Buzz
Điều chỉnh lối sống ăn uống có thể giúp giảm bớt căng thẳng, trầm cảm và một số vấn đề tâm trạng khác.
Khi gặp phải những biến động về tình cảm, nhiều người thường nghĩ rằng họ đang phải đối mặt với các rối loạn tâm lý như trầm cảm, lo âu quá mức, biếng ăn, lo lắng không lý do, và khó tập trung hoặc kém kiên nhẫn (ADHD). Nhưng thực tế, nguyên nhân chính là do thói quen ăn uống hàng ngày.
Với hơn 15 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực dinh dưỡng và tâm lý, tác giả đã gặp nhiều trường hợp với các triệu chứng như căng thẳng cực độ, buồn chán, cáu kỉnh, tâm trạng không ổn định, v.v. mà đã được cải thiện đáng kể hoặc thậm chí hoàn toàn biến mất, chỉ sau khi họ thay đổi lối sống ăn uống. Thậm chí có những trường hợp đã chỉ ra rằng các chuẩn đoán ban đầu không còn phù hợp nữa, điều này khiến tác giả ngạc nhiên khi nhận ra rằng, thói quen ăn uống có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của chúng ta.
Lịch sử đã chứng minh điều này
Alli Spotts-De Lazzer, tác giả của bài viết đã thảo luận vấn đề này với đồng nghiệp của mình, Beth Harrell, một chuyên gia dinh dưỡng khác đã có bằng cấp. Cô ấy đã nhắc lại thời điểm nhiều người trong số họ gặp phải các vấn đề tâm trạng không mong muốn do thói quen ăn uống. Nguyên nhân là vì “bộ não của chúng ta chứa khoảng 60% chất béo, và khi thiếu chất béo, con người không thể sản sinh ra hormone để duy trì tâm trạng ổn định”. Từ đó, nghiên cứu đã nhiều lần chỉ ra rằng ăn ít chất béo hoặc không ăn chất béo có thể dẫn đến sự cáu kỉnh, buồn bã hoặc cả hai. Tuy nhiên, nhiều người vẫn lựa chọn theo đuổi trào lưu 'sống lành mạnh' này vì họ muốn có một cơ thể săn chắc.
Năm 1940, một thử nghiệm về tình trạng bị đói được tiến hành tại Đại học Minnesota (Thử Nghiệm Đói Minnesota), cung cấp nhiều thông tin về việc ăn kiêng, hay còn gọi là 'thiếu chất'. Thử nghiệm này thực hiện trên nam giới, cung cấp tổng cộng 1570 kcal calo mỗi ngày và duy trì mức này trong 6 tháng liên tiếp, nhằm nghiên cứu tác động của việc giảm lượng calo xuống dưới một nửa. Sau khi ghi lại danh sách các thay đổi và triệu chứng trong thời gian đói, các nhà nghiên cứu đã phân ra 6 nhóm ví dụ sau:
- Cảm thấy hứng khởi sau đó là tâm trạng buồn bã
- Cảm thấy lạnh lùng
- Mất ham muốn tình dục
- Mất sở thích
- Problems with the nervous system
- Không thể tập trung
Dựa vào các loại phân loại trên, hãy tưởng tượng rằng bạn đang trải qua cảm giác hứng khởi nhưng sau đó lại chuyển sang cảm xúc buồn bã, lo lắng. Liên tức bạn có thể nghĩ rằng mình đang mắc bệnh rối loạn lưỡng cực, đúng không? Ngoài ra, bạn nghĩ gì sẽ xảy ra nếu bạn cùng lúc gặp các trạng thái như lạnh lùng, mất ham muốn tình dục và mất sở thích? Nhiều người tin rằng đó là dấu hiệu của trầm cảm. Vì khi trải qua tình trạng lo lắng, chúng ta thường suy nghĩ đến rối loạn lo âu hoặc khi không thể tập trung, nhiều người cho rằng đó là dấu hiệu của rối loạn tăng động thái quá (ADHD).
Nguồn: Google.com
Nếu không nhận ra rằng ăn kiêng cũng gây ra những tình trạng tương tự, nhiều người vẫn cho rằng họ mắc các rối loạn tâm lý. Đặc biệt trong thời đại công nghệ như hiện nay, mọi người thường tự chẩn đoán bệnh của mình qua Google và mạng xã hội. Tuy nhiên, chỉ cần điều chỉnh lại chế độ ăn uống, chúng ta có thể giảm bớt hoặc loại bỏ hoàn toàn những triệu chứng không mong muốn.
Nhưng từ bao giờ và tại sao chúng ta lại ăn kiêng như vậy? Có thể do ảnh hưởng từ việc khan hiếm thực phẩm, hoặc do lời khuyên từ bác sĩ như giảm cân “để có sức khỏe”. Vì lý do đó, chúng ta quyết định giảm lượng calo tiêu thụ hàng ngày.
Hai Phương Pháp Tự Kiểm Tra để Nâng Cao Sức Khỏe Tinh Thần
Hiện nay, khoa học vẫn đang khẳng định mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và sức khỏe tinh thần. Tuy nhiên, trái với thông tin tổng quát trên phương tiện truyền thông, cần có nhiều nghiên cứu hơn để xác minh những loại thực phẩm có thể góp phần điều trị một số vấn đề tâm lý cụ thể, được gọi là “thực phẩm dược”. Do đó, hiểu biết nguyên nhân gốc rễ là lựa chọn sáng suốt cho bất kỳ ai quan tâm đến sức khỏe tinh thần, hoặc ích nhất là “khoẻ” hơn.
1. Kiểm tra tần suất và cân đối dinh dưỡng của từng bữa ăn
Chắc chắn mọi người đều biết rằng, nếu không ăn trong một khoảng thời gian dài, cơ thể sẽ trở nên “bơ vơ” như đang treo lơ lửng và không có điểm tựa. Để duy trì năng lượng và tâm trạng ổn định, chuyên gia dinh dưỡng Matt Strenberg đề xuất bắt đầu với “quy tắc ba bữa ăn”. Tức là cần cân bằng 3 bữa ăn mỗi ngày, 1-3 bữa nhẹ nhàng, và không quá 3-4 giờ giữa mỗi bữa chính và phụ. Đặc biệt là cần đảm bảo bữa ăn cung cấp đủ tinh bột, protein, chất béo, hoa quả hoặc rau cải, và ít nhất 250ml chất lỏng.
2. Kiểm tra việc hấp thụ nước
Hôm nay bạn đã uống đủ nước chưa? Chuyên gia dinh dưỡng Matt nhắc nhở rằng tình trạng mất nước ảnh hưởng lớn đến “nhận thức, tâm trạng, mức năng lượng, cảm giác hạnh phúc, cảm giác lo lắng, trầm cảm, mệt mỏi, v.v.” Khi cơ thể chỉ cần mất 2% lượng nước cần thiết sẽ ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất trong các nhiệm vụ đòi hỏi sự tập trung, tinh thần linh hoạt và khả năng nhớ ngay lập tức, cũng như đánh giá trạng thái chủ quan của bạn. Do đó, khi không cung cấp đủ nước, cơ thể có thể xuất hiện các triệu chứng tương tự như rối loạn tăng động thái quá (ADHD), lo âu quá mức và biến đổi cảm xúc thất thường. Tuy nhiên, việc uống quá nhiều nước cũng có thể gây ra vấn đề sức khỏe, đặc biệt đối với những người có bệnh lý cụ thể. Vì vậy, việc hấp thụ một lượng nước vừa đủ mỗi ngày là hiệu quả nhất.
Nhiều người vẫn truyền tai nhau một vấn đề rằng “Nếu tuân thủ các khuyến nghị về dinh dưỡng, ta sẽ duy trì được vóc dáng như mình mong muốn.” Vì thế, văn hoá ăn kiêng thường được xem là hình ảnh lý tưởng về “sức khỏe”, nhưng liệu nó có phù hợp với mọi người hay không vẫn chưa rõ ràng. Vậy bạn đã thử kiểm tra sức khỏe của mình thông qua “quy tắc ba bữa ăn” chưa? Nếu chưa, hãy nghĩ xem điều gì sẽ xảy ra nếu thiếu chất dinh dưỡng, hoặc lo lắng về việc ăn uống không đủ chất, khi đó bạn sẽ hiểu rằng việc ăn uống không cân đối dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và sức khỏe tinh thần của chúng ta.
CẢNH BÁO
Như đã nêu, thông tin trực tuyến chỉ nên được tham khảo để hiểu sâu hơn vấn đề ở nhiều góc độ, không nên xem như là hướng dẫn để cải thiện sức khỏe tinh thần của bản thân. Bởi vì một số người, sau khi đọc những thông tin như vậy, dễ bị cuốn vào việc theo đuổi sức khỏe tinh thần thông qua chế độ dinh dưỡng. Khi không nhận biết đúng tình hình và áp dụng một cách quá mức, họ không chỉ không giúp tinh thần, mà còn có thể mắc chứng rối loạn ăn uống. Vì lúc đó, họ thường nghĩ rằng phải cố gắng nhiều hơn nữa mới có được sức khỏe, cân nặng, khả năng chữa bệnh hoặc cải thiện sức khỏe tinh thần theo mong muốn.
Trong cuốn sách MeaningFULL: 23 Câu Chuyện Thay Đổi Cuộc Sống về Việc Đối Phó với Chế Độ Ăn Kiêng, Cân Nặng & Hình Ảnh Cơ Thể, Alli Spotts-De Lazzer đã đề xuất một khái niệm giúp chúng ta nhận biết xem bản thân hoặc người quen có thể mắc chứng rối loạn ăn uống hay không: Một người mắc chứng rối loạn ăn uống dường như không thể ăn uống 'bình thường'. Lựa chọn của họ về thức ăn và tập thể dục thường bắt đầu với “Tôi phải làm thế này” hoặc “Tôi buộc phải làm thế kia”, khiến họ ép bản thân làm những điều mà họ cảm thấy cần phải làm.
Nguồn: Google.com
Ngoài ra, những người mắc chứng rối loạn ăn uống thường phát triển thêm những vấn đề về sức khỏe tâm thần, do chế độ ăn uống của họ gây ra hoặc trở nên nghiêm trọng hơn.
Tóm lại
Nếu bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe tinh thần, hãy thử áp dụng hai phương pháp đã được đề cập. Vì thông tin này miễn phí, bạn có thể dễ dàng thử nghiệm và theo dõi để kiểm tra sức khỏe tinh thần và thể chất của mình.
Thực tế, chúng ta thường chấp nhận rằng các vấn đề y tế có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, nhưng ít ai nhận ra rằng ăn uống thiếu chất cũng có thể gây ra những vấn đề tương tự, đặc biệt là khi có quá nhiều thông tin không rõ ràng nhưng lại nói về lợi ích của dinh dưỡng. Vậy nên, hãy nhớ rằng cách chúng ta ăn uống cũng có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng không mong muốn, và cản trở việc chữa lành tinh thần.
Nguồn: Google.com
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về mối liên hệ giữa ăn uống và sức khỏe tinh thần, hãy liên hệ với chuyên gia dinh dưỡng hoặc nhà trị liệu có chuyên môn về dinh dưỡng và hình ảnh cơ thể. Dù có sự khác biệt về đào tạo và phạm vi công việc, cả hai đều đủ điều kiện để hỗ trợ bạn khi cần thiết.
Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, KHÔNG cung cấp phương pháp điều trị hoặc tư vấn chuyên môn.
