Tân Sơn

Tân Sơn là một huyện núi nằm ở phía tây nam của tỉnh Phú Thọ, Việt Nam.

Địa lý

Huyện Tân Sơn nằm ở phía tây nam tỉnh Phú Thọ, là huyện cực tây của tỉnh, có vị trí địa lý như sau:

• Tân Sơn giáp huyện Thanh Sơn về phía đông
• Tân Sơn giáp huyện Yên Lập và Văn Chấn, tỉnh Yên Bái về phía bắc
• Tân Sơn giáp huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La về phía tây
• Tân Sơn giáp huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình về phía nam.

Tân Sơn là huyện có diện tích lớn nhất trong tỉnh Phú Thọ và xã Thu Cúc là xã có diện tích lớn nhất trong các xã của Phú Thọ (lớn hơn cả thị xã Phú Thọ).

Huyện Tân Sơn có hai đoạn đèo lớn là đèo Khế trên quốc lộ 32, là ranh giới giữa tỉnh Phú Thọ và tỉnh Yên Bái. Đoạn đèo Cón hay còn gọi là đoạn đèo dốc Cón nằm trên Quốc lộ 32B, là ranh giới giữa tỉnh Phú Thọ và tỉnh Sơn La. Cả hai đoạn đều thuộc xã Thu Cúc.

Huyện Tân Sơn được xem là huyện có điều kiện khó khăn nhất trong tỉnh Phú Thọ. Theo Quyết định số 275/QĐ-TTg, Tân Sơn là một trong 6 huyện được ưu tiên giảm nghèo giai đoạn 2018-2020 trên toàn quốc.

Quản lý hành chính

Huyện Tân Sơn gồm 17 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 17 xã: Đồng Sơn, Kiệt Sơn, Kim Thượng, Lai Đồng, Long Cốc, Minh Đài, Mỹ Thuận, Tam Thanh, Tân Phú (huyện lỵ), Tân Sơn, Thạch Kiệt, Thu Cúc, Thu Ngạc, Văn Luông, Vinh Tiền, Xuân Đài, Xuân Sơn.

Lịch sử

Vào ngày 9 tháng 4 năm 2007, Chính phủ ban hành Nghị định số 61/2007/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 30 tháng 4 năm 2007) về việc thành lập huyện Tân Sơn dựa trên việc điều chỉnh diện tích tự nhiên là 68.858 ha và dân số là 73.406 người từ huyện Thanh Sơn, bao gồm 17 xã: Mỹ Thuận, Tân Phú, Thu Ngạc, Thạch Kiệt, Thu Cúc, Lai Đồng, Đồng Sơn, Tân Sơn, Kiệt Sơn, Xuân Đài, Kim Thượng, Xuân Sơn, Minh Đài, Văn Luông, Long Cốc, Tam Thanh, Vinh Tiền.

Huyện Tân Sơn bao gồm 17 đơn vị hành chính trực thuộc. Trụ sở huyện đặt tại xã Tân Phú.

Dân số

Năm 2008, huyện Tân Sơn có dân số là 76.722 người.

Huyện Tân Sơn có diện tích tự nhiên là 68.858 ha và dân số là 75.897 người, trong đó có 83% dân tộc thiểu số như Mường, Dao, H'Mông, Thái, La Chí, Tày, Nùng,...

Dân số của huyện Tân Sơn vào ngày 1/4/2019 là 85.731 người.

Văn hóa

Trên lãnh thổ huyện có Vườn quốc gia Xuân Sơn, phần lớn là trên xã Xuân Sơn. Đây là một trong những khu rừng đặc dụng của Việt Nam, với nhiều loài thực vật phong phú và những hang động đầy kỳ thú.

Đặc sản của vùng

Huyện Tân Sơn nổi tiếng với nhiều món ăn truyền thống được xem là đặc sản như: thịt chua, cá thính,...

Chú thích và tham khảo