cao leo lên, thấp thấp chìm xuống. Đặc biệt hơn, hình ảnh 'Mây trắng bao phủ, súng hương lên trời' không chỉ là miêu tả về bước đi gian nan trên chiến trường mà còn là sự tượng trưng về tính cách và tinh thần của lính, bản chất của người lính qua sự liên kết bất ngờ mà hấp dẫn: súng hương lên trời.
Bao gồm bao nhiêu khó khăn và thách thức, như là muốn quật ngã người lính chiến đấu, nhưng cũng như là kích thích họ tiến về phía trước, dẫn đến sự vươn lên. Cảnh rừng núi đầy hiểm trở, đỉnh dốc thăm thẳm với lớp mây dày đặc, với sự biến động cao thấp của 'cao cao leo lên, thấp thấp chìm xuống', nhưng hình ảnh của cuộc sống vẫn bừng sáng như tạo nên một sự cân bằng: 'Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi'. Giữa vẻ nguy hiểm của tự nhiên là sự bình yên của con người, tạo nên giọng điệu và tâm trạng trong thơ Quang Dũng, tạo nên sự linh hoạt tài năng trong biểu đạt bằng văn bút:
Chiều chiều thác oai linh hú thét,
Đêm nào Mường Hịch cọp trêu đùa.
Khắc sâu Tây Tiến, cơm bếp khói bay,
Mai Châu mùa mới nở hương xôi.
Với những kí ức về đội quân Tây Tiến khó phai, và bằng bút pháp hoài niệm tài tình, qua những hình ảnh đối lập và hài hòa, Quang Dũng đã làm sống lại hình ảnh lính Tây Tiến, rừng núi Tây Tiến trong ký ức chất ngất về miền Tây.
Những dòng kí ức về tự nhiên và con người như những đoạn phim, tự nhiên và sống động nhưng cũng mang trong mình vẻ đẹp huyền bí. Tình cảm và tài năng đã đóng góp vào sự thành công của đoạn trích, cả về nội dung và nghệ thuật.
Có những nhận định cho rằng với bài thơ Tây Tiến, Quang Dũng đã xây dựng một tượng đài thơ về hình tượng lính chiến đấu với Pháp, trong cuộc kháng chiến đầy gian nan và dũng cảm, làm nên chất thơ của dân tộc.