[Tâm Trạng] Hiểu Rõ Về Trầm Cảm?

Mỗi người trải qua trầm cảm một cách riêng biệt. Không có hành trình nào giống nhau, nhưng các triệu chứng có thể được kiểm soát dù chúng có trông như thế nào.

Đánh bại trầm cảm có thể giống như bơi trong một hồ đầy mật đường, mặc một chiếc áo nặng, hoặc đeo một cặp kính đen... Đây chỉ là một số trong rất nhiều cách mà người ta có thể mô tả cuộc sống cùng với trầm cảm.

Tuy nhiên, trầm cảm không phải là trải nghiệm giống nhau cho mọi người.

Có nhiều cảm xúc mà bạn sẽ trải qua khi đối mặt với trầm cảm - và sự buồn không phải là triệu chứng duy nhất.

Dù bạn cảm thấy như thế nào, tất cả đều hợp lý và thực tế. Tuy nhiên, những cảm xúc đó không nhất thiết phải kéo dài mãi mãi. Luôn có sự hỗ trợ sẵn có để giúp bạn vượt qua.

Mọi người có cùng những triệu chứng trầm cảm không?

Không đúng. Trầm cảm là trải nghiệm rất riêng tư và mỗi người có thể biểu hiện các triệu chứng khác nhau - Theo Erica Cramer, một nhân viên xã hội lâm sàng được cấp phép tại New York.

Theo cô: “Ví dụ, một người có thể nằm suốt cả ngày trên giường mà không có động lực để ra khỏi nhà. Trong khi đó, một người khác lại phải ra ngoài suốt cả ngày vì họ không thể chịu đựng được sự cô đơn với suy nghĩ của riêng mình.”

Nhìn chung, một chuyên gia y tế có thể chẩn đoán trầm cảm nếu họ xác nhận được rằng hầu hết các triệu chứng 'điển hình' đã tồn tại ít nhất 2 tuần. Các triệu chứng này được liệt kê trong Hướng dẫn chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần, phiên bản DSM-5.

Một số triệu chứng của trầm cảm bao gồm:

• Tâm trạng chán chường
• Mất hứng thú với các hoạt động
• Cảm giác không hy vọng
• Mất ham muốn tình dục
• Tình trạng mệt mỏi
• Thay đổi trong chức năng nhận thức
• Sự gián đoạn trong giấc ngủ
• Ăn nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường
• Cảm giác căng thẳng mạnh mẽ
• Suy nghĩ và hành vi tự gây tổn thương cho bản thân

Loại hình rối loạn trầm cảm:

Mỗi năm ở Mỹ có hơn 8,4 triệu người mắc bệnh trầm cảm, nhưng không phải tất cả các dạng trầm cảm đều giống nhau. Loại rối loạn trầm cảm mà bạn gặp phải có thể ảnh hưởng đến các triệu chứng bạn thể hiện ra bên ngoài.

Một số dạng rối loạn trầm cảm (có thể được đề cập trong DSM-5 hoặc không) bao gồm:

• Rối loạn trầm cảm nặng (MDD), hay còn gọi là trầm cảm lâm sàng
• Giai đoạn trầm cảm trong rối loạn lưỡng cực
• Rối loạn trầm cảm dai dẳng (trước đây là rối loạn loạn khí sắc)
• Trầm cảm chức năng cao
• Trầm cảm sau sinh
• Rối loạn tâm thần tiền kinh nguyệt (PMDD)
• Trầm cảm theo mùa (hay còn gọi là rối loạn cảm xúc theo mùa, tên chính thức là MDD với các hình thái theo mùa)
• Trầm cảm do hoàn cảnh
• Trầm cảm cười

Vậy cảm giác của “trầm cảm” là như thế nào?

Có nhiều biểu hiện của trầm cảm mà bạn có thể đang phải chịu đựng, tùy thuộc vào độ tuổi và từng trường hợp cụ thể.

Dưới đây là một số cảm xúc thường xuất hiện trong trầm cảm:

Trầm cảm là cảm giác như không còn hy vọng nào cả

Cảm giác tuyệt vọng là một trong những dấu hiệu phổ biến của căn bệnh này.

Bạn có thể cảm thấy mình đang tiến lên một bước nhưng rồi lại lui ba bước. Điều này có thể khiến bạn tự hỏi, “Tại sao phải cố gắng?”

Hoặc bạn có thể nhìn vào lịch trình của mình và thấy không có gì đáng chờ đợi.

Cảm giác tuyệt vọng cũng có thể biểu hiện qua cảm giác tội lỗi hoặc xấu hổ về những điều bạn đã trải qua.

Cảm giác trầm cảm giống như mọi thứ trong cuộc sống đều ảm đạm và u ám.

Tình trạng cáu gắt và lo lắng thường là dấu hiệu của trầm cảm.

Bạn có thể phản ứng quá mạnh với những tình huống nhỏ nhặt, những điều trước đây không làm bạn phiền lòng.

Bạn có thể cảm thấy lo lắng về mối quan hệ xã hội hoặc sợ hãi về các hậu quả xấu xảy ra trong công việc, học tập.

Cảm giác choáng ngợp có thể áp đảo bạn — những vấn đề trước đây không quan trọng bây giờ trở nên quan trọng.

Trầm cảm là khi bạn cảm thấy muốn ngủ nhiều hơn bình thường.

(Nguồn hình ảnh: Tìm kiếm trên Google)

... hoặc quá thiếu.

Giấc ngủ và sự thèm ăn của bạn thường bị ảnh hưởng bởi trạng thái trầm cảm.

Có thể bạn chỉ muốn ngủ suốt cả ngày, dù bạn đã ngủ đủ đêm trước đó.

Hoặc có thể bạn dậy thức cả đêm cùng những suy nghĩ về quá khứ và tương lai, cảm thấy mệt mỏi và chỉ muốn ngủ nhưng không thể.

Trầm cảm là khi bạn có thể khóc suốt cả ngày mà không có lý do gì cả.

(Nguồn hình ảnh: Tìm kiếm trên Google)

Rất nhiều người bị trầm cảm có thể trải qua những cảm xúc buồn không lối thoát hoặc khóc nức nở một cách bất ngờ mà không rõ nguyên nhân.

Bạn có thể phát hiện mình đang rơi nước mắt khi xem quảng cáo, nghe nhạc, hoặc thậm chí là khi đang làm một công việc gì đó.

Trong những tình huống như vậy, Cramer đề xuất cố gắng kiểm soát cảm xúc của bản thân.

“Một số người có thể thích nghe nhạc phản ánh tâm trạng của họ. Những người khác có thể thấy việc viết nhật ký rất hữu ích. Quan trọng là phải thử nhiều phương pháp khác nhau để tìm ra cách phù hợp nhất.” - cô nói.

Trầm cảm là khi bạn cảm thấy mất đi bản thân mình hoặc những sở thích trước đó.

Bạn có thể nhận ra rằng bạn không còn cảm thấy hứng thú với những thứ trước đây bạn từng thích.

Hội chứng Anhedonia (mất hứng thú) — sự giảm sút hoặc mất niềm vui trong các hoạt động hàng ngày — là một biểu hiện đặc trưng của trầm cảm - Tiến sĩ Lindsay Israel, một bác sĩ tâm thần tại Fort Lauderdale, Florida, giải thích.

Mỗi người có thể trải qua cảm giác trầm cảm khác nhau - cô ấy giải thích.

“Ví dụ, một bà lão có thể không còn cảm nhận niềm vui khi dành thời gian với cháu nữa. Ngược lại, một nghệ sĩ nhạc có thể không cảm thấy hạnh phúc khi chạm vào cây đàn của mình vì không còn thấy niềm vui khi tập luyện nữa.”

Không còn cảm thấy hứng thú trong những điều từng là sở thích của mình có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ hoặc muốn trở lại trạng thái “bình thường.”

Trầm cảm giống như không thể bước ra khỏi giường

(Nguồn hình ảnh: Tìm kiếm trên Google)

Điều này không chỉ là ảo tưởng của bạn: Cảm giác mệt mỏi là một triệu chứng phổ biến của trạng thái trầm cảm. Theo một nghiên cứu năm 2018, điều này có thể do sự viêm nhiễm và giảm lượng oxy cung cấp đến não.

Nhìn từ bên ngoài, việc mất động lực và không muốn làm gì có thể trông giống như 'sự lười biếng.' Tuy nhiên, điều này không phải là quyết định của bạn.

Nếu bạn đang trải qua trầm cảm, những nhiệm vụ nhỏ như phân loại thư hoặc đánh răng hoàn toàn có thể khiến bạn cảm thấy quá sức.

Trạng thái trầm cảm giống như bạn không thể hoàn thành bất cứ điều gì.

Nếu bạn cảm thấy có gì đó không ổn với não của mình, thì đó không phải là một ảo tưởng. Rất nhiều biểu hiện liên quan đến nhận thức sẽ phát triển khi bạn bị trầm cảm.

Israel nói: “Luôn cảm thấy mệt mỏi, thiếu ngủ, khó tập trung và mất hết động lực có thể khiến việc hoàn thành các nhiệm vụ trong ngày trở nên cực kỳ khó khăn, như đi đến phòng tập thể dục, mua sắm tạp hóa, hoặc thậm chí là quản lý chi tiêu của bạn.”

Trạng thái trầm cảm giống như một cơ thể đầy đau nhức

Nghiên cứu từ nguồn đáng tin cậy đã chỉ ra rằng các triệu chứng vật lý như cảm giác đau có liên quan đến trạng thái trầm cảm, và nguyên nhân có thể là do sự mất cân bằng của các thành phần hóa học (chất truyền dẫn thần kinh) trong não.

Israel giải thích rằng: Các chất truyền dẫn thần kinh đóng vai trò trong việc nhận biết cảm giác đau, như serotonin và norepinephrine, cũng chính là những chất giữ vai trò trong việc điều chỉnh tâm trạng.

“Khi trải qua trạng thái trầm cảm, ngưỡng cảm giác đau giảm xuống, vì vậy bạn có thể trải qua cảm giác đau ở các khớp và cơ bắp,” cô ấy nói. “Bạn có thể gặp phải cơn đau đầu thường xuyên hơn, đau khớp, đau cơ, hoặc đau do cơ bắp căng cơ.”

Trạng thái trầm cảm giống như bạn liên tục suy nghĩ về việc tự tổn hại bản thân

Tư duy về tự tử có thể tồn tại ở nhiều cấp độ khác nhau, từ những suy nghĩ đến hành động thực tế.

Đó có thể chỉ là một ý nghĩ như mong muốn không thức dậy vào ngày mai hoặc cảm thấy hài lòng với ý nghĩ về một tai nạn xe nghiêm trọng.

Hoặc, nghiêm trọng hơn, bạn có thể đã lên kế hoạch hoặc quyết định một ngày cụ thể để tự tử.

Dù bạn đang trải qua bất cứ điều gì, bạn vẫn có thể vượt qua. Đó chỉ là những suy nghĩ và cảm xúc mà trạng thái trầm cảm gây ra. Có những phương pháp để giúp bạn vượt qua nỗi đau này.

Có sự khác biệt nào giữa trạng thái trầm cảm không được điều trị và được điều trị không?

Cramer nói rằng trầm cảm thực ra phổ biến hơn nhiều người nghĩ, và bạn không phải là người đơn độc trong việc này.

“Các triệu chứng của rối loạn trầm cảm thường không được thảo luận một cách công khai, điều này khiến một số người cảm thấy họ là duy nhất, nhưng thực tế là nhiều người đều trải qua ít nhất một thời kỳ như vậy trong cuộc đời,” cô nói.

Thực tế, trầm cảm là một căn bệnh mà nhiều người đã học cách kiểm soát một cách hiệu quả. Một chuyên gia sức khỏe tâm thần có thể giúp bạn trong việc này, cùng với các nhóm hỗ trợ.

“Không có gì phải xấu hổ khi tìm kiếm liệu pháp tâm lý và chia sẻ cảm xúc của bạn với một người có thái độ trung lập,” cô ấy nói. “Khi bạn cảm thấy cơn trầm cảm quá nặng nề đến mức không thể tự chịu đựng được, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia.”

Tóm lại: