Bài văn Tận hưởng sự biểu hiện của sóng và tâm trạng của tôi trong bài thơ Sóng bao gồm phân tích chi tiết, sơ đồ tư duy và các bài văn phân tích mẫu xuất sắc, ngắn gọn được tổng hợp và lựa chọn từ những bài văn điểm cao của học sinh lớp 12. Mong rằng với cảm nhận về hình tượng sóng và em trong bài thơ Sóng này, các bạn sẽ thích và viết văn tốt hơn.
Tận hưởng sự biểu hiện của sóng và tâm trạng của tôi trong bài thơ Sóng (20 mẫu)
Cảm nhận về hình tượng sóng và em trong bài thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh - mẫu 1
Nhà nghiên cứu Trần Đăng Suyền đã từng nhận định về bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh như sau: “Đến Xuân Quỳnh, thơ hiện đại Việt Nam mới có một tiếng nói bày tỏ trực tiếp những khao khát tình yêu vừa hồn nhiên chân thực, vừa mãnh liệt sôi nổi của một trái tim phụ nữ”. Và thực tế chính xác như vậy, tình yêu đó, mong muốn mãnh liệt cháy bỏng đó đã được biểu hiện qua hai hình tượng “sóng” và “em” để từ đó làm nổi bật tình yêu tuổi trẻ khát khao, mãnh liệt.
Trong bài thơ này, tồn tại song song hai hình tượng là “sóng” và “em” chúng bổ sung, tương hỗ cho nhau làm nổi bật chủ đề chính của tác phẩm. Sóng chính là hình ảnh ẩn dụ của tâm trạng người con gái khi yêu, đây là dạng thức của cái tôi trữ tình nhập vai. Chúng được tách làm hai, nhưng thực tế chỉ là một – nhân vật trữ tình. Khi phân tách, khi hòa quyện với nhau, soi chiếu nhau, cộng hưởng làm bật lên tình yêu tha thiết nồng cháy.
Sóng không phải là hình tượng mới mẻ trong thi ca khi nói về tình yêu. Ta đã biết đến song của Xuân Diệu: “Anh xin làm song biếc/ Hôn mãi cát vàng em/ Hôn thật khẽ thật êm/ Hôn êm đềm mãi mãi/ Đã hôm rồi hôn lại/ Cho đến mãi muôn đời/ Đến tan cả đất trời/ Anh mới thôi dào dạt”. Sóng – vốn là hình tượng động, biểu trưng cho người đàn ông. Nhưng với sóng của Xuân Quỳnh chị đã mang đến những khám phá, phát hiện mới mẻ. Sóng – biểu trưng cho người phụ nữ, cho những khao khát tình yêu mãnh liệt trong lồng ngực bồi hồi nhịp đập tình yêu. Không chỉ vật, hình tượng song còn được gợi ra từ những âm hưởng dạt dào của cả bài thơ. Đó là những con sóng triền miên, nối tiếp nhau xô vào bờ. Để tạo nên nhịp điệu linh hoạt này, tác giả đã sử dụng thể thơ năm chữ, nhịp ngắt linh hoạt để làm bật lên con sóng khi ồn ào, sôi nổi, khi lại dịu êm đằm thắm:
Hùng vĩ và nhẹ nhàng
Rối ren và yên bình
Đó cũng chính là các cảm xúc đa dạng của người phụ nữ đang yêu. Sự đồng điệu giữa nhịp đập sóng và trái tim người con gái dường như là một. Đôi khi chúng ta không thể phân biệt rõ ràng, sóng và em hòa quyện với nhau một cách tương hợp. Và từ những biểu tượng của sóng và em, cũng nảy mầm lên khao khát tìm kiếm nguồn gốc của tình yêu: Sông không tự hiểu mình/ Sóng đặt nghiên cứu sâu.
Mặc dù chỉ là một phần rất nhỏ, nhưng sóng cũng rất mạnh mẽ, không ngần ngại di chuyển từ không gian hẹp của dòng sông đến không gian lớn hơn để tìm kiếm câu trả lời cho chính mình. Từ hành động của sóng, ta có thể nhận ra quan điểm mới mẻ của Xuân Quỳnh về tình yêu: người phụ nữ không phải chờ đợi mà là chủ động trong việc tìm kiếm tình yêu. Sự khao khát yêu thương được biểu hiện qua những hành động mạnh mẽ, không còn kiêng nhẫn, không chần chừ. Nỗi khát khao yêu thương rung động trong trái tim người phụ nữ, đồng thời cũng là khao khát của toàn bộ nhân loại:
Biển cả ngày xưa
Và vẫn không đổi hôm nay
Khao khát tình yêu
Thấp thoáng trong lòng trẻ
Khi tình yêu đến, mỗi người trong chúng ta đều muốn hiểu rõ, lí giải tình yêu. Tuy nhiên, đúng như lời của Xuân Diệu: “Làm sao có thể hiểu được tình yêu”, và Xuân Quỳnh cũng phải thừa nhận điều đó. Tình yêu thực sự là một cảm xúc mỏng manh, mơ hồ, giống như sóng biển khi động đậy, lại khiêm nhường mềm mại ấm áp. Chính vì thế mà: “Sóng bắt đầu từ gió/ Gió bắt đầu từ đâu/ Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau?”.
Nếu có thể định nghĩa chính xác nhất về tình yêu, có thể chỉ là khi nhớ đến. Nỗi nhớ nồng cháy, mãnh liệt, vây quanh những người đang yêu nhau. Nó giống như con sóng dữ dội, liên tục, không ngừng. Nhịp thơ trong đoạn này cũng trở nên nhanh chóng hơn, gấp gáp:
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt biển
Ôi con sóng đong đầy nhớ mong
Ngày đêm không thể ngủ được
Tim em nhớ về anh
Cả trong giấc mơ vẫn tỉnh
Dường như cảm xúc “không ngủ được ngày đêm” vẫn chưa đủ để diễn tả sự nhớ nhung đầy xúc động của người phụ nữ với tình yêu. Vì vậy, ngay sau đó cần phải nhấn mạnh một lần nữa: “Tim em nhớ về anh/ Cả trong giấc mơ vẫn tỉnh”. Sự nhớ đầy bất ngờ, lan tỏa đến mọi không gian, thời gian, cả trong ý thức và tiềm thức ẩn kín. Chỉ một vài từ nhưng đã đủ để diễn tả sự nhớ thương mãnh liệt, sâu sắc của người phụ nữ đối với người mình yêu. Tình yêu của người phụ nữ vừa sâu sắc, vừa mãnh liệt. Với hình tượng sóng và em, chị đã không ngần ngại thể hiện tình yêu mãnh liệt, hồn nhiên của một người phụ nữ đang yêu.
Những dòng thơ cuối cùng của Xuân Quỳnh vừa sáng tạo vừa mượn hình tượng song để thể hiện suy tư, quan điểm, triết lí về tình yêu:
Làm sao để tan vào
Trở thành hàng trăm con sóng nhỏ
Trên biển lớn tình yêu
Để trăm năm vẫn vỗ
Cuộc hành trình của sóng, dù mãnh liệt, khát khao yêu thương, biểu hiện tình cảm sâu sắc đến bất cứ mức độ nào, có phải cuối cùng cũng nhằm đến một tình yêu vĩnh cửu, bền vững qua thời gian không? Không chỉ tan ra, để tình yêu trăm năm vẫn tiếp tục, không chỉ là tình yêu của hai người mà còn là tình yêu dành cho cuộc sống này, cuộc sống này. Đó mới là mục tiêu cuối cùng mà Xuân Quỳnh hướng tới.
Sóng không phải là một bài thơ dài, nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu sắc, hàm chứa nhiều ý nghĩa. Đặc biệt thông qua hai hình tượng “sóng” và “em” kết hợp với nhau, không chỉ thể hiện sự khao khát mãnh liệt của người phụ nữ khi yêu mà còn phản ánh tình yêu cuộc đời, niềm đam mê sống của một trái tim đầy yêu thương - Xuân Quỳnh.
Phân tích ý nghĩa hình tượng sóng và em trong bài thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh
1. Mở đầu
- Xuân Quỳnh là một nhà thơ tài năng, nhạy cảm, luôn khao khát hạnh phúc trong cuộc sống, thơ của bà luôn mang đậm tình cảm, lòng nhân từ của một trái tim nữ tính.
- Bài thơ Sóng là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ của Xuân Quỳnh.
- Nổi bật trong bài thơ là hai hình tượng “sóng” và “em”, hai hình tượng này luôn song hành với nhau, đôi khi tách biệt nhưng đôi khi lại hòa quyện.
2. Phần chính
2.1. Bản chất và khát vọng của “sóng” và “em” (khổ 1, 2)
- Sóng là một hiện tượng tồn tại với nhiều tính chất đối lập: dữ dội – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ. Đằng sau hình ảnh của sóng là hình ảnh “em”, bản tính của sóng chính là bản tính của “em” trong tình yêu.
- Con sóng không ngừng khám phá không gian hẹp của “sông”, không chịu ngừng sóng vì thế quyết tâm “tìm ra tận bể” rộng lớn, để trở nên đầy đủ. “Em” cũng vậy, cũng khao khát tìm thấy tình yêu để được yêu và hiểu, để trở thành chính mình.
- Bản chất của sóng từ “ngày xưa” đến “ngày sau” vẫn không thay đổi (vừa dữ dội vừa dịu êm ... luôn muốn tìm ra biển lớn). Đó cũng chính là ước mơ không ngừng của “em”: được sống trong tình yêu suốt cả cuộc đời.
2.2. Cảm xúc của “em” đối với “sóng”, đối với tình yêu (khổ 3, 4)
- Đối mặt với “biển cả muôn trùng sóng”, “em” đã có những suy tư sâu sắc, khao khát hiểu biết về chính bản thân mình và về người mình yêu, về “biển lớn” của tình yêu.
- “Em” suy ngẫm về nguồn gốc của “sóng” và sau đó tự mình tìm ra giải thích bằng cách lý giải theo quy luật tự nhiên, nhưng rồi nhận ra rằng nguồn gốc của sóng, thời điểm bắt đầu của tình yêu thực sự là một bí ẩn không thể hiểu được. (Liên quan đến câu thơ: “Làm sao cắt nghĩa được tình yêu ...” trong bài thơ Vì sao của Xuân Diệu).
2.3. Nỗi nhớ, lòng trung thành của “sóng” và “em” (khổ 5, 6, 7)
- “Sóng” nhớ đến bờ: nỗi nhớ lan tỏa khắp không gian (dưới lòng biển – trên mặt nước), kéo dài theo thời gian (ban ngày - ban đêm), nhớ đến “không ngủ được”.
- “Sóng nhớ bờ” cũng chính là “em” nhớ “anh”, nỗi nhớ của “em” cũng lan tỏa khắp không gian, thời gian, thậm chí luôn hiện diện trong tiềm thức, trong suy tưởng “cả trong mơ còn thức” (liên quan đến nỗi nhớ trong bài thơ Thuyền và biển của Xuân Quỳnh).
- Dù “đi về hướng bắc” hay “lên về phương nam”, vượt qua bao sóng gió cuộc đời thì trái tim của “em” vẫn luôn hướng về “phương anh”. Đó chính là tâm trạng trung thành kiên định của “em” trong tình yêu.
- Con sóng cũng can đảm, tự lập và trung thành như “em”, dù trôi dạt theo hướng nào thì mục tiêu cuối cùng vẫn là bờ.
2.4. Khao khát tình yêu bất diệt của “em” (khổ 8, 9)
- Trái tim của “em” luôn bao trùm bởi lo lắng, nỗi sợ hãi về sự nhỏ bé của mình trước cuộc sống bao la, sự hạn hẹp của tình yêu trước sự vô hạn của thời gian, và sự thay đổi không ngừng của con người trước cuộc sống đầy biến động.
- Dưới tầm nhìn sâu xa của thơ, vẫn tồn tại niềm tin vững chắc, hy vọng mãnh liệt vào sức mạnh của tình yêu, giống như mây có thể vượt qua biển lớn “Như biển kia dù rộng ... bay về xa.”
- Sóng là biểu tượng của tình yêu mãnh liệt, vĩnh cửu, do đó “em” mong muốn được “tan biến” thành “hàng trăm con sóng nhỏ” để sống trọn vẹn trong “biển lớn tình yêu”, để tình yêu mãi mãi, không bao giờ tàn phai.
- Đây cũng là khát khao chia sẻ và lan tỏa tình yêu nhỏ bé trong tình yêu bao la của cuộc sống.
3. Kết luận
- Tóm lại, bài thơ khám phá hai hình tượng: “sóng” và “em”, với sự tương đồng và hòa hợp giữa chúng. Hình tượng “em” vừa mang nét truyền thống (trung thành, dịu dàng) vừa có nét hiện đại (tích cực tìm kiếm tình yêu, can đảm thể hiện cảm xúc, lo lắng).
- Tóm lại, bài thơ thành công trong việc xây dựng hình ảnh “sóng” một cách sáng tạo, mạch lạc, và đơn giản nhưng không kém phần tinh tế.
- Bài thơ đã truyền tải thành công tình yêu của người phụ nữ: sâu sắc, nồng nàn, và trung thành. Từ đó, khẳng định rằng tình yêu là một giá trị cao đẹp, mang lại hạnh phúc to lớn cho con người.
Sơ đồ Phản ánh hình tượng sóng và em trong thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh
Phản ánh hình tượng sóng và em trong thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh - mẫu 2
Xuân Quỳnh đã sử dụng hình tượng sóng để miêu tả những cảm xúc, tâm trạng phức tạp, sâu sắc và quan trọng của một trái tim phụ nữ đang trải qua những trạng thái mãnh liệt của tình yêu.
Xuân Quỳnh, một nhà thơ nổi tiếng với tình yêu và hạnh phúc trong cuộc sống hàng ngày, thể hiện qua những bài thơ của mình sự trân trọng, yêu thương và hạnh phúc bình dị của cuộc sống.
Trong số các nhà thơ hiện đại của Việt Nam, Xuân Quỳnh được coi là một trong những người đáng kính trong việc thể hiện tình yêu qua thơ. Bằng cách viết chân thành và mãnh liệt, bà đã mang lại tiếng nói mới mẻ và sâu sắc về tình yêu.
Khao khát tình yêu
Thổn thức trong lòng trẻ
Khi tình yêu đến tự nhiên như một trạng thái tinh thần và thường xuyên, người ta luôn muốn tự tìm hiểu và phân tích. Nhưng tình yêu là một hiện tượng tâm lí đặc biệt, đầy bí ẩn không thể giải thích bằng lý trí thông thường. Làm sao có thể trả lời được câu hỏi về nguồn gốc của tình yêu. Điều mà trước đây đã làm Xuân Diệu lo lắng 'Làm thế nào để định nghĩa được tình yêu?' thì bây giờ, một lần nữa Xuân Quỳnh lại thẳng thắn thổ lộ một cách tự nhiên, thật đáng yêu. Tình yêu giống như sóng biển, giống như cơn gió, không thể giải thích được. Nó tự nhiên, hồn nhiên như thiên nhiên, và cũng khó hiểu như thiên nhiên:
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau.
Tình yêu luôn gắn bó với nỗi nhớ khi chia xa. Nỗi nhớ trong trái tim yêu đương được Xuân Quỳnh mô tả một cách mãnh liệt. Một nỗi nhớ không ngừng, hiện diện cả khi tỉnh thức, cả khi ngủ say, lan tỏa khắp không gian và thời gian. Một nỗi nhớ vừa nhẹ nhàng, vừa sâu sắc, không bao giờ dừng lại, không thể nào tan biến. Nó cuồn cuộn, dào dạt như những đợt sóng biển vô tận, triền miên, không ngừng nghỉ. Nhịp thơ suốt bài này là nhịp sóng, nhưng rõ ràng nhất, dào dạt, hăm hở, náo nức nhất, mãnh liệt nhất ở đoạn thơ này:
Sóng dưới đáy lòng biển
Sóng trên bề mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Không ngủ được suốt ngày đêm.
Và như đã đề cập trước đó, vẫn là sự song hành của hình tượng sóng và em, bổ sung, đắp đổi cho nhau nhằm diễn tả sâu sắc hơn, ám ảnh hơn về tình yêu và nỗi nhớ cùng với lòng trung thành không biên giới của một trái tim đang rực cháy với tình thương. Nỗi nhớ được mô tả qua hình tượng con sóng nhớ bờ 'không ngủ được suốt ngày đêm' vẫn chưa đủ, chưa thỏa, lại được thể hiện một lần nữa qua nỗi nhớ trực tiếp của nhà thơ: “Trái tim nhớ về anh, Cả trong giấc mơ còn tỉnh thức'. Nỗi nhớ tràn đầy tình yêu của nữ thi sĩ. Nỗi nhớ không ngừng trong mọi không gian và thời gian, không chỉ hiện diện trong ý thức mà còn xâm nhập vào tiềm thức, hiện hữu cả trong giấc mơ. Tuy nhiên, khát vọng yêu thương của người con gái được thể hiện một cách mãnh liệt nhưng cũng rất giản dị, chỉ mong đợi bờ bên cạnh, như em mong chờ có anh! Tình yêu của người con gái chân thành, mãnh liệt, trong sáng, giản dị, trung thành, duy nhất. Qua hình tượng 'sóng' và 'em', Xuân Quỳnh đã thể hiện một cách chân thành, táo bạo, không che đậy cái khao khát mãnh liệt của mình về tình yêu – một phụ nữ, một điều hiếm thấy trong văn học Việt Nam.
Xuân Quỳnh viết bài thơ Sóng năm 1967, lúc chị đã trải qua những đau khổ trong tình yêu. Nhưng người phụ nữ đầy hy vọng và yêu đời này vẫn ấp ủ những niềm tin, vẫn tin vào hạnh phúc trong tương lai. Tự an ủi, động viên bản thân, chị vẫn tin rằng cuối cùng của một tình yêu lớn như “con sóng chắc chắn sẽ về bờ”, “bất kể có bao nhiêu khó khăn. Vì thế, ý thức về thời gian không làm chị lo lắng mà chỉ làm cho chị tin rằng:
Đời vẫn dài thế này
Năm tháng vẫn trôi đi
Biển kia dẫu lớn lao
Mây vẫn bay về xa xăm.
Bài thơ Sóng là một ví dụ điển hình cho triết lý và phong cách thơ của Xuân Quỳnh ở giai đoạn đầu. Một bài thơ không chỉ dễ thương, duyên dáng, mà còn mãnh liệt, sôi nổi, hồn nhiên, trong trẻo, ý nghĩa, sâu sắc. Sau này, sau những đắng cay trong tình yêu, giọng thơ của Xuân Quỳnh không còn say sưa như trước, nhưng khao khát tình yêu vẫn đọng mãi trong trái tim tràn ngập yêu thương của chị.
Đánh giá về hình tượng sóng và em trong bài thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh - mẫu 3
Xuân Quỳnh, như ai cũng biết, là nhà thơ của hạnh phúc đời thường. Thơ của chị là lời trái tim của một tâm hồn luôn khao khát tình yêu, gắn bó hết mình với cuộc sống hàng ngày, trân trọng, quý trọng và dành một ít cho hạnh phúc giản dị của cuộc sống bình thường.
Trong số các nhà thơ hiện đại của Việt Nam, Xuân Quỳnh được xem là một trong những người đáng chú ý về tình yêu. Chị đã viết nhiều và viết rất hay về đề tài này, đặc biệt bài thơ 'Sóng' đã để lại ấn tượng sâu sắc. Thông qua tác phẩm của mình, Xuân Quỳnh đã mang lại cho thơ Việt Nam hiện đại một giọng điệu mới, trực tiếp thể hiện những khát khao tình yêu vừa hồn nhiên vừa mãnh liệt của một người phụ nữ.
Tình yêu luôn là một chủ đề phổ biến trong thơ ca. Nhiều nhà thơ nổi tiếng đã sử dụng cảm hứng mãnh liệt để miêu tả tình yêu thông qua tâm trạng, tư duy và phong cách nghệ thuật của mình. Trước đó, Xuân Diệu đã sử dụng hình ảnh biển để diễn đạt về tình yêu, còn Xuân Quỳnh đã chọn sóng để thể hiện những cảm xúc, tâm trạng và sắc thái của tình cảm một cách phong phú và phức tạp trong bài thơ.
Ngoài hình ảnh của 'sóng', bài thơ còn đề cập đến một biểu tượng khác là 'em' - một phần của cá nhân của nhà thơ. Sóng là biểu tượng của tâm trạng người con gái đang yêu, là sự biểu hiện, phân thân của bản thân cá nhân - một cách đặc biệt của cái tôi nhập vai. Hai 'nhân vật' này (sóng và em) đan xen, đôi khi phản ánh lẫn nhau, làm nổi bật sự tương đồng, đôi khi hòa nhập để tạo ra sự đồng điệu. Hai biểu tượng này tồn tại song song suốt bài thơ, bổ sung cho nhau nhằm diễn đạt một cách sâu sắc hơn về khao khát tình yêu trong trái tim của người phụ nữ.
Hình ảnh 'sóng' là một sáng tạo độc đáo của Xuân Quỳnh. Hình ảnh này được tạo ra từ âm hưởng dào dạt, nhịp điệu của bài thơ. Đó là nhịp điệu của những con sóng trên biển liên tục, không ngừng, vô tận. Cấu trúc thơ không ngừng tạo ra nhịp điệu của sóng biển, từ sự hào hứng đến sự bình tĩnh, kéo dài suốt bài thơ. Nhưng âm điệu chung của bài thơ không chỉ là âm điệu của sóng biển. Đó còn là âm điệu của một trái tim đang tràn đầy khao khát tình yêu vô tận, hòa mình với sóng biển. Xuân Quỳnh đã sử dụng hình ảnh của sóng để diễn đạt nhịp điệu của trái tim đang đốt cháy với tình yêu mãnh liệt, không ngừng biến đổi và khao khát. Qua hình ảnh của 'sóng', cô đã miêu tả một cách cụ thể và sinh động các trạng thái, tâm trạng, cung bậc của tình cảm trong trái tim của người phụ nữ.
Bài thơ bắt đầu bằng một trạng thái tinh tế đặc biệt của một trái tim đang khao khát yêu thương, tìm kiếm một tình yêu lớn hơn. Xuân Quỳnh đã miêu tả một cách cụ thể trạng thái phong phú và phức tạp của một trái tim đang khao khát tình yêu. Tính cách của người con gái đang yêu, giống như sóng, chứa đựng nhiều trạng thái đối lập: 'Dữ dội và dịu êm, ồn ào và yên bình'. Và giống như sóng, trái tim của người con gái không chấp nhận sự hạn chế, luôn mong muốn một thế giới lớn lao có thể cảm thông và đồng cảm.
Nỗi khao khát tình yêu xôn xao, rạo rực trong trái tim con người trong quan niệm của Xuân Quỳnh, là mong ước vĩnh hằng của nhân loại, đặc biệt là của tuổi trẻ. Nó tồn tại mãi mãi, không bao giờ phai nhạt. Từ ngàn xưa, con người đã tìm kiếm tình yêu và sẽ tiếp tục tìm kiếm nó. Tình yêu, là một khao khát không ngừng:
Ôi, những sóng ngày xưa
Và ngày mai cũng như vậy
Mong ước tình yêu
Xao xuyến trong tim trẻ
Khi tình yêu đến như một sự tự nhiên và thường lệ, con người luôn có nhu cầu tự tìm hiểu và phân tích. Nhưng tình yêu là một hiện tượng tâm lí đặc biệt, đầy bí ẩn không thể giải thích bằng lí lẽ thông thường. Làm sao có thể trả lời được câu hỏi về nguồn gốc của tình yêu. Câu hỏi mà trước đây đã làm Xuân Diệu nghi ngờ 'Làm sao có thể định nghĩa được tình yêu?', giờ đây, một lần nữa được Xuân Quỳnh thổ lộ một cách hồn nhiên, thật dễ thương. Tình yêu giống như sóng biển, gió trời vậy, làm sao có thể giải thích được. Nó tự nhiên, hồn nhiên như thiên nhiên, và cũng khó hiểu không lường trước được như thiên nhiên:
Sóng bắt nguồn từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào chúng ta yêu nhau.
Tình yêu cũng gắn bó với nỗi nhớ khi xa cách. Nỗi nhớ của một trái tim đang yêu được Xuân Quỳnh mô tả thật mãnh liệt. Một nỗi nhớ luôn hiện diện, cả khi tỉnh thức, cả khi ngủ, bao trùm không gian và thời gian. Một nỗi nhớ không nguôi, không yên, cuồn cuộn như những đợt sóng biển triền miên, vô hạn. Nhịp thơ trong bài này là nhịp sóng, rõ nhất, dào dạt, hăm hở, náo nức nhất ở đoạn thơ này:
Con sóng sâu thẳm dưới lòng
Con sóng trên mặt nước mênh mông
Ôi con sóng khao khát bờ
Cả ngày cả đêm không thể ngủ được.
Và, như đã đề cập ở trên, hình ảnh kết hợp của sóng và em cùng nhau bổ sung, đắp đổi cho nhau để diễn đạt sâu sắc hơn, ám ảnh hơn về tình yêu và nỗi nhớ, cùng với lòng trung thành vô tận của một trái tim đang rạo rực yêu thương. Nỗi nhớ được miêu tả qua hình ảnh con sóng khao khát bờ 'cả ngày cả đêm không thể ngủ được' vẫn chưa đủ, lại được thể hiện một cách trực tiếp hơn qua nỗi nhớ của nhà thơ: “Lòng em nhớ anh, Thậm chí cả trong giấc mơ cũng tỉnh thức'. Nỗi nhớ tràn đầy trong con tim yêu của nữ thi sĩ. Nỗi nhớ không ngừng trong mọi không gian và thời gian, không chỉ tồn tại ở ý thức mà còn xâm nhập vào tiềm thức, hiện diện trong giấc mơ. Nhưng điều quan trọng, khao khát yêu đương của người con gái được thể hiện một cách mãnh liệt nhưng đơn giản, chỉ mong đợi tới bờ, giống như em mong đợi anh! Tình yêu của người con gái đầy nồng nhiệt, mãnh liệt, trong sáng, đơn giản, trung thành, duy nhất. Qua hình tượng của 'sóng' và 'em', Xuân Quỳnh đã nói lên một cách chân thành, tự nhiên, không che dấu sự khao khát mãnh liệt về tình yêu của mình – một phụ nữ, một điều hiếm có trong văn học Việt Nam.
Xuân Quỳnh sáng tác bài thơ Sóng vào năm 1967, khi chị đã trải qua những đau khổ trong tình yêu. Tuy vậy, người phụ nữ này vẫn nuôi hy vọng và tin vào hạnh phúc trong tương lai. Chị vừa tự an ủi bản thân, vừa tin rằng tình yêu sẽ đến bờ dù có bao nhiêu khó khăn. Vì vậy, ý thức về thời gian không khiến chị lo lắng, mà chỉ làm cho chị tin tưởng hơn vào:
Đời dài dằng dặc thế này
Tháng ngày trôi qua vẫn như cũ
Biển kia dù bao la
Mây vẫn trôi đi xa xăm.
'Sóng' là một bài thơ tình yêu rất đặc trưng cho phong cách của Xuân Quỳnh ở giai đoạn đầu. Một bài thơ vừa dễ thương, duyên dáng, vừa mãnh liệt, sôi nổi, vừa trong trẻo, hồn nhiên, vừa sâu lắng, ý nhị. Sau này, sau khi trải qua nhiều biến cố trong tình yêu, giọng thơ của Xuân Quỳnh không còn phơi phới như trước, nhưng lòng khát khao tình yêu vẫn mãi tồn tại trong trái tim yêu thương của chị.
Ý kiến về hình tượng sóng và em trong bài thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh - mẫu 4
Tình yêu là chủ đề vĩnh cửu của thơ ca, mỗi tác giả có cách biểu đạt riêng, làm phong phú hơn đề tài này. Xuân Quỳnh đã đóng góp nhiều tác phẩm về tình yêu, nhưng nổi bật nhất là 'Sóng'. Với hai hình tượng sóng và em, chị đã lột tả tâm hồn và cảm xúc của người phụ nữ khi yêu và những khát khao nhân văn, cao cả.
Bài thơ mang tên Sóng, nhưng sóng không chỉ đơn giản là một hình ảnh thực mà còn là biểu tượng của những biến động trong tâm hồn người phụ nữ khi yêu. Trong bài thơ, có hai hình tượng nghệ thuật luôn hiện diện cùng nhau: sóng và em. Sóng là biểu tượng cho nỗi lòng, cho những cảm xúc của người con gái khi yêu. Sóng và em, dù có vẻ riêng biệt, nhưng thực chất lại hoà quyện với nhau không ngờ.
Bài thơ bắt đầu với những đợt sóng khẽ khàng và dữ dội
Hừng hực và êm dịu
Ồn ào và yên bình
Con sông không tự hiểu mình
Sóng tìm ra biển lớn
Hai dòng thơ đầu sử dụng nhiều từ tình trạng đối lập như dữ dội so với dịu dàng, ồn ào so với yên bình. Đó là các trạng thái khác nhau của sóng, từ sôi nổi dữ dội đến êm đềm, từ ồn ào cuồng nộ đến lặng lẽ thanh tịnh. Cả hai dòng thơ đều nhấn mạnh sự biến đổi không ngừng của sóng theo thời gian. Tuy nhiên, sau hình ảnh sóng đó là tâm hồn của người phụ nữ khi yêu, như là các đợt sóng thay đổi giữa sôi nổi và nhẹ nhàng. Và hai trạng thái này luôn chuyển đổi, tạo ra một tình yêu phong phú và đa dạng hơn.
Không thể mãi chìm đắm trong không gian hẹp nhỏ, 'em' tìm kiếm cơ hội để thoát ra khỏi sự hạn chế đến không gian mở rộng hơn, từ dòng sông đến biển rộng lớn. Hai không gian này, một nhỏ - dòng sông, một lớn - biển, là biểu tượng cho khao khát yêu thương mãnh liệt của người phụ nữ. Họ không sợ hãi, không do dự, mà sẵn sàng từ bỏ ích kỷ và lo lắng để theo đuổi một tình yêu đẹp và tìm thấy sự hòa hợp với tâm hồn mình.
Cắt nghĩa của tình yêu là một mong muốn của những nhà thơ qua thời gian, nhưng ít ai có thể thực hiện được. Xuân Diệu cũng từng thừa nhận rằng 'làm sao cắt nghĩa được tình yêu?'. Xuân Quỳnh cũng mang trong mình mong muốn, nỗ lực cắt nghĩa, giải thích về tình yêu. Tại đây, sóng không chỉ là một chủ đề để cảm nhận mà còn là một đối tượng để suy ngẫm:
“Trước muôn trùng sóng bể
Em suy nghĩ về anh, em
Em suy nghĩ về biển lớn
Sóng nổi lên từ đâu?
Sóng bắt đầu từ gió
Gió nảy từ đâu ra
Chẳng biết em ơi
Khi nào ta yêu nhau”
Trước bờ mênh mông của đại dương sóng vỗ, người con gái bé nhỏ trăn trở, suy tư về tình yêu. Cô băn khoăn về việc sóng bắt đầu từ đâu và tìm ra câu trả lời, sóng có từ những cơn gió; nhưng với câu hỏi thứ hai “khi nào ta yêu nhau” dường như cô gái bất lực không thể tìm ra câu trả lời. Điều này như một lời khẳng định sự thiêng liêng, huyền bí của tình yêu, không thể cắt nghĩa, cũng không thể lí giải.
Ở khổ thơ tiếp theo, nỗi nhớ như sóng ầm ạp cuồn cuộn: “Con sóng dưới lòng sâu/ Con sóng trên mặt nước/ Ôi con sóng nhớ bờ/ Ngày đêm không ngủ được/ Lòng em nhớ đến anh/ Cả trong mơ còn thức”. Sóng vỗ vào bờ dù ẩn sâu trong lòng đại dương hay hiện hữu trên mặt nước, chúng đều cố gắng đạt đến bờ. Xuân Quỳnh liên tưởng đến sóng trong lòng người con gái khi yêu. Nỗi nhớ tha thiết, khắc khoải, “ngày đêm không ngủ được” thời gian dài, không có điểm đích. Đặc biệt là cách miêu tả nỗi nhớ: “Lòng em nhớ đến anh/ Cả trong mơ còn thức”. Nỗi nhớ dường như tồn tại như một điều hiển nhiên trong tiềm thức của người con gái khi yêu, vẫn khắc khoải trong từng giấc mơ của nhân vật trữ tình.
Dù hướng về phương nào
Dẫu đi về hướng nam
Ở đâu em cũng nghĩ
Chỉ hướng về anh thôi
Trong tình yêu không tránh khỏi những chông gai, khó khăn, sự xa cách về không gian, nhưng không vì thế mà người con gái dễ dàng từ bỏ. Dù đi về phía bắc hay phía nam, người con gái vẫn kiên định, một lòng hướng về người mình yêu. Đây là sự khẳng định của tấm lòng trung thành kiên định, quyết không thay đổi trước sự thay đổi của cuộc sống. Đồng thời cũng thể hiện một niềm tin mãnh liệt, tha thiết: “Ở ngoài kia đại dương/ Trăm ngàn con sóng đó/ Con nào chẳng tới bờ/ Dù muôn vàn cách trở”. Dù có muôn vàn khó khăn, bão táp nhưng khi yêu, con người có thể vượt qua mọi chông gai, và chắc chắn sẽ tìm được bến bờ hạnh phúc.
“Cuộc đời dẫu dài lê thê/ Năm tháng vẫn trôi qua/ Biển kia dù lớn mãnh/ Mây vẫn bay về xa/ Làm sao tan biến được/ Thành trăm ngàn con sóng/ Giữa biển lớn của tình yêu/ Để ngàn năm vẫn vỗ”. Những suy tư lúc rối bời về cuộc đời, chính là những phút lo âu của Xuân Quỳnh về sự hữu hạn của cuộc sống trước sự vô biên của vũ trụ. Bởi vậy, kết lại bài thơ là lời khẳng định sống tận hiến, hết mình với tình yêu. Khát khao tan biến, hòa nhập là khát khao thật đẹp đẽ, cao cả. Nhưng cũng cần hiểu “tan biến” ở đây không đồng nghĩa với sự biến mất, mà là sự hòa nhập, dâng hiến cho tình yêu tận cùng, từ bỏ những ích kỷ cá nhân, hướng đến một tình yêu cao đẹp.
Những câu thơ cuối cùng của tác phẩm, sâu sắc ký ức nơi người đọc bởi một tình yêu chân thành, sẵn sàng hiến dâng để có được tình yêu bất tử với vũ trụ. Với sự kết hợp hài hòa hai hình tượng sóng và em Xuân Quỳnh đã mang đến cho người đọc một tuyệt phẩm về tình yêu và cách ứng xử nhân văn trong tình yêu.
Cảm nhận hình tượng sóng và em trong bài thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh - mẫu 5
Xuân Quỳnh (1942 – 1988) trở nên nổi tiếng với nhiều bài thơ tình như “Thuyền và biển” “sóng”… Bài thơ “sóng” được viết vào cuối năm 1967, xuất bản trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào” năm 1968. Bài thơ này tả lên một tình yêu đẹp của người con gái: “Yêu chân thành, nồng nhiệt và trung thành. Tình yêu trẻ trung này là khao khát một hạnh phúc trọn vẹn của đôi lứa.
Nhà thơ Xuân Quỳnh đã sử dụng hình tượng sóng để thể hiện nỗi lòng của mình. Cả bài thơ là những cơn sóng tình cảm dâng trào trong lòng người con gái đang yêu. Ngoài hình tượng “sóng”, bài thơ còn có hình tượng “em” – biểu tượng của tâm hồn trữ tình của nhà thơ.
Bài thơ sử dụng hình tượng sóng để biểu đạt. Với âm điệu nhẹ nhàng, lúc sôi động, lúc yên bình, bài thơ gợi lên hình ảnh của những đợt sóng liên tục, miên man, được tạo nên bởi nhịp thơ không ngừng, thể hiện tâm hồn của tác giả đầy biến động, chảy trôi và chứa đựng khát khao rực cháy.
Sóng có nhiều mặt trái, nhưng tình yêu cũng thế, có nhiều màu sắc, trạng thái và như tâm hồn của người phụ nữ, có những mâu thuẫn nhưng cuối cùng lại hòa nhập:
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ”
Sóng là một hình ảnh tuyệt vời của thiên nhiên được sử dụng để miêu tả trạng thái tình cảm, đặc biệt là trong tình yêu. Sóng, với những trạng thái biến đổi: từ “dữ dội” đến “dịu êm”, từ “ồn ào” đến “lặng lẽ”, tất cả đều là sóng. Tác giả sử dụng hình ảnh này để thể hiện tâm trạng của “em”. Tâm hồn của “em” cũng giống như sóng, biến đổi không ngừng, phong phú và không giới hạn, giống như nhịp điệu của sóng.
Trước sự đối nghịch trong lòng mình, sóng không thể nào tự lý giải được. Do đó, sóng đã bắt đầu một cuộc hành trình để tìm kiếm câu trả lời:
“Sóng không thể hiểu mình
Sóng tìm ra đến bể sâu”
Hành trình của sóng chạm đến biển rộng chính là hành trình của tình yêu chạm đến điều vô hạn, hoàn hảo, như tâm hồn của người phụ nữ không chấp nhận sự hạn chế, chật hẹp. Sóng muốn tìm ra biển lớn để chìm đắm trong sức mạnh sống mãnh liệt của hàng nghìn con sóng giữa biển cả bao la. Người phụ nữ đang yêu khao khát vượt lên trên tình yêu nhỏ bé, quen thuộc của chính mình để hòa mình vào thế giới mới lạ, rộng lớn và bí ẩn của tình yêu. Em là một con sóng thật sự, mạnh mẽ và quyết đoán. Sóng vẫn cứ luôn là sóng, và tình yêu vẫn luôn là niềm khao khát mãnh liệt của tuổi trẻ.
Bằng cách sử dụng ẩn dụ, nhà thơ đã thành công trong việc tạo ra hai nhân vật trữ tình là sóng và em. Hai hình tượng này liên kết chặt chẽ với nhau, tạo nên một âm vang hùng hồn giống như tiếng sóng vỗ vào ký ức của người đọc.
Con sóng là biểu tượng của sự vĩnh hằng, gắn bó với sự vĩnh hằng của biển cả muôn đời, sóng ngày xưa với sóng ngày nay vẫn là như nhau, vẫn còn mãi, không ngừng dâng lên, như tình yêu của tuổi trẻ muôn đời vẫn mãi mãi:
“Ôi con sóng xưa kia
Và ngày mai vẫn như vậy
Khao khát tình yêu
Rạo rực trong trái tim trẻ.
Sóng tìm đến bể, đến đại dương để tự nhận thức, cũng như em tìm đến anh để hiểu rõ hơn về bản thân, về tâm hồn thật sự của mình. Người con gái hỏi sóng hoặc tự đặt cho mình câu hỏi:
“Sóng bắt đầu từ nơi gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa.
Khi nào chúng ta yêu nhau?
“Khi nào chúng ta yêu nhau?” em không biết, không ai biết chỉ có con sóng kia mỗi ngày đều xô bờ cát. Cũng giống như em, ngày đêm khao khát và được hưởng hạnh phúc của tình yêu mà không cần biết tình yêu kia bắt đầu từ đâu? Câu hỏi tưởng chừng vô lý nhưng nếu đặt em và sóng là hai hình tượng song song như sóng và em của các cung bậc tình cảm ở khổ thơ đầu thì câu hỏi trở nên vô cùng ý nghĩa. Thật vậy, sóng chỉ biết rằng tình yêu đến khi mọi cung bậc trạng thái cảm xúc xuất hiện trong em. Sóng là nhịp đập của đại dương nên cũng ru, reo rầm, hát, vỗ, nhớ bờ, xôn xao suốt ngày đêm:
“Ôi, con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được”
Từ “ôi” cảm thán diễn tả cảm xúc dâng trào trong lòng thiếu nữ bâng khuâng nhìn sóng vỗ, man mác nghe sóng reo. Sóng được nhân hóa mang tâm tình thiếu nữ: 'sóng nhớ bờ, ngày đêm không ngủ được”. Nỗi nhớ của sóng thành nỗi nhớ của em. Sóng nhớ bờ, cũng như thuyền nhớ bến. Có cách biệt xa xôi, muôn vời cách trở nên sóng mới nhớ bờ da diết, triền miên. Sóng nhớ bờ là quy luật của muôn đời của vũ trụ, sự sống và đó là quy luật của tình yêu, của nỗi lòng của người phụ nữ khi yêu:
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Xuân Quỳnh luôn tin rằng hình ảnh của sóng cũng giống như tình yêu của con người, sẽ vượt qua mọi gian khổ để đến được bến bờ hạnh phúc:
“Ở ngoài kia đại dương
Trăm ngàn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dẫu muôn vàn cách trở”
Những con sóng nhỏ bé trên đại dương muốn tới bờ phải vượt qua muôn vàn khó khăn. Tình yêu cũng vậy, để đạt được hạnh phúc, phải trải qua bao thử thách. Mặc dù Xuân Quỳnh khẳng định “con nào chẳng tới bờ”, nhưng trong lòng thi sĩ vẫn bộn bề suy nghĩ. Giữa biển rộng lớn, có vẻ như trăm ngàn con sóng đều đến bờ, nhưng liệu chúng có đủ sức để “tìm ra tận bể” không? Tình yêu có thể vĩnh cửu trong cuộc đời không? Đời sống, tránh sao được còn mất.
Bài thơ được viết năm 1967, lúc đó tác giả đã trải qua đủ cung bậc cảm xúc của tình yêu – sự nồng nhiệt và cả sự đổ vỡ. Nhưng với một tâm hồn ngây thơ, khao khát được yêu thương, luôn ấp ủ một hi vọng về hạnh phúc trong tương lai.
Đời dài bao la ấy
Năm tháng vẫn trôi qua
Biển kia bao rộng lớn
Mây vẫn bay xa mãi
Vì tình yêu, sóng sẽ tan ra hòa vào biển lớn và nếu được như sóng thì em cũng nguyện tan ra giữa biển lớn tình yêu vô hạn. Bởi lẽ em khao khát tình yêu, cho dù tình yêu và không gian của sóng biển có dài rộng, bao la, vô tận đến nhường nào:
Làm sao tan ra được
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển tình yêu bao la
Để ngàn năm vẫn vỗ mãi
Khổ thơ là lời cầu nguyện của em về một tình yêu chung thủy, bền vững. Hình tượng sóng vỗ mãi trong biển tình yêu hội tụ bao cảm xúc thật nồng hậu. Hai tiếng “làm sao” gợi lên một nỗi niềm mong ước cháy bỏng trong tâm hồn “em”. Đó là niềm mong ước của thiếu nữ được sống trong hạnh phúc bền vững như những con sóng vỗ mãi trên biển lớn tình yêu.
Qua việc phân tích hình tượng sóng vỗ mãi trong biển tình yêu ta thấy được nét đẹp truyền thống của người phụ nữ trong tình yêu: Đằm thắm, dịu dàng, thật hồn hậu dễ thương, thật chung thủy. Hình tượng sóng cũng thể hiện nét đẹp hiện đại của người phụ nữ trong tình yêu: Táo bạo, mãnh liệt, dám vượt qua mọi trở ngại để giữ gìn hạnh phúc, dù cho phấp phỏng trước cái vô tận của thời gian, nhưng vẫn tin vào sức mạnh của tình yêu. Riêng việc sử dụng hình tượng sóng làm ẩn dụ thì không mới nhưng những tâm sự về tình yêu cùng cách khai thác sức chứa ẩn dụ này những nét thực sự mới mẻ. Xuân Quỳnh quả đã tìm được một hình tượng thơ đẹp để giãi bày tình yêu dịu dàng và mãnh liệt, gần gũi, riêng tư mà rộng mở, phóng khoáng của người phụ nữ.
“Sóng” của Xuân Quỳnh là một bài thơ hay nhất về tình yêu, qua bài thơ ta cảm nhận được vẻ đẹp trẻ trung, tâm hồn trong sáng đa tình của người con gái. Người con gái ấy đã chủ động bày tỏ tình yêu những khao khát rung động rạo rực của lòng mình trong tình yêu.
Cảm nhận hình tượng sóng và em trong bài thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh - mẫu 6
Nhà nghiên cứu Trần Đăng Suyền đã từng nhận định về bài Sóng của Xuân Quỳnh như sau: “Đến Xuân Quỳnh, thơ hiện đại Việt Nam mới có một tiếng nói bày tỏ trực tiếp những khao khát tình yêu vừa hồn nhiên chân thực, vừa mãnh liệt sôi nổi của một trái tim phụ nữ”. Và quả thực đúng như vậy, tình yêu đó, khát khao mãnh liệt cháy bỏng đó đã được hữu hình hóa qua hai hình tượng “sóng” và “em” để từ đó làm bật lên tình yêu tuổi trẻ khát khao, mãnh liệt.
Trong bài thơ này, song song tồn tại hai hình tượng là “sóng” và “em” chúng đồng hành, hỗ trợ lẫn nhau nhấn mạnh chủ đề chính của tác phẩm. Sóng là biểu tượng ẩn dụ cho tâm trạng của người con gái khi yêu, thể hiện cái tôi trữ tình nhập vai. Mặc dù chúng được phân chia thành hai, nhưng thực tế chỉ là một – nhân vật trữ tình. Khi kết hợp, khi tương tác với nhau, phản chiếu lẫn nhau, chúng tạo ra sự cộng hưởng, làm nổi bật tình yêu mãnh liệt nồng cháy.
Sóng không phải là biểu tượng mới lạ trong thơ ca khi nói về tình yêu. Chúng ta đã quen thuộc với hình tượng sóng của Xuân Diệu: “Anh xin làm song biếc/ Hôn mãi cát vàng em/ Hôn thật khẽ thật êm/ Hôn êm đềm mãi mãi/ Đã hôm rồi hôn lại/ Cho đến mãi muôn đời/ Đến tan cả đất trời/ Anh mới thôi dào dạt”. Sóng – một biểu tượng động, đại diện cho người đàn ông. Tuy nhiên, với sóng của Xuân Quỳnh, chúng đem lại những phát hiện mới, khám phá mới. Sóng – là biểu tượng của người phụ nữ, của những khao khát tình yêu mãnh liệt trong trái tim đang rộn ràng. Không chỉ là một đối tượng, hình tượng sóng còn được tạo ra từ những âm hưởng phong phú của cả bài thơ. Đó là những con sóng vô tận, liên tục, xô đẩy lẫn nhau về phía bờ. Để thể hiện nhịp điệu linh hoạt này, tác giả sử dụng thể thơ ngắn, nhịp nhàng để tôn lên sóng khi nó ồn ào, sôi động, cũng như khi yên bình êm đềm:
Quyết liệt và êm đềm
Rôm rả và tĩnh lặng
Đó cũng là cảm xúc của người phụ nữ đang yêu. Dường như nhịp sóng đó như hòa cùng nhịp đập của người phụ nữ. Đôi khi không thể phân biệt rõ ràng, sóng và em hòa quyện với nhau một cách hài hòa. Và từ hình ảnh của song, em cũng thức tỉnh, khao khát tìm kiếm nguồn gốc của tình yêu: Sóng không hiểu nổi mình/ Sóng tìm ra tận bể.
Mặc dù chỉ là một phần rất nhỏ, nhưng sóng cũng mạnh mẽ, dũng cảm, không ngần ngại từ không gian nhỏ hẹp của sông để đến không gian lớn hơn, tìm kiếm câu trả lời cho chính mình. Ngay trong hành động của sóng, chúng ta thấy được quan điểm mới mẻ của Xuân Quỳnh về tình yêu: người phụ nữ không chấp nhận sống chung với số phận mà chủ động tìm kiếm tình yêu. Sự khao khát yêu thương được thể hiện qua hành động mãnh liệt, không còn dấu dịu, nhẫn nhịn. Sự khao khát tình yêu rối ren trong trái tim của người phụ nữ, đồng thời cũng là khao khát của cả nhân loại:
Ôi sóng ngày xưa
Và hôm sau vẫn như vậy
Khao khát tình yêu mãnh liệt
Lo lắng trong lòng trẻ thơ
Khi tình yêu đến, mọi người đều muốn hiểu rõ và giải thích. Nhưng đúng như Xuân Diệu đã nói: “Làm sao mà giải thích được tình yêu”, và Xuân Quỳnh cũng phải công nhận điều đó. Tình yêu thật sự là một cảm xúc mong manh, mơ hồ, giống như sóng biển khi sôi sục, khi lại êm đềm ấm áp. Vì thế mà: “Sóng bắt đầu từ gió/ Gió bắt đầu từ đâu/ Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau?”.
Nếu phải định nghĩa tình yêu một cách chính xác nhất, có lẽ đó chính là qua nỗi nhớ. Nỗi nhớ đầy cảm xúc, mãnh liệt và khao khát, bao quanh những người đang yêu. Nó giống như con sóng ồn ào, triền miên, không ngừng. Nhịp thơ ở đoạn này cũng trở nên nhanh chóng, gấp gáp hơn:
Con sóng dưới lòng biển
Con sóng trên mặt sóng
Ôi sóng nhớ bờ xa
Ngày đêm mê man chờ
Lòng anh hiện trong em
Mơ màng lòng không yên
Dường như nỗi nhớ “ngày đêm mê man chờ” vẫn chưa đủ để diễn tả nỗi nhớ da diết khắc khoải của người con gái với tình yêu. Bởi vậy, ngay sau đó phải nhấn mạnh thêm một lần nữa: “Lòng anh hiện trong em/ Mơ màng lòng không yên”. Nỗi nhớ ngập đầy, cả không gian, thời gian, cả trong ý thức lẫn trong cõi tiềm thức ẩn kín. Chỉ từng ấy câu chữ thôi nhưng cũng đủ để diễn tả nỗi nhớ cồn cào, da diết của người con gái với người mình yêu thương. Tình yêu của người con gái vừa tha thiết, vừa mãnh liệt. Với hình tượng sóng và em chị đã không ngần ngại phô bày tình yêu sôi nổi, mãnh liệt của một người phụ nữ đang yêu.
Những vần thơ cuối cùng Xuân Quỳnh vưa thổ lọ trực tiếp vừa mượn hình tượng song để nói lên suy nghĩ, quan niệm, triết lí về tình yêu:
Làm sao để tan ra giữa
Thành trăm sóng con bồi
Giữa biển ái tình chờ
Ngàn năm vẫn vỗ xôn xao
Cuộc hành trình của sóng dù mãnh liệt, khao khát yêu đương, biểu lộ tình cảm da diết đến bấy nhiêu cũng không phải cuối cùng cũng chỉ là để hướng đến một tình yêu vĩnh hằng, bền vững cùng thời gian. Không chỉ tan ra, để tình yêu vẫn vỗ ngàn năm, không chỉ là tình yêu của đôi lứa mà đó còn là tình yêu cuộc sống, cuộc đời này. Đó mới là cái mục tiêu cuối cùng mà Xuân Quỳnh hướng đến.
Sóng không phải là một bài thơ dài, nhưng ý nghĩa của nó hàm sâu, sâu xa, chứa đựng nhiều ý nghĩa. Đặc biệt qua hai hình tượng “sóng” và “em” được đan cài, hòa quyện với nhau không chỉ thể hiện những khao khát mãnh liệt của người con gái khi yêu mà còn cho thấy tình yêu đời, niềm yêu cuộc sống của một trái tim tha thiết yêu đời – Xuân Quỳnh.
Cảm nhận về hình tượng sóng và em trong bài thơ 'Sóng' của Xuân Quỳnh - mẫu 7
Xuân Quỳnh, như mọi người đều biết, là nhà thơ của hạnh phúc đời thường. Thơ của chị là tiếng lòng của một tâm hồn luôn khao khát tình yêu, gắn bó hết mình với cuộc sống hàng ngày, trân trọng, nâng niu và dành một phần cho hạnh phúc bình dị của cuộc sống.
Xuân Quỳnh, một trong những nhà thơ lớn của Việt Nam hiện đại, nổi tiếng với tình yêu trong thơ. Chị viết về khao khát tình yêu một cách chân thực và mãnh liệt, trong đó có bài thơ đặc biệt 'Sóng'.
Tình yêu luôn là đề tài quen thuộc trong thơ ca. Xuân Diệu và Xuân Quỳnh đều sử dụng hình tượng biển và sóng để diễn đạt về tình yêu một cách sâu sắc và phong phú.
Trong bài thơ 'Sóng', Xuân Quỳnh tạo ra hình tượng 'sóng' và 'em' để thể hiện tâm trạng và khao khát tình yêu của người phụ nữ. Hai hình tượng này gắn liền với nhau, tạo nên sự âm vang và cộng hưởng.
Hình tượng 'sóng' không chỉ đơn thuần là biểu tượng của nhịp điệu mà còn là tâm trạng và cảm xúc của người phụ nữ đang yêu. Xuân Quỳnh đã sử dụng 'sóng' để diễn đạt những trạng thái tâm hồn trong tình yêu một cách sinh động và cụ thể.
Bài thơ bắt đầu với trạng thái tâm lí đặc biệt của người phụ nữ đang khao khát tình yêu. Tâm trạng này phản ánh sự dữ dội và dịu dàng, ồn ào và lặng lẽ của tình yêu.
Nỗi khát khao tình yêu luôn tồn tại mãi mãi trong tâm hồn con người, đặc biệt là trong tuổi trẻ. Tình yêu luôn là một khát vọng không ngừng của nhân loại.
Tình yêu, như sóng biển vô tận, luôn tồn tại và không ngừng thay đổi. Vẫn mãi là nguồn cảm hứng bất tận cho những nhà thơ vĩ đại.
Và ngày mai vẫn như vậy
Khao khát tình yêu
Nồng nàn trong lòng trẻ
Khi tình yêu xuất hiện như một điều tự nhiên và luôn đặc biệt, con người luôn muốn tìm hiểu và phân tích. Nhưng tình yêu là một hiện tượng tâm lí đặc biệt, đầy bí ẩn không thể lý giải bằng lý trí thông thường. Nó giống như sóng biển, như gió trời vậy, làm sao mà lý giải được. Nó tự nhiên như thiên nhiên, và cũng khó hiểu như thiên nhiên.
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào chúng ta yêu nhau.
Tình yêu luôn đồng hành với nỗi nhớ khi xa cách. Nỗi nhớ trong tâm hồn đang yêu được Xuân Quỳnh miêu tả rất mãnh liệt. Đó là một nỗi nhớ không ngừng, bao trùm cả không gian và thời gian, không thể nào dứt, không thể nào nguôi. Nó dồn dập, sôi nổi như những đợt sóng biển bất tận. Nhịp thơ trong bài là nhịp của sóng, đặc biệt rõ ràng và mãnh liệt nhất ở đoạn:
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không thể ngủ được.
Như đã đề cập trước đó, hình tượng của sóng và em cùng nhau bổ sung, đối chiếu để diễn đạt sâu sắc hơn về tình yêu và nỗi nhớ của một trái tim đang rộn ràng yêu thương. Nỗi nhớ được miêu tả qua hình ảnh con sóng nhớ bờ 'ngày đêm không thể ngủ được' vẫn chưa đủ, lại tiếp tục được thể hiện qua nỗi nhớ mặn nồng của nhà thơ: 'Lòng em nhớ đến anh, Cả trong giấc mơ vẫn thức. Nỗi nhớ đầy ắp trong tâm hồn của nữ thi sĩ, tồn tại không chỉ trong ý thức mà còn len lỏi vào tiềm thức, thậm chí hiện hữu trong giấc mơ. Khao khát yêu đương của người con gái được bộc lộ một cách mãnh liệt và giản dị, chỉ mong đến bờ, giống như em mong đến anh! Tình yêu của người con gái là sự trọn vẹn, sâu sắc, trong sáng và thủy chung. Thông qua hình tượng của 'sóng' và 'em', Xuân Quỳnh đã diễn đạt chân thành và không che giấu khao khát yêu thương sôi nổi, mãnh liệt của mình - một phụ nữ, một điều hiếm có trong văn học Việt Nam.
Xuân Quỳnh sáng tác bài thơ Sóng vào năm 1967, khi chị đã trải qua những đau khổ trong tình yêu. Tuy vậy, người phụ nữ này vẫn giữ trong lòng biết bao hy vọng và tin tưởng vào hạnh phúc trong tương lai. Chị vừa tự an ủi, động viên bản thân mình, vừa tin rằng tình yêu lớn như sóng nhất định sẽ tới bờ dù có muôn vàn gian truân. Do đó, thời gian không làm chị lo sợ mà chỉ làm chị tin tưởng hơn nữa:
Cuộc đời dù dài lê thê
Năm tháng vẫn trôi đi
Biển kia dẫu rộng lớn
Mây vẫn bay về xa.
Bài thơ 'Sóng' là biểu tượng cho tư duy và phong cách thơ của Xuân Quỳnh ở giai đoạn đầu. Nó vừa dễ thương, duyên dáng, vừa mãnh liệt, sôi nổi, vừa trong sáng, hồn nhiên, và sâu sắc. Dù sau này chị trải qua nhiều biến cố đắng trong tình yêu, giọng thơ của Xuân Quỳnh không còn say sưa như trước, nhưng khao khát tình yêu vẫn sống mãi trong trái tim ấm áp của chị.