Tản Viên từ phán sự lục - Nguyễn Dữ

Buzz

Nội dung bài viết

Tản Viên từ phán sự lục - Nguyễn Dữ giới thiệu tóm tắt nội dung chính, phân tích dàn ý, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp học sinh học tốt môn Văn lớp 10.

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Tản Viên từ phán sự lục.
- Nguyễn Dữ giới thiệu tóm tắt nội dung chính, phân tích dàn ý, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp học sinh học tốt môn Văn lớp 10.
- Tiểu sử Nguyễn Dữ xuất thân từ xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân, nay thuộc xã Phạm Kha, huyện Thanh Miện, Hải Dương. Ông là con trai đầu của Tiến sĩ Nguyễn Tường Phiêu. Năm sinh và năm mất của Nguyễn Dữ vẫn còn bí ẩn.
- Công trình chính của Nguyễn Dữ là tác phẩm Truyền kỳ mạn lục, một bộ sưu tập 20 truyện viết bằng chữ Hán, kết hợp giữa văn và thơ, đề cập đến số phận bi thảm của con người bình thường trong xã hội.
- Truyền kỳ mạn lục được đánh giá cao về giá trị hiện thực và nhân đạo, là một kiệt tác của thể loại truyền kỳ, đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ và được đánh giá cao bởi các nhà văn học.
- Tản Viên từ phán sự lục là một trong những truyện trong tác phẩm Truyền kỳ mạn lục, kể về Ngô Tử Văn, một kẻ sĩ kiên định và trung thực, đấu tranh chống lại sự ác độc của tên tướng địch để bảo vệ dân lành, cuối cùng được tái sinh và bổ nhiệm làm phán sự ở đền Tản Viên.

Tản Viên từ phán sự lục - Nguyễn Dữ giới thiệu tóm tắt nội dung chính, phân tích dàn ý, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật cùng hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm và tiểu sử, quan điểm cùng sự nghiệp sáng tác phong cách nghệ thuật giúp học sinh học tốt môn Văn lớp 10.

Tác giả

Nguyễn Dữ

1. Tiểu sử

Nguyễn Dữ xuất thân từ xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân, nay thuộc xã Phạm Kha, huyện Thanh Miện, Hải Dương.

Ông là con trai đầu của Tiến sĩ Nguyễn Tường Phiêu.

Năm sinh và năm mất của Nguyễn Dữ vẫn còn bí ẩn.

Theo truyền thống, Nguyễn Dữ được cho là học trò của Nguyễn Bỉnh Khiêm và bạn của Phùng Khắc Khoan, sống vào khoảng thế kỷ XVI. Tuy nhiên, mối liên kết giữa họ hiện nay đã bị phủ nhận bởi giới nghiên cứu văn học sử.

Trong tuổi thơ, Nguyễn Dữ là một học sinh chăm chỉ, đam mê đọc sách và nuôi dưỡng ước mơ theo đuổi văn chương, tiếp nối truyền thống gia đình.

Sau khi tốt nghiệp, Hương Tiến trở thành quan dưới triều Mạc. Sau đó, ông trở về làm Tri huyện Thanh Tuyền dưới thời nhà Lê. Nhưng chỉ sau một năm, ông bất mãn với thời cuộc, quyết định rời bỏ để nuôi mẹ và sống giản dị tại núi rừng Thanh Hóa. Từ đó, ông không bao giờ bước chân vào thành phố nữa và cuối cùng ra đi tại Thanh Hóa.

2. Công trình chính

Được biết đến với tác phẩm duy nhất là Truyền kỳ mạn lục, Nguyễn Dữ không chỉ viết ra những câu chuyện kỳ lạ mà còn đan xen vào đó sự sáng tạo và phong cách văn học riêng. Đây không chỉ là một bộ sưu tập các câu chuyện, mà còn là một tác phẩm được chăm chút, đánh bóng từng chi tiết.

Tập sách bao gồm 20 truyện, được viết bằng chữ Hán, theo dạng tản văn, kết hợp giữa văn và thơ. Ở cuối mỗi câu chuyện, đều có lời bình của tác giả hoặc của một người có quan điểm tương tự.

Thông qua tác phẩm, độc giả có cái nhìn sâu sắc về số phận bi thảm của những con người bình thường trong xã hội, đặc biệt là những bi kịch tình yêu mà phụ nữ thường phải đối mặt. Tác phẩm cũng là bức tranh về tinh thần dân tộc, niềm tự hào về văn hóa và truyền thống Việt Nam, đồng thời khẳng định những giá trị đạo đức nhân hậu và lòng trung thành.

- Truyền kỳ mạn lục không chỉ có giá trị hiện thực và nhân đạo cao, mà còn là một kiệt tác của thể loại truyền kỳ. Tác phẩm đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ trên thế giới và được đánh giá cao trong số các tác phẩm truyền kỳ ở các quốc gia khác nhau.

- Bên cạnh việc Hà Thiện Hán, một đồng thời của Nguyễn Dữ, viết lời Tựa, Nguyễn Bỉnh Khiêm phủ chính, và Nguyễn Thế Nghi dịch ra chữ Nôm; Tiến sĩ Vũ Khâm Lân (1702-?) cũng đã đánh giá tác phẩm này như một 'thiên cổ kỳ bút'.

Bản đồ tư duy của tác giả Nguyễn Dữ

Tác phẩm

Tản Viên từ phán sự lục

1. Tóm tắt

Ngô Tử Văn, một kẻ sĩ nổi tiếng kiên định và trung thực, không chịu đựng được sự ác độc của tên tướng địch, đã đốt phá đền đài của hắn để bảo vệ dân lành. Tên ác quỷ đó đã đưa Tử Văn ra tòa ở âm phủ. Nhờ sự hướng dẫn của thổ thần, Tử Văn đã biết về tội ác của tên tướng giặc và cách đối phó với hắn. Dù bị đưa xuống âm phủ, nhưng Tử Văn đã không sợ hãi mà dũng cảm phản bội mọi tội ác của tên ác quỷ. Với bằng chứng từ thổ thần, mọi lời của Tử Văn đều được chứng minh là đúng. Cuối cùng, công lý được thi hành: tên tướng giặc và các phán sự vô trách nhiệm đã bị trừng phạt, thổ thần được khôi phục vị trí, và Tử Văn được tái sinh. Sau đó, nhờ sự tiến cử của thổ thần, Tử Văn được bổ nhiệm làm phán sự ở đền Tản Viên, chịu trách nhiệm trong việc xử lý các vụ án.

2. Tìm hiểu chung

a. Thể loại

- Truyền kỳ là một thể loại văn xuôi tự sự thời Trung Đại, phản ánh hiện thực thông qua những yếu tố kỳ bí, huyền diệu.

- Trong thế giới của truyện truyền kỳ, sự giao thoa giữa thế giới của con người và thế giới cõi âm, với những thánh thần và ma quỷ, là điểm làm nên sức hút của thể loại này.

b. Nguồn gốc

- Truyền kỳ mạn lục:

+ Truyền kỳ: là loại truyện với yếu tố kỳ bí, huyền bí;

+ Mạn: tản mạn;

+ Lục: đề cập đến việc ghi chép và ghi lại.

→ Ghi chép các câu chuyện kỳ bí và tản mạn của nhân dân.

- Truyền kỳ mạn lục là một tác phẩm viết bằng chữ Hán, bao gồm 20 câu chuyện, xuất hiện vào đầu thế kỷ XVI.

c. Cấu trúc

Bao gồm 4 phần:

- Phần 1: Giới thiệu về nhân vật Ngô Tử Văn.

- Phần 2: Ngô Tử Văn đốt đền và gặp hồn ma của tướng Bách hộ Thôi cùng Thổ thần.

- Phần 3: Cuộc đối chất của Ngô Tử Văn ở Minh Ti trước Diêm Vương.

- Phần 4 (phần còn lại): Tử Văn trở về sau chiến thắng và nhận chức làm phán sự ở Tản Viên.

3. Tìm hiểu chi tiết

Đặc điểm của nhân vật Ngô Tử Văn.

a. Nguồn gốc và hành động đốt đền

* Cách giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn

- Tên và họ: Ngô Tử Văn còn được gọi là Soạn.

- Quê quán: từ huyện Yên Dũng, tỉnh Lạng Giang.

- Tính cách: Rộng lượng, đầy nhiệt huyết, không chịu đựng được sự bất công → Diễn đạt quan điểm mạnh mẽ.

→ Mở đầu trực tiếp và súc tích theo truyền thống văn học cổ điển, vẫn giữ vẻ đẹp của lối kể dân gian, thu hút sự chú ý của độc giả.

* Lý do đốt đền:

- Đền là nơi thờ phụng người đã đóng góp cho đất nước và cộng đồng. Bách hộ họ Thôi là tên tướng quân thất bại, cướp bóc dân làm sao xứng đáng được tôn thờ → Phẫn nộ trước hành động 'hủy diệt tác phẩm của tên ác quỷ' Bách hộ họ Thôi.

- Vì muốn bảo vệ nhân dân.

* Hành động:

- Chuẩn bị: tắm gội sạch sẽ, cúi đầu thờ lạy trời… → Thái độ kính trọng, nghiêm túc.

- Tin tưởng vào sự đúng đắn của hành động của mình.

- Châm lửa đốt đền: mọi người gật đầu nhíu mày, Tử Văn vung tay không quan tâm…

→ Sự quyết đoán, không ngần ngại đối diện với hậu quả xấu cho bản thân. Hành động được thực hiện với ý thức, suy nghĩ cẩn trọng, không đáng trách vì lòng nhân từ.

→ Ngô Tử Văn là một người anh hùng tính cách rộng lượng, kiên định, gan dạ vì mục tiêu bảo vệ nhân dân khỏi hại. Mang trong mình lòng yêu nước sâu sắc.

b. Sự đối mặt với Bách hộ và Thổ công

- Hậu quả của việc Tử Văn đốt đền: Gặp phải bệnh tật nghiêm trọng, Tử Văn cảm thấy 'khó chịu, đầu chóng mặt và bụng rống rã, sau đó bị sốt cao đến cảm giác lạnh rét'.

→ Ngô Tử Văn đã mơ thấy linh hồn của Bách hộ và thổ công.

- Thử thách với Bách hộ và Thổ công:

	Bách hộ	Thổ công
Ngoại hình, phong thái	- Khôi ngô, cao lớn. - Đầu đội mũ trụ, giọng nói, quần áo giống người phương Bắc. Tự xưng là cư sĩ, mắng Tử Văn.	- Ông già áo vải nhà quê. - Áo vải mũ đen, phong độ nhàn nhã, vái chào Tử Văn và nói tên họ. - Tỏ lời mừng cho Tử Văn và kể lại chuyện bị cướp đền.
Mục đích	Đòi lại đền.	Căn dặn Tử Văn những điều cần làm khi đối phó với tên Bách hộ trong cuộc đối chất với Diêm Vương dưới Minh ti.
Thái độ của Tử Văn	- Mặc kệ cứ ngồi ngất ngưởng, tự nhiên. - Điềm tĩnh, không nhượng bộ cái ác, cái xấu, bày tỏ sự thách thức. → Ngô Tử Văn là một kẻ sĩ đầy bản lĩnh, không khiếp sợ trước gian tà.	- Ngạc nhiên sao nhiều thần quá vậy. - Bức xúc cho thổ công, sao ngài không kiện. - Đề phòng: "Hắn thật là tên hung thần, có thể gieo vạ cho tôi không?” - Quyết tâm bảo vệ lẽ phải.

c. Ngô Tử Văn bị bắt và cuộc đối diện dưới vỏ sắt

- Phong cảnh dưới lòng đất:

+ Tòa nhà lớn tức thì, vây quanh là bức tường sắt cao đến vài chục trượng.

+ Dòng sông lớn, cây cầu dài vô tận, gió lạnh thấm tới tận xương cốt.

+ Hai bên sông đầy hàng ngàn yêu ma Dạ Xoa với ánh mắt xanh áo đỏ, hình dạng đáng sợ.

Tác giả đã mô tả một thế giới cõi âm đầy ấn tượng, đáng sợ. Ngô Tử Văn: gan dạ, rộng lượng, quyết đoán lên tiếng kêu oan.

- Cảnh phiên tòa

Hồn ma Bách hộ

Diêm Vương

Tử Văn

Diễn biến

Kiện Tử Văn ở âm phủ.

Đổi giọng nhân nghĩa.

Trách mắng Tử Văn, bênh vực hồn ma.

Nghi ngờ, cử người đến đền Tản Viên lấy chứng cứ.

Không run sợ, kêu oan, kể lại sự việc bằng lời lẽ cứng cỏi.

Đề nghị Diêm Vương đến đền Tản Viên xác minh.

Kết quả

Bị nhốt vào ngục Cửu U.

Mắng, trừng phạt Bách hộ và ban thưởng cho Tử Văn.

Được ban thưởng.

d. Ngô Tử Văn đảm nhận vị trí Phán sự

- Tử Văn đã chiến thắng trong vụ kiện, chứng minh rằng cái thiện, cái chính nghĩa đã đánh bại cái gian ác, cái xấu. Gia tộc Thôi đã bị phạt đúng mực, nhân dân được sống trong bình yên, đền đài của Thổ công được hoàn trả.

- Ý nghĩa:

+ Giải thoát khỏi tai họa, mang lại hòa bình cho nhân dân.

+ Tiêu diệt triệt để thế lực xâm lược tàn ác, làm sáng tỏ nỗi oan khuất và phục hồi danh dự cho Thổ thần của dân tộc Việt Nam.

+ Niềm tin vào sức mạnh của công lý và cái thiện đánh bại cái ác, chính nghĩa vượt qua gian tà.

+ Sự công bằng được thưởng xứng đáng, để lại dấu ấn cho thế hệ sau, khuyến khích mọi người dũng cảm đấu tranh chống lại cái ác và bảo vệ công lý.

e. Nhận xét cuối cùng về truyện

- Tiết lộ bản chất độc ác, xảo trá của linh hồn quân giặc tội ác họ Thôi;

- Tiết lộ sự thực về những bất công, những vấn đề bị thối nát của xã hội hiện đại. Các hiện tượng tiêu cực ở thế giới bên kia thực chất là phản ánh của xã hội.

+ Các vấn đề về tín ngưỡng và tư duy sai lầm.

+ Hiện tượng tham nhũng, bất công.

→ Là người anh hùng, biết đấu tranh đến cùng để chống lại cái xấu, cái ác. Chỉ có những nỗ lực dũng cảm mới mang lại chiến thắng cho công lý.

f. Ý nghĩa của tác phẩm

- Qua việc khắc họa hình ảnh của nhân vật trí thức Ngô Tử Văn và kẻ thù ngoại bang, tác giả ca tụng chính nghĩa và tinh thần kiên quyết trong việc tiêu diệt sự tà ác của con người.

- Bài học về cuộc sống về sự đúng - sai; thiện - ác.

g. Giá trị về mặt nghệ thuật

- Xây dựng cốt truyện hấp dẫn, cùng với kết cấu chặt chẽ.

- Hướng dẫn một cách thông minh, với nhiều chi tiết lôi cuốn, hấp dẫn.

- Sử dụng nhiều yếu tố huyền bí, song vẫn giữ được tính hiện thực.

Sơ đồ tư duy Tản Viên từ án lục

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Nguyễn Dữ là ai và có những đóng góp gì cho văn học Việt Nam?

Nguyễn Dữ là một nhà văn sống vào thế kỷ XVI, xuất thân từ Hải Dương. Ông nổi tiếng với tác phẩm duy nhất 'Truyền kỳ mạn lục', nơi kết hợp giữa văn và thơ, phản ánh số phận con người và văn hóa Việt Nam.

Tác phẩm 'Truyền kỳ mạn lục' có những đặc điểm gì nổi bật?

'Truyền kỳ mạn lục' bao gồm 20 câu chuyện viết bằng chữ Hán, với thể loại truyền kỳ đan xen yếu tố kỳ bí. Tác phẩm không chỉ kể chuyện mà còn thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc về tình yêu và số phận con người.

Câu chuyện trong 'Tản Viên từ phán sự lục' kể về ai và nội dung chính là gì?

Câu chuyện xoay quanh Ngô Tử Văn, một kẻ sĩ dũng cảm, đấu tranh chống lại tên tướng giặc ác độc. Tử Văn bị đưa xuống âm phủ nhưng đã dũng cảm đối diện và chứng minh sự chính nghĩa, cuối cùng được bổ nhiệm làm phán sự.

Tác phẩm này phản ánh những giá trị gì về xã hội và con người?

Tác phẩm khắc họa rõ nét những bất công xã hội, tinh thần kiên quyết chống lại cái ác. Nó ca ngợi sức mạnh của công lý, lòng trung thành và tình yêu quê hương, phản ánh những giá trị đạo đức nhân hậu.

Có những yếu tố nghệ thuật nào nổi bật trong 'Tản Viên từ phán sự lục'?

Tác phẩm sử dụng cốt truyện hấp dẫn, kết cấu chặt chẽ và nhiều yếu tố huyền bí, mang đến một trải nghiệm độc đáo cho người đọc. Các chi tiết lôi cuốn giúp làm nổi bật tính nhân văn và hiện thực của tác phẩm.

Ngô Tử Văn thể hiện những phẩm chất gì qua hành động của mình trong truyện?

Ngô Tử Văn thể hiện sự dũng cảm, trung thực và quyết tâm bảo vệ người dân. Hành động đốt đền và đối mặt với kẻ ác cho thấy ông là một nhân vật có tinh thần anh hùng và lòng yêu nước sâu sắc.

Ý nghĩa của việc khắc họa hình ảnh Ngô Tử Văn trong tác phẩm là gì?

Hình ảnh Ngô Tử Văn không chỉ là biểu tượng của chính nghĩa mà còn là bài học về sự đấu tranh cho lẽ phải. Tác phẩm khuyến khích con người dũng cảm đứng lên chống lại cái ác, bảo vệ công lý.

Tác phẩm 'Tản Viên từ phán sự lục' đã được đánh giá như thế nào trong văn học Việt Nam?

'Tản Viên từ phán sự lục' được coi là một kiệt tác của thể loại truyền kỳ, được đánh giá cao bởi sự tinh tế trong ngôn ngữ và sâu sắc trong nội dung. Nó đã góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học cổ điển Việt Nam.