Buzz
Chào mừng bạn đã quay trở lại với Psych2Goers. Bạn có nghĩ rằng mình là người biết cảm thông không? Hay bạn có thể tự mô tả mình là người đồng cảm? Sự đồng cảm không chỉ là hiểu biết mà còn là khả năng chia sẻ cảm xúc với người khác. Bằng cách đặt mình vào vị trí của người khác, bạn có thể nhìn nhận họ từ một góc độ mới. Bạn có thể hiểu được cảm xúc và tình huống khó khăn bằng cách tự hỏi: “Nếu tôi là họ, tôi sẽ cảm thấy như thế nào?”. Điều này giúp bạn trở thành người thấu hiểu và quan tâm hơn với những người xung quanh.
Tuy nhiên, có một khía cạnh tiêu biểu của sự đồng cảm mà có lẽ bạn chưa biết. Bạn có thể được trải nghiệm mọi thứ từ một góc nhìn mới khi chia sẻ cảm xúc với người khác và cố gắng hiểu họ, nhưng đôi khi điều này có thể bị lợi dụng hoặc thậm chí bị áp đặt nếu bạn là người quá đặc biệt về sự đồng cảm.
Ngoài ra, thông tin trong bài viết này không nhằm mục đích thay thế cho lời khuyên, chẩn đoán hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Tất cả nội dung, bao gồm văn bản, đồ họa, hình ảnh và thông tin, chỉ mang tính chất thông tin chung và không thay thế cho lời khuyên hoặc điều trị của bác sĩ/chuyên gia y tế.
Hãy cùng khám phá sâu hơn vào mặt tối của sự đồng cảm.
Sự đồng cảm vượt quá mức có thể dẫn đến tính ích kỷ.
Bạn đã từng nghĩ đến khả năng rằng trong một số tình huống cụ thể, sự đồng cảm có thể khiến bạn trở nên ích kỷ hơn là vị tha chưa? Đối với một số người, điều này có thể là sự thật. Đôi khi, việc cảm thông với một số người có thể trở nên quá mức. Khi một cá nhân lạm dụng sự đồng cảm để tự lợi ích mà không thực sự thấu hiểu tình hình của người khác, người ta thường gọi họ là “sự đồng cảm ma cà rồng” (Lambert, 2019).
“Đồng cảm ma cà rồng” là một dạng biểu hiện cực đoan của sự đồng cảm, nơi một người có xu hướng kiểm soát hoặc thao túng cuộc sống của người khác để tự lợi ích (Lambert, 2019).
Mặc dù điều này có thể có ý định tốt. Ví dụ, bạn có thể muốn giúp đỡ anh chị em hoặc bạn bè bằng cách hướng dẫn họ làm theo ý bạn để họ đạt được thành công. Tuy nhiên, quá nhiều sự đồng cảm có thể khiến bạn mất khả năng giúp đỡ và làm cho người khác cảm thấy không thoải mái. Sự đồng cảm tốt nhất là khi bạn lắng nghe và hỗ trợ người khác mà không can thiệp quá nhiều vào quyết định của họ.
Nếu bạn lo lắng về việc gặp phải một người sử dụng “sự đồng cảm ma cà rồng”, bạn có thể cảm thấy tiêu cực khi nhận lời khuyên hoặc chia sẻ với họ về thành tựu của mình. Nếu bạn cảm thấy như người đó luôn cố gắng đẩy bạn theo hướng họ muốn, dù bạn có tự tin đến đâu, đó là một ví dụ về “sự đồng cảm ma cà rồng”.
Sự Thấu Hiểu Đen Tối
Nếu bạn đã từng nghe về sự thấu hiểu trước đây, bạn có thể đã biết một phần về cách hoạt động của sự thấu hiểu đen tối. Một cách đơn giản, sự thấu hiểu đen tối là mặt tối của sự đồng cảm mà nhiều người không nhận ra. Những người thấu hiểu đen tối sử dụng khả năng đồng cảm của họ để cảm nhận và thể hiện sự đồng cảm, nhưng họ có ý định và hành vi tiêu cực. Họ thường tìm kiếm những thứ bạn cần và sử dụng chúng để đối phó với bạn (Mitchell, 2021).
Khi nói về việc lạm dụng sự đồng cảm, dù vô tình hay cố ý, điều đó có thể làm cho chúng ta cảm thấy tốt hơn bản thân thay vì sử dụng nó để hiểu người khác. Sự đồng cảm không chỉ giúp chúng ta cảm nhận người khác mà còn hiểu rõ hơn về bản thân. Khi nghiên cứu và hiểu được suy nghĩ và cảm xúc của họ, chúng ta có thể hiểu sâu hơn về bản thân mình, đặc biệt là khi chúng ta hoàn toàn hòa hợp với tâm trạng và suy nghĩ của họ. Nếu nhìn vào những người đồng cảm mờ ám, có thể thấy họ thường sử dụng đặc điểm này để kiểm soát người khác, thường thông qua lời hứa hoặc những lời nói dối về lòng tin và tính cách của họ để đạt được mục tiêu của bản thân. Điều quan trọng là phải biết bảo vệ bản thân và nhận biết khi nào người khác đang cố kiểm soát mình để tránh rơi vào tình trạng kiểm soát và thất bại.
Một dấu hiệu cho thấy bạn có thể đang gặp phải một người đồng cảm đen tối là khi bạn luôn cảm thấy mệt mỏi sau mỗi cuộc gặp gỡ với họ trong khi họ lại cảm thấy tốt hơn. Trong cuộc trò chuyện, bạn thường cảm thấy mệt mỏi và họ thì ngược lại, như được nạp năng lượng thông qua việc ép buộc bạn làm những điều mà bạn không thoải mái hoặc đẩy bạn vào tình huống khó xử. Điều này chỉ ra bạn đang chịu sự kiểm soát của một người đồng cảm đen tối.
Sự đồng cảm có thể dẫn đến sự kiệt sức.
Mặc dù sự suy nhược về thể chất và tinh thần có thể xảy ra với mọi người, những người thường xuyên đồng cảm có thể mất rất nhiều năng lượng tinh thần khi họ luôn đặt mình vào những tình huống khó khăn mà họ cần phải hiểu hoặc cảm nhận những khó khăn và thậm chí là những đau đớn cảm xúc của người khác. Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng sự kiệt sức có thể ảnh hưởng khác nhau đối với mỗi người trong các hoàn cảnh khác nhau. Mặc dù có những nghiên cứu cho thấy sự đồng cảm có thể giúp giảm thiểu tỷ lệ kiệt sức, nhưng các nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng sự kiệt sức không nhất thiết phải đi kèm với sự đồng cảm. Nếu sự đồng cảm giúp bạn hiểu rõ người khác và tạo ra một môi trường tích cực cho họ và cho chính bạn, đó chính là điều tốt nhất. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy căng thẳng và áp lực khi phải quan tâm hoặc thông cảm với người khác, có thể bạn đang kiệt sức vì sự đồng cảm.
Hãy dành thời gian để hiểu rõ mối quan hệ của bạn với người khác. Điều này có thể giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn về việc bạn nên dành thời gian và tâm trí cho ai và cái gì xứng đáng. Nếu bạn luôn cảm thấy như mình đang phải lo lắng và thông cảm cho người khác, đó có thể là dấu hiệu của sự kiệt sức.
Nếu bạn luôn cảm thấy như mình là người mẹ của mọi người xung quanh vì bạn luôn hiểu họ hoặc họ luôn tìm đến bạn để được an ủi, điều này có thể là dấu hiệu của tình yêu thương và sự thông cảm lớn lao từ bạn. Tuy nhiên, khi bạn cảm thấy mình không thể đáp ứng được nhu cầu của chính mình hoặc cảm thấy cô đơn và mệt mỏi khi luôn phải đặt mình vào tình huống khó khăn để làm hài lòng người khác, thì đó là dấu hiệu bạn đang kiệt sức vì sự đồng cảm.
