Đề bài
Tâm trạng và hành động của Mị trong đêm cứu A Phủ
Lời giải chi tiết
Tô Hoài thành công trong “Vợ chồng A Phủ” không chỉ nhờ vào kinh nghiệm sống và tình cảm sống của mình mà còn nhờ vào tài năng văn học tài hoa. Trong truyện, Tô Hoài đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật, đặc biệt là phân tích tâm lý và hành động của nhân vật Mị trong từng chặng đường cuộc sống. Điểm nghệ thuật đó rực rỡ và phát sáng nhất trong miêu tả tâm trạng và hành động của Mị trong đêm mùa đông cứu A Phủ. Điều này thể hiện sự nhân văn và thực tế của tác phẩm.
Trong truyện này, điều gây ấn tượng nhất là hình ảnh của cô gái Mị, luôn “cúi mặt, mặt buồn rười rượi” dù làm bất cứ việc gì. Đó là nét tâm lý của một người phụ nữ chịu đựng, bất lực trước số phận khó khăn, cuộc sống đen tối. Mị chịu đựng cuộc hôn nhân cưỡng bức với A Sử, không được gả cho người mình yêu, mà phải sống với người mà cô sợ hãi và lạnh lùng. Cô trở thành nô lệ của nhà thống lý Pá Tra, sống trong đau khổ và tuyệt vọng. Tuy nhiên, Mị vẫn giữ lại hy vọng, mong muốn thoát khỏi hoàn cảnh khốn khó. Điều này rõ ràng trong đêm mùa xuân.
Trong đêm ấy, tâm trạng của Mị trải qua nhiều cung bậc khác nhau, từ cảm giác ban đầu nghe tiếng sáo Mèo quen thuộc, nhớ về kỷ niệm xưa, đến cảm giác muốn đi chơi, nhưng cô lại bị trói buộc bởi A Sử. Tuy nhiên, dù thân xác bị giam cầm, tâm hồn của Mị vẫn tự do bay bổng, hoà mình với mùa xuân và cuộc đời. Đó là một đêm quan trọng đánh dấu sự thức tỉnh của Mị, cô sống tự do và đầy ý nghĩa sau hàng ngàn đêm chị sống như một người không hồn.
Sau đêm đó, Mị tiếp tục cuộc sống trâu ngựa. Tuy nhiên, Tô Hoài khẳng định rằng mặc dù Mị gánh chịu nhiều khổ cực và nhục nhã, nhưng bản lĩnh và lòng nhân ái vẫn sống động trong cô. Chỉ cần một chút gió mạnh có thể thổi bay lớp tro tàn che lấp lửa sống trong Mị. Điều này làm nổi bật giá trị nhân văn của tác phẩm.
Trong 'Vợ chồng A Phủ,' Tô Hoài không chỉ làm nổi bật tình cảm sống và kinh nghiệm sống của mình, mà còn khám phá sâu sắc vào tâm trí và hành động của nhân vật Mị. Nhờ vào sự khéo léo nghệ thuật này, tác giả đã tạo ra một tác phẩm thực sự gần gũi và sâu sắc.
Cuối cùng, luồng gió đó đã đến - những đêm mùa đông dài và buồn trên núi rừng Tây Bắc đang đến gần. Mùa đông rét buốt như cắt da cắt thịt, và đêm nào Mị cũng ra ngoài bếp để thổi lửa hơ tay. Trong những đêm đó, Mị gặp A Phủ đang bị trói giữa trời giá lạnh. Mặc dù biết A Phủ sắp chết nhưng Mị vẫn thản nhiên thổi lửa, không để ý. Một đêm, Mị thấy dòng nước mắt của A Phủ, điều đó làm tan chảy lớp băng giá trong lòng Mị. Mị nhớ lại những khổ đau mình từng trải qua, và quyết định cứu A Phủ.
Hành động cắt dây trói để cứu A Phủ là một việc dũng cảm và nguy hiểm, nhưng nó phản ánh đúng tâm trạng của Mị. Sau khi cứu A Phủ, Mị tự hỏi liệu có nên chạy theo anh ta hay không. Cuối cùng, Mị quyết định bước ra khỏi bóng tối, và theo sau A Phủ. Mị đã vượt qua nỗi sợ hãi và khao khát tự do, và lời nói của Mị chứa đựng biết bao tình cảm. Cùng nhau, Mị và A Phủ bắt đầu một cuộc hành trình mới, không biết điều gì sẽ xảy ra trong tương lai...
Trong đêm mùa đông này, sức sống tiềm ẩn đã đóng vai trò rất quan trọng. Nó giúp Mị vượt lên trên số phận đen tối của mình. Việc Mị cứu A Phủ cũng là cách Mị cứu lấy chính bản thân mình. Tô Hoài đã ca ngợi những phẩm chất đẹp của người phụ nữ miền núi, đồng thời xót thương cho số phận đáng thương của Mị. Tư tưởng nhân đạo của Tô Hoài được phản ánh qua tác phẩm. Đồng thời, tác phẩm này cũng khẳng định chân lý: ở đâu có bạo lực và bất công, ở đó sẽ có người đấu tranh chống lại, như Mị đã làm. Tác phẩm này giúp ta hiểu được nhiều điều trong cuộc sống.
Với truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” và tập “Truyện Tây Bắc” nói chung, Tô Hoài đã thành công với thể loại truyện ngắn. Phong cách nghệ thuật của ông thể hiện màu sắc dân tộc sâu sắc và ngôn ngữ trữ tình. Tác phẩm “Truyện Tây Bắc” đã đoạt giải nhất truyện ngắn của Hội Nhà văn năm 1954 - 1955. “Vợ chồng A Phủ” ghi điểm với bạn đọc nhờ giá trị nghệ thuật và nhân đạo. Đây thực sự là một truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách của Tô Hoài.