Trải nghiệm bài Đọc để đồng hành và chia sẻ trang 120, 121, 122 Ngữ văn lớp 8 Liên kết tri thức sẽ giúp học sinh giải đáp các câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 8.
Tạo bài Đọc để đồng hành và chia sẻ - Liên kết tri thức
Câu 1 (trang 120-122 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):
a. Nội dung lời tâm tình của nhà thơ Y Phương cho biết điều gì về hoàn cảnh ra đời của bài thơ Nói với con? Hoàn cảnh đó đã ảnh hưởng như thế nào đến việc biểu đạt cảm xúc và hình tượng trong bài thơ?
b. Không chỉ nói về tình cha mẹ, tình thân gia đình, câu thơ “Người đồng mình thô sơ da thiết/ Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con” còn thể hiện ý nghĩa gì? Tại sao nhà thơ thực sự quan trọng, tâm huyết với điều đó?
c. Dựa trên lời giải thích của nhà thơ Y Phương, những hình ảnh trong các dòng thơ: “Chân phải bước tới cha/ Chân trái bước tới mẹ” và “Vách nhà ken câu hát” là hình ảnh thực tế hay tưởng tượng? Tại sao?
d. Theo em, điều gì khiến nhà thơ cảm động, lo lắng nhất khi viết bài thơ Nói với con?
Trả lời:
a. Nội dung lời tâm tình của nhà thơ Y Phương cho biết hoàn cảnh ra đời của bài thơ là năm 1980, thời kỳ đất nước trải qua nhiều khó khăn sau cuộc chiến tranh chống Mỹ gian khổ. Hoàn cảnh này đã ảnh hưởng đến nội dung lời dặn dò trong bài thơ và cách diễn đạt chân thành, giản dị mong người con hiểu được lời dạy của cha mẹ, sống làm người tử tế, luôn nhớ đến nguồn gốc, giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa dân tộc.
b. Không chỉ nói về tình cha mẹ, tình thân gia đình, câu thơ “Người đồng mình thô sơ da thiết/ Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con” còn thể hiện niềm tự hào về truyền thống văn hóa quê hương mình, khẳng định ý chí quyết tâm mạnh mẽ của người dân quê hương, dù “thô sơ da thịt” nhưng chưa bao giờ chịu khuất phục bởi hoàn cảnh.
Nhà thơ thực sự lo lắng, tâm huyết với điều đó vì ông yêu quê hương, trân quý cội nguồn và truyền thống văn hóa dân tộc. Nỗi lo lắng cũng bắt nguồn từ xã hội có nhiều người biến chất, sẵn sàng từ bỏ quê hương gốc gác và lai căng một cách dễ dàng.
c. Dựa trên lời giải thích của nhà thơ Y Phương, những hình ảnh trong các dòng thơ: “Chân phải bước tới cha/ Chân trái bước tới mẹ” và “Vách nhà ken câu hát” là hình ảnh thực. Đứa con sinh ra có khởi điểm từ cha, mẹ. Còn “Vách nhà ken câu hát” thì nói đến việc người con gái trong nhà, người con trai ngoài nhà hát cho nhau nghe, hát tràn đêm đến sáng bạch.
d. Theo em, điều khiến nhà thơ cảm động, lo lắng nhất khi viết bài thơ Nói với con là niềm tin vào những giá trị tích cực vĩnh cửu của văn hóa. Mong cho các thế hệ tương lai có thể hiểu biết về cái tốt, cái xấu, biết trân trọng nguồn gốc và yêu quý văn hóa truyền thống dân tộc, kế thừa và phát huy những điều đó một cách tích cực.
Câu 2 (trang 122 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Chọn một tác phẩm của tác giả mà em đã biết và muốn tiếp tục khám phá. Đọc, cảm nhận về tác phẩm và trả lời những câu hỏi sau:
a. Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm có điều gì đáng chú ý? Hoàn cảnh đó đã ảnh hưởng như thế nào đến việc lựa chơi chơi xổ số tài, thể hiện nội dung của tác phẩm?
b. Việc chơi chơi xổ số tài, thể hiện nội dung, chủ đề của tác phẩm cho thấy tác giả quan tâm, cảm động, lo lắng nhất về điều gì?
c. Tưởng tượng nếu em là tác giả, điều gì sẽ làm em hứng thú nhất và điều nào em cảm thấy khó khăn nhất khi viết tác phẩm này?
d. Sau khi đã tìm hiểu kỹ tác phẩm, em nhận thấy nhân đề có mối liên quan như thế nào với đặc điểm nội dung, nghệ thuật của tác phẩm?
Trả lời:
Tác phẩm: Ai đã đặt tên cho dòng sông - Hoàng Phủ Ngọc Tường
a. Hoàn cảnh sáng tác tác phẩm: Bài kí 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' được viết tại Huế vào tháng 1 năm 1981, xuất bản trong tập bút ký cùng tên. Tập sách này bao gồm tám bài kí, được sáng tác ngay sau chiến thắng mùa xuân năm 1975, vẫn còn mang trong mình cảm hứng vĩ đại về chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Việc sáng tác tại Huế đã cho tác giả cơ hội quan sát và trải nghiệm về dòng sông Hương, từ đó thúc đẩy việc viết nên tác phẩm này.
b. Việc lựa chơi chơi xổ số tài, thể hiện nội dung và chủ đề của tác phẩm cho thấy tác giả đặc biệt quan tâm, cảm động và trăn trở về quê hương cũng như những cảnh vật thuộc về nơi mình sinh ra, lớn lên và gắn bó suốt bao năm. Bài kí này mô tả vẻ đẹp của dòng sông Hương từ nhiều góc độ khác nhau, thể hiện tình cảm yêu thương và sự quý mến của tác giả không chỉ dành cho dòng sông mà còn cho thành phố Huế và nhân dân nơi đây.
c. Tưởng tượng nếu em là tác giả, điều làm em hứng thú nhất là vẻ đẹp của sông Hương, cũng như vẻ đẹp của Huế khi viết về tác phẩm này. Điều em cảm thấy khó khăn nhất khi viết là cách sử dụng từ ngữ và cách diễn đạt sao cho người đọc có thể cảm nhận được toàn bộ vẻ đẹp của dòng sông Hương, quan sát được nó từ nhiều góc độ khác nhau để tăng thêm tình yêu và tự hào về quê hương xứ sở.
d. Mối liên quan của nhan đề với đặc điểm nội dung và nghệ thuật của tác phẩm:
- Nhan đề 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' đã dẫn dắt người đọc đến với nguồn gốc tên gọi của dòng sông Hương một cách thú vị.
- Bài kí 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' đã giải thích nguồn gốc của tên dòng sông thông qua một câu chuyện huyền bí của người dân làng Thành Chung.
- Sử dụng nhan đề dưới dạng câu hỏi nhằm mục đích dẫn dắt, khơi mở người đọc về nguồn gốc của tên gọi của dòng sông, thể hiện những khát vọng và niềm tự hào của con người trong việc gìn giữ và tôn vinh văn hóa, lịch sử của xứ Huế.
- Tiêu đề “Ai đã đặt tên cho dòng sông” cũng thể hiện lòng biết ơn đối với những người đã khai phá vùng đất này, đồng thời tỏ ra tự hào về vẻ đẹp của quê hương.