Nội dung Chính:
· Những người có tính ái kỷ không bao giờ cảm thấy hối tiếc khi lợi dụng một nửa của họ vì họ luôn tự bào chữa rằng hành động của họ là hợp lý.
· Họ tự bảo vệ bản thân bằng cách phủ nhận hiện thực và tránh bản thân nhìn thẳng vào những sai lầm và tội lỗi của mình.
· Tình yêu ái kỷ thường mang tính chất giao dịch và nông cạn hơn chúng ta nghĩ.
Có một sự thật buồn về những người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ (NPD). Họ thường không xem xét về những ràng buộc đạo đức của mọi hành động tồi tệ mà họ đã gây ra cho người khác. Họ chỉ quan tâm đến bản thân mình. Thậm chí khi họ tuyên bố mình yêu bạn một cách cuồng nhiệt, thì cảm xúc của họ thường rất thoáng qua và biến mất nhanh chóng nếu bạn không đáp ứng được mọi nhu cầu của họ.
Chú ý: Tôi sử dụng các thuật ngữ “người ái kỷ”, “vĩ cuồng”, “rối loạn nhân cách ái kỷ” để thể hiện ngắn gọn về những người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ, không phải những người có các đặc điểm của chứng này. Tôi sử dụng các thuật ngữ này linh hoạt và có thể thay thế cho nhau.
Mối quan hệ của những người ái kỷ thường mang tính chất lợi ích.
Với thuật ngữ “lợi ích”, tôi muốn nhấn mạnh rằng họ yêu bạn và mong bạn phục vụ nhu cầu của họ. Khi bạn không thể làm điều đó nữa, họ sẽ mất đi sự quan tâm với bạn. Dù họ tuyên bố yêu bạn đến đâu, nhưng thực chất họ cần bạn làm việc cho họ hơn là yêu bạn.
Điều này khiến mối quan hệ giữa họ và bạn trở nên nông cạn hơn bạn nghĩ. Khả năng cao là tình cảm của họ sẽ tan biến ngay khi họ không còn cảm nhận được sự hỗ trợ từ bạn. Nếu bạn gặp khó khăn, trở nên kém phúc lợi hoặc kém duyên, người yêu ái kỷ của bạn sẽ không động lòng thương cảm. Thay vào đó, họ sẽ trở nên không kiên nhẫn, phàn nàn và cuối cùng là chán chường với việc ở bên bạn.
Ví dụ:
Khi kẻ ái kỷ thích khoe khoang về Bill và người yêu Sherry đã kết hôn, mọi người đều cho rằng họ là một cặp hoàn hảo. Họ trông như một cặp trên trang bìa của tạp chí về tình yêu. Bill thích đăng ảnh của hai người lên mạng xã hội và cảm thấy hạnh phúc khi được khen ngợi vẻ ngoài đẹp đẽ của vợ mình.
Cho đến một ngày nọ, Sherry mắc một căn bệnh nghiêm trọng và vẻ ngoài của cô bắt đầu xuống sắc. Khuôn mặt và các ngón tay của cô đều bị sưng phù. Cô đã không còn là người phụ nữ mảnh mai mà Bill từng yêu nữa.
Tất cả những phản ứng của Bill trước vấn đề đó chỉ là yêu cầu Sherry giảm cân. Khi bác sĩ cho biết rằng Sherry vẫn phải tiếp tục dùng thuốc và việc tăng cân là một phản ứng phụ không thể tránh khỏi, anh ta cảm thấy như bị phản bội. Anh ta nói với Sherry rằng: “Tôi sẽ không quan hệ với một người phụ nữ thừa cân đâu.”
Những người ái kỷ đã bao giờ hối hận về việc làm tổn thương những người mà họ 'yêu' không?
Chế độ tự vệ của những người mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ được tạo ra để giúp họ không nhận ra những lỗi lầm và sai trái của bản thân. Họ sẽ không quan tâm đến những điều phản lại quan điểm cao ngạo về bản thân của họ. Trừ khi họ đã được điều trị tâm lý liên quan đến chứng NPD của họ, họ sẽ không cảm thấy hối hận, xấu hổ hoặc tự trách bản thân miễn là chế độ tự vệ ái kỷ của họ vẫn còn. Nghĩa là, họ không hề cảm thấy hối hận về bất kỳ điều gì, dù bạn bị tổn thương đến đâu. Trong tâm trí của họ, mọi thứ đều là lỗi của bạn nếu mối quan hệ đang phát triển theo hướng tiêu cực.
Những người vĩ cuồng có hối hận khi bỏ rơi hoặc đánh mất ai đó không?
Những người mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ thường cảm thấy hối hận khi bỏ rơi hoặc đánh mất ai đó, nhưng không giống như bạn nghĩ. Nếu họ có hối hận, đó chỉ là vì họ cảm thấy đã mất đi một thứ gì đó quan trọng với họ. Bạn không phải là một con người thực sự, bạn chỉ là một vật sở hữu mà thôi. Họ sẽ không quan tâm đến cảm xúc của bạn, thậm chí có khi họ giả vờ rằng họ quan tâm.
Ví dụ, có một sự thật khó chấp nhận rằng nếu họ muốn “hàn gắn” với bạn sau khi đã bỏ rơi bạn, thì điều đó không phải là vì họ quan trọng bạn như một con người. Điều này không đồng nghĩa với việc họ quan tâm đến cảm xúc của bạn hoặc hối hận về cách họ đã đối xử với bạn. Và dĩ nhiên, điều này cũng không có nghĩa là nếu họ có được bạn một lần nữa, họ sẽ đối xử với bạn khác lần trước. Những người ái kỷ, dù có nhớ về người cũ, cũng không thay đổi nhiều đâu.
Vậy sự hối hận khi rời bỏ bạn mang ý nghĩa gì thực sự?
Đây là những lý do thường gặp, bạn có thể chọn một trong số chúng:
“Tôi cảm thấy thiếu tiền, cô đơn, thèm muốn một mối quan hệ và tôi cần một người yêu ngay lập tức.”
“Nếu tôi không bỏ rơi bạn, tôi đã có thể sử dụng bạn để thỏa mãn những ham muốn của mình.”
“Tôi luôn nhớ những thứ đã mất đi.”
“Tôi từng nghĩ rằng mình có thể làm tốt hơn bạn, nhưng tôi đã sai – vì vậy tôi cần bạn trở lại bên cạnh.”
“Tôi hiểu rằng bạn có thể đã tìm thấy hạnh phúc với người khác, nhưng tôi vẫn xem bạn là của riêng mình. Làm sao bạn dám sống hạnh phúc mà không có tôi?”
“Nhìn em từ xa, em đẹp hơn đấy.”
Chế độ tự vệ tâm lý của người ái kỷ được tạo ra để giảm bớt cảm xúc tiêu cực và thúc đẩy lòng tự trọng của họ.
Ý nghĩa cốt lõi của sự thích nghi vĩ cuồng chỉ là để những người ái kỷ luôn cảm thấy đặc biệt, hoàn hảo và luôn đúng thay vì có những suy nghĩ tiêu cực như xấu hổ, áy náy, tự trách bản thân và hối hận.
Người ái kỷ thiếu sự đồng cảm.
Ngoài ra, những người mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ không bao giờ chia sẻ cảm xúc đồng cảm với người khác. Dù có một chút, nhưng nó sẽ nhanh chóng biến mất khi họ cảm thấy tổn thương, thất vọng, thất bại hoặc tức giận với bạn.
Người ái kỷ không sẵn lòng tự xem xét hành vi sai trái của họ nhiều.
Sự tự phê phán bản thân của những người ái kỷ chưa được điều trị thường chỉ liên quan đến những sở thích của họ. Dưới đây là một ví dụ tóm tắt mà một khách hàng mắc hội chứng phô trương, một dạng của hội chứng ái kỷ, đang trong quá trình điều trị kể với tôi về người bạn gái của mình.
Tôi cảm thấy cô ấy hơi kì cục. Với tôi, cô ấy không hấp dẫn về mặt hình thể. Đôi khi khi cô ấy bước vào phòng, tôi thậm chí muốn rời khỏi chỉ vì không muốn ở chung với cô ấy. Nhưng cô ấy lại muốn tôi đến mức gần như sẵn lòng làm mọi thứ cho tôi. Và cô ấy sẵn lòng chấp nhận tất cả những gì tôi làm.
Cô ấy yêu và muốn kết hôn với tôi, và tôi có thể lựa chọn sống cùng cô ấy mà không cần quan tâm đến cảm xúc của mình. Tôi biết điều đó không công bằng, nhưng có lẽ tôi sẽ không tìm thấy ai khác yêu tôi như cô ấy nữa, và điều đó khiến tôi có cách giải quyết của riêng mình. Tôi có thể rời bỏ cô ấy bất cứ lúc nào sau đó.
Kết luận
Khi những người ái kỷ nói: “Tôi yêu bạn,” điều họ thực sự muốn nói là: “Tôi sẽ yêu bạn miễn là bạn thỏa mãn được những nhu cầu của tôi và khiến tôi cảm thấy hạnh phúc.” Do đó, những người ái kỷ chưa được điều trị sẽ không cảm thấy có lỗi khi lợi dụng bạn vì, theo quan điểm của họ, mọi hành động đều có lý do chính đáng.
Sự tự vệ tâm lý của họ được tạo ra để ngăn bản thân họ nhận ra những sai lầm của mình và cho phép họ đổ lỗi cho bạn. Và nếu mọi chuyện đều là lỗi của bạn, thì không có lý do gì để họ hối hận khi gây tổn thương cho bạn.
Dựa trên hai bài viết trên Quora
Tác giả: Elinor Greenberg Ph.D.
Dịch giả: Hoàng Liên
Biên tập: Hoàng Liên
Nguồn hình ảnh: psychologytoday.com
Liên kết: Narcissists Feel Guilty About Abusing Loved Ones?