Buzz
Cảm nhận của Anh chị về cái tôi tự do, quậy phá và khát khao khẳng định bản thân giữa cuộc đời của Tản Đà qua bài thơ Hầu Trời.
Tận hưởng sự độc đáo của nhà thơ Tản Đà qua bài thơ Hầu Trời
I. Dàn ý Cảm nhận về sự độc đáo của cá nhân Tản Đà thông qua tác phẩm Hầu Trời
1. Bắt đầu
- Tản Đà nổi tiếng là 'người vượt thời gian', là cây cầu kết nối giữa thơ cổ truyền và thơ hiện đại, là người đặt nền móng cho trào lưu thơ mới.
- Ông là biểu tượng tiêu biểu của văn học Việt Nam trong giai đoạn quan trọng này, thời kỳ văn hóa dân tộc đang chuyển biến mạnh mẽ, khởi đầu cho sự hiện đại hóa nhanh chóng.
2. Phần chính
- Tính 'ngông' của Tản Đà trong bài Hầu Trời thể hiện đặc điểm độc đáo:
- Tự tin đến mức cho rằng Thần cũng phải khen ngợi
- Không có ai đáng là kẻ đối đầu với mình ngoại trừ Thần và các tiên nhân.
- Tưởng tượng mình là một thánh nhân bị đày xuống trần gian vì tình cờ tỏ ra kiêu căng.
- Nhận thức bản thân là người thuộc về Thiên đàng, được giao nhiệm vụ cao cả (thực hiện đạo lý thiên đàng).
- Nhà thơ sáng tác câu chuyện về việc 'hầu trời' không chỉ là một thách thức đối với quyền lực và địa vị đang chiếm đa số trong xã hội thời bấy giờ. Tản Đà mô tả các thế lực siêu nhiên như những người bình thường, ngang hàng với bản thân...
- Tính 'ngông' của Tản Đà còn nhiều điểm giống với tính cách 'ngông' của Nguyễn Công Trứ (trong bài thơ ca ngợi). Điều này thể hiện sự tự tin cao về tài năng, việc nói lớn về những thực thể như thần, bụt, và mở lời về tất cả những khía cạnh của con người vượt qua giới hạn của mình trước mặt xã hội, như muốn 'chế ngự' xã hội...
- Sự 'ngông' của Tản Đà không chỉ tập trung vào vấn đề 'Nghĩa vua tôi cho vẹn đạo sơ chung' (NCT) như là một vấn đề quan trọng. Hơn nữa, tài năng mà Tản Đà muốn tỏ ra là một tài năng thuộc lĩnh vực văn chương.
- Nhà thơ đã trải qua cuộc sống thoải mái hơn khi thời đại đang thay đổi, khẳng định quyền tự do cá nhân một cách mạnh mẽ.
3. Kết luận
- Hầu Trời là một tác phẩm thơ hay, độc đáo, mang đến nhiều yếu tố mới về mặt nghệ thuật, là biểu tượng của sự 'giao thời' trong thơ Tản Đà.
- Qua bài thơ, có thể nhận ra nhiều hướng phát triển của thơ Việt Nam trong những năm 20 của thế kỉ XX.
>> Đọc thêm:
Để hiểu sâu hơn về nội dung, giá trị tư tưởng và nghệ thuật của bài thơ, có thể tham khảo bài mẫu về cảm nhận về cái tôi độc đáo của Tản Đà qua câu chuyện Hầu Trời, như bài viết về Cảm nhận về bài thơ Hầu trời của Tản Đà, Soạn văn lớp 11 - Hầu trời, Cái tôi độc đáo của Tản Đà trong bài Hầu Trời, Cảm nhận về trí tưởng tượng phóng túng và tấm lòng ưu ái của Tản Đà qua bài thơ Hầu Trời,...
II. Mẫu văn bản Cảm nhận về cái tôi độc đáo của nhà thơ Tản Đà qua bài thơ Hầu Trời
Thập kỷ 20 của thế kỉ XX, xã hội thực dân với bóng tối phong kiến, ám ảnh và đầy những cảnh đau đớn. Những người trí thức có tâm huyết không dễ dàng tham gia, nhưng đối mặt với nó không phải ai cũng có can đảm. Sáng tác thơ để giải sầu là lựa chọn phổ biến. Tản Đà cũng theo đuổi con đường này. Nhưng khác biệt nằm ở việc ông là người đầu tiên, người mạnh mẽ đứng lên làm thi sĩ, bày tỏ bản ngã một cách trung thực, táo bạo, và tự tin.
Tản Đà sáng tác nhiều tác phẩm, Hầu Trời là một trong những bài hát ít nằm ngoài thời gian, vẫn hùng vĩ qua các năm. Điều độc đáo và thu hút nhất của bài thơ là sự hiện thực của cái tôi, sự tự do và lòng khao khát khẳng định chính mình trong cuộc sống của Tản Đà.
Tản Đà thừa nhận mình là người bất hạnh, thuộc một tầng lớp tài năng với số phận thấp, ôm mệt, chán nản. Ông tìm kiếm sự thoát khỏi bằng cách hướng về thế giới tưởng tượng mà ông tạo ra. Ở đó, ông tự do, bay bổng với trí tưởng tượng. Nhưng ông muốn độc giả tin rằng, tin vào sự thật rằng ông đã lên thiên đàng để hầu trời. Do đó, ông khẳng định từ đầu trong bài thơ:
Không phải là hoảng hốt, không phải là giấc mơ
Thực hồn! Thực phách! Thực thân thể!
Thực sự được thăng thiên, ngọt ngào và kỳ diệu
Có lẽ mọi người còn nghi ngờ khi nhà thơ kiên quyết khẳng định tâm hồn và thân thể của mình đã lên thiên đàng. Điều này không phải là mơ tưởng và đừng lo lắng quá. Sự khẳng định mạnh mẽ như vậy, ngay cả khi người ta không tin, vẫn làm cho tò mò bùng nổ, họ sẽ theo dõi câu chuyện mà Tản Đà sẽ kể. Cách ông mở đầu bài thơ không chỉ hóm hỉnh mà còn rất thu hút và lạnh lùng.
Tản Đà, một nhà thơ từng bán thơ kiếm sống, nhưng thời điểm này, văn chương dường như rẻ như rác. Ông hiểu rõ về khó khăn và đấu tranh trong cuộc sống, nhưng ngay cả khi nghèo đói, nhà thơ vẫn kiêu hãnh trước trời vì sự xuất sắc của thơ ông. Nói về tính 'ngông', Tản Đà đã từng viết:
Vì ông quá giỏi hoặc ông không thành công
Không thành công càng tốt, ông càng tự tin.
(Tự châm biếm)
Ngông là sự tự tin khẳng định bản thân, thực hiện những hành động không phù hợp với đám đông, cộng đồng. Tuy nhiên, không phải mọi hành động đối nghịch đều là ngông. Để được coi là ngông, cần phải có cơ sở, và nền tảng vững chắc nhất là tài năng và nhân cách xuất sắc, điều mà Tản Đà đã nhận thức. Sự tự tin này đã tạo nên cái ngông đáng yêu và đặc trưng của Tản Đà. Nhà thơ được mời lên thiên đình để đọc thơ cho Trời và Chư tiên nghe, một phần quan trọng của bài thơ. Cảnh đọc thơ cho Trời nghe được mô tả chi tiết, là vinh dự lớn của nhà thơ. Việc tự khen mình khi đọc cho Trời và Chư tiên nghe những tác phẩm như Hai quyển Khối tình, Thần tiên, Giác mộng... là hợp lý và không ngạc nhiên:
Văn dã giàu thay đổi nhiều đường
Không có gì là quá mạnh mẽ khi một con người xuất sắc tự hào về bản thân. Tản Đà không phải là người thông thường, mà là một tài năng thực sự. Điều này không phải là lần đầu tiên nhà thơ tự khen mình. Trong Tự trào, ông đã viết:
Vùng đất Sơn Tây nảy một ông
Tuổi chửa bao nhiêu vãn rất hùng
Sông Đà núi Tản ai hun đúc
Bút thánh câu thần sớm vãi vung.
Trước thái độ đó của Tản Đà, ngay cả Trời cũng không kiềm được cười, và các Chư tiên nghe thơ của Tản Đà đều xúc động, tán thưởng và hâm mộ:
Là nhà thơ nổi tiếng tình cảm. Khi lên Trời, không thiếu sự xuất hiện của các nàng Tâm Cơ, Hằng Nga, Song Thành... Họ ca ngợi và ngưỡng mộ Tản Đà - khách quý từ thế giới trần tục. Và họ đều đồng lòng vỗ tay tán thưởng. Đặc biệt, Trời đã đánh giá cao những bài thơ của Tản Đà:
Trời còn nhấn mạnh: Văn chất thật tuyệt vời
Văn trần như vậy chắc chắn ít có.
Và Trời không tiếc lời khen ngợi: Lời văn tỏa sáng như ngôi sao băng, ngôn ngữ mạnh mẽ như đám mây thay đổi, từ nhẹ nhàng như sương, êm dịu như gió, đến đậm đà như mưa sa, và lạnh lùng như tuyết.
Tản Đà rõ ràng nhận thức sâu sắc về tài năng của mình và là một cá nhân táo bạo, dám mở lời thẳng thừng về bản ngã và cái tôi của mình. Cách ông tự giới thiệu trước Ngọc Hoàng và Chư tiên càng chứng minh điều này:
Người tên Khắc Hiếu, họ Nguyễn
Quê ở A châu về Địa cầu
Sông Đà hòa mình với nước Nam Việt.
Ông thậm chí còn đầy ngông khi đến Trời để khẳng định tài năng trước mặt Ngọc Hoàng Thượng đế và Chư tiên. Trong bài thơ Muốn làm thằng cuội, Tản Đà thể hiện mong muốn thoát khỏi thế gian hiện tại và lẩn trốn vào cõi tiên:
Mỗi dịp rằm tháng Tám về
Chúng ta hòa mình trong tiếng cười.
Trong Hầu Trời, nhà thơ một lần nữa thoát khỏi sự bức bách của cuộc sống hẹp hòi. Ngòi bút và tâm hồn ông tự do bay bổng trong thế giới thơ không bị gò ép bởi niêm luật và vần điệu. Khát khao chân thành trong tâm hồn của thi sĩ là mong muốn nhận được sự công nhận xứng đáng về tài năng của mình. Trong bối cảnh xã hội rối ren, giữa thật và giả không rõ ràng, văn chương trở nên nhạt nhòa, còn những nhà văn, thi sĩ lại bị coi thường. Việc tìm kiếm độc giả tri âm tri kỉ, người hiểu và cảm nhận được vẻ đẹp của thơ Tản Đà thực sự là một thách thức. Ông buộc phải lên tận cõi tiên để thỏa nguyện ước mơ của mình.
Tác giả xuất hiện trong bài thơ với vai trò là người kể chuyện và là nhân vật chính. Cảm xúc của tác giả trong bài thơ là sự phóng túng, tự do không gò ép. Có lúc cao ngạo, có lúc tự đắc, và có lúc trầm ngâm. Tất cả tạo nên một giọng thơ tự sự hóm hỉnh, cuốn hút người đọc. Người đọc chứng kiến cảnh nhà thơ đọc thơ cho Trời và được Trời cùng các Chư tiên đánh giá thơ của mình... Người đọc không chỉ cảm nhận được sự ngông nghênh phóng túng của nhà thơ, mà còn hiểu rõ hơn về khao khát, khẳng định bản thân giữa cuộc sống của tác giả. Cuộc sống hàng ngày của nhà thơ đối mặt với những khó khăn, vất vả, những lo toan, giống như nhiều nhà văn khác trong thời kỳ đó. Tản Đà, một thi sĩ nổi tiếng, được một thế hệ độc giả hâm mộ, nhưng suốt đời ông vẫn sống trong nghèo đói, chẳng khác gì bài thơ mà ông viết:
Chao ôi Trời, hình ảnh của bản thân sống nghèo khó
Trong mắt Trần gian, đất đai trở nên trống rỗng.
Nhà thơ mang theo một bụng văn, một bụng mà không thể ăn được hay mặc được. Ông chỉ còn cách đem văn bán phố phường, nhưng đắng thay:
Văn chương hạ giới trở nên rẻ mạt như bèo
Kiếm lời từ văn chương thật khó khăn
Do đó:
Mai mốt, làm mãi cũng chẳng đủ nuôi sống.
Nghèo đến cùng, vẫn là nghèo. Một số câu thơ ngắn gọn nhưng làm nổi bật bức tranh thực tế của cuộc sống, tràn ngập nỗi đau xót. Điều này có thể xem là một trong những lý do khiến nhà thơ cảm thấy chán chường trong cuộc sống hạ giới.
Đêm thu buồn, chị Hằng ơi
Em đang chán chường trong trần thế.
(Muốn làm thằng Cuội)
Nhà thơ nhận lời Trời, nhiệm vụ cao cả giữa cuộc sống bon chen, nhưng:
Trời giao phó nặng nề quá
Làm sao giữ được mà dám thực hiện.
Gìn giữ thiên lương, ước mơ của Tản Đà. Tâm huyết và nhân cách trong sạch của nhà thơ nghèo này là một biểu tượng.
Khi Phong trào Thơ mới nổi, Thế Lữ tỏa sáng, còn Tản Đà như vầng sao lặn. Chế giễu ông trên báo, nhưng sau khi ông mất, họ hối hận.
Nhà thơ Tản Đà, tận tụy với nghệ thuật và đất đai quê hương, thể hiện niềm khao khát khẳng định bản thân. Thơ ông là gạch nối giữa thời trung đại và hiện đại.
""""-- KẾT """"-
Trong hành trình tự do, tôi tỏ ra mạnh mẽ, mơ mộng và khao khát tự thể hiện bản thân giữa dòng đời, đậm chất như Tản Đà. Để thêm chi tiết, các bạn học sinh có thể đọc bài Phân tích tác phẩm Xuất dương lưu biệt hoặc bài Phân tích Vội vàng để hiểu quan điểm sống của Xuân Diệu. Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ hỗ trợ các bạn học sinh lớp 11 ôn tập, rèn luyện kỹ năng viết và đạt điểm cao trong các bài kiểm tra, bài thi môn Ngữ văn. Chúc các bạn thành công.
